عبور آرام گردشگری ایران از دروازه صفر و یک

اقتصاد ایرانی: پنجم مهرماه هر سال به عنوان روز جهانی گردشگری شناخته می شود و هر سال توسط سازمان گردشگری جهانی، شعاری برای آن انتخاب می شود که شعار امسال «گردشگری و تحول دیجیتال» است.
تحولات دیجیتال و نوآوری های فناوری اطلاعات، ارتباط بخش های مختلف حیات فردی و اجتماعی را تحت تأثیر خود قرار می دهند که بخش گردشگری نیز از این تغییرات بی تأثیر نبوده و بر همین اساس، شعار امسال سازمان گردشگری جهانی «گردشگری و تحول دیجیتال» انتخاب شده و به طور خاص نقش «هوش مصنوعی»، «داده های عظیم»، «یادگیری ماشین» و «اینترنت اشیا» در تحولات و نوآوری های بخش گردشگری مورد توجه قرار گرفته است.

** پیش بینی آینده گردشگری با صفر و یک های دیجیتال

به گزارش ایرنا، بر اساس پیش بینی UNWTO از تأثیر تکنولوژی بر گردشگری در سال ۲۰۵۰، افزایش ۳۰۵ میلیارد دلاری ارزش بخش گردشگری نسبت به سال ۲۰۱۶ از طریق افزایش سودآوری، انتقال ۱۰۰ میلیارد دلار از نقش آفرینان سنتی گردشگری به رقبای جدید و در نهایت، ایجاد مزیتی برابر با ۷۰۰ میلیارد دلار از طریق کاهش آثار محیط زیستی، بهبود ایمنی و امنیت و صرفه جویی در زمان و هزینه را در جهان شاهد خواهیم بود.

** مجارستان، میزبان ایده های نو در گردشگری

مراسم امسال روز جهانی گردشگری به میزبانی کشور مجارستان برگزار شد. این کشور در سال ۲۰۱۷ میزبان ۱۶ میلیون گردشگر بین المللی بوده که این میزان ۵۰ درصد نسبت به سال ۲۰۱۰ بیشتر است. مجارستان در اواخر سال ۲۰۱۷ «استراتژی توسعه گردشگری ملی ۲۰۳۰» را با هدف توسعه بلندمدت پایدار در این بخش، در دستور کار قرار داد که بر این اساس، سرمایه گذاری معادل ۲.۷ میلیارد یورو تا سال ۲۰۳۰ برای تقویت ورزش، فرهنگ و طبیعت گردی هدف گذاری شده است و پیش بینی می شود این سرمایه گذاری سهم گردشگری از تولید ناخالص داخلی این کشور را از ۱۰ درصد به ۱۶ درصد افزایش دهد. همچنین تعداد کارکنان این بخش را از ۳۶۴ هزار نفر به ۴۵۰ هزار نفر برساند.
مهم ترین بخش برنامه امسال، اولین رقابت جهانی بین استارت آپ های حوزه گردشگری بود که مرحله نیمه نهایی این مسابقه با حضور تیم های برگزیده از روز چهارشنبه تا جمعه در بوداپست برگزار شد.

** آغوش باز ایران برای گردشگران

بر اساس آمارهای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تعداد کل گردشگران ورودی به کشور با رشد ۴ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۵، به بیش از ۵ میلیون نفر در سال ۱۳۹۶ رسیده است که بیش از ۵۰ درصد این گردشگران از سه کشور عراق، آذربایجان و افغانستان به کشور وارد شده اند.
آخرین آمارهای گردشگری داخلی نیز مربوط به بهار ۱۳۹۶ است که توسط مرکز آمار منتشر شده و بر این اساس، بیش از ۱۰۲ میلیون سفر انجام شده است که حدود ۵۳ درصد آن ها با اقامت شبانه و حدود ۴۷ درصد بدون اقامت شبانه در مقصد بوده است. در این میان، سه شهر تهران، مشهد و شیراز در صدر مقاصد اصلی سفرهای داخلی قرار گرفته اند.
حال سؤال اینجاست که استارت آپ های فعال در حوزه گردشگری ایران چه خدماتی را به علاقه مندان سفر ارائه می دهند و درواقع تحولات دیجیتال از چه مسیری بر گردشگری ایران تأثیر می گذارند؟

** تجربه گردشگری با استارت آپ های ایرانی

گزارش مرکز توانمندسازی و تسهیل گری کسب وکارهای نوپای سازمان فناوری اطلاعات در سال ۱۳۹۶ نشان می دهد ۳.۸ درصد از استارت‎آپ های ایرانی به طور مستقیم در زمینه گردشگری فعالیت می کنند، اما آنچه در این میان اهمیت می یابد محدوده بازار فعالیت استارت آپ ها ست. به طور کلی تنها ۶ درصد از استارت آپ ها دارای بازار جهانی هستند که به نظر می رسد سهم گردشگری در بازار جهانی نیز اندک باشد.
بر اساس پایش فهرست استارت آپ ‎های ثبت شده در این مرکز، بیشترین استارت آپ های ثبت شده مربوط به «رزرو هتل و مراکز اقامتی، تور و بلیت» هستند که شامل ۲۳ مورد از مجموع ۸۶ مورد استارت آپ این حوزه است که پس از آن، «راهنمای سفر و اشتراک گذاری تجربیات سفر» و «سامانه های جامع (شامل معرفی مقاصد و رویدادهای گردشگری، رزرو اماکن اقامتی، تور و بلیت)» به طور مشترک با ۱۹ مورد در رتبه دوم قرار دارند و رتبه سوم مربوط به «گردشگری روستایی، عشایری و بوم گردی» با ۵ مورد فراوانی است.
به نظر می رسد بسترسازی و حمایت از ایده هایی که امکان حضور در بازار جهانی را دارند می تواند مزایای تحولات دیجیتال را به بخش گردشگری کشور منتقل کند و میزبانی ایران از گردشگران جهانی را در فضای رقابتی امروز افزایش دهد.