بزرگترین چالشهای تامین اجتماعی + جدول
به گزارش خبرآنلاین مدیران گذشته های دور و نزدیک تامین اجتماعی بارها تاکید کرده اند با ادامه روند فعلی، این سازمان و به تبع آن، بیمه شدگان، کارفرمایان، کارکنان و سایر گروه های ذینفع در این سازمان، دچار مشکلات فراوانی می شوند که پیامد آن، خارج شدن چرخ معادلات اجتماعی از مسیر تعادل است.
در جدول زیر، بر اساس اظهارات استادان دانشگاه، صاحب نظران حوزه اقتصادی و همچنین مدیران و کارشناسان سازمان تامین اجتماعی، به خصوص سه تن از مدیران اسبق این سازمان، دکتر کرباسیان، دکتر شریف زادگان، دکتر سلیمانی از برآوردهای آنها از بحرانهای فعلی و پیش روی این سازمان تهیه شده است.
اکنون با ابلاغ حکم و معارفه رسمی مدیر عامل جدید، برخی از چالشهای موجود، قابل رفع است. هر چند به نظر می رسد مشکلات و چالشهای سازمان تامین اجتماعی با توجه به وظایف و عملکرد فرابخشی آن، باید با استفاده از همسویی قوای مختلف و همچنین استفاده از نسخه های شفابخش صاحبنظران و برنامه ریزان مجرب و پژوهشهای نهادهای علمی قابل رفع باشد، ولی تاثیر یک مدیر غیر سیاسی، برخاسته از متن این سازمان و پاک دست، می تواند در 100 روز پیش رو، وضعیت این نهاد عظیم حمایتی را به نحو شایسته ای تغییر دهد.
|
چالش موجود |
شرح وضعیت |
|
فقدان مرکز فعال و موثر برای مطالعات |
حذف مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی و تضعیف جدی برنامه ریزی مبتنی بر تحقیقات علمی و کار کارشناسی در سازمان تأمین اجتماعی در ادوار گذشته، باعث از میان رفتن تصویری دقیق و علمی از وضعیت فعلی این سازمان و چالشهای آن در آینده شده است و امکان برنامه ریزی علمی و مبتنی بر آمار را از مدیران این سازمان سلب کرده است. همچنین به دلیل نبود آمار صحیح، امکان دخالت و تاثیرگذاری معادلات بیمه ای و آکچوئری در تصمیمات کلان مقدور نیست. |
|
دخالت بیش از حد دولت |
دخالت دولت بعداز تأسیس وزارت رفاه و تأمین اجتماعی برخلاف نیات خوب طراحان آن به تدریج و برخلاف روح این قانون افزایش یافتو درسال های اخیر با تغییرات پیاپی مدیریتی آشکارا تشدید شد. طی 8 سال گذشته در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی شاهد افزایش دخالتهای دولت بوده ایم. برای پویایی حوزه تأمین اجتماعی وکاهش دخالت در این حوزه باید اساسنامه سازمان تأمین اجتماعی بازنگری شود و با تشکیل شورای عالی تأمین اجتماعی و رعایت اصل سه جانبه گرایی (با مشارکت بیمه شدگان، کارفرمایان و نهاد دولت) مسیر نادرست فعلی اصلاح گردد. عدم اجرای صحیح قانون ساختار نظام جامع تامین اجتماعی باعث دخالت دولت در جابه جایی چندین باره مدیر عامل و اعضای هیات مدیره به وفور شده است. |
|
برداشت های سلیقه ای از مفاهیم بنادین تامین اجتماعی |
مفاهیمی مانند بیمه های اجتماعی و تأمین اجتماعی درمیان مراجع قانونگذاری و تصمیم سازی با برداشت سلیقه ای مواجه است. بعضاً از سازمان تأمین اجتماعی که در واقع یک نهاد بیمه گر اجتماعی و منابع آن متعلق به حق الناس است، انتظار ایفای نقش حمایتی از آحاد یا اقشار غیر بیمه شده وجود دارد. این در حالی است که به موضوعاتی همچون وقف، خیریه ها و کمک های مردمی که متکی به مشارکت داوطلبانه خود مردم است توجه کافی نمی شود؛ مقولات مهمی که ضمن آنکه بار و وظیفه دولت را در امر تحقق سیاست های اجتماعی کم میکند، می تواند موجب توسعه رفاه اجتماعی در جامعه شود و از سرریز شدن انتظارات به سوی سازمان های بیمه گر اجتماعی بکاهد. |
|
بی توجهی به تامین اجتماعی از سوی سیاستمداران |
در هیچ یک از برنامه های مناظرات تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری به موضوع رفاه و تأمین اجتماعی اشاره ای در خور نشد و هیچ پرسش مستقیم از طرف مجریان رسانه ملی در این زمینه حیاتی مطرح نشد. |
|
ناپایداری در سیاست اجتماعی دولت ها |
تلقی دولت ها در مواجهه با تامین اجتماعی این بوده که حقوق اجتماعی را حق شهروندی ندانسته و آنچه که در قالب خدمات بیمه اجتماعی به مردم ارائه می دهد مرحمت خود به آنان می داند. |
|
فقدان شبکه اجتماعی |
عدم ایجاد یک شبکه اجتماعی در زمینه تامین اجتماعی و موقعیت، باعث شده درباره اهداف و کارکرد اطلاع رسانی نشود و جایگاه این نهاد بیمه گر اجتماعی را در نزد عموم و دولتمردان شفاف نباشد و از صاحب نظران در این حوزه نیز از روش سیستماتیکی برای بیان نظرات خود بهره مند نیستند. همچنین بیمه گذاران، بدون اطلاع از اهمیت این بیمه (اجباری) و با حربه قانون، به جمعیت تحت پوشش می پیوندند و اقبال عمومی (بیمه خویش فرما) برای سرمایه گذاری در این سازمان، کمتر از بیمه اجباری (کارگری) است. |
|
عدم پاسخگویی مدیران منسوب دولت |
با تغییرات ایجاد شده در اساسنامه تامین اجتماعی، وقتی هیات مدیره توسط دولت منصوب شود، هیچ گونه پاسخگویی در قبال شورای عالی ندارد و این باعث مشکلات زیادی از جمله تعقیب سیاستهای دیکته شده از سوی دولت می شود. |
|
عدم وصول و یا وصول نامناسبت مطالبات از دولت |
در حال حاضر، مطالبات تامین اجتماعی از دولت، 47 هزار میلیارد تومان است و روزانه 3 میلیارد تومان به این مطالبه قانونی اضافه می شود. دولت در مقابل بخشی از این مطالبات با واگذاری کارخانه های و شرکتهای ورشکسته، بار دیگری برای احیای این شرکتهای از حیز انتفاع ساقط شده، به دوش سازمان گذاشته است. |
|
عدم نگهداشت نیروی انسانی |
در سالهای اخیر به دلیل تلاطمات مدیریتی در تامین اجتماعی، نیروی انسانی متخصص در این سازمان، با ریزش قابل توجهی مواجه بوده است. |
|
اعمال سیاست های سلیقه ای مدیران |
در سالهای اخیر به دلیل انتساب دولتی مدیران ارشد این سازمان، تصمیمات بر مبنای سلیقه مدیران، افزایش قابل توجهی داشته است. عملکرد سلیقه ای مدیران سازمان تامین اجتماعی در بخش درمان، بیمه و اقتصاد، شرایطی ایجاد کرده که توان حرکت از سازمان گرفته شده، به طور مثال انتشار روزنامه خورشید و تحمیل هزینه های گزاف آن به صندوق، باعث اتلاف منابع زیادی شده است. |
|
عدم شفافیت مالی در عملکردها |
در مجلس گذشته و حال، نمایندگان مجلس به شدت به دنبال پاسخگو کردن مدیران سازمان و واحدهای تابعه مانند شستا بوده اند، ولی با ممانعتهای فراوان مدیران این سازمانها، طرحهای متعدد تحقیق و تفحص از تامین اجتماعی و سایر نهادهای وابسته به جایی نرسید. بی ثمر بودن تحقیق و تفحص دوره گذشته مجلس از این نهادها، نمونه بارز از عدم شفافیت مالی در عملکردهای مدیران این سازمان بوده است. |
