بخشنامه نکردیم، توصیه صیانتی کردیم
رضا زندی
با رستم قاسمی به نفت آمد. هم مدیرکل حوزه وزارتی شد، هم سخنگوی وزارت نفت. حالا به همان نهادی برگشته که از آنجا به نفت آمده بود. علیرضا نیکزاد دو سال سخنگوی وزارت نفت بود. پس هم می توان درباره محدودیت های ایجاد شده برای جذب و استخدام خانم ها در صنعت نفت، در دولت گذشته پرسید، هم نظرات و خاطراتش را درباره سخنگویی وزارت نفت جویا شد:
*آقای نیکزاد، در دولت گذشته و در دوره ای که شما سخنگوی وزارت نفت بودید، به چه دلیل برای جذب و استخدام خانم ها در دولت گذشته در صنعت نفت محدودیت ایجاد شده بود.
- بنده نمی دانم که چرا عنوان محدودیت را برای جذب و استخدام خانم ها بیان می کنید. ما به دنبال این نبودیم که برای جذب خانم ها محدودیت ایجاد کنیم. می خواستم محیط کاری ای درست کنیم که متناسب با جنسیت انسان ها باشد.
*یعنی چه که می خواستید محیط کاری متناسب با جنسیت خانم ها درست کنید؟
- در وهله اول بپذیرید که زن و مرد هر یک برای خودشان، خصوصیاتی دارند. اسلام برای زن کرامت قائل شده است. بنابراین در یک محیط اسلامی باید محدودیت هایی ایجاد کنیم که این کرامت حفظ شود. در سازماندهی اداری، نمی توان اجازه داد که زن ها هر کاری را انجام دهند، همانطور که هر کاری به درد مردها نمی خورد. البته همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند در انسانیت، بحث زن و مرد وجود ندارد.
*بالاخره نگفتید منظورتان از محیط کار متناسب برای خانم ها چه بود؟ با چه هدفی در جذب خانم ها محدودیت ایجاد شده بود؟
- ما می خواستیم یک محیط صیانتی برای زن ایجاد کنیم. نمی خواستیم زن را به سکوی دریایی بفرستیم، یا اینکه زن به صورت اقماری کار کند. همین حرفی که آقای زنگنه گفته اند؛ ما نمی خواستیم زن روی دکل حفاری برود و آچار حفاری بچرخاند.
*طبیعی است که هیچ وقت چنین بحثی در صنعت نفت مطرح نبوده است. سوالم این است که شما در جذب خانم ها محدودیت ایجاد کردید که چه کار کنید؟
- می خواستیم ابتدا مشاغل را به درستی سازماندهی کنیم بعد ببینیم کدام مشاغل متناسب خانم ها هستند و کدام مشاغل متناسب خانم ها نیستند؛ بعد از آن جذب و استخدام کنیم.
*پس قبول دارید که برای خانم ها در صنعت نفت محدودیت ایجاد کردید؟
- اینها محدودیت نیست، صیانت است. ما می گوییم این مسائل برای خانم ها صیانت است. ما هیچ محدودیتی ایجاد نکردیم.
*آقای نیکزاد، شرکت های زیر نظر وزارت نفت، در آگهی های شان عنوان می کردند که برای مشاغل شان به آقا نیاز دارند. یا اینکه موقع جذب، آقایان را در اولویت قرار می دادند. چرا این کار را می کردند؟
- چنین چیزهایی نبوده است. بنده خودم شاهد بودم که خانم ها برای استخدام به آقای قاسمی نامه می نوشتند. ایشان هم نگاه می کردند که آیا شغل یا کار درخواستی، به درد خانم ها می خورد یا خیر. ما نمی خواستیم خانم ها کارهای سخت انجام دهند. اعتقاد داشتیم که خانم ها کار کنند اما در یک محیط آنتی ویروس دار. حالا یک عده «شو منی» می کنند که ما محدودیت گذاشته ایم.
*مایلم از شما بخواهم تا نمونه ای از این درخواست های خانم ها و نحوه مواجهه سیستم وزارت نفت در دوره مسوولیت تان را بیان کنید.
- مثلا فرض کنید یک خانم می خواست برود خارج کشور. ما حتما یک نفر را برای محافظت همراهش می فرستادیم. حتی ممکن بود با یک خانم دیگر همراهش کنیم، ولی تنها نمی فرستادیم.
*مگر خود آن خانم نمی تواند از خودش محافظت کند؟
- منظورم این نبود. بالاخره خارج از کشور است اگر در جایی ویروسی هست شما حتما باید آنتی ویروس اش را داشته باشی.
*آیا وزیر سابق نفت یا زیرمجموعه های شما بخش نامه ای برای محدودیت در جذب خانم ها صادر کرده بودند؟
- خیر ما بخشنامه ای صادر نکردیم. فقط به معاونت منابع انسانی توصیه کردیم. آن هم در راستای این بود که مشاغلی که متناسب با زن ها هست به آنها داده شود. مثلا ما آموزش حفاری به زن ها را حذف کردیم، اما در مواردی نظیر مهندسی شیمی و امور دفتری خانم ها می توانستند حضور داشته باشند. ما بخشنامه نکردیم، توصیه صیانتی کردیم.
*واقعا منظورتان را از توصیه صیانتی متوجه نمی شوم؟
- مفهوم توصیه صیانتی این است که زن بودن زن، صیانت شود تا کرامتش رعایت شود.
*مگر زن ها نمی توانند از زن بودن خودشان محافظت کنند؟!
- خیر. مگر می شود کامپیوتر از خودش محافظت کند. چه کسی گفته است که انسان می تواند به تنهایی و بدون بستر مناسب از خودش محافظت کند. انسان ابتدا باید تربیت شود. بعد محیط مناسب برایش آماده شود. باید وسایل مهیا شود. اول باید انسان را بشناسیم بعد برایش نسخه بنویسیم.
*یک خانم خودش می تواند تشخیص دهد که کدام شغل برایش مناسب است یا کدام محیط کاری به دردش می خورد تا برای آن اقدام کند.
- این حرف درستی نیست. اگر اینطور بود این همه نظام اجتماعی و آیین نامه نداشتیم. سلایق انسان ها فرق می کند، اما نظام های اجتماعی و اداری براساس آنچه باید محقق شود آیین نامه و شرایط تعیین می کنند.
*از بحث خانم ها بگذریم و به مساله تعیین سخنگو برای وزارت نفت برسیم. شما حدود دو سال سخنگوی این وزارتخانه بودید و الان هم وزارت نفت می خواهد سخنگو انتخاب کند؛ به نظر شما سخنگوی وزارت نفت باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
- به نظرم سخنگوی وزارت نفت، باید مجموعه صنعت نفت را به خوبی بشناسد و به حوزه کاری اش اشراف داشته باشد. همچنین باید به حوزه دیپلماسی و ادبیات این حوزه و صنعت نفت اشراف داشته باشد. همواره حکمت، عزت و مصلحت را در نظر بگیرد و قبل از آنکه کلامش منعقد شود به این سه مساله فکر کند.
*یعنی سخنگو نباید به زبان انگلیسی تسلط خوبی داشته باشد؟
- اینها جزو امتیازات و برتری هاست. اصل نباید این باشد که سخنگو انگلیسی بداند.
*نظر شما درباره انتشار فراخوان برای انتخاب سخنگوی وزارت نفت چیست؟
به نظرم اینها ژست تبلیغاتی است؛ همانطور که موضوع لغو محدودیت استخدام خانم ها را اعلام کردند. مگر وزارت خارجه برای استخدام سخنگو، فراخوان داد. می خواهند بگویند نوآوری کرده ایم. سخنگو باید کسی باشد که محرم سازمان باشد. بتواند با مقام ارشد سازمان ارتباط تنگاتنگ داشته باشد. سخنگویی، یک شخصیت پخته می خواهد.
منبع: روزنامه هم میهن
