آقای میرکاظمی چه گلی به سر نفت زده‌ای؟
جمعی از کارکنان صنعت نفت، با نگارش نامه سرگشاده ای خطاب به وزیر پیشین نفت، با انتقاد از عملکرد وی، سوالاتی را از او پرسیدند.
در این نامه خطاب به مسعود میرکاظمی، وزیر پیشین نفت که امروز در زمره منتقدان وزیر پیشنهادی نفت دولت یازدهم قرار گرفته آمده است: صنعت نفت نحوه مدیریت و برخوردهای جنابعالی را از خاطر نخواهد برد، سالهایی که جنابعالی سکان هدایت وزارت نفت را به عهده داشتید. به بهانه باب نقدی که خودتان باز نمودید، لازم می دانیم سکوت نجیبانه و مظلومانه نفتی ها را در این سال ها شکسته و فقط چند سوال از سوالات انبوه در ذهن کارکنان صنعت نفت را به شرح زیر مطرح می نمائیم:
انعقاد قرارداد چند میلیارد دلاری با شرکت جدید خصوصی سوئیسی
با حضور جنابعالی در نفت، شاهد حضور ناگهانی و غیر مترقبه یک شرکت خصوص جدید التاسیس که اصطلاحا" به one man one company معروف بوده، بودیم ! شرکت سوئیسی جدید التاسیس سوئیسی pearl Energey بدون هیچگونه پشتوانه مالی و ساختار، با محبت ها و عنایات ویژه به یکباره دارای قراردادهای چند میلیارد دلاری در سطح وسیع وزارت نفت شد . حضور این شرکت در قرارداد ده میلیارد دلاری توسعه میدان گازی کیش یکی از قراردادها با این شرکت بود .
باید پرسید علت واگذاری قراردادهای چند میلیارد دلاری به یک شرکت خصوصی جدید، کوچک بدون پشتوانه مالی سوئیسی چه بود ؟ چرا این شرکت که قرار بود با دریافت یک میلیارد دلار از منابع دولت، سه میلیارد دلار از منابع خارجی در اختیار نفت قراردهد، حتی یک سِنت آورده نداشته؟ چرا خسارت ناشی از قرارداد را مطالبه ننموده اید ؟ چرا جنابعالی مستقیما" این پروژه را مدیریت نموده و عملا" سازمانهای رسمی و کارشناسی امور مالی نفت را در آن دخالت ندادید ؟ چرا مدیر امور مالی شرکت ملی نفت ایران که دارای نظارت کارشناسی بوده، از هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران برای اولین بار در تاریخ نفت، حذف گردید؟ آیا درست است که حقوق مدیر ایرانی این شرکت حدود 28000 دلار در ماه بوده است ؟ چرا حق الزحمه قبلی به میزان Lib+0.75 به حدود 16 درصد افزایش یافت ؟
صندوق انرژی، Fund management
نفت در طول دوران سرمایه گذاری، از دو منبع داخلی (دولت) و خارج از نفت ( سرمایه گذاری داخلی و خارجی ) استفاده نموده است . دولت منابع داخلی را مستقیما و بدون پرداخت بهره در اختیار نماینده خود (نفت) قرار می داده است.
در دوران شما، شاهد طرح مباحث جدید بدون داشتن پشتوانه تخصصی و کارشناسی بوده ایم. صندوق انرژی با هدف تامین سه میلیارد دلار از منابع غیر دولتی به ازای دریافت یک میلیارد دلار تعریف و با فضا سازی خاص با یک بانک خصوصی داخلی اجرایی شد. در اینجا سوال اساسی این است، به ازای چند میلیارد دلار اختصاص منابع دولت به بانک خصوصی، چند دلار و یا بهتر بگوئیم چند سنت توسط این بانک خصوصی تامین گردیده است ؟ با پرداخت حق الزحمه 12 درصد به این بانک خصوصی، چند میلیون دلار از سهم ملت به این بانک پرداخت شده و یا خواهد شد ؟ اختلاف روش قبلی حق الزحمه Lib+0.75 با سود تعریف شده توسط جنابعالی به میزان 12 درصد، چند میلیون دلار بوده و چه کسی پاسخگو آن خواهد بود ؟ عدد آورده 3 به 1 بانک چرا مطالبه نگردیده و خسارت چند میلیون دلاری ناشی از آن بعهده چه کسی می باشد؟ اگر این روش دارای مبانی تخصصی و کارشناسی است، چرا این روش به بن بست رسیده است؟ چه کسی پاسخگو می باشد؟
سوآپ (Swap)
با وجود سه دریای خزر، خلیج فارس و عمان، عدم دسترسی صاحبان انرژی (روسیه، قزاقستان، ترکمنستان ) به مصرف کنندگان، فرصت طلایی برای کشور در زمینه Swap و ترانزیت انرژی فراهم گردیده است. اولین گام آن در دولت اصلاحات برداشته شد و با سرمایه گذاری در نکاء ( شمال کشور ) و پالایشگاه تهران، Swap نفت خام در راستای توسعه و تعاملات روابط با کشورهای همسایه افزایش امنیت ملی و ایجاد ارزش افزوده، برنامه گردید. درهمین راستا قراردادهای رسمی و بین المللی منعقد گردید. گامهای بعدی در راستای افزایش این مهم خط لوله خزر – جاسک، جهت ترانزیت یک میلیون بشکه نفت خام در دوره مدیریت آقای نعمت زاده در شرکت ملی پالایش و پخش برنامه گردید.
سوال جدیدی که در این زمینه مطرح است چرا یکباره و علیرغم مخالفت های رسمی مدیریت های صادرات گاز و شرکت نیکو، شخصاً و راساً دستور فسخ قراردادهای رسمی و بین المللی را صادر نمودید؟ چرا امروز کشور به خاطر نظر جنابعالی در این زمینه بایستی در دادگاه لاهه دارای پرونده باشد؟
میلیون ها دلار خواب سرمایه و عدم النفع سوآپ توسط چه فردی بایستی پرداخت گردد ؟ چرا طرح ملی ترانزیت یک میلیون بشکه نفت خام متوقف شد؟ بی ثباتی مدیریتی و تعهدات قراردادی کشور را چه کسی بایستی پاسخگو باشد ؟ مشکل تامین بخشی از نفت پالایشگاه تهران که توسط سوآپ تامین می شد و همزمان با نیاز افزایش خوراک پالایشگاه اراک به عهده کیست؟
توسعه، تولید و استانداردها، تکنولوژی ها و ایمنی
کاهش محسوس تولید نفت د رهنگام حضور جنابعالی، تعریف غیر کارشناسی طرحها و توقف طرحها و آمار انفجارهای متوالی در گاز، پتروشیمی، پالایشگاه و پخش و نفت بصورت بی سابقه و سقوط بی سابقه استانداردها و تکنولوژیهایی اروپایی و کانادایی استفاده در نفت به چینی و هندی و روسی در مقطع کوتاه حضور جنابعالی، موضوع قابل توجهی است که لازم است به آن پرداخته شود.
تولید و ایمنی
محیط های عملیاتی جهت تولید ایمن و بدون حادثه نیاز به یک فضای تخصصی، حرفه ای و شاداب با سیاست های انبساطی منابع انسانی دارد . هرگاه این عوامل در محیط های عملیاتی تضعیف گردیده، شاهد کاهش تولید و بروز حوادث آتش سوزی و فوت کارکنان عزیز و عزادار نمودن خانواده محترم آنها بوده ایم .
در زمان حضور جنابعالی شاهد کاهش تولید سی درصدی نسبت به برنامه بوده ایم؟
چرا در مدت کوتاه حضور جنابعالی شاهد انفجارهای متوالی و بی سابقه در تمامی سطوح وزارت نفت، گاز، پتروشیمی، پالایش و پخش ونفت و کشته شدن تعداد بی شماری از عزیزان بوده که آمار آن در طول یکصد سال نفت بی سابقه است ؟
آیا برخورد و تعویض های ضربتی ژنرال های نفت و جایگزینی با گروهبانهای بعضا" غیر نفتی عامل آن بوده است ؟ آیا سیاست های به شدت انقباضی منابع انسانی جنابعالی عامل آن بوده است ؟ آیا ناپایداری و بی ثباتی مدیریتی ایجاد شده در زمان جنابعالی عامل آن بوده است؟
این سوالات و سوالات بیشماری از این دست را چه کسی جز جنابعالی پاسخگو می باشد؟!
استانداردها و تکنولوژی ها
صنعت نفت، گاز و پتروشیمی کشور با تجربه بیش از یکصد ساله همواره با استانداردها، تکنولوژی ها، سیستمها، روش ها و شاخص های جهانی اروپایی و کانادایی کارها و طرحها خود را اجرا می نمود . علیرغم فراز و نشیب های، عدول از این استانداردها، تکنولوژیها صورت نگرفته و حضور شرکتهای پیمانکار، مشاوره ای و سازندگان بنام داخلی و جهانی شاهدی بر این مدعا است . جهت خودکفایی و بومی سازی در بخش خشکی و دریا نیز گامهای خوبی برداشته شده است . تاقبل از حضور جنابعالی با اهمیت و حساسیت این فاکتورها حفظ گردیده بود .
سوال : چرا با حضور جنابعالی عدول از استانداردها و تکنولوژیهای اروپایی و کانادایی به سمت چینی وهندی صورت پذیرفت ؟
آیا از اثر این رویکرد در انفجار دکل خشکی حفاری شمال در چاه نفت شهر وعدم کارایی مناسب دکل دریایی سحر یک حفاری شمال در میدان فرزاد A خبر دارید؟
توسعه
زیر ساخت ها و ظرفیت های صنعت نفت و گاز پتروشیمی کشور بعد از انقلاب مرهون 20 سال مدیریت با ثبات دوره های وزارت آقایان آقازاده و زنگنه است .
تاریخ نفت هرگز اقدامات ارزنده زمان آقای آقازاده در افزایش تولید مناطق نفت خیز جنوب و اجرای مدل های جهانی و بهره گیری از شرکت بین المللی (IOC) در توسعه میادین سیری و بلال و همچنین توانمندی همراه با قدرتمندی با مدل های شناخته شده جهانی در بهره گیری از توانمندیهای داخلی و شرکتهای بین المللی (IOC) با استانداردها، تکنولوژیها، روش و سیستمها و بروز جهانی در پارس جنوبی، شرکت نفت فلات قاره ایران، شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، اروندان و احیای صنایع پتروشیمی توسط آقای زنگنه را فراموش نخواهد کرد . توسعه و تولید نیاز به وزیران توانمند، قدرتمند و مدیریتی با ثبات دارد . انتظار بود جنابعالی نیز ادامه دهنده این مباحث در زیر ساخت باشید، ولی متاسفانه در توسعه نیز همانند بخش های دیگر موجب توقف و بلاتکلیفی طرحها و تعریف غیر کارشناسی طرحها و صرف میلیارد دلار هزینه بدون تحقق برنامه ها بوده ایم . در این راستا چندنمونه مطرح می گردد :
طرح توسعه 35 ماهه فازهای عسلویه
حدود 35 ماه قبل در یک اقدامی ضربتی شاهد واگذاری فازهای باقیمانده پارس جنوبی به یک مجموعه انتخابی پیمانکاران، جهت تکمیل و راه اندازی ظرف مدت 35 ماهه برای، خردادماه 92، بوده ایم . چرا پس از 35 ماه طرحهای واگذار شده با پرداخت های کلان، هنوز زمین گیر هستند ؟ چه کسی بایستی خسارت عدم تحقق برنامه و جایگزینی با گازوئیل کشور بجای گاز که حدود 25 میلیارد دلار در سال بوده، پرداخت نماید ؟ آیا جنابعالی پاسخگو عقب ماندگی بی سابقه از کشور رقیب و کاهش محسوس سهم ملی و منافع ملی هستید ؟ آیا واگذاری ضربتی، مدیریتی و بدون پشتوانه کارشناسی وعلیرغم تمامی نقطه نظرات رسمی اعلام شد، عامل این عقب ماندگی است ؟ آیا تغییرات وسیع مدیریتی و قلع و قمع ژنرال ها و بکارگیری گروهبان ها و ناپایداری مدیریتی عامل این عقب ماندگی است ؟ آیا عدم توجه به طراحیهای جدید و محدود شدن به طراحیها و تکنولوژیهای قبلی، صحیح بود؟
طرح توسعه میدان گازی کیش
میدان گازی کیش با دارا بودن 68 تریلیون فوت مکعب گاز درجا (TCP) دارای توان تولید حداقل معادل 4 فاز عسلویه بوده و از بخش خشکی امکان تولید 1 الی 5/1 میلیارد فوت مکعب گاز در روز می باشد . این میزان در بخش خشکی می تواند در سال جایگزین حدود 10 الی 15 میلیارد لیتر گازوئیل باشد. با جایگزینی این میزان بجای گازوئیل حدود 10 الی 15 میلیارد دلار صرفه جویی سالیانه انجام می پذیرد.
با توجه به اینکه تا قبل از حضور جنابعالی تمامی پروژه های تاسیسات سطح الارضی به پیمانکاران داخلی واگذار گردیده بوده قاعدتا تا سال 91 تکمیل، راه اندازی وبه شبکه سراسری گاز کشور اضافه می گردید.
ابهام اساسی این است که چرا با حضور جنابعالی این قراردادها با پیمانکاران ایرانی به یکباره رسماً فسخ گردید و این طرح به کنسرسیومی با حضور شرکت خصوصی جدید التاسیس کوچک سوئیسی به مبلغ حدود 10 میلیارد واگذار و عملا طرح متوقف گردید؟!
چرا قراردادهای رسمی با شرکتهای داخلی فسخ گردید؟ آیا جنابعالی پاسخگوی خسارت افزایش قیمتهایی که رسما " توسط شرکت متن اعلام گردیده می باشید؟ آیا جنابعالی پاسخگوی کمبود شدید گاز در سالهای اخیر و جایگزینی با گازوئیل و خسارت چند میلیارد دلاری آن هستید؟ روش های ناشناخته و بدون پشتوانه کارشناسی زمان جنابعالی را چه کسی پاسخگو می باشد؟
صادرات گاز در خلیج فارس
صادرات گاز از مخزن گازی مشترک سلمان ( با ابوالبوخوش ابوظبی امارات ) به شارجه، پس از آماده سازی تاسیسات سطح الارضی تا شارجه، در زمان جنابعالی منتظر یک تصمیم گیری ملی با دولت شارجه و یا با شرکت کرسنت بود. جهت این مذاکرات و تامین منافع ملی با توجه به سوابق و فضاهای خاص ایجاد شده نیاز به یک مدیریت یکپارچه و تصمیم قوی مذاکراتی داشت.
مدیر عامل شرکت صادرات گاز در دولت نهم منصوب و از مدیران باتجربه نفتی بود. تغییر ناگهانی مدیر عامل و بازنشستگی سریع ایشان، جابجایی سازمان فوق الذکر از شرکت ملی نفت ایران به شرکت ملی گاز ایران با توجه به اشکالات قانونی، انتصاب یک فرد بدون تجربه کاری و غیرمرتبط، به مدیریت صادرات گاز توسط جنابعالی صورت گرفته است.
سوال ما این است چرا مدیریت یکپارچه، حرفه ای و تخصصی و قوی جهت نهایی سازی مباحث صادرات گاز صورت نگرفت؟ چرا هماهنگی لازم در سطح دولت با متولیان متعدد در آن مقطع حساس ایجاد نگردید؟ چرا تحولات ناگهانی فوق صورت گرفت؟ آیا در بلاتکلیفی صادرات گاز، عدم تولید از مخزن مشترک گازی و کاهش سهم منافع ملی، پاسخگو هستید؟
با حضور جنابعالی، یکباره و بدون کار کارشناسی پروژه های فعال شرکت نفت مناطق نفتخیز جنوب فسخ و پروژه های دیگر شرکت ها متوقف گردید! پروژه با ترک تشریفات به شرکت مپنا که تخصصی در زمینه سیستمهای اندازه گیری نداشته واگذار و مدیریت نظارت بر صادرات که هیچگونه تجربه اجرایی و ساختاری در این زمینه نداشته، مجری طرح گردیده است. قرارداد این پروژه تاکنون بدلیل اشتباهات محرز فوق الذکر هنوز امضاء نگردیده است و در آینده شاهد تبعات منفی آن خواهیم بود.
چرا جنابعالی یکباره در یک حرکت این همه اشتباه تخصصی را انجام داده اید؟ چرا قراردادها با شرکتهای ایرانی یکجا فسخ گردیده است؟ چه کسی پاسخگوی خسارات ناشی از عدم داشتن سیستم های اندازه گیری دقیق خواهد بود؟ چرا کارها از جایگاه کارشناسی خارج گردیده و مدیریتی تصمیم گیری می نمودید؟
بگذار بگذریم. بگذار درب نقد را ببندیم. بگذار از مظلومیت نفت و کارکنان شریف آن دیگر نگوییم و از ملتی که به دلیل تصمیمات غلط، منافعی که شایسته آن بوده را از دست داده صمیمانه عذرخواهی نماییم.
جمعی از کارکنان نفت
