بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 21 شهريور 1397      10:57

دو ناجی صادرات نفت ایران

اقتصاد ایرانی: آمریکا مدعی شده می خواهد صادرات نفت ایران را قطع کند. با این حال کارشناسان رسیدن به این هدف را غیر عملی می دانند. اولین مانع پیش روی دولت ترامپ قیمت نفت است که می تواند تبعات اقتصادی و سیاسی زیادی برای دولت آمریکا به همراه داشته باشد. فریدون فشارکی، کارشناس ارشد بازار نفت و مدیر عامل موسسه فکت گلوبال انرژی، بر این باور است که با شروع تحریم نفت ایران در ۵ نوامبر (۱۴ آبان) قیمت ها می تواند به ۱۰۰ دلار بر بشکه برسد.

به گزارش دنیای اقتصاد، این سطح قیمتی اقتصاد آمریکا را تحت تاثیر قرار خواهد داد و از سوی دیگر می تواند به بحرانی سیاسی برای ترامپ و حزب متبوعش در آستانه انتخابات میان دوره ای مجلس این کشور منجر شود. با وجود این نگرانی ها، به نظر می رسد دولت ترامپ نسبت به دور قبلی تحریم ها ابزارهای محدود تری برای کاهش صادرات نفت ایران در اختیار دارد. از جمله آنکه تحریم ها در این دور به منع کامل حمل نفت ایران توسط نفتکش های خارجی منجر نخواهد شد. این خبری است که پلاتس روز گذشته منتشر کرد. بر اساس گزارش پلاتس، حتی زمانی که تحریم ها آغاز شود، باز برخی شرکت ها متقاضی حمل نفت ایران خواهند بود و همکاری خود را ادامه خواهند داد.

تحریم نفت ایران یعنی رشد قیمت

فشارکی ادامه داده تحریم های آمریکا علیه ایران زمانی که در نوامبر به اجرا گذاشته شود، ممکن است قیمت نفت را به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه برساند. این کارشناس انرژی که در مجمع سرمایه گذاری CLSA در هنگ کنگ حضور داشت به سی ان بی سی گفته است، اگر تحریم ها نبودند تصور می کنم قیمت نفت به ۷۰ دلار یا حتی پایین تر از آن می رسید. اما در حال حاضر تهدید تحریم ها واقعی است و کمتر از دو ماه دیگر اجرایی می شود. تحریم ها قیمت نفت را به سطوح بسیار بالا خواهد رساند.

او در ادامه با بیان اینکه «تنها ترامپ مسوول افزایش شدید قیمت نفت است» گفته است: اگر تحریم ها نبود، هیچ کس یا هیچ عاملی نمیتوانست موجب افزایش شدید قیمت ها شود. بنیانگذار موسسه مشاوره ای فکت گلوبال انرژی با بیان اینکه ایران در حال حاضر یکی از بزرگ ترین صادرکنندگان نفت جهان است، گفته: «اگر جریان صادرات نفت ایران قطع شود (همان طور که ترامپ مدعی است) قیمت نفت به بیش از ۱۰۰ دلار بر بشکه می رسد، چراکه دیگر تولیدکنندگان نفت در دنیا توان پر کردن جای خالی ایران در بازار نفت را ندارند.»

ترامپ در ماه جولای با انتشار پیامی در توییتر به اوپک دستور داد تولیداتش را افزایش دهد و مانع از رشد قیمت بنزین در آمریکا شود. دولت ترامپ همچنین در ماه های گذشته مذاکرات بسیاری با تولیدکنندگان نفت برای افزایش تولید آنها انجام داده است. به طور مثال روز دوشنبه ریک پری، وزیر انرژی این کشور با همتای سعودی خود در واشنگتن دیدار کرد. آن طور که رویترز گزارش داده است، پری گفته است که دولت ترامپ کشورهای تولیدکننده نفت را تشویق می کند تولیدات خود را پیش از شروع تحریم های نفتی ایران افزایش دهند. علاوه بر این، ریک پری قرار است با سفر به مسکو روز پنج شنبه هفته جاری با الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه نیز دیدار کند. گفته می شود مذاکره برای افزایش تولید روسیه پیش از شروع تحریم ها، یکی از محورهای مهم دیدار این دو خواهد بود.

فشارکی در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرده که نفت آمریکا نمی تواند جایگزین کسری نفت ایران شود. این تحلیلگر ارشد بازار نفت در این خصوص گفته است: «تولید نفت شیل آمریکا در حال حاضر به سقف ظرفیت خود رسیده است، بنابراین اشتباه است تصور کنیم شیل آمریکا می تواند جای خالی نفت ایران را پر کند.» غیر از فشارکی بسیاری از تحلیلگران بر نزدیک شدن رشد تولید و صادرات نفت آمریکا به اوج خود تاکید کرده اند. توقف رشد تعداد دکل های حفاری این کشور نیز یکی دیگر از عواملی است که این موضوع را تایید می کند.

فشارکی معتقد است، آنچه در حال حاضر مانع رسیدن قیمت نفت به ۱۰۰ دلار شده، ادامه اختلاف تجاری میان آمریکا و چین است و زمان صعود قیمت نفت به ۱۰۰ دلار به چگونگی حل اختلافات تجاری میان این دو اقتصاد بزرگ جهان بستگی دارد. ترامپ با وضع تعرفه بر واردات برخی کالاها از چین، موجب شروع جنگ تجاری بین دو کشور شد. جنگ تجاری رشد اقتصاد جهانی را تهدید می کند و می تواند موجب کاهش تقاضا برای نفت شود. از این رو این عامل در ماه های اخیر مانع رشد قیمت نفت شده است.

آمادگی بازار برای رشد قیمت

غیر از فشارکی، تحلیلگران بسیاری از رشد قیمت نفت به دنبال تحریم نفت ایران خبر داده اند. به طور مثال بانک آمریکایی مریل لینچ پیش از این اعلام کرده بود تحریم نفت ایران می تواند بهای آن را در سال ۲۰۱۹ به ۹۰ دلار بر بشکه برساند. بانک آمریکا (Bank Of America) نیز پیش بینی کرده که در اثر تحریم ها تا پایان سال قیمت نفت به ۹۰ دلار و در سال آینده به بیش از ۱۰۰ دلار بر بشکه برسد.

در حال حاضر نیز بازار با وجود مذاکرات دولت ترامپ برای افزایش تولید روسیه و عربستان و همچنین جنگ تجاری بین چین و آمریکا، بیشتر تمایل به رشد قیمت دارد. روز گذشته هر بشکه نفت خام برنت تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت ۱۶ به وقت تهران) رشد قیمت ۴۶ سنتی را به ثبت رساند و حدود ۸۳/ ۷۷ دلار بر بشکه معامله شد. نفت وست تگزاس اینترمدیت، نفت شاخص بازار آمریکا نیز ۱۴ سنت رشد کرد و به ۶۸/ ۶۷ دلار بر بشکه رسید. خبرگزاری رویترز نگرانی از تحریم های ایران را عامل رشد قیمت ها عنوان کرده و خبرگزاری بلومبرگ نیز رسیدن فاصله قیمت نفت برنت و WTI را به بیش از ۱۰ دلار به دلیل تحریم نفت ایران می داند. بر اساس گزارش بلومبرگ، کارشناس موسسه PVM معتقد است، کاهش صادرات نفت ایران در بازار اروپا و آسیا بیشتر احساس می شود و این موضوع به رشد بیشتر برنت نسبت به نفت آمریکا منجر شده است. به گزارش، خبرگزاری رویترز استیون اینس، تحلیلگر موسسه OANDA در سنگاپور گفته است: «به دلیل تحریم نفت ایران، بازارها انتظار رشد شدید قیمت نفت را می کشند.»

نگرانی از فشار قیمت ها

در حالی برآوردها از رشد قیمت نفت خبر می دهند که دولت ترامپ نگران افزایش قیمت نفت است. درست چند روز بعد از پایان ضرب الاجل دولت آمریکا به مشتریان نفت ایران برای توقف خریدشان، انتخابات میان دورهای مجلس آمریکا برگزار می شود. آمریکا نگران است با شروع تحریم ها قیمت نفت افزایش یابد و این موجب رشد قیمت بنزین در این کشور شود. بهای بنزین امسال به دلیل رشد قیمت نفت، رشد قابل توجهی یافت و به کاهش تقاضا برای این سوخت در آمریکا منجر شد. رشد بیشتر قیمت ها می تواند نارضایتی از عملکرد دولت ترامپ را افزایش دهد و موجب شود که در انتخابات پیش رو مردم آمریکا به حزب مخالف ترامپ یعنی به دموکرات ها رای بیشتری دهند. در صورتی که چنین اتفاقی بیفتد، حزب جمهوری خواه حداکثر کرسی ها در دو مجلس نمایندگان و سنا آمریکا را از دست خواهد داد و این می تواند تهدید استیضاح ترامپ را جدی تر از قبل کند.

علاوه بر این رشد شدید قیمت نفت و رسیدن قیمت ها به بیش از ۱۰۰ دلار بر بشکه میتواند بر اقتصاد این کشور اثر گذار باشد. در واقع هرچند رشد تولید نفت شیل و رسیدن تولید آمریکا به حدود ۱۱ میلیون بشکه در روز موجب شده که ساختار اقتصاد این کشور از یک اقتصاد واردکننده خالص نفت فاصله گرفته و برخی ویژگی های اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت را به خود بگیرد، اما همچنان رشد شدید قیمت ها می تواند اقتصاد این کشور را تهدید کند. پیش از این اکونومیست با انتشار گزارشی بهترین بازه برای قیمت نفت را که اقتصاد آمریکا در کارآترین حالت خود قرار دارد، بین ۵۰ تا ۷۰ دلار اعلام کرده بود. علاوه بر این رشد شدید قیمت نفت می تواند نارضایتی متحدان آمریکا از عملکرد ترامپ را به دنبال داشته باشد. کشورهای اروپایی و بسیاری از متحدان این کشور در آسیا از جمله کره جنوبی، هند، ژاپن واردکننده محض نفت محسوب می شوند. افزایش قیمت نفت اقتصاد این کشورها را بیشتر از آمریکا تحت تاثیر قرار خواهد داد.

تداوم جریان صادرات نفت ایران

با وجود همه این نگرانی ها کارشناسان بر این باورند که آمریکا نمی تواند به هدف خود مبنی بر متوقف کردن صادرات نفت ایران دست یابد چراکه با فشار سیاسی نمی توان به طور کامل شرکت ها را از مزایای اقتصادی خرید نفت از ایران محروم کرد. در حال حاضر به غیر از کره که روابط سیاسی بسیار پیچیده و در هم تنیده ای با آمریکا دارد، دیگر خریداران نفت ایران ترجیح داده اند که تا جای ممکن برای کسب معافیت از تحریم ها و تداوم خرید نفت از ایران تلاش کنند. دولت آمریکا اعلام کرده که به برخی مشتریان نفت ایران معافیت از خرید نفت ایران را اعطا خواهد کرد، با این حال تا کنون هیچ جهت گیری و دستورالعمل مشخصی در این خصوص منتشر نکرده است.

علاوه بر این، روز گذشته خبری منتشر شد که نشان می داد ترامپ برای تحریم نفت ایران یکی از ابزارهای دور قبلی تحریم ها را در اختیار ندارد. آنطور که پلاتس گزارش داده است، با وجود نزدیک شدن به زمان آغاز تحریم های نفتی آمریکا علیه ایران تقاضا برای حمل نفت ایران همچنان ادامه دارد و حتی بعد از آغاز تحریم ها در نوامبر بعید است برخی شرکت های کشتیرانی بتوانند از مزایای اقتصادی حمل نفت ایران چشم پوشی کنند. بر اساس این گزارش، مدیر یک شرکت اجاره نفتکش در هوستون آمریکا گفته است: «بارگیری نفت ایران حتی بعد از آغاز تحریم ها ادامه خواهد داشت و به طور کامل متوقف نخواهد شد.» به گفته این شرکت کشتیرانی، ممکن است برخی شرکت های جدید که هیچ گونه ارتباطی با سیستم بانکی، بیمه ای یا ارزی آمریکا ندارند، برای ادامه تجارت با ایران بدون نقض مقررات آمریکا ایجاد شده باشند.

یکی از موانع صادرات نفت ایران در دوره قبلی تحریم ها، ممانعت شرکتهای کشتیرانی برای حمل نفت ایران بود. آمریکا شرکت های بیمه ای را از بیمه نفتکش های حامل نفت ایران منع کرده بود و از این رو شرکت های کشتیرانی نیز حاضر نبودند نفت ایران را جا به جا کنند. از این رو ایران تنها با توسل به نفتکش های متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران قادر بود جریان صادرات نفت خود را حفظ کند. هرچند در حال حاضر نیز چنین تحریم هایی علیه صادرات نفت ایران بر قرار است و بسیاری از شرکت های کشتیرانی همکاری با ایران را قطع کرده اند، اما به دلیل اینکه این تحریم ها تنها از سوی دولت آمریکا اعمال می شود، شرکت هایی که مبادلات مالی با دولت آمریکا ندارند به حمل نفت ایران ادامه می دهند. با این حال تحریم ها به معنای افزایش هزینه حمل نفت ایران نسبت به شرایط عادی است.

اس اندگلوبال پلاتس اعلام کرده که این موسسه از ماه سپتامبر هزینه حمل نفت ایران را ثبت کرده است. بر اساس این گزارش اختلاف هزینه حمل نفت ایران نسبت به قیمت بازار در روز دوشنبه هفته جاری به ۸.۳ دلار در هر تن رسیده است و پیش بینی می شود با اجرای کامل تحریم ها، هزینه های حمل نفت ایران افزایش بیشتری یابد. یکی از کارشناسان بازار نفت در گفت وگو با پلاتس گفته است، اختلاف هزینه حمل نفت ایران با قیمت بازار بستگی به وضعیت روز بازار دارد. هزینه حمل باید به گونه ای باشد که هزینه های بیمه ای اضافه و ریسک های تجاری محدودیت تجارت در بنادر آمریکا را پوشش دهد. پلاتس پیش بینی می کند که با شروع تحریم ها صادرات روزانه نفت خام ایران حدود ۱.۴ میلیون بشکه در روزکاهش یابد. رقم باقیمانده هرچند نسبت به مقادیر صادرات نفت ایران در شرایط عادی بسیار کمتر است، اما از برآوردها و هدف گذاری دولت ترامپ برای تحریم نفت ایران نیز فاصله زیادی دارد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir