نگرانی اروپایی‌ها از سرمایه‌گذاری‌های پکن
اقتصاد ایرانی: به نظر می رسد چشمان چین، اروپا را گرفته است. سرمایه گذاری چینی در کشورهای عضو بلوک اروپایی در سال ۲۰۱۶ به حدود ۳۶ میلیارد یورو (۴۰ میلیارد دلار) رسید که تقریبا دو برابر سرمایه گذاری های سال پیش از آن بود. سرمایه گذاری مستقیم خارجی چین در سال ۲۰۱۷ کاهش یافت، اما سهمی که این کشور در اروپا هزینه کرده بود از یک پنجم به یک چهارم کل سرمایه گذاری های خارجی افزایش یافت که در بیشتر موارد از سوی اروپا مورد استقبال قرار گرفت. روابط تجاری اروپا با چین هر دو طرف را ثروتمندتر کرده است. اما افزایش حجم سرمایه چینی که به اتحادیه اروپا سرازیر شده، اروپایی ها را نگران کرده است.
به گزارش تعادل و به نوشته اکونومیست، چین علاوه بر منافع تجاری از این سرمایه گذاری ها، از قدرت مالی خود برای کسب نفوذ سیاسی استفاده می کند. میلوس زمان، رییس جمهوری چک، می خواهد کشورش را به «رزمناو غرق نشدنی» چین در اروپا تبدیل سازد. یونان سال گذشته، اتحادیه اروپا را از انتقاد از سوابق نقض حقوق بشر چین در یک مجمع سازمان ملل متحد، بازداشت. مجارستان و یونان همچنین مانع از آن شدند که اتحادیه اروپا از حکمی بر علیه ادعای اراضی چین در دریای چین جنوبی حمایت کند. باتوجه به چنین رفتارهایی، نگرانی اروپایی ها کاملا طبیعی است. اما اروپایی ها در این نگرانی تنها نیستند. شرایطی سرمایه گذاری این ابرقدرت غیردموکراتیک در جهان خارجی اگر مسائل دیگر همچون سیاست خارجی را تحت تاثیر قرار دهد، به نفع هیچ کشوری نیست. امریکایی ها که بطور فزاینده نگران تهدید نظامی و تجاری چین هستند، اکنون بایستی نگران رقابت با این کشور بر سر وفاداری متحدان دیرینه خود باشند. اینکه اروپایی ها تا چه اندازه از سرمایه گذاری چین استقبال می کنند، بر همه جهان تاثیر خواهد داشت و دست کم در حال حاضر، به نظر می رسد که رویکرد آنها در این باره چندان عاقلانه نیست.
هوش آینده نگری
بسیاری از برنامه های چین در اروپا درست همان چیزی است که از یک اقتصاد در حال رشد انتظار می رود. برخی سرمایه گذاری ها خصوصی، سودآور و بی ضرر هستند. حتی تلاش برای دستیابی به فناوری از طریق خرید شرکت های نوآور از جمله شرکت میتل استند در آلمان هم منطقی به نظر می رسد، البته به شرطی که معاملات توسط امنیت ملی بررسی شده باشند. مسائلی هم هستند که چین، خلاف روسیه، هیچ تمایلی به آنها ندارد: چین نمی خواهد بر اتحادیه اروپا تاثیر بگذارد یا با حمایت از پوپولیست ها به آشفتگی در این منطقه دامن بزند. در زمینه مسائلی همچون تغییرات آب و هوایی و تجارت، چین خیلی منطقی تر از دولت ترامپ که سعی دارد قراردادهای جهانی را نابود سازد، عمل کرده است.
برخی اروپایی ها باتوجه به این مسائل امکان استفاده از چین به عنوان وزنه ای در برابر ایالات متحده غیرقابل پیش بینی را مطرح کرده اند. اما چنین برداشتی می تواند اشتباه باشد. هراندازه هم که اروپایی ها از ساکن کنونی کاخ سفید متنفر باشند، بازهم شباهت هایی با امریکا دارند. به علاوه، چین از نیاز به اتفاق آراء در اتحادیه اروپا در جهت متوقف کردن بیانیه ها یا اقدامات ناخوشایند برای خودش، استفاده کرده است و برخی از اروپایی ها با اشاره به نمونه چنین رفتارهایی، به نتیجه متفاوتی می رسند. آنها نگران این مساله هستند که سرمایه گذاری های چین روزی بر اتحاد نظامی اروپا با ایالات متحده تاثر منفی بگذارد. اگرچه، باتوجه به پیوستند نیروی دریایی بریتانیا و فرانسه به امریکا و ژاپن در به چالش کشیدن چین در دریای چین جنوبی، چنین اتفاقی دور از ذهن به نظر می رسد. تا زمانی که چین به یک دموکراسی تبدیل نشود، اروپا روابط نزدیک خود را با متحدان دیرینه حفظ خواهد کرد.
بدین ترتیب، اروپا بایستی مسیری را طی کند که بتواند هم از ضعف خود و هم از دشمنی، اجتناب کند. اولین اقدام در این راستا، می تواند خودداری از الگوبرداری از حمایت گرایی چین باشد. اروپا می تواند همان محدودیت هایی را برای شرکت های چینی در نظر بگیرد که شرکت های اروپایی در چین با آنها مواجه هستند، اما چنین اتفاقی اشتباه خواهد بود. قابلیت پذیرش ایده ها در جوامع و اقتصادهای اروپایی نشان دهنده قدرت آنهاست و اروپا نباید چنین قدرتی را صرفا برای مقابله با چین نادیده بگیرد. اما چنین گشایشی، جوامع اروپایی را آسیب پذیر می کند و از این رو، دولت ها بایستی سرمایه گذاری ها را بطور موردی بررسی کنند. مونته نگرو نباید اجازه می داد بدهی هایش به چین تا این اندازه زیاد شود و مجارستان لهستان هم می بایست برخی سرمایه گذاری های چین را در پروژه های زیرساختی، با دقت بیشتری مورد بررسی قرار می دادند.
اروپا بایستی در جهت یک صدایی گام بردارد. هیچ یک از کشورهای اروپایی به تنها نمی توانند رویکرد درستی در مقابله با چین داشته باشند، اما اگر یکپارچه عمل کنند، در دهه های آتی توانایی تاثیرگذاری زیادی خواهند داشت. برای نمونه، اتحادیه اروپا می تواند در خصوص برخی مسائل حساس در ارتباط با چین همچون حقوق بشر، از شیوه رای دهی اکثریت باکفایت به جای رای های متفق القول استفاده کنند. با این حال، استفاده از چنین سیستمی در همه موارد کارساز نخواهد بود و برای نمونه، بسیاری از کشورها حق وتوی خود را در خصوص اعزام نیروی نظامی به بروکسل واگذار نخواهند کرد. اما در کل، اندکی همبستگی بیشتر در داخل اروپا حلال بسیاری از مشکلات خواهد بود.
امریکا هم نقشی دارد که باید ایفا کند. در شرایط ایده آل، دولت ترامپ به رفتارهای ناخوشایند خود با اروپایی ها خاتمه می دهد. به ویژه در زمینه تجارت، اتحادیه اروپا می تواند متحد قدرتمندی برای ایالات متحده در ترغیب چین به عمل مطابق هنجارهای جهانی باشد. امریکا همچنین بایستی در تلاش برای ایجاد استانداردهای مشترک برای شفاف سازی و جلوگیری از اعمال نفوذ سیاسی، با دولت های اروپایی بیشتر همکاری کند. با افزایش قدرت چین، مزایای یک اروپای مستقل و آزاد برای جهان افزایش می یابد و در مقابل، اروپای تضعیف شده می تواند مشکلات در ورای مرزهای این قاره را نیز تشدید کند و اروپا نباید اجازه وقوع چنین اتفاقی را بدهد.
