بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 12 آبان 1397      9:13

آیا جنگی اقتصادی بین عربستان و آمریکا در حال شکل گرفتن است؟

حادثه خاشقچی باعث شد که عربستان وارد بدترین بحران دیپلماتیک خود در سال های گذشته شود. سیاست مداران آمریکایی هشدار داده اند هر مقام سعودی که در قتل آقای خاشقچی مقصر شناخته شود تحت تحریم های آمریکا قرار خواهد گرفت.

اقتصاد ایرانی: ظاهراً تلاش های حاکمان سعودی برای منحرف کردن افکار عمومی جهان در خصوص مسئله خاشقچی بی نتیجه بوده است. شواهد موجود نشان می دهند که این خبرنگار در ۲ اکتبر در داخل کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید. این حادثه باعث شد که عربستان وارد بدترین بحران دیپلماتیک خود در سال های گذشته شود. سیاست مداران آمریکایی هشدار داده اند هر مقام سعودی که در قتل آقای خاشقچی مقصر شناخته شود تحت تحریم های آمریکا قرار خواهد گرفت. یکی از سناتورهای آمریکایی حتی خواستار برکناری محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان شده است. حکومت سعودی با لحنی پرخاشگرانه پاسخ این تهدیدات را داده است. خبرگزاری رسمی این کشور بیانیه زیر را اعلام کرد: «پادشاهی عربستان تأکید می کند که هرگونه اقدامی علیه خود را با عکس العملی شدیدتر پاسخ خواهد داد». اما آیا آن ها تهدیدات خود را عملی خواهند کرد؟

هر گونه بحثی در مورد قدرت اقتصادی عربستان باید با نفت شروع شود. عربستان دیگر بزرگ ترین تولیدکننده نفت در دنیا نیست. امسال تولید نفت آمریکا به بیش از سطح تولید عربستان رسیده است. اما عربستان هنوز بعد از کانادا دومین تأمین کننده نفت وارداتی آمریکا است. عربستان ۹۵۵ هزار بشکه نفت در روز به آمریکا تحویل می دهد که معادل با ۹ درصد کل واردات آمریکا است. سطح تجارت بین دو کشور در حوزه های دیگر محدود است. آمریکا در سال ۲۰۱۷ در مجموعه ۱۶.۳ میلیارد دلار کالا به عربستان صادر کرد که تقریباً ۳ میلیارد دلار آن سلاح و مهمات بوده است. حجم واردات غیرنفتی آمریکا از عربستان تنها ۹۰۰ میلیون دلار بود. اما عربستان در مقابل سرمایه گذاری های بزرگ تری را در آمریکا انجام داده است. صندوق سرمایه گذاری عمومی (پی آی اف) یا همان صندوق ثروت ملی عربستان بیش از ۴.۹ میلیارد دلار در استارت آپ های آمریکایی سرمایه گذاری کرده است. یک بنگاه اقتصادی دولتی نیز قراردادهایی به ارزش ۱۷ میلیارد دلار را در آمریکا به امضا رسانده است. بانک های آمریکایی نیز  صدها میلیون دلار در نتیجه ارائه خدمات مشاوره برای پروژه های سعودی همچون عرضه سهام شرکت ملی نفت عربستان یا آرامکو به جیب زده اند.

در صورتی که تهدید سعودی ها جدی باشد، آن ها می توانند سرمایه گذاری های خود را متوقف کنند. اما در این فرایند به خودشان نیز ضرر می رسانند. نفت می تواند سلاحی قوی به نظر برسد. ونزوئلا در حال فروپاشی است و ماه آینده آمریکا تحریم های نفتی ایران را دوباره بازمی گرداند. عربستان با کاهش تولید خود می تواند قیمت نفت را به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه افزایش دهد. اما این سناریو فرصت ایده آلی را در اختیار دشمن اصلی عربستان در منطقه یعنی ایران قرار می دهد. ایران امیدوار است که با کاهش قیمت نفت خود تحریم های آمریکا را دور بزند. افزایش قیمت نفت می تواند ایران را به گزینه جذابی برای مشتری های بزرگ همچون ترکیه و هند تبدیل کند. البته افزایش قیمت نفت هم زمان باعث بهبود وضعیت تولیدکننده های نفت شیل آمریکا و افزایش سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدید پذیر می شود که خود در نهایت به کاهش دوباره قیمت ها کمک خواهد کرد. عربستان همچنین تهدید کرده است که در آینده روسیه را به عنوان تأمین کننده اصلی سلاح برای خود انتخاب خواهد کرد. این تهدید نیز غیر واقع گرایانه به نظر می رسد. پادشاهی عربستان در طول دهه های گذشته تجهیزات نظامی خود را از آمریکا و دیگر اعضای ناتو خریداری کرده است. کنار گذاشتن این سیاست به زیرساخت ها، آموزش و زنجیره های تأمین جدید نیاز دارد که فرایند طولانی و پر هزینه خواهد بود. حتی کاهش سرمایه گذاری در منطقه سیلیکون ولی آمریکا نیز نتیجه ای عکس برای عربستان به همراه خواهد داشت. عربستان امیدوار است که سرمایه گذاری هایش در شرکت هایی همچون اوبر سود بالایی برای صندوق ثروت ملی کشور داشته باشند. صندوق ثروت ملی به عنوان ابزار اصلی بن سلمان برای متحول کردن اقتصاد عربستان در نظر گرفته می شود.

البته نباید این برداشت را داشته باشیم که سعودی ها انتقام نخواهند گرفت. بن سلمان سابقه ای طولانی در اقدامات و تصمیمات عجولانه دارد. اما در این مناقشه آمریکایی ها دست برتر را دارند. پادشاهی عربستان شدیداً به دنبال سرمایه گذاری های خارجی و منابع جدید برای صندوق ثروت ملی خود است. رشد اقتصادی بخش غیرنفتی عربستان در پایین ترین سطح خود قرار دارد و نرخ بیکاری برای شهروندان سعودی در حال افزایش است. در نهایت باید دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را نیز در معادلات خود در نظر بگیریم. او معمولاً از قیمت بالای نفت گلایه می کند و کشورهایی که به اندازه کافی در آمریکا سرمایه گذاری نمی کنند را مورد انتقاد قرار داده است. ترامپ اهمیت زیادی برای حقوق بشر قائل نیست. ممکن است او قتل این خبرنگار را نادیده بگیرد. بنزین گران قیمت بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir