مدعی نیستیم در محله ما ارزانی است

محمدباقر نوبخت قبل از اینکه گفت و گو را شروع کند گفته است: «ان شاءالله سری بعد که به این ساختمان بیایید نامش شده سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور. آن وقت می توانم از صمیم قلب به شما بگویم به خانه خودتان خوش آمدید.» محمد باقر نوبخت که چند ماهی است کلید ساختمان بهارستان را تحویل گرفته تا روزی که بودجه را به مجلس برده می گوید در طول این مدت حتی چند روز هم طول کشیده که به خانه نرفته ام. وزیر دادگستری هم وقتی شنیده او هر چند شب یک بار به منزل می رود به شوخی در هیات دولت به نوبخت گفته «اگر همسرت تقاضای طلاق کند از دست من کاری ساخته نیست» حالا که تدوین بودجه تمام شده می تواند وقت بیشتری برای خانواده بگذارد و کم کم فعالیت خود را معطوف احیای سازمان برنامه کند. او در گفت و گو با تجارت فردا از روند تدوین نخستین بودجه در دولت یازدهم سخن گفته است.

***

*در بودجه سال 93 سه عامل را که تاثیری منفی بر معیشت مردم داشت شناسایی کردیم. تورم، بیکاری و نامساعد بودن فضای کسب و کار سه عاملی هستند که در بودجه سال آینده برای بهبود آنها برنامه هایی در نظر گرفته شده است.

* بودجه سال آینده برای معیشت مردم سه پیام را در بر دارد، نخست کاهش تورم، سپس مهار بیکاری و در نهایت بهبود فضای کسب و کار.

* تیم اقتصادی دولت و همکاران بنده در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی عزم خود را جزم کردند تا انضباط مالی را به نظام مدیریت کشور برگردانند و با انتخاب سیاست های پولی مناسب و ایجاد تعادل در اصلاحیه بودجه 93، بتوانند جلوی رشد این عامل نارضایتی را بگیرند.

* مردم بدانند ما افزایش قیمت ها را لمس می کنیم چون مدیران این دولت از همان مکانی خرید می کنند که دیگران خرید می کنند و مدعی نیستیم در محله ما ارزانی است.

* به قول فیض کاشانی «بنشسته در دکان ز پی کسب و کار خلق/دکان ما تو کسب تو و کار ما تویی».

* ما سه احتمال را برای شرایط کشور از نظر بین المللی پیش بینی کرده ایم. سناریوی اول تداوم روند موجود است. در این سناریو ما بر اساس موقعیت فعلی به جلو حرکت می کنیم و در بودجه نیز فروضی که در نظر گرفته ایم بر همین مبناست. یک فرض هم این است که وضعیت کنونی تغییر می کند و محدودیت ها برداشته می شود، برای این وضعیت نیز برنامه داریم چون واقعاً گرچه ما به دنبال آن هستیم که این شرایط تداوم نیابد اما به لحاظ اقتصاد سیاسی افزایش یکباره درآمدها از محل فروش نفت و گشایش در تجارت خارجی می تواند چالش آفرین باشد. در این خصوص نیز ما برنامه جانشین داریم. اما سناریوی آخر این است که خدای ناکرده وضعیت به سمت بدتر شدن برود. برای این بخش نیز ما برنامه آماده کرده ایم که اگر صادرات نفت کمتر از این میزان شود چه باید کرد. اگر اجازه ندهند برخی کالاهای اساسی وارد شود چه کنیم.

*دولت بودجه سایه ندارد، اما برنامه سایه دارد. یعنی اگر شرایط کشور تغییر کند چه مثبت و چه منفی، برای آن چه جوابی خواهیم داشت و اگر استمرار وضع موجود باشد چه کنیم. آیا همین نحوه تخصیص منابع را باید ادامه دهیم یا اینکه این روش را بهینه تر کنیم. در برنامه طراحی شده هر سه وضعیت بحث و بررسی شده است تا معلوم شود فقط آمریکایی ها نیستند که گزینه روی میز دارند، ما هم گزینه هایی روی میز قرار داده ایم

* در موقعیت کنونی که درآمدها و منابع دولت کم شده است این اولویت بندی باید اولویت کار ما باشد. شیخ اجل سعدی می فرماید:

«چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن/ که می گویند ملاحان سرودی/اگر باران به کوهستان نبارد/به سالی دجله گردد، خشک رودی»

* سیاست دولت برای نرخ ارز حرکت به سوی نظام یکسان ارزی است. می خواهیم ارز تک نرخی شود و اتفاقاً بودجه سال آینده به این سمت حرکت خواهد کرد.

* پیام اقتصادی افزایش بودجه شرکت ها به معنای این است که بنگاه های خصوصی نیز فعال می شوند. زیرا برخی از آنها پیمانکاران شرکت های دولتی هستند.

* یکی از برنامه های اصلی دولت فعال کردن پارس جنوبی است که خود به خود سبب رشد بودجه شرکت های دولتی مرتبط خواهد شد

* ما به خصوصی سازی نگاه دخل و خرج نداریم بلکه نگاه اصلاح ساختار داریم. قبلاً با هدف کسب درآمد بنگاه ها را واگذار کردند اما نتیجه چه شد؟ به قول انوری «ز دخل نیست منالی و خرج او بی حد/ز نفع نیست نشانی و وام او بی مر»

* در حالی که قرار بود ۵۰ درصد منابع یارانه ها صرف پرداخت های نقدی و ۵۰ درصد دیگر در کارهای توسعه ای و عمران سرمایه گذاری شود. فرخی سیستانی می گوید: چو خرج خویش فزون تر ز دخل خویش کند/ز زر و سیم خزانه تهی شود ناچار

* تورم خط قرمز دولت در اجرای قانون هدفمندی است. بنابراین لایحه ای را در این باره تدوین خواهیم کرد که تورم به صورت جهشی بالا نرود و بخش تولید آسیب نبیند. نمی خواهیم به مردم بگوییم از نیم ساعت دیگر نان و بنزین و گاز و ... به این میزان درصد افزایش می یابد.