بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 18 خرداد 1392      11:56

گذاره اشتباه کاندیداهای ریاست جمهوری

پویا جبل عاملی/ تحلیلگر
رخی از نامزدهای ریاست جمهوری در اظهارات خود بیان می کنند که به دنبال آن هستند تا نقدینگی را به سمت تولید هدایت کنند. این گزاره از چند بعد مبهم و دارای اشکال است. اشکالی که متاسفانه مسوولان نیز در دوران های مختلف به آن دچار بوده اند و اقتصاد ایران از آن آسیب دیده است. برای باز شدن مطلب ابتدا باید پرسید که منظور از نقدینگی در این گزاره چیست؟

اگر منظور از نقدینگی بخشی از بودجه باشد که دولت قصد دارد صرف کار های عمرانی کند، که این امر تا به حال نیز رخ داده است و حتی برخی معتقدند که بودجه عمرانی بالا به دلیل کمبود ظرفیت های لازم در شرایط کنونی می تواند با فشار بر بودجه با توجه به کمبود درآمدهای ناشی از نفت، کسری بودجه ایجاد کند و در نهایت منجر به تورم شود. به بیان دیگر، اگر گزاره هدایت نقدینگی به سمت تولید، در چارچوب بودجه تعبیر شود، باید گفت که دولت فعلی بیش از همه تمایل به افزایش این بودجه عمرانی داشته، اما به دلیل فقدان ارتباطات معمول با بازار جهانی عملا تامین سرمایه یا محقق نشده یا با مشکلات عدیده ای مواجه بوده و از همین رو بسیاری از پروژه های عمرانی به سرانجام نرسیده است و در برخی از پروژه ها مانند پارس جنوبی نه تنها ما از برنامه بسیار عقب مانده ایم، بلکه سرمایه ملی ما نیز جلوی چشممان به سمت چاه های همسایگان بسیار کوچکمان رفته است و آنان از آن کسب درآمد کرده و تبدیل به ثروتمندترین کشور شده اند و درآمد سرانه آنها بالاتر از همه مردمان دنیا قرار گرفته است. مشکل در اینجا آن نیست که ما سرمایه مالی لازم را برای تداوم پروژه ها نداشته ایم، بلکه بزرگ ترین معضل آن بوده است که ما نتوانستیم این سرمایه مالی را به سرمایه کالایی، تخصص و مدیریت مورد نیاز تبدیل کنیم. اما اگر منظور از نقدینگی، دادن وام های ارزان قیمت به بنگاه های دولتی باشد آن هم با استفاده از خطوط اعتباری بانک مرکزی، باید گفت که این سیاست به جز تزریق نقدینگی به اقتصاد نیست. این گونه نیست که تصور شود، بخش تولید، جزیره ای منفک از اقتصاد است و وقتی نقدینگی به آن تزریق می شود، نقدینگی در آن بخش می ماند. هیچ تفاوتی نمی کند که شما نقدینگی را از کانال تولید یا از کانال مصرف افزایش دهید، در نهایت نتیجه کار یکی است. تنها تفاوت آن است که مثلا اگر از کانال تولید نقدینگی را افزون کنید، بنگاه ها در زمان افزایش نقدینگی ارجحیتی بیشتر از بخش های دیگر خواهند داشت؛ اما این زمان بسیار کوتاه خواهد بود و با جذب نقدینگی در جامعه دستمزد، مواد اولیه، دستگاه های تولیدی و غیره گران می شود و پس از چندی باز بنگاه ها دست به دامان دولت می شوند و از آن کمک نقدی بیشتری می خواهند.
به سخن دیگر، هیچ انتهایی برای درخواست نقدینگی از سوی بنگاه های تولیدی وجود نخواهد داشت و آنان همواره نیازمند کمک هستند. این نیست که تصور شود، نقدینگی که به بخش تولید داده می شود در همان جا می ماند.
این نقدینگی صرف اموری می شود که در نهایت ایجاد تقاضای بیشتر می کند. در حالی که بی تردید نمی توان به سرعتی که نقدینگی را به جامعه تزریق می کنید، ایجاد کالا و خدمات کنید، این تقاضای بیشتر به معنای افزایش تورم خواهد بود. تورم نیز به معنای آن است که بنگاه تولیدی باز برای تداوم کار نیاز به نقدینگی دارد و این دور باطل انتهایی نخواهد داشت.
در نتیجه اینکه تصور می شود، نقدینگی به واسطه خطوط اعتباری می تواند ایجاد تولید کند و تورم زا نخواهد بود، اندیشه ای غیرعلمی و غیرکارشناسانه است. در نهایت هیچ تفاوتی نمی کند که شما نقدینگی را از طریق بنگاه های تولیدی یا خانوارهای مصرف کننده به اقتصاد تزریق کنید. نتیجه هر دو یکی است و آن تورم. آری کمک نقدی فارغ از ساختار بازار پول نه کمک به افزایش تولید می کند و نه این است که تصور شود تورم زا نخواهد بود.

آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir