مسکن با حضور کدام کاندیدا ارزان و با حضور کدام گران می شود؟

اقتصاد ایرانی: براساس تازه ترین آمارها قدرت خرید شهروندان تهرانی 25 درصد کاهش یافته است. کسری بودجه خانواده های تهرانی با درآمد متوسط یک میلیون و 600 هزار تومان در سال 91، 400 تا 600 هزار تومان ارزیابی شده بود ولی در بهار سال جاری این میزان کسری افزایش یافته است. با این حال تعداد قرارداهای ثبت شده خرید و فروش ملک سه برابر رشده داشته و طی دو ماه به 340 هزارمورد رسیده است. از سوی دیگر برخی کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند با این وجود، بازار همچنان در رکود قرار دارد چراکه تعداد ازدواج های ثبت شده در فصل بهار 224 هزار و 64 مورد ثبت شده است. از سوی دیگر برآورد می شود، تا پایان سال تعداد ازدواج ها به عدد 800 هزار مورد برسد. در این شرایط میزان تقاضا از تولید بیشتر می شود.

در بهترین حالت تا پایان سال تنها یک میلیون و 500 هزار واحد مسکونی مهر به متقاضیان تحویل داده می شود. این آمارها همگی نشان می دهد بازار مسکن با کمبود شدیدی مواجه می شود. با این وجود هیچ کدام از کاندیداهای ریاست جمهوری تاکنون برنامه عملیاتی برای مهار قیمت ها در بازار مسکن ارائه نداده اند. گفته های آنان همگی برکلی گویی های مرسوم در مورد مسکن متکی است.  برخی از این برنامه ها چنین است:

محسن رضایی: زمین های خوبی در تهران و نقاط مختلف کشور داریم اما قیمت آن ها مدام بالا می رود و باعث می شود که فرصت ها از بین روند. من تصمیم دارم مسکن مهر را با اصلاحاتی ادامه دهم چراکه نباید کاری را که دولت های پیشین می کردند و پروژه های نیمه تمام رها می شد را انجام داد. در حال حاضر مسکن تبدیل به کالای اقتصادی و تجاری شده و مانع اختصاص تسهیلات به این بخش شده است؛ بنابراین مسکن را باید از حالت دارایی به کالای سرمایه گذاری تبدیل کرد. در تمام دنیا برای ساخت مسکن حدود 70 تا 80 درصد قیمت آن را تسهیلات پرداخت می کنند چراکه به مسکن به دید سرمایه گذاری نگریسته می شود. در طرح ما برای مسکن 70 درصد وام را دولت با تسهیلات می پردازد و مردم تنها 30 درصد برای مسکن می آورند.

نکته: او به مکانیزم پرداخت این وام ها ومنابع تهیه آنها اشاره نکرده است. در حال حاضر بانک ها بیش از 70 هزار میلیارد تومان مطالبات معوق دارند.

قالیباف: بخش مسکن از هر جهت در دولت من اولویت دارترین مسئله است چراکه امروز قشر آسیب پذیر بیشترین هزینه را برای پرداخت اجاره خانه متحمل می شوند؛ از این رو مسکن باید در کشور توسعه یابد. از سوی دیگر این بخش ظرفیت ویژه ای برای افزایش اشتغال دارد. با وجود بافت فرسوده تعداد زیادی مسکن در نقاط دوردست و بیابانی ساخته می شود که باید با صرف هزینه گزاف از بیت المال زمینه ایجاد زیرساخت ها را در آن مناطق فراهم کرد این درحالیست که 14 هزار هکتار بافت فرسوده در تهران داریم که با این وجود دیگر نیازی به ساخت مسکن در جایی مانند پرند نیست.

نکته: او برنامه مشخصی برای مسکن ندارند.

محمد غرضی: هر دولتی که بخشی به مسائل نگاه کند باعث فرسوده نگری می شود. هر دولتی که فکر کرده بخش وسیعی از سرمایه کشور را در مقطعی خاص به مسائلی نظیر آموزش و پرورش، مسکن یا غیره اختصاص دهد از بقیه امور غافل شده است. در حال حاضر در خصوص مسکن به جایی رسیده ایم که اکثر مردم گرفتار آن هستند چرا که از سالیان پیش آن ها نتوانستند شغل مورد تقاضای خود را بیابند و از این طریق پس انداز کنند به همین دلیل موفق نشدند خانه بخرند. اکنون این افراد به میزان قابل توجهی زیاد شده اند که بدون مسکن مانده اند.

نکته: او تنها به مشکلات مردم در مورد مسکن اشاره کرده است. غرضی سال ها ریاست سازمان نظام مهندسی را برعهده داشت. برهمین اساس پیش بینی می شد او برنامه مفصلی برای مسکن داشته باشد ولی عملا هیچ طری از سوی غرضی در مورد مسکن ارائه نشده است.

سعید جلیلی: مسکن در ایران از تقاضای واقعی و تقاضای کاذب برخوردارست. سالانه در کشور 850 هزار ازدواج شکل می گیرد که باید برای این خانواده های جدید مسکن در نظر گرفته شود. مسکن مهر پاسخ به این نیاز بود اما باید با اصلاحاتی در دولت آینده این طرح دنبال شود. باید سرمایه های سرگردان را مدیریت کنیم و با استفاده از سیاست گذاری منطقه ای در مسکن مشکلات را حل کنیم.

نکته: آمار او درمورد ازدواج های سالیانه اشتباه است. هر سال 800 هزار مورد ازدواج در کشور ثبت می شود. از سوی دیگر او هیچ طرح عملیاتی را برای آینده مسکن ارائه نکرده است وتنها اشاره کرده مسکن مهر را با اصلاحاتی ادامه می دهد.

عارف: یکی از مهم ترین دغدغه های مردم و جوانان مسئله مسکن است و بالا رفتن سن ازدواج، نرخ طلاق و دیگر ناهنجاری های اجتماعی ناشی از این مشکل است.: متاسفانه مسکن مهر به دلایلی از جمله بی توجهی به تاسیسات زیربنایی و رفاهی مشکلات زیادی داشت و حدود 45 هزار میلیارد تومان بدهی این طرح است لذا این طرح نتوانست مناسب باشد که ما با برطرف کردن اشکالات این طرح، طرح مسکن ماندگار را پیشنهاد داده ایم و امیدواریم بتوانیم جوابگوی جوانان باشیم و آرامش را به خانواده ها و جوانان برگردانیم.

نکته: چگونگی تبدیل مسکن مهر به مسکن ماندگار در هیچ کجای برنامه های عارف تشریح نشده است. او نه در سایت رسمی خود و نه در ویژه نامه روزنامه بهار اشاره نکرده است با چه مکانیزمی مسکن مهر را به مسکن ماندگار تبدیل می کند.

حسن روحانی: اصل تأمین مسکن ارزان برای جامعه خصوصاً برای جوانان جزء برنامه های دولت تدبیر و امید است. قیمت مسکن در سال های اخیر رشد 82 درصدی برای خانه های کلنگی و 52 درصدی برای آپارتمان داشته است. همچنین طرح مسکن مهر با مشکلاتی مواجه است ضمن آنکه اصل کار، کار پسندیده ای بود و در ابتدا قرار بود در طول 10 سال 200 هزار واحد ساخته شود اما تبدیل شد به یک و نیم میلیون واحد مسکونی لذا با شتاب زدگی، بدون مطالعه ، بدون مکان یابی صحیح و رعایت اصول فنی و مهندسی کار انجام و باعث شد امروز این ساختمان ها عیوب فراوانی داشته باشند. برای تکمیل واحدهای مسکن مهر 465 هزار و 176 میلیارد ریال اعتبار نیاز است و امروز بانک مسکن به خاطر این طرح 203 هزار و 597 میلیارد ریال از بانک مرکزی استقراض کرده است؛ بنابراین مسکن مهر اشکالاتی فراوانی دارد اما چاره ای نیست و در دولت آینده باید نواقص آن برطرف شود.

نکته: آمارهای او نشان می دهد، امکان تداوم پروژه مسکن مهر وجود ندارد ولی طرح حسن روحانی برای مسکن چیست؟

علی اکبر ولایتی: به نظر می رسد اصل کاری که صورت گرفته از اساس درست بوده چراکه می بایست پاسخی به نیاز مردم برای تأمین سرپناه داده می شد لیکن منحصر کردن آن به دولت کار درستی نیست. برای افراد کم بضاعت دولت اگر سرمایه گذاری کند پسندیده است اما باید با فراهم کردن امکانات در بخش خصوصی این پروژه را دنبال کرد. باید نواقص واحدهای مسکونی مهر که مربوط به آب، گاز، برق و .... است، برطرف شود. در شهرهای ما عمر متوسط ساختمان ها 50 سال است در صورتیکه در کشورهای اروپایی 150 سال است لذا اگراین موضوع باید از سوی شهرداری ها و وزارت مسکن در نظر گرفته شود.

نکته: ارزیابی او در مورد عملکرد مسکن مهر منفی است ولی ولایتی هم ایده ای برای آینده بازار مسکن ایران ندارد و تنها گفته هایش تصویری کلی از عدم موفقیت مسکن مهر ارائه می دهد.