بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 25 آبان 1392      10:58
ماجدی: تردید دارم دیگر به آسانی به توتالی ها وقت ملاقات دهم

تنبیه شرکت نفتی توتال در مقابل عملکرد فابیوس در ژنو

معاون بین الملل وزارت نفت: نارضایتی مان را از مواضع فرانسه نشان می‌دهیم

رضا زندی

ماجراجویی وزیر امور خارجه فرانسه در ژنو به ساختمان وزارت نفت هم کشیده شده است. معاون امور بین الملل وزارت نفت، حالا دیگر تردید دارد به نمایندگان شرکت توتال فرانسه به راحتی وقت ملاقات بدهد. علی ماجدی، به شدت از رفتار «رولان فابیوس» متعجب شده است. او به «آسمان» می گوید که بعد از انتخابات ریاست جمهوری اخیر، شرکت توتال فرانسه، اولین گروهی بوده اند که به وزارت نفت آمده اند تا شرایط را برای حضور دوباره در پروژه های صنعت نفت ایران بعد از رفع تحریم ها بررسی کنند. اظهارات «فابیوس» فرانسوی اما، کار را برای توتالی ها سخت کرده است. توتال در آستانه تنبیه قرار گرفته است. مصاحبه که تمام می شود معاون امور بین الملل زنگنه می گوید: «این حرکت فرانسوی ها را نمی توانیم فراموش کنیم. اما اینطور نیست که بلافاصله به هر حرکتی عکس العمل نشان دهیم. اما اگر تکرار شود نه تنها فراموش نمی کنیم بلکه ناچاریم حتما در جای خودش عکس العمل نشان دهیم. امیدوارم فرانسوی ها به همین یک اشتباه بسنده کنند.» ماجدی در مصاحبه با آسمان، نکات مهمی درباره برخورد با شرکت نفتی فرانسوی توتال مطرح می کند.

*آقای ماجدی، موضع وزیر امور خارجه فرانسه در مذاکرات اخیر گروه 1+5 با ایران، خشم افکار عمومی را برانگیخته است. همین ابتدا خیلی صریح می خواهم بدانم موضع شما به عنوان معاون بین الملل وزارت نفت در این باره چیست؟

موضع فرانسه در مذاکرات 1+5 باعث تعجب بسیاری از سیاسیون ایران و بعضا سیاسیون سایر کشورها شده است. به عنوان معاون بین الملل وزارت نفت باید بگویم که تعجب من هم براگیخته شد. چراکه شرکت توتال فرانسه بعد از انقلاب اولین شرکت نفتی غربی بود که به ایران آمد و پروژه اجرا کرد. آنها در سال 1374 که ایران با نوعی از تحریم ها مواجه بود، قراردادهای بیع متقابل ایران را پذیرفتند و پروژه توسعه میدان نفتی سیری در فازهای A و E را اجرا کردند. توتالی ها حتی تقریبا همزمان با انتخاب ریاست جمهوری سال 76، قرارداد توسعه فازهای 2 و 3 پارس جنوبی را امضا کردند. با این پیشینه است که می گویم سیاست های اخیر فرانسه تعجب برانگیز است. توجه داشته باشید که شرکت توتال فرانسه زودتر از دیگر شرکت های نفتی اروپایی به ایران آمد بعد هم که پروژه توسعه میادین درود و بلال را برعهده گرفت.

*اجازه بدهید از شما سوال کنم که چرا سابقه پروژه ها و سیاست های توتال در ایران را با سیاست های اخیر وزارت خارجه فرانسه کنار هم بیان می کنید؟

به این دلیل که ما شرکت نفتی توتال فرانسه را حداقل نماینده بخش انرژی دولت فرانسه می دانیم. جالب است که یک نکته را هم برای شما بگویم تا موضع برایتان روشن تر شود. بعد از انتخابات ریاست جمهوری امسال، شرکت توتال فرانسه از جمله اولین شرکت هایی بود که اظهار علاقه کرد تا در صورت لغو تحریم ها در پروژه های ایران حضور پیدا کند.

*از طرف شرکت توتال چه کسانی و در چه زمانی به وزارت نفت آمدند تا اظهار علاقه شان را نشان دهند؟

چون من کمی بعدتر از تشکیل دولت آقای روحانی به وزارت نفت آمدم، زمان دقیقی را نمی توانم به شما بگویم. اما وقتی آمدم گفتند که شرکت توتال جزو اولین شرکت هایی بوده که اظهار علاقه کرده است تا در پروژه های نفتی ایران حضور یابد.

*این عدم هماهنگی بین نماینده به قول شما بخش انرژی و اقتصادی دولت فرانسه و بخش سیاسی شان را چطور توجیه می کنید؟

به دلیل همین عدم هماهنگی است که عرض کردم از رفتار اخیر دولت فرانسه متعجب شدم. نمی دانم دولت فرانسه واقعا چطور می خواهد این دوگانگی سیاسی و اقتصادی را توجیه کند! شرکتی مثل توتال، به صورت پیشرو می خواهد با ایران همکاری کند و در گذشته هم برای همکاری با ایران پیشرو بوده است اما موضع گیری دولت فرانسه، درست خلاف جهت شرکت نفتی این کشور است.

*موضع آقای فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، در مذاکرات 1+5 که یکی از عوامل مهم به نتیجه نرسیدن مذاکرات محسوب شد به طور مستقیم چه تاثیری بر آینده روابط نفتی ایران و فرانسه و به نمایندگی اش در شرکت توتال خواهد داشت؟

قبلا هم گفتم وقتی شرایط ایران عادی شود همه شرکت های خارجی که می خواهند در ایران کار کنند برابرند اما باید بدانند که آن موقع ابراز تمایل برای همکاری با ایران امتیازی برایشان نخواهد داشت. برای ما مهم این است شرکت هایی که سابقه همکاری با ایران دارند در شرایطی نظیر شرایط فعلی، رفتار متفاوتی نشان دهند.

*منظورتان این است که رفتاری متضاد با سیاست های دولت شان اتخاذ کنند؟

من نمی خواهم بگویم که رفتارشان در تضاد با سیاست های کشورشان باشد. انتظار این است که رفتار متفاوت و نرمشی معقول داشته باشند. اجازه بدهید همین جا بگویم که از تنها کشوری که انتظار نداشتیم به این شکل در مذاکرات موضع مخالف بگیرد این رفتار را مشاهده کردیم. به همین دلیل تعجب کردیم.

*شما خودتان دیپلمات هستید. دیپلماسی هم منافع محور است. چطور می گویید که از فرانسه انتظار نداشتید علیه ایران موضع گیری کند؟ شاید آنها منافع شان را طور دیگری تعریف کرده باشند.

در میان شرکت های بزرگ نفتی که بعد از انقلاب با ایران همکاری کردند به نوعی آنی و آجیپ، نماینده ایتالیا و بی. پی و شل نماینده انگلیس و توتال نماینده فرانسه هستند. در بین این شرکت ها، همکاری شرکت توتال با وزارت نفت هم زودتر شکل گرفته و هم وسیع تر بوده است. بنابراین تعجب ما این است که چرا دولت فرانسه برخلاف خواسته مهم ترین شرکت نفتی شان عمل می کند. چون همانطور که گفتم توتالی ها ابراز تمایل کرده اند تا در ایران کار کنند.

*در سخنان تان چندبار از موضع اخیر فرانسه اظهار تعجب کردید. بگذارید از زاویه دیگری به این موضوع بپردازیم. انتظار شما از دولت فرانسه چه بود که حالا اینطور تعجب کرده اید؟

از کشورهایی که شرکت های بزرگ شان در پروژه های مختلف ایران به ویژه در بخش نفت کار کرده اند انتظار هم رأیی داریم. نه اینکه به گونه ای رفتار کنند که شرکا و همفکران خودشان از رفتارشان تعجب کنند. قطعا این رفتار فرانسوی ها در حافظه تاریخی نفت ایران باقی خواهد ماند. امیدوارم فرانسوی ها این موضع شان را جبران کنند تا در آینده به هنگام مذاکرات با شرکت های نفتی شان به موضع فعلی شان رجوع کنیم. فرانسوی ها فرصت جبران دارند.

*به نکته خوبی در رابطه با سابقه فعالیت شرکت های فرانسوی و انتظار ایران اشاره کردید. خاطرم هست بعد از اعمال تحریم داماتو علیه صنعت نفت ایران شرکت توتال با مشارکت شرکت های پتروناس مالزی و گازپروم روسیه قرارداد توسعه فازهای 2 و 3 پارس جنوبی را امضا کرد. در حقیقت پتروناس و گازپروم بیشتر اسم شان در قرارداد مطرح بود تا فشارها فقط به توتال وارد نشود. بعد از آن توتال چندین بار پذیرفتن آن ریسک و شکستن فضای تحریم را خورد و پروژه گرفت. حتی مقامات وقت وزارت نفت هم به این موضوع اذعان داشتند. حالا به نظر شما نباید برعکس این اتفاق بیفتد؟ اگر دولت فرانسه بر ضد منافع ایران و هم راستا با تشدید فشارها حرکت می کند به نظر شما نباید واکنش لازم را به ویژه در بخش نفت دریافت کنند تا شرکت های نفتی فرانسوی داغی تنوری را که دولتمردان شان افروخته اند، بچشند؟

قطعا قبول دارم این مساله را مسوولان توتال باید به دولتمردانشان یادآوری کنند. اگر بعد از لغو تحریم ها، شرکت ها در شرایط مساوی قرار بگیرند ضمن پذیرش اصول رقابت پذیری، نمی توانیم اینگونه رفتارهایی که امروزه شاهد آن هستیم را فراموش کنیم. یعنی اگر در پروژه ای شرایط مساوی برقرار باشد، رفتارهای فعلی کشورها را مدنظر قرار خواهیم داد.

*چرا همواره بر شرایط مساوی تاکید می کنید. چرا نباید وزارت نفت موضع قاطع بگیرد. مثلا رسما بگوید به خاطر رفتار خصمانه دولت فرانسه، ما هم نسبت به توتال نظر منفی خواهیم داشت و توتال باید تاوان این حرکت فرانسوی ها را بدهد!

ما حتی ممکن است به این نگاهی که شما اشاره کردید هم برسیم. ولی فکر می کنیم فعلا کمی زود است. چون نمی دانیم دقیقا انگیزه فرانسوی ها از مواضع اخیرشان چه بوده است. تحلیل های مختلفی درباره رفتار فرانسوی ها مطرح شده است. ما هم تحلیل سیاسی - اقتصادی خودمان را داریم. دیده ام برخی موضع فرانسه را به فشار اسرائیلی ها و اعراب مرتبط کرده اند. بعضی ها هم معتقدند فرانسه با این رفتارش خواسته نشان بدهد در بین کشورهای 1+5 موضع مستقلی دارد. اما آنچه به نظرم اهمیت دارد این است که دلیل رفتار فرانسوی ها هر چه که باشد ما نتیجه کارشان را می بینیم. برایمان مهم است که نتیجه رفتار فرانسوی ها باعث شده است که حداقل توافق ایران با 1+5 به تاخیر بیفتد. عامل تاخیرش هم فرانسوی ها هستند.

*آن وقت شما عملا درباره این رفتار فرانسوی ها در بخش نفت چه خواهید کرد؟

ممکن است در آینده فرانسوی ها هم با رفتار مشابه از طرف ایران مواجه شوند.

*به عنوان معاون بین الملل وزارت نفت، انتظار موضع صریح تری از شما دارم. به هر حال مزیت نسبی ایران، حتی در شرایط تحریم نفت است و تحریم ها هم روزی تمام خواهد شد. آیا می توانید اعلام کنید که در صورت تداوم مواضع اخیر فرانسه، ایران برای شرکت های نفتی این کشور «تنبیه نفتی» در نظر خواهد گرفت؟

شخصا به صورت کلی با سیاسی کردن مسائل تجاری و اقتصادی از جمله انرژی مخالفم. اما گاهی انسان مجبور می شود چنین کارهایی را انجام دهد. نمی توان از برخی مواضع در مواقع حساس گذشت. مذاکرات ایران با گروه 1+5 در ژنو از آن مواقع حساس بود. بالاخره ما به نحوی نارضایتی خودمان را از مواضع فرانسه نشان می دهیم و می گوییم این رفتارتان را در نظر خواهیم داشت؛ احتمال اینکه بخواهیم در زمان مناسب عکس العملی به این رفتار فرانسوی ها نشان دهیم را نباید از نظر دور داشت.

*آقای ماجدی، اگر مشکل ایران با گروه 1+5 حل شود و به وضعیت عادی قبل از تحریم ها برگردیم شرکت های نفتی بسیاری امکان حضور در پروژه های نفتی ایران را خواهند داشت. از جمله این شرکت ها کمپانی های بزرگ نفتی آمریکایی هستند. فکر نمی کنید به خاطر همین موضوع نمی خواهند مشکل ایران به صورت کلی با قدرت های جهانی حل شود؟ چون قبل از تحریم های شدید دو سال گذشته به هر حال فرانسوی ها در نبود شرکت های آمریکایی جاپای زیادی در اقتصاد و صنعت ایران داشتند. شاید فرانسوی ها می خواهند صنعت و نفت ایران متمایل به آنها باشد تا اینکه مثلا سراغ شرکت های آمریکایی برود.

اینطور می توانم پاسخ سوال تان را بدهم، تردید ندارم شرکتی مثل توتال، خواهان چنین موضعی از سوی دولت شان علیه ایران باشد. اما به هر حال باید بدانند که ما هیچ گونه محدودیتی را برای حضور شرکت های نفتی آمریکایی و انگلیسی در صنعت نفت مان نداریم. در صنعت نفت برای همه شرکت ها باز است. اگر کسانی قبلا نشان داده اند که از استقلال نسبی برخوردارند و ایران هم به آنها بها داده است باید بدانند اگر جایی خلاف جریان آب شنا کنند قطعا با مشکل مواجه خواهند شد.

*جدا از مسائل نفت، به عنوان یک دیپلمات مایلم تحلیل تان را موضع فرانسه بدانم. به نظرتان چرا آنها باعث عدم تفاهم در مذاکرات ژنو شدند؟

نمی توان یک دلیل مشخص را به طور قاطع برای رفتار فرانسوی ها برشمرد. بعضی احتمال می دهند فرانسوی ها نقش پلیس بد را بازی کرده اند. عده ای گفته اند به خاطر صحبت های نتانیاهو فرانسوی ها چنین رفتاری کرده اند. برخی هم می گویند اینکه ایران با آمریکا به صورت مستقیم مذاکره کرده است، باعث بروز چنین مواضعی از فرانسوی ها شده است. سوابق نشان می دهد که شاید ترکیبی از همه این عوامل در موضع فرانسوی ها موثر بوده است. اگر به سوابق روابط بین المللی نگاه کنید عیان است که آمریکا به نسبت فرانسوی ها رابطه نزدیک تری با اسرائیل دارد. وقتی صحبت های بی منطق و بی ربط نتانیاهو، مورد توجه شریک دیرینه اش هم قرار نمی گیرد، چطور ممکن است مورد توجه فرانسوی هایی باشد که داعیه مستقل بودن دارند!

*به عنوان یک کارشناس مسائل سیاسی چقدر احتمال می دهید فرانسوی ها در همراهی با منافع اعراب در مذاکرات ژنو، کارشکنی کرده اند؟

مجموعه شیخ نشین های خلیج فارس، رابطه نزدیک تری با آمریکا و انگلیس دارند تا با فرانسه. اگر بخواهیم تحلیل کنیم به خاطر مسائل رقابتی که در منطقه وجود دارد شاید مواضع آمریکا و انگلیس بیشتر مورد توجه کشورهای عربی باشد. شاید فرانسوی ها خواسته اند نشان دهند که جدا از انگلیس و آلمان و آمریکا، قدرت مستقلی برای خودشان قائلند.

*اگر این فرضیه احتمالی را بپذیریم به نظر شما زمان و موضع مناسبی برای اعمال استقلال رأی فرانسوی ها انتخاب شده است؟!

خیر. به نظرم حتی اگر فرانسه خواسته باشد نشان دهد استقلال نسبی دارد موضوع و زمان اشتباهی را انتخاب کرده است. چراکه این موضع به ضرر فرانسه تمام خواهد شد. انتظار ما این است که وقتی خانم اشتون حرفی را می زند هماهنگی لازم در بین کشورهای اروپایی انجام شده باشد. الان انگلستان و آلمان باید از فرانسه سوال کنند که چرا برخلاف جریان مذاکرات موضع گرفته است.

*آقای ماجدی، بعد از این برخورد وزیر خارجه فرانسه، شما به عنوان معاون بین المللی وزارت نفت، از این به بعد به نمایندگان شرکت توتال، به راحتی قبل، وقت ملاقات خواهید داد؟

کمی تردید دارم. امیدوارم در اجلاس 29 آبان شاهد موضع گیری متفاوتی از سوی فرانسه باشیم. حرکت نسنجیده فرانسوی ها جای جبران دارد.

*شما انتظار دارید فرانسوی ها چگونه جبران کنند؟

امروز اکثر کشورهای دنیا می خواهند مساله هسته ای ایران حل شود، به جز کسانی که بنا دارند دنیا را به چالش بکشند. اسرائیل می خواهد دنیا را به چالش بکشد. از هر وسیله ای هم برای رسیدن به مقصود خود استفاده می کند. ماندگاری برخی، در به چالش کشیدن دنیاست.

*از این مساله که فاصله بگیریم مایلم این سوال را بپرسم که آیا جنابعالی به عنوان نماینده نفتی ایران در هیات کارشناسی قبل از مذاکرات ژنو حضور داشتید؟

خیر. بنده در آن هیات نبودم اما نماینده نفت نظرات خود را در هیات کارشناسی مطرح کرده است. وزارت نفت با وزارت خارجه ارتباط نزدیک دارد. به دلیل اینکه بنده هم قبلا در وزارت خارجه بودم و به دلیل شرایط کشور، قطعا در آینده رابطه وزارت نفت با وزارت خارجه خیلی نزدیک تر هم خواهد شد.

*شما به عنوان وزارت نفت چه انتظاری از تفاهم مذاکرات ژنو دارید؟

من نظر شخصی ام را می گویم. هدف نهایی این مذاکرات باید رفع کامل تحریم ها باشد و اینکه مساله هسته ای ایران عادی شود. حالا اگر قرار است نظارتی هم باشد طبق قوانین بین المللی انجام شود.

*حالا فرض کنید از همین فردا تحریم های نفتی ایران به طور کامل لغو شود. آیا وزارت نفت می تواند بازارهای از دست رفته کشور را بازگرداند؟

کار سختی است اما به نظرم از عهده مسوولان صنعت نفت برمی آید.

*در این مورد تردید دارم به سرعت این مساله امکان پذیر باشد. چون به هر حال رقبای ما تولید نفت شان را افزایش داده اند و جایگزین نفت ایران در بازارها شده اند. از این موضوع بگذریم. آقای ماجدی رقم دقیق پول نفت بلوکه شده ایران در خارج از کشور چقدر است؟

آمار پول ها در اختیار بانک مرکزی است. اما رقم ها، بالاست.

*براساس اخباری که منتشر شده بیش از 15میلیارد دلار در سه کشور هند، کره و ژاپن و حدود 22 میلیارد دلار در چین پول نفت مان گیر کرده است. حدود 3 میلیارد دلار هم شل به ایران بدهکار است. مجموع این مبالغ حدود 40 میلیارد دلار است. این در حالی است که مجموع واردات ایران در سال 90 حدود 57 میلیارد دلار بود.

آمار پول های نفت فروخته شده همانطور که گفتم در اختیار بانک مرکزی است. البته از بخشی از این مبالغ استفاده می شود. بنابراین به نظرم تمرکز مذاکرات باید روی رفع تحریم فروش نفت و نقل و انتقال پول آن باشد. باید به وضعیت عادی برگردیم.

*وضعیت عادی برای نفت یعنی چقدر فروش روزانه؟

به هر حال باید به سهمیه هایمان در اوپک برگردیم.

*نهایتا با توجه به اخباری که دارید شما به مذاکرات امیدوارید؟

بله. بنده امیدوارم. اما به هر حال وقتی مشکلی طولانی شد هم درمانش سخت تر می شود هم طولانی تر. الان همه طرف های مذاکره می گویند مذاکره پیچیده است اما تفاهم انجام شدنی است. مهم این است که قصد سیاسی طرفین برای حل این مساله گرفته شده باشد.

هفته نامه آسمان


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

کلمات کلیدی : توتال فرانسه
نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir