بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 31 شهريور 1392      11:31
تاثیر عملی دیپلماسی در نیویورک بر روی اقتصاد چیست؟

فرصتی برای شکست سد تحریم‌ها

علیرضا سلطانی/ عضو هیات علمی دانشگاه

4 ماه پیش کمتر کسی انتظار داشت تا تحریم های غیرانسانی علیه ایران با سرعت کنونی در معرض توقف و حتی عقبگرد قرار گیرد. بسیاری از کارشناسان و تحلیل گران داخلی و خارجی پیش از این معتقد بودند که  تحریم های جدید محصول یک فرایند پیچیده و زمانبر تهدید و تشویق با پرداخت هزینه های سنگین سیاسی و اقتصادی به ویژه برای غرب و آمریکا بوده است. از سوی دیگر این تحریم ها بر خلاف گذشته که  محدود به برخی کشورها بود ، به صورت هوشمند و کنترل شده سطح وسیعی  از کشورها و حوزه های ارتباطی را در بر گرفت به گونه ای که  بسیاری از کشورها ، بنگاه ها ، موسسات مالی بین المللی و و فعالان اقتصادی بر خلاف میل خود به جرگه تحریم کنندگان ایران پیوستند. مساله مهمتر در تحریم های جدید که باعث تقویت آن شد، تسری دامنه آن به شرکت ها و بنگاه های کوچک و فرعی بود که این مساله نیز نتیجه هوشمندبودن تحریم ها دانسته می شود. عامل دیگری که  این روند را تقویت کرد شکل گیری لابی های گسترده سیاسی برای گسترش و کنترل تحریم های تحمیلی به لایه مختلف اقتصادی و اجتماعی در ایالات متحده کشورهای اروپایی بود که با پوشش گسترده رسانه ای و ارتباطی همراه شد و توانست افکار عمومی جهانی را نیز به جریان سیاسی شکل گرفته هدایت کند. مجموع این شرایط  به همراه آشکار شدن اثرات فوری و وسیع تحریم ها باعث شد تا این استدلال حتی پس از روی کار آمدن دولت جدید تا همین اواخر  مطرح باشد که توقف و رفع تحریم ها به همان میزان که در شکل گیری زمانبر و پر هزینه بوده، زمانبر و پرهزینه و چه بسا سخت تر باشد. بنابراین رفع تحریم ها مستلزم گذشت زمان و پرداخت هزینه های سیاسی و اقتصادی است که تحقق آن به راحتی امکان پذیر نیست. اما اظهارات و چرخش هایی که  در دو هفته اخیر آنهم در سطح نهادهای حاکمیتی ، سیاسی و عمومی  کشورهای تحریم کننده به ویژه اروپا و  آمریکا رسانه ای شد و احکامی که اخیرا به نفع بانک ها و شرکت های تجاری ایران به طور خاص شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی توسط دادگاه های اروپایی صادر شد، نشان داد که توقف و رفع تحریم ها چنان که پیش بینی میشد، سخت و زمانبر نیست. نشانه های اولیه آب شدن یخ تحریم ها در شرایطی است که هنوز مذاکره ای جدی و واقعی بین ایران و غرب بر سر چالش های فی مابین شروع نشده و هرچه بوده آثار روانی و سیاسی ناشی از تغییر دولت در ایران و اعلام سیاست تعامل سازنده با جهان از سوی دولت یازدهم و بروز نشانه های اولیه این تعامل در برنامه و گفتار بوده است.  در حال حاضر همه چشم ها به نیویورک به عنوان نخستین ایستگاه دیپلماسی دولت جدید دوخته شده و  همگان انتظار دارند تا ببینند آثار عملی این دیپلماسی با عنوان تعامل سازنده با جهان  به طور خاص بر جریان تحریم ها چه خواهد بود. 

اگرچه سیاست اعلامی و اعمالی دولت یازدهم در سرنوشت تحریم های اقتصادی تعیین کننده است اما باید در نظر داشت که توقف و رفع تحریم های اقتصادی با هدف صرف زمان و هزینه کمتر فقط در محدوده عمل سیاسی و رسمی دولت نیست.

آنچه تاکنون اتفاق افتاده که بسیار هم مهم است ، از بین رفتن جمود حاکم بر فضای عمومی تحریم های اخیر بوده است با توجه به آنچه در سطور نخستین این نوشتار آمد، تحریم های اقتصادی اخیر در لایه های میانی و پایین سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی کشورهای تحریم کننده رسوخ کرده و کار توقف رفع آن مشکل شده است بنابراین برای رفع آن نیز علاوه بر تحرک دیپلماتیک باید با لایه های فوق نیز کار کرد. تشکیل لابی های ضد تحریم در کشورهای تحریم کننده به ویژه آمریکا و اروپا در این زمینه بسیار مهم است. این اقدام تعیین کننده البته مستلزم شناخت لابی های فعال، به خدمت گرفتن آنها و پرداخت هزینه های اقتصادی است تا بتوان در محافل سیاسی، اقتصادی ، رسانه ای و فضای مجازی اولا تحرکات لابی های حامی تحریم
ایران را که عمدتا توسط گروه های صهیونیستی حمایت می شوند را خنثی کرد و ثانیا زمینه های سیاسی و تبلیغاتی تحریم را ازبین برده و فضای لازم را برای تشویق سیاستمداران و فعالان اقتصادی برای خروج از دایره تحریم ها را فراهم ساخت. علاوه براین کار کردن با شرکت ها و بنگاه های میانی و کوچک در کشورهای تحریم کننده که خواسته یا ناخواسته درگیر بازی تحریم های ایران شده اند و تشریح شرایط جدید سیاسی و تشویق آنها به خروج داوطلبانه از دایره تحریم ها از اهمیت خاص برخودار است . این مهم نیز می تواند از سوی محافل اقتصادی داخلی و فعالان تجاری  و شخصیت های علمی داخل و خارج کشور حمایت و پشتیبانی شود.

فرصت کنونی فرصتی بی نظیر برای آغاز عملی رفع تحریم های اقتصادی است که باید در سه سطح دولت، لابی های سیاسی و اقتصادی و فعالان اقتصادی و اجتماعی دنبال شود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir