طرح کاخ سفید برای دسترسی ایران به دلارهای امریکایی

اقتصاد ایرانی: حدود هفت ماه پس از توافق هسته یی و سه ماه پس از اجرایی شدن برجام، ایران هنوز به دلارهای امریکایی دسترسی ندارد و طبق قوانین امریکا که از سال ۲۰۰۶ به اجرا درآمده بانک های ایرانی نمی توانند در اتاق پایاپای فدرال رزرو، دلار امریکا را تصفیه کنند. این موضوع که مورد انتقاد ایران قرار گرفته است، کاخ سفید را بر آن داشته تا طرحی را آماده کند که ایران بتواند دسترسی محدود به دلار های امریکایی پیدا کند.

به گزارش تعادل به نقل از وال استریت ژورنال، دولت اوباما در حال طراحی برنامه یی است که به ایران اجازه دهد تا دسترسی محدودی به دلارهای امریکایی بیابد. این روزنامه در گزارشی با اعلام این مطلب به نقل از برخی اعضای کنگره و نیز یک مقام سابق امریکایی نوشت که این برنامه در راستای کاهش تحریم ها علیه ایران است. وال استریت ژورنال در ادامه گزارش خود می نویسد که این طرح در حالی ارائه می شود که ایران انتقادهای زیادی را مطرح کرده که با وجود توافق هسته یی که در سال گذشته میان ایران و ۶ قدرت جهانی صورت گرفت، تهران هنوز نتوانسته است از منافع اقتصادی این توافق بهره کافی ببرد.

مدیران بانک های اروپایی و آسیایی در مصاحبه هایی که اخیرا انجام داده اند، گفته اند که آنها با توجه به ترسی که از اقدام متقابل خزانه داری ایالات متحده و مقرراتی که مبادلات دلار با شرکت های ایرانی را منع می کنند، دارند مایل به اجرای هیچ تراکنش مالی با ایران نیستند این در حالی است که اکثر مبادلات بین المللی ایران علی الخصوص در بخش نفت و گاز با دلارهای امریکایی صورت می گیرد.

وال استریت ژورنال به نقل از مقامات کنگره می نویسد که خزانه داری ایالات متحده در حال بررسی این موضوع است که چگونه مجوز دسترسی دلار برای نهادهای مالی ایران را در اتاق پایاپای فلات قاره ایالات متحده صادر کند که الزامی به درگیری بانک های امریکایی نداشته باشد. یک مقام کنگره که توسط دولت در خصوص این طرح توجیه شده است با اشاره به این نکته که هنوز این طرح نهایی نشده می گوید: « آنها به دنبال دو مکانیسم برای مبادله تجاری دلار هستند به طوری که در کوتاه مدت تراکنش نرمال بانکی را متوقف کنند.»

تصمیمی بدون نیاز به تصویب کنگره

این روزنامه اقتصادی امریکا با اشاره به این نکته که با وجود توافق هسته یی تیرماه، هنوز قانون امریکا بانک های ایالات متحده و خارجی را از معامله دلاری با ایران منع کرده است، می نویسد که عملکرد خزانه در خصوص دسترسی ایران به دلار نیازمند تصویب کنگره نیست. همین موضوع باعث شده است که اعضای کنگره نسبت به این طرح واکنش نشان دهند به طوری که پل رایان، عضو جمهوری خواه کنگره و رییس آن اظهار داشته که کنگره با تصویب طرحی جلو این کار را می گیرد. هنوز وزارتخانه های خزانه داری و خارجه ایالات متحده در خصوص این طرح که به ایران اجازه دسترسی محدود به دلارهای امریکایی را می دهد، اظهارنظری نکرده اند.
اما جاکوب لیو، معاون وزیر خزانه داری ایالات متحده در هفته های اخیر تاکید کرده بود که ایالات متحده باید با «روح و متن» توافق هسته یی منطبق باشد و به ایران کمک کند تا از منافع اقتصادی این توافق بهره ببرد. برخی مقامات کنگره هم متعاقب این عمل گفته بودند که انتظار دارند تا خزانه داری در هفته های در پیش رو کاری انجام دهد.

توصیه کمک به تجارت با ایران

بنا به گفته مقامات ایالات متحده، مسوولان خزانه داری و خارجه در هفته های اخیر به خاورمیانه، اروپا و آسیا سفر کرده اند و بدون اشاره به طرح مورد نظر با مقامات خارجه و بخش تجاری این کشورها در خصوص کمک به تجارت ایران مذاکره کرده اند.
روز چهارشنبه آقای لیو در موسسه بین المللی صلح کارنگی سخنرانی کرد و این بحث را مطرح کرد که اگر ایالات متحده در خصوص توافق هسته یی با ایران همکاری نکند تا از منافع اقتصادی آن بهره ببرد، اعتبار بین المللی ایالات متحده به خطر می افتد.
به گفته آقای لیو، «این ریسک که تحریم ها به بیش از حد برسد، در نهایت باعث می شود که فعالیت های تجاری از سیستم مالی ایالات متحده دور بشود و اگر آلترناتیوهایی که برای ایالات متحده به عنوان مرکزی برای فعالیت های مالی در نظر گرفته شده است، نقش بزرگ تری را ایفا کنند این خطر حادتر خواهد شد.»
اعضای هر دو حزب کنگره گزارش هایی را که گفته اند کاخ سفید در حال آماده سازی طرحی برای دسترسی ایران به دلارهای امریکایی است را مورد سرزنش قرار داده اند.

ابراز نگرانی جمهوری خواهان

در همین حال به گزارش رویترز، انتشار اخباری در مورد تصمیم کاخ سفید برای صدور مجوز معاملات دلاری با ایران جمهوری خواهان کنگره امریکا را به شدت نگران کرده است.
مقامات دولتی امریکا می گویند: باز کردن راه معاملات دلاری با ایران در وزارت خزانه داری در حال بحث و بررسی است اما هرگونه تغییر سیاستی که انجام شود به معنای دسترسی گسترده ایران به نظام بانکی امریکا نخواهد بود.
یک مقام آگاه دولت امریکا در این باره گفت: دولت امریکا در نظر دارد، برخی تحریم های علیه ایران را کاهش دهد و به شرکت های غیرامریکایی اجازه دهد برای انجام معاملات دلاری با ایران دسترسی محدودی به نظام بانکی امریکا داشته باشند. وی افزود: این موضوع در حال مطالعه است و تاکنون هیچ تصمیمی گرفته نشده است و چنین تصمیمی قریب الوقوع نیست. رویترز همچنین نوشت: پیش تر جک لو وزیر خزانه داری امریکا نسبت به تاکید بیش از حد امریکا بر ابزار تحریم هشدار داده و گفته بود این کار اعتبار امریکا در سطح جهانی را خدشه دار می کند. این در حالی است که جمهوری خواهان کنگره به شدت مخالف هرگونه کاهش تحریم ها علیه ایران هستند.