ارز دانشجویی خزان زده شد
اقتصاد ایرانی: رسانه ها و خبرگزاری های تصاویری از اعتراض خانواده دانشجویان خارج از کشور به دلیل حذف ارز دانشجویی منتشر کرده اند، اتفاقی که از آن به خود تحریمی علمی یاد می شود بعد از پایان حکومت دلار جهانگیری، حالا با تغییر و تحولات رخ داده در زمینه ارز دولتی، دانشجویان نخستین گروهی هستند که تکانه های سیاست های ارزی دولت ایران را با تمام وجود حس می کنند.
۱۴ مرداد بود که عبدالناصر همتی، رئیس جدید بانک مرکزی ایران در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما، از سیاست های جدید ارزی دولت روحانی پرده برداری کرد. او از اولویت ها و لیست های ضروری که قرار است همچنان ارز با قیمت دولتی مصوب داشته باشند سخن گفت، اما هیچ اشاره ای به ارز دانشجویی نکرد.
به گزارش روزنامه آنلاین وقایع اتفاقیه: بعد از پایان صحبت های رئیس بانک مرکزی، رسانه های زیادی به موضوع ارز مسافرتی پرداختند، اما انگار ارز دانشجویی به فراموشی سپرده شده بود. اما ارز دانشجویی اصولا چیست و باید چه شرایطی داشته است؟ قصه از این قرار است که دانشجویان ایرانی خارج از کشور، می توانستند با ارئه گواهی اشتغال به تحصیل و ثبت در سامانه های نشا و تاک که زیر نظر وزارت علوم و امور خارجه بود، با واریز مبلغ معادل ریالی، دوبار در سال، ۶ هزار دلار، با نرخ مصوب دولتی دریافت کنند.
این روند حتی در دوره دلار جهانگیری هم پابرجا ماند و هرچند برای دریافت آن، پروسه طولانی تری باید طی می شد و نوبت ها از چند هفته به چند ماه بدل شد، اما این ساز و کار قطع نشد. اما درست فردای صحبت های رئیس بانک مرکزی و رونمایی از سیاست های جدید ارزی، دانشجویان با سردرگرمی مواجه شدند.
در این بین بانک مرکزی درباره ارز دانشجویی اطلاعیه ای صادر کرد که بر مبنای آن با آغاز پاییز، دانشجویان متقاضی باید ارز مورد نیاز خود را «به نرخ بازار و از طریق دو بانک» پرداخت کنند بر اساس گزارش ها، اطلاع رسانی لازم در این زمینه از سوی بانک مرکزی به سازمان های مربوط انجام شده است. با این حال، اطلاعیه جمعه اشاره ای به نوع بازار و بانک های عامل ندارد.
بانک مرکزی در شرایطی اقدام به تغییر سیاست خود درباره ارز دانشجویان محصل در خارج از ایران کرده که پیش تر ارزهای خدماتی از جمله ارز دانشجویی با بهای ۴ هزار و ۲۰۰ تومان در اختیار طالبان علم قرار می گرفت.
اولین بسته ارزی دولت دوازدهم در فرودین ماه منتشر شد که پس از انتقادهای بسیار و ورود بهای دلار به کانال ۶ هزار تومان، برای تحول آماده شد. در آن برهه، معاون اول رییس جمهوری تاکید کرده بود که دیگر هیچ نرخی برای دلار غیر از ۴۲۰۰ تومان به رسمیت شناخته نمی شود و قاچاق به شمار خواهد آمد.
با به رسمیت شناخته شدن بازار آزاد در بسته جدیدی که در میانه مرداد و تقریبا همزمان با آغاز دور تازه تحریم ها علیه ایران ابلاغ شد، دانشجویان گرفتار بیم و امید شدند تا اینکه جمعه، پایان امید آنها شد.
البته هنوز ممکن است بانک مرکزی اعلام کند که منظور از بازار، یکی از بازارهای رسمی است در دوره اجرای سیاست جدید، قیمت ها در بازار آزاد نوسان های جهشی داشته تا این سوال مطرح شود که تطبیق ارز دانشجویی با قیمت بازار چه مزایا و معایبی دارد اگر قیمت بازار باید مبنا قرار گیرد، آیا بهای بازار آزاد شاخص درست است یا سامانه سنا یا بازار ثانویه؟
این اتفاق در حالی افتاده که پیش تر بنا شده بود صرافی ها ارز خدماتی را یک درصد بالاتر از نرخ بازار ثانویه، بفروشند اما این روزها صرافی ها ارز را با قیمت بازار و با اختلاف حدود ۱۰۰ تومانی به متقاضیان ارز با ارایه مدرک مسافرت می فروشند. دلار هفته گذشته به کانال ۱۱ هزار تومان وارد شد و یورو نیز که خواهان زیادی دارد، حدود ۲ هزار تومان گران تر است.
رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم با تاکید بر اینکه ارز دانشجویی ۹۷ به دانشجویان جدیدالورود دوره کارشناسی متقاضی تحصیل در خارج از کشور تعلق نمی گیرد، گفته است دانشجویان جدیدالورود متقاضی تحصیل در خارج از کشور در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری می توانند بدون هیچ مشکلی ارز دانشجویی دریافت کنند.
مجتبی صدیقی با توجه به افزایش هزینه تحصیل در خارج از کشور توصیه کرده است که دانشجویان جدید دوره کارشناسی، باید دانشگاه های داخل را به عنوان محل تحصیل خود انتخاب کنند و تنها دانشجویانی که تا ۳۱ اردیبهشت ۹۷ در دانشگاه های خارجی مشغول به تحصیل شده اند، می توانند ارز دانشجویی دریافت کنند.
معاون وزیر علوم با تاکید بر اینکه بیش از ۱۵ هزار دانشجو برای دریافت ارز دانشجویی ثبت نام کرده اند، گفت: تحریم ها برای کشور ما مساله جدیدی نیست، ما طی چند سال اخیر همواره با شرایط تحریم مواجه شده ایم، بنابراین آمادگی لازم برای ارائه خدمات در شرایط تحریم نیز وجود دارد. البته هر تحریمی ممکن است آثار منفی نیز داشته باشد ولی با توجه به تجربه جمهوری اسلامی ایران و دستگاه های اجرایی طی سالیان گذشته می توانیم خدمات لازم را با کمترین صدمات ارائه دهیم.
رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم در پایان خاطرنشان کرد: در سال های گذشته به طور متوسط حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ دانشجوی ایرانی مشغول به تحصیل در خارج از کشور درخواست تحصیل در دانشگاه های داخل را داده اند و تصور می کنیم این آمار برای سال جاری با توجه به شرایط پیش آمده افزایش پیدا کند.
