اقتصاد ایرانی: این دوره کار برای دموکرات ها در حفظ کرسی های خود در سنا بسیار دشوار است زیرا علاوه بر محدودیت های ساختاری و سنگینی کفه الگوی رای به نفع جمهوریخواهان، جو عمومی در سطح کشور هم به نفع آنها نیست.
به گزارش تسنیم، عوامل ساختاری و بررسی روندهای گذشته می تواند تا حدودی به پیش بینی نتایج انتخابات آمریکا کمک نماید. اگرچه پیش بینی نتایج انتخابات بسیار دشوار است و از دوره ای به دوره دیگر، تحلیل های خاص خود را می طلبد؛ اما عوامل ساختاری در کشوری همچون ایالات متحده با دموکراسی و سنت انتخاباتی که تقریبا در تمامی شئون زندگی مردم آن نفوذ کرده، نقش قابل تاملی دارد. وقتی می گوییم سنت انتخاباتی در آمریکا، باید بدانیم در روز انتخابات (که طبق قانون باید روز سه شنبه بعد از اولین دوشنبه ماه نوامبر برگزار شود) نه فقط انتخابات سطح ملی نظیر کنگره یا ریاست جمهوری بلکه ده ها و صدها انتخابات دیگر در سطح ایالتی و محلی با موضوعات متنوع برگزار می شود. قدمت این سنت به پیش از تاسیس رسمی ایالات متحده آمریکا بر می گردد که ایالت های تحت استعمار انگلستان به لطف فاصله جغرافیایی از مرکز استعمار، با در اختیار داشتن حداقلی از خودمختاری، انتخابات محدودی را برگزار می کردند تا پست هایی نظیر کلانتر ، شهردار، اعضای شورای شهر و غیره را انتخاب کنند. این سنت به مرور عرصه وسیع تری از زندگی سیاسی مردم آمریکا را در بر گرفت تا آنجا که امروزه علاوه بر انتخاب رئیس جمهور، معاونش، اعضای سنا و خانه نمایندگان، فرماندار ایالتی، اعضای کنگره ایالتی و بسیاری از مناصب دیگر نظیر شهرداری، شورا، دادستان، حسابرس شهر، رئیس پلیس، رئیس آتش نشانی، و غیره در جای جای آمریکا با رای مستقیم مردم و در روز انتخابات سراسری برگزیده می شوند. البته با توجه به اینکه سیستم حکومتی این کشور به صورت فدرال بوده و حکومت های ایالتی از اختیارات وافری نسبت به اداره امور خود برخوردارند، پس ممکن است قوانین مربوطه از ایالت به ایالت دیگر متفاوت باشد اما جان کلام این است که سنت انتخابات در آمریکا بسیار قدیمی تر از عمر قانون اساسی این کشور است.
حال با این مقدمه در صدد هستیم تا نقش عوامل ساختاری و روندهای گذشته در انتخابات میان دوره ای آتی سنا را واکاوی نماییم. البته یک بعد قضیه می تواند به ارتباط نتیجه این انتخابات با روندهای سیاست خارجی آمریکا نظیر مذاکرات هسته ای، بحران اوکراین، سوریه و غیره مربوط باشد. از آنجایی که تیم مذاکره کننده ایرانی سرگرم مذاکره با کشورهای 1+5 برای نگارش متن نهایی توافق جامع هسته ای است و آمریکا به عنوان عضو مهم بر روند مذاکرات تاثیر اصلی را دارد پس ترکیب بعدی کنگره می تواند برای ما پر اهمیت باشد. حتما خوانندگان عزیز در چند سالی که از مناقشه هسته ای ایران می گذرد به خوبی متوجه شده اند که کنگره ایالات متحده از قدرت فراوانی برای اعمال فشار بر قوه مجریه در زمینه سیاست خارجی این کشور برخوردار است. این قدرت عالیه کنگره نسبت به کاخ سفید دارای ابعاد قانونی و تاریخی می باشد که می توان در نوشتاری جداگانه به تفصیل در خصوص آن قلم فرسایی نمود.
در سیاست داخلی بحث تاثیر ترکیب جدید کنگره بسیار حادتر است. تقریبا در اکثریت مطلق انتخابات ها در ایالات متحده، جنبه داخلی دارای تاثیر و اهمیت بیشتر و پیچیده تری است. از جمله مسائلی که در این دوره با سرنوشت انتخابات گره خورده است، می توان از مساله خط لوله نفتی کی استون، لایحه مهاجرت، سرنوشت انتخابات 2016 و رئیس جمهور بعدی نام برد.
همیشه انتخابات در آمریکا مهم بوده و در برخی مواقع حساسیت زمانی و بحث های پیرامونی بر اهمیت آن افزوده است. نوامبر امسال نیز انتخابات در حالی برگزار خواهد شد که سرنوشت بسیاری از بحث ها به نتایج آن گره خورده است. برای نمونه لایحه مهاجرت که اولویت نخست دولت دوم اوباما به حساب می آید همچنان در گرو تصمیم اعضای خانه نمایندگان است. به عقیده کارشناسان اگر در دوره بعد از انتخابات تا شروع کنگره 114 ام، یعنی از نوامبر تا اوایل ژانویه 2015 معروف به دوره اردک لنگ (Lame-duck session) توافق جامعی درباره مهاجرت صورت نگیرد، بعید است تا سال 2017 اتفاق مورد نظر دولت اوباما از سوی کنگره جدید در حمایت از این لایحه رخ دهد. همچنین مسائل خط لوله نفتی کی استون، لایحه جدید برای مقابله با خشونت های مسلحانه و محدودیت حمل سلاح، بودجه و مالیات، و غیره منتظر کنگره جدید خواهند بود.
دسته بندی ساختاری سنا برای انتخابات
مهمترین بحث ساختاری در انتخابات پیش روی، ترکیب کرسی هایی است که در سنا مورد رای گیری قرار می گیرند. کنگره آمریکا که از دو بخش سنا و خانه نمایندگان تشکیل می شود در حال حاضر هر یک در کنترل دو حزب بوده و تا حدودی توازن قوا در کنگره برقرار است. اگرچه توازن در عمل تبدیل به نوعی قفل شدگی موسم به گریدلاک (gridlock) شده که چند صباحی است گریبان این نهاد قانونگذاری را گرفته اما اگر جمهوری خواهان موفق شوند علاوه بر کنترل خانه نمایندگان (که از انتخابات 2010 به بعد در اختیار داشتند) اکثریت سنا را نیز تصاحب نمایند، کار برای دولت اوباما در عرصه داخلی و خارجی تنگ تر می شود.
اعضای سنا که مجلس بالادستی در کنگره محسوب می شود به مدت شش سال انتخاب می شوند، اما برای اینکه در هر دوره شش ساله، تمامی اعضا به یکباره تغییر نکنند، طبق قانون اساسی در اولین دوره شکل گیری سنا (1789) قرار شد در هر دو سال، یک سوم کرسی های سنا در رای گیری شرکت داده شوند تا از تغییرات ناگهانی ناشی از دگرگونی جو عمومی و سرایت آن به عالی ترین مرجع قانونگذاری جلوگیری شود. بنابراین انتخابات سنا به سه دوره قابل تقسیم است که هر شش سال یکبار تکرار می شود. در ادبیات سیاسی آمریکا به هریک از این دوره ها کلاس سنا (Senate Class) می گویند که در انتخابات پیش رو، کرسی های کلاس 2 سنا مورد رای گیری قرار می گیرند. از جمله ویژگی های کلاس 2 سنا وزن پایین جمعیتی رای دهندگان و موقعیت برتر نامزدهای جمهوری خواه است. با نگاهی به 33 ایالتی که در آنها انتخابات یکی از کرسی های سنا مورد رای گیری قرار می گیرد، می توان به راحتی متوجه شد که تقریبا از ایالت های پرجمعیت در این دوره خبری نیست و در مجموع وزن جمعیتی نسبت به دو کلاس 1 و 3 سنا، بسیار پایین تر است. کلاس 1 سنا شامل 33 ایالت دربرگیرنده 75.2 درصد جمعیت، کلاس 2 سنا با 33 ایالت با 51.8 درصد جمعیت و کلاس 3 سنا با 34 ایالت با 72.6 درصد جمعیت آمریکا است. ایالت های کالیفرنیا با جمعیت حدود 40 میلیون، نیویورک و فلوریدا هر یک با 20 میلیون، پنسیلوانیا و اوهایو از دیگر ایالت های پرجمعیت در این دوره شرکت ندارند. از دیگر سو، ایالت پرجمعیت تگزاس برای دهه هاست که کرسی های سناتوریش چهار قبضه به نام جمهوری خواهان است و معمولا حزب دموکرات انرژی خود را روی چنین ایالت هایی که معروف به ایالت های قرمز است نگذاشته و تمرکز خود را معطوف به ایالت های خاکستری می کند.
نکته دیگر اینکه برخلاف خانه نمایندگان که سهمیه تعداد نماینده های هر ایالت بر حسب تعداد جمعیت آن تعیین می شود و بنابراین ایالت های پرجمعیت دارای نماینده بیشتر و طبیعتا قدرت بیشتر هستند اما در مجلس سنا فارغ از اندازه و جمعیت هر ایالت، 2 نماینده برگزیده می شود که فلسفه نمایندگی آنها نیز نمایندگی از جانب ایالت خود است.
همانطور که یافته های مرکز سیاست دانشگاه ویرجینیا نشان می دهد، انتخابات کلاس 2 سنا عموما به نفع جمهوری خواهان به پایان رسیده و این مساله با توجه به کرسی های مورد رای گیری چندان نتیجه غیرمنتظره ای نیست. بررسی های این مرکز نشان می دهد که در انتخابات پیش رو، احتمالا جمهوری خواهان خواهند توانست بین 4 تا 8 کرسی جدید را از آن خود کنند که برای کسب اکثریت نیز کفایت خواهد کرد.
همگرایی احتمالی نتایج انتخابات ریاست جمهوری 2012 با انتخابات نوامبر 2014
غیر از عوامل ساختاری، نکته دیگری که تحلیل گران سعی می کنند تا به کمک آن به پیش بینی نتایج انتخابات در سنا دست زنند، نتایج انتخابات ریاست جمهوری 2012 است. ایالت های انتخاباتی عمدتا تمایل بیشتری به جمهوری خواهان در رقابت های ریاست جمهوری 2012 نشان داده اند و در اکثر آن ایالت ها، اوباما زیر 45 درصد رای مردم را از آن خود کرد. در سال 2012 اوباما رای 26 ایالت را کسب کرد و در مقابل رقیب وی «میت رامنی» رای 24 ایالت را به دست آورد. با احتساب نتایج انتخابات ریاست جمهوری باید تعداد دموکرات ها نسبت به جمهوری خواهان در سنا 52 به 48 باشد اما در عمل این ترکیب 55 به 45 (به نفع دموکراتها) است. حال در ایالت هایی که عمدتا اوباما بازنده بوده، کرسی های سنا مورد رای گیری قرار می گیرند و جالب اینکه عمده این کرسی ها در حال حاضر در اختیار دموکراتها قرار دارد و نتایج سال 2012 می تواند زنگ خطری برای سناتورهای فعلی باشد. در حال حاضر دموکراتها 15 کرسی اینچنینی را در اختیار دارند و برنده شدن جمهوری خواهان در نیمی از آنها می تواند ترکیب سنا را متحول کند. از جمله این ایالت ها می توان به آلاسکا، آرکانزس، لویزیانا، مونتانا، داکوتای جنوبی و ویرجینیای غربی اشاره کرد که کمتر از 5 درصد جمعیت آمریکا را شامل می شوند. طبیعتا تمامی جمعیت این شش ایالت به جمهوری خواهان رای نخواهند داد اما اگر همین نسبت رای به میت رامنی مدنظر قرار گیرد با 2 میلیون رای، سرنوشت سنا تغییر خواهد کرد.
فارغ از عوامل ساختاری و غیرساختاری مذکور، عملکرد دولت اوباما نیز به عنوان عاملی اساسی مورد ارزیابی قرار می گیرد. حزب جمهوری خواه با بهره گیری از بی کفایتی دولت اوباما در خصوص اجرای قانون خدمات درمانی (ACA)، حملات خود را به سیاست های دولت و حزب دموکرات آغاز کرده اند. به طور سنتی حزب دموکرات در تلاش بوده تا استراتژی انتخاباتی برای هر یک از کرسی های سنا را معطوف به امور محلی و ایالتی نموده و در مقایسه با جمهوری خواهان اکثرا در اجرای این استراتژی موفق تر بوده اند اما این بار جمهوری خواهان تمایلی به محلی نمودن مسائل از خود نشان نداده و ترجیحشان ملی کردن مسائل است زیرا با توجه به روند کاهشی محبوبیت اوباما و عدم مقبولیت قانون خدمات درمانی وی، این استراتژی در ایالت های قرمز (متمایل به جمهوری خواهان) نتایج مثمرثمری در پی خواهد داشت.
نتیجه گیری
با توجه به مباحث مطرح شده و ذکر دسته بندی های ساختاری در کرسی های مورد رای گیری سنا و همچنین الگوی رای دادن مردم ایالت های مورد نظر در انتخابات ریاست جمهوری 2012، به نظر می رسد دموکرات ها در این دوره کار دشواری در پیش دارند و در مقابل جمهوری خواهان می توانند از مزیت ایالت های متمایل به خود بهره ببرند. نظرسنجی های موسسه پیو و همچنین سی ان ان به ترتیب با فاصله 4 و 1 درصد از تمایل شرکت کنندگان به حضور اکثریت جمهوری خواه در سنا خبر می دهد. با همه این تفاسیر، دموکرات ها هنوز امیدوارند بتوانند حاشیه اکثریت در سنا را حفظ کنند و خود را بازنده این دور انتخابات نمی دانند. از جمله ویژگی های رقابت برای کسب کرسی در سنا (عکس رقابت های خانه نمایندگان)، حضور نامزدهای معتبر و شناخته شده با پشتوانه مالی قوی است. نامزدها عموما کسانی هستند که سابقه طولانی حضور در رقابت های مختلف انتخاباتی را در سطح فدرال و ایالتی تجربه نموده و علاوه بر تجربه غنی، از حمایت مالی مناسبی برخوردار هستند. این عوامل رقابت های سنا را از حالت رقابت حزب پایه تبدیل به شخص پایه می نماید. یعنی شخص نامزد انتخابات با مهارت، تجربه و پشتیبانی تیمی می تواند نظر رای دهندگان یک ایالت را که در نظرسنجی ها و در انتخابات های گذشته به رقیبان رای داده اند جلب نماید. از این دست مثال ها در تاریخ انتخاباتی ایالات متحده فراوان است و یکی از جدیدترین آنها به پیروزی «هایدی هیتکمپ» دموکرات در ایالت داکوتای شمالی مربوط می شود که با وجود فاصله 20 درصدی میت رامنی از اوباما، در همان روز مردم به نامزد دموکرات رای دادند.
قبلا هم گفته شد پیش بینی نتایج انتخابات کار بسیار دشوار و پیچیده ای است و باید عوامل بسیاری را مدنظر قرار داد اما حداقل می توان عنوان کرد که این دوره کار برای دموکرات ها در حفظ کرسی های خود در سنا بسیار دشوار است زیرا علاوه بر محدودیت های ساختاری و سنگینی کفه الگوی رای به نفع جمهوری خواهان، جو عمومی در سطح کشور هم به نفع آنها نیست و عدم کارایی برخی سیاست های دولت اوباما بر دامنه آن افزوده تا حدی که برخی از نامزدهای انتخابات در تلاش بوده اند تا میان خود، حزب و اوباما فاصله قائل شوند.
