حمله بی‌سابقه به فدرال رزرو
اقتصاد ایرانی: دونالد ترامپ بالاخره اولین نشانه از تمایل به دخالت در سیاست پولی فدرال رزرو را بروز داد. رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه خود با شبکه سی ان بی سی نسبت به روند افزایش نرخ بهره از سوی نهاد پولی گلایه کرد. به رغم کارنامه قابل قبول چیدمان جدید هیات سیاست گذاران فدرال رزرو در این دوره، تداوم عملکرد مستقل در عصر ترامپ همواره با علامت سوال روبه رو بوده است.
گلایه ترامپ از رشد نرخ بهره
به گزارش دنیای اقتصاد، ترامپ در مصاحبه با شبکه سی ان بی سی ضمن تایید صلاحیت فدرال رزرو، سیاست پولی انقباضی این نهاد را برخلاف سلیقه خود توصیف کرد: «آنها (فدرال رزرو) می خواهند بار دیگر نرخ بهره را بالا ببرند؛ از این کار خوشحال نیستم. با این حال، به آنها اجازه می دهم کاری را که احساس می کنند بهترین گزینه است، انجام دهند. اکنون زمان خوبی برای افزایش نرخ بهره با این شدت نیست». ترامپ حتی اذعان کرد که می داند صحبت هایش عادی به نظر نخواهد رسید؛ اما اهمیتی به تبعات آن نمی دهد.
استقلال فدرال رزرو از کاخ سفید
در دوره ای که مقوله استقلال بانک های مرکزی از اهمیت بیشتری نسبت به گذشته برخوردار است و حتی رهبران سیاسی تمامیت خواهی مانند «ولادیمیر پوتین» نیز در خصوص مداخله در سیاست پولی محتاطانه عمل می کنند، اتخاذ رویکرد مشابه از سوی دونالد ترامپ اندکی دور از واقعیت به نظر می رسد. گزینه های ترامپ برای عضویت در هیات مدیره فدرال رزرو از «جرومی پاول» گرفته تا «ریچارد کلاریدا»، انتخاب های منطقی تلقی می شوند. در واقع، رئیس جمهوری آمریکا در حال به کار گرفتن تکنوکرات ها در جبهه پولی است. حتی مخالفان سرسخت سیاست های اقتصادی کاخ سفید نیز انتخاب جرومی پاول به عنوان سکاندار جدید بانک مرکزی به دلیل میانه روی وی تایید می کنند.
از طرفی سابقه بانکی پاول نشان از واقع بینی او نسبت به شرایط اقتصادی حاکم دارد. جروم پاول در سال ۲۰۱۲ میلادی از سوی باراک اوباما رئیس جمهوری سابق ایالات متحده برای پر کردن کرسی خالی هیات سیاست گذاران فدرال رزرو معرفی شد و پس از تایید کمیته بانکی سنا به عضویت این هیات درآمد. یکی از اعتقادات مهم پاول که شباهت زیادی به دیدگاه جنت یلن دارد، نظارت و رصد دقیق فعل و انفعالات اقتصادی و پولی است. با این اوصاف، وضعیت اقتصاد ایالات متحده به واسطه سیاست پولی جز در زمینه منحنی بازدهی اوراق خزانه متعادل به نظر می رسد؛ اما در صورت تداوم روند رشد نرخ تورم (هرچند آهسته) و کاهش نرخ بیکاری، گزینه اصلی فدرال رزرو افزایش نرخ بهره خواهد بود. گزینه ای که آخرین خواسته دونالد ترامپ با نزدیک شدن به سال ۲۰۱۹ میلادی است. ترامپ برای تجدید دوره ریاست جمهوری خود باید رشد اقتصادی را صعودی نگه دارد؛ اما اگر خواسته فدرال رزرو مبنی بر انقباض بیشتر عملی شود، رویکرد کاخ سفید با اختلال مواجه می شود.
نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۹ میلادی موجب افزایش مخالفت های ترامپ با رشد نرخ بهره بیشتر به منظور بالا بردن رشد اقتصادی خواهد شد. وال استریت ژورنال در آخرین تحلیل خود راجع به بروز این وضعیت، مساله استقلال فدرال رزرو بررسی کرده است. براساس این گزارش، روسای جمهوری آمریکا به ندرت در مسائل مربوط به فدرال رزرو دخالت کرده اند؛ اما اظهارات اخیر ترامپ ممکن است این تاریخچه را بر هم بزند. فدرال رزرو آمریکا به عنوان مهم ترین مرجع بانکی دنیا از دهه ۱۹۸۰ میلادی، در دوره ریاست «پل ولکر» به استقلال کامل رسید و پس از آن نیز فارغ از جهت گیری سیاسی کاخ سفید به سیاست گذاری فراخور با وضعیت حاکم پرداخته است. با این حال هیچ چیز در دوره ترامپ غیرممکن نیست و احتمال مداخله در امور پولی نیز مستثنی نخواهد بود.
جرومی پاول از سوی خود ترامپ به عنوان جانشین جنت یلن در مقام ریاست فدرال رزرو منصوب شد. سخنرانی اخیر پاول در کنگره از تداوم روند تدریجی افزایش نرخ بهره در دستور کار کمیته بازار آزاد حکایت دارد. پاول با اشاره به وضعیت قابل قبول و حتی قدرتمند اقتصاد آمریکا، شرایط را برای رشد نرخ بهره بانکی مناسب توصیف کرد. نرخ بهره بانکی پس از بحران اقتصادی ۲۰۰۷ میلادی به پایین ترین حد تاریخی رسیده بود؛ اما حالا تا سقف ۲ درصدی افزایش یافته است.
