اصلاحات اقتصادی دوجانبه کلید بهبود روابط هند-آمریکا

اقتصاد ایرانی: زمانیکه باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در ۲۶ ژانویه برای شرکت در مراسم روز جمهوری به هندوستان سفر کرد، موانع اقتصادی و تجاری بسیاری برای گسترش همکاری بین دو کشور هند و آمریکا وجود داشت. اندیشکده کاتو در مطلبی، جوانب مختلف نحوه افزایش تعاملات اقتصادی و تجاری بین دو کشور و راه های رفع این موانع را برشمرده است.

****

پس از اینکه هند در دهه ۱۹۹۰ اصلاحات اقتصادی را آغاز کرد، شرکت های آمریکایی به یک لابی عمده سیاست خارجی به نفع هند تبدیل شدند و یک شراکت اقتصادی رو به رشد به وجود آوردند. اما پس از آنکه هند، در پی رکود بزرگ، آزادسازی بازار را متوقف ساخت، این شراکت نیز خاتمه یافت. قبلا بیشتر شرکت های موجود در فهرست ۵۰۰ شرکت بزرگ مجله Fortune در هند فروشگاه تاسیس کرده بودند. اما پس از ۲۰۰۸، سرمایه گذاری و جریان مبادلات به سرعت کاهش یافت و سیاست های حمایتی در هر دو کشور اوج گرفت.

اوباما باید به موضوع انرژی به عنوان موضوعی که از بیشترین پتانسیل برای شراکت برخوردار است، بنگرد. هند یکی از وارد کنندگان بزرگ نفت و گاز است، و آمریکا عزم کرده است به بزرگ ترین تولیدکننده نفت و گاز جهان مبدل گردد. با این حال، صادرات گاز مایع آن به کشورهایی محدود می شود که با آمریکا توافق نامه تجارت آزاد امضا کرده باشند – که هند این کار را نکرده است. این کار هیچ منطق اقتصادی ندارد. به عنوان یک مورد استثنائی، آمریکا به هند اجازه خرید محدود LNG از پایانه Cheniere را داده است. آمریکا در مورد کشورهایی مثل هند باید بند توافق تجارت آزاد را حذف کند، یا حداقل استثناهایی را برای آنها قائل شود.

آمریکا صادرات نفت خام پالایش نشده را منع کرده است. این یک ملی گرایی نابخرادنه است. آمریکا فاقد ظرفیت پالایشگاهی کافی برای فرآوری همه نفت شیرین خود است، اما هند این ظرفیت را داراست. هند هم اینک گاز مایع آمریکا را می خرد و مطمئنا به خرید نفت خام آمریکا نیز علاقمند خواهد بود.

قرارداد هسته ای هند-آمریکا در سال ۲۰۰۵ قرار بود به پیشرفت و شکوفایی نیروی هسته ای در هند بدل گردد. اما خاطره فاجعه گاز بوپال در سال ۱۹۸۴ باعث شد نمایندگان مجلس هند بر گنجاندن یک بند قانونی دایر بر اختیار نامحدود برای پیگرد تامین کنندگان خارجی در صورت بروز حادثه اصرار بورزند. تامین کنندگان خارجی این بند قانونی را خیلی مخاطره آمیز تلقی می کنند، به همین خاطر توافق ها راکد مانده اند. آمریکا باید با کمک هند یک سیاست بیمه ای پیاده سازد که تامین کنندگان قادر به خرید آن از شرکت های دولتی هند باشند، تا به این ترتیب ریسک خود را بیمه نمایند. این امر همچنین به تامین رآکتورها از سوی فرانسه و ژاپن کمک خواهد کرد.

نخست وزیر نارندرا مودی می خواهد هند تا سال ۲۰۳۰ یک ظرفیت ۱۰۰ هزار مگاواتی با استفاده از انرژی خورشیدی ایجاد نماید. این در حالیست که آمریکا به خاطر قوانین استفاده از منابع داخلی/بومی (local content requirements) پای هند را به یک هیئت حل مناقشه در سازمان تجارت جهانی کشانده است. به عنوان وزیر اعظم ایالت گوجرات از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۴، مودی برای پروژه های خورشیدی این ایالت یک مناقصه بین المللی برگزار کرد. او باید در سطح ملی نیز چنین کاری انجام دهد. گروه آدانی (Adani) گوجرات به تازگی اعلام کرده است که با شرکت SunEdison یک قرارداد برای سرمایه گذاری ۴ میلیارد دلاری در ساخت بزرگ ترین کارخانه تولید صفحات خورشیدی بسته است. ایجاد کارخانه های رقابتی بین المللی راهی است که باید در پیش گرفته شود، نه قوانین منابع بومی.

صنعت نرم افزار هند از این موضوع گلایه دارد که به موجب قانون امنیت مرزی آمریکا (مصوب سال ۲۰۱۰) برای سفر مهندسین نرم افزار شاغل در شرکت هایی که بیش از نصف کارکنان آن غیرآمریکایی باشند، یک هزینه روادید تنبیهی تحمیل می گردد. این بند قرار بود در سپتامبر ۲۰۱۴ منقضی گردد، اما تا سپتامبر ۲۰۱۵ تمدید گردید. مودی باید به دنبال آن باشد که این بند بیش از آن تمدید نگردد.

از آن گذشته، هند یکی از خریداران بزرگ تسلیحات آمریکا، و بزرگ ترین واردکننده اسلحه دنیا است. این کشور تولیدات دفاعی را از دیرباز به شرکت های دولتی محدود کرده است. مودی به دنبال مشارکت خصوصی است و سرمایه گذاری مستقیم خارجی تا سقف ۴۹٪ – بدون کنترل مدیریتی – را مجاز اعلام کرده است. اما بر این اساس، هند هرگز سرمایه گذاری در سطح جهانی را جلب نخواهد کرد. هند باید سرمایه گذاری خارجی را به شکلی که در آن سرمایه گذاران مدیریت امور را در اختیار داشته باشند، مجاز نماید. این کار مطمئنا بهتر از واردات صرف اسلحه است – یعنی کاری که هم اینک انجام می دهد.

شرکت های دارویی آمریکایی از قوانین سست هند در زمینه حق انحصاری داروها، الزام به اخذ مجوز داروهای ثبت شده، و کنترل قیمت ناراضی هستند (هند فهرست داروهای تحت کنترل را در ماه دسامبر به ۵۲ قلم افزایش داد). تعهد هند به معقول نگه داشتن قیمت داروها قویتر از آن است که فشارهای آمریکا بر آن غلبه نماید. با این وجود، شرکت های آمریکایی به خرید شرکت های دارویی هند اشتیاق نشان می دهند – شرکت Abbot Labs شرکت دارویی Piramal Healthcare را به قیمت ۷/۳ میلیارد دلار خریداری نمود و Mylan Inc شرکت Agila Specialties را ۶/۱ میلیارد دلار خرید. سازمان غذا و داروی آمریکا واردات دارو از چند کارخانه هندی معروف به عدم رعایت اصول ایمنی را ممنوع کرده است؛ با این حال هند حدود ۴۰٪ واردات داروهای ژنریک آمریکا را تامین می کند. بنابراین، مشارکت خیلی قوی تر از آن چیزی است که از این نارضایتی ها برمی آید.

مودی خواهان آن است که شرکت های آمریکایی در طرح "در هند تولید کنید" او شرکت نمایند تا سهم تولید در GDP از ۱۳ درصد به ۲۵ درصد افزایش بیابد. او وعده "فرش قرمز، نه نوار قرمز" به این شرکت ها داده است. اما این امر مستلزم یک بازنگری اساسی در قوانین و مقررات هند است. شاخص انجام تجارت بانک جهانی، هند را از نظر سهولت انجام تجارت در رده صد و چهل و دوم در بین ۱۸۹ کشور رتبه بندی کرده است. مودی وعده داده است با انجام تغییرات اساسی در مقررات، هند را به رده ۵۰ در این فهرست ارتقا دهد. این یک حرکت در مسیر درست است. هر چه سریع تر او بتواند به این وعده خود جامه عمل بپوشاند، بیشتر خواهد توانست روابط اقتصادی هند-آمریکا را تقویت نماید.

منبع: اندیشکده کاتو