بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : سه شنبه 27 شهريور 1397      11:21

چالش‌های صنعت نفت هند پس از اجرای تحریم‌های ایران

هند که به شدت به واردات نفت برای تامین نیاز انرژی خود وابسته است، ۸۰ درصد نفت مورد نیاز خود را از کشورهای خارجی تامین می کند. در حالی که آمریکا برای قطع مبادلات تجاری هند با ایران تا ۵ نوامبر فشار زیادی را بر دهلی نو وارد کرده است، جستجو برای منابع جایگزین نفت ایران آغاز شده است.

اقتصاد ایرانی: اعمال مجدد تحریم های ایران پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته ای در اوایل سال ۲۰۱۸ میلادی، تاثیر عمده ای بر اقتصاد ایران خواهد داشت. این اقدام آمریکا که با هدف مجازات ایران به خاطر نقض مفاد توافق هسته ای است، تاثیرات به مراتب گسترده تری بر کشورهای سراسر جهان خواهد داشت. با این حال تمرکز اصلی این مطالعه و بررسی به طور خاص متمرکز بر صنعت نفت است.

ایران به عنوان دارنده چهارمین ذخایر بزرگ گازی جهان، به شدت به صادرات سوخت های فسیلی وابسته است که ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلی ۴۴۰ میلیارد دلاری ایران را تشکیل می دهد. چین و هند بزرگترین وارد کنندگان نفت ایران هستند. این دو ابرقدرت نوظهور به مقادیر زیادی نفت برای توسعه صنعتی خود نیاز دارند.

تحریم های آمریکا خرید نفت ایران را هدف قرار داده است. بر اساس قانون تحریم های آمریکا، واشنگتن تحریم هایی را علیه بانک هایی وضع خواهد کرد که واردات نفت از طریق کشور ثالث را تسهیل کنند. این اقدام با محدود کردن حساب های آنها و ممانعت از باز کردن حساب های جدید انجام خوهد شد. در بین کشورهایی که از این اقدامات به شدت متضرر خواهد شد، هند قابل توجه و بررسی است.

هند که به شدت به واردات نفت برای تامین نیاز انرژی خود وابسته است، ۸۰ درصد نفت مورد نیاز خود را از کشورهای خارجی تامین می کند. ایران سومین عرضه کننده بزرگ نفت به هند به شمار می رود و در سال ۲۰۱۶ -۲۰۱۷ میلادی منبع اصلی ۱۳ درصد واردات نفت هند بوده است. عربستان سعودی و عراق در صدر این فهرست هستند و عراق در سال مالی ۲۰۱۷-۲۰۱۸ حتی از عربستان نیز پیشی گرفته است. در حالی که آمریکا برای قطع مبادلات تجاری هند با ایران تا ۵ نوامبر فشار زیادی را بر دهلی نو وارد کرده است، جستجو برای منابع جایگزین نفت ایران آغاز شده است.

البته خرید نفت هند از سوی سیاست دولتی تعیین نمی شود و بخش عمده آن را شرکت های نفتی خصوصی تعیین می کنند. این شرکت های خصوصی نیز مطابق با قیمت تعیین شده در بازارهای جهانی فعالیت می کنند و اقدامات آنها باید مطابق با چارچوب تعیین شده سیاست انرژی و اقتصادی دولت هند باشد. باید این واقعیت را در نظر گرفت که اقدامات شرکت های نفتی خصوصی هند شامل ریسک ها و منافعی خواهد بود.

۳ رویکرد احتمالی وجود دارد که واردات نفت هند از کشورهای خارجی را پس از تحریم های ایران به طور جدی تحت تاثیر قرار ندهد. هند می تواند از هر سه رویکرد به طور مشترک استفاده کند یا تمرکز خود را بر روی یک رویکرد قرار دهد.

رویکرد نخست این است که هند تلاش کند از تحریم های آمریکا معاف شود تا همچنان اجازه همکاری تجاری با ایران را داشته باشد. دستیابی به این هدف شامل این واقعیت است که هند طی دو سال گذشته واردات نفت از ایران را به طور قابل توجهی کاهش داده است. با این حال احتمال معاف شدن هند از تحریم های آمریکا بسیار کم است چرا که این تصمیم نیاز به تصویب نهایی کنگره دارد آن هم کنگره ای که تحت کنترل جمهوریخواهان است و تمایلی برای امتیاز دادن در زمینه تحریم ها به کشورهای ثالث ندارد.

رویکرد دوم شامل افزایش چشمگیر واردات نفت از کشورهایی است که قبلا نفت مورد نیاز هند را تامین می کرده اند. نمونه های مناسب برای این اقدام عراق، امارات متحده عربی و کویت هستند. این سه کشور خودشان را به عنوان شرکای تجاری قابل اعتماد اثبات کرده اند و هند اخیرا شاهد رشد صادرات نفت این کشورها بوده است. گرچه واردات نفت هند از امارات متحده عربی طی سال مالی گذشته کاهش یافته است ولی هر دو کشور ابراز امیدواری کرده اند که همکاری های اقتصادی و تجاری نزدیکتری داشته باشند. در عین حال افزایش واردات نفت از عراق نیز به شدت امیدوار کننده است، کشوری که در سال مالی قبل با پشت سر گذاشتن عربستان سعودی به بزرگترین صادر کننده نفت به هند تبدیل شده است. حجم صادرات نفت عراق به هند در سال مالی گذشته با رشد ۲۱.۱۴ درصدی و ارزش آن بر حسب دلار آمریکا با افزایش ۵۱ درصدی روبرو شده است. کویت نیز به طور متوالی طی دو دهه گذشته یک منبع ثابت برای تامین نفت مورد نیاز هند بوده است.

هند باید برای اطمینان یافتن از افزایش صادرات نفت این کشورها تلاش زیادی انجام دهد. هند باید برای افزایش واردات نفت از عربستان سعودی نیز تلاش کند، بزرگترین عرضه کننده سنتی نفت به هند، چرا که صادرات نفت عربستان به هند طی دو سال گذشته ۹ درصد کاهش داشته است. با توجه به ظرفیت گسترده ذخایر نفتی عربستان، هند  باید توجه ویژه ای به نقش ریاض در تامین نفت مورد نیاز خود داشته باشد.

سومین رویکرد نیز می تواند این باشد که هند به دنبال شرکای جدیدی باشد و در کمترین زمان ممکن برای ایجاد روابط مبتنی بر تفاهم و اعتماد با شرکای جدید تلاش کند. برای تحقق این رویکرد دو کشور مد نظر است، عمان و آمریکا.

در خصوص عمان، هند شاهد افزایش واردات نفت از این کشور طی سال گذشته بوده است. واردات نفت از عمان طی سال مالی گذشته نسبت به سال قبل از آن ۱۰۷۱ درصد رشد داشته است. هند باید به همکاری خود برای توسعه و افزایش رشد بخش بالادستی صنعت نفت عمان ادامه دهد.

از سوی دیگر شرکت های نفتی آمریکایی نیز هستند که توجه خود را به سوی بازار هند معطوف کرده اند، سومین مصرف کننده بزرگ نفت جهان، تا تجارت شیل نفت خود را تضمین کنند. با توجه به افزایش تعرفه های چین علیه واردات نفت آمریکا در ادامه جنگ تجاری دو کشور، هند می تواند از این فرصت استفاده کرده و بازار بعدی مهمی برای نفت آمریکا باشد. پالایشگاه های نفت هند در حال آزمایش نفت خام آمریکا از سال گذشته هستند. آمریکا در ژوئن امسال روزانه ۲۲۸ هزار بشکه نفت به هند صادر کرده است.

البته چالش هایی نیز در این زمینه وجود دارد که باید آنها را برطرف کرد. نخست و مهمتر از همه، این واقعیت است که افزایش واردات نفت نباید تنها هدف اصلی هند باشد بلکه تقویت روابط بین هند و هر کشور عرضه کننده نفت واقعا لازم و ضروری است. شاید یک استدلال این باشد که روابط هند و ایران کاملا مهم و راهبردی است، به خاطر عواملی مانند سرمایه گذاری های مهم و دائمی هند در زیرساخت های ایران از جمله مهمترین سرمایه گذاری یعنی در بندر چابهار.

چالش دیگر مربوط به افزایش خرید نفت از آمریکا است. با توجه به اینکه شیل نفت آمریکا سبک تر از نفت خام وارداتی هند از ایران است، دهلی نو باید به فکر واردات بیشتر نفت باشد.

یک چالش مهم که تاکنون تا حد زیادی اعلام نشده است، محدودیت های فنی پالایشگاه های نفت هند است. در واقع پالایشگاه های هند توانایی فنی کافی برای پالایش هر نوع نفتی را ندارند. در واقع پالایشگاه های هند عمدتا بر اساس نفت خام ایران تنظیم و طراحی شده اند و بنابر این لغو واردات نفت از ایران مستلزم سرمایه گذاری هنگفتی برای ارتقای این پالایشگاه ها است.

منبع: بنیاد تحقیقاتی آبزرور


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir