بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : دوشنبه 25 تير 1397      10:27

زخم ماندگار یک جنگ تجاری

اقتصاد ایرانی: دانشگاه آکسفورد با مقایسه سیاست های تعرفه ای دونالد ترامپ با بحران ۱۹۲۹ هشدار داد که آثار جنگ تجاری برای دهه ها بر اقتصاد جهانی سایه خواهد انداخت. ارزیابی ها نشان می دهد که در آن زمان علاوه بر کاهش چشمگیر حجم تجارت، تعاملات بین ملت ها نیز تغییر کرد. اقتصادهای نوظهور از دیگر بازندگان تنش های تجاری آن دوره بودند؛ امری که به عقیده کارشناسان در جنگ تجاری ۲۰۱۸ نیز قابل انتظار است. در عین حال، گرچه افراد یا گروه هایی از این تنش های تجاری منتفع می شوند، اما در نهایت کل اقتصاد جهان بازنده خواهد بود.

به گزارش دنیای اقتصاد، یاثرات جنگ تجاری دونالدترامپ برای دهه ها بر اقتصاد جهانی سایه خواهد انداخت. یافته های مطالعه آدام اسلیتر، اقتصاددان برجسته دانشگاه آکسفورد، حاکی از آن است اگر تنش های تجاری دهه ۱۹۳۰ میلادی و رکود اقتصادی عظیم بعد از آن در سال ۲۰۱۸ دوباره تکرار شوند، اقتصاد جهان برای دهه ها شاهد اثرات ناگوار «جنگ تجاری کنونی» خواهد بود. به گزارش وبگاه خبری-تحلیلی «بیزینس اینسایدر» و به نقل از این تحقیق دانشگاه آکسفورد، اثرات افزایش سیاست های حمایت گرایانه بین سال های ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۲ – زمانی که اثرات «رکود بزرگ» موجب شد اقتصادها به داخل گرویده شوند – حداقل تا اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی ماندگار بود. اسلیتر در این مقاله می نویسد: «آثار این سیاست ها برای دهه ها در جریان تجارت جهان احساس می شد. نسبت تجارت به تولید ناخالص داخلی جهان از ۱۹ درصد در سال ۱۹۲۹ به ۱۰درصد در سال ۱۹۳۲ کاهش یافت. به علاوه تجارت جهانی برای سال ها وضعیت رکودی را تجربه می کرد (در اواخر دهه ۱۹۶۰ نسبت تجارت به تولید، تنها اندکی بالاتر از مقدار آن در سال ۱۹۲۹ بود.)

در آن زمان رکود اقتصادی نه تنها موجب کاهش چشمگیر حجم تجارت شد، بلکه اساسا تعاملات میان ملت ها را تغییر داد. اتخاذ سیاست های حمایت گرایانه در دهه ۱۹۳۰ میلادی موجب شد انگلیس- که در آن زمان جزئی از امپراتوری بریتانیا بود - تعاملات تجاری خود را با کشورهای درون امپراتوری تقویت کند، درحالی که تجارت با سایر شرکای تجاری صدمه دید. براساس یافته های این مطالعه، حدود ۷۰ درصد از تغییرات واردات انگلیس به سمت کشورهای درون امپراتوری در نتیجه سیاست های حمایت گرایانه ای بود که در سال های ۱۹۳۱-۱۹۳۲ اتخاذ شد. در آن زمان کشورهای تحت سلطه امپراتوری بریتانیا وضعیت مناسب تری نسبت به سایر شرکای انگلیس داشتند: صادرات از استرالیا، نیوزیلند و آفریقای جنوبی به انگلیس، کاهشی ۴/ ۱ درصدی را طی سال های ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۸ تجربه کرد. این کاهش برای صادرات هند به انگلیس، ۲۲ درصد بود. در مقایسه اما صادرات فرانسه به انگلیس ۶۶ درصد، صادرات آلمان و کشورهای آمریکای لاتین ۴۶درصد و صادرات آمریکا به انگلیس ۴۰درصد کاهش یافت (در دوره مشابه).

البته همان طور که انتظار می رفت به دنبال چالش های اقتصادی- تجاری دهه ۱۹۳۰ میلادی، اقتصادهای کوچک بیشترین ضرر را متحمل شدند، چراکه تجارت به طور فزاینده در حوزه نفوذ اقتصادهای بزرگ (شامل امپراتوری ها) متمرکز شد. اقتصادهای نوظهور از دیگر بازندگان تنش های تجاری آن دوره بودند، امری که به عقیده کارشناسان در جنگ تجاری ۲۰۱۸ نیز قابل انتظار است. تنش های تجاری در آن زمان موجب کاهش شدید قیمت کالاها شد. با توجه به این واقعیت که اقتصادهای نوظهور عمدتا رفاه خود را مدیون صادرات کالا هستند، کاهش قیمت کالاها اثرات منفی بر این اقتصادها گذاشت. طی سال های ۱۹۲۹-۱۹۳۲ قیمت واقعی کالاهای غیرسوختی کاهشی ۵۰ درصدی را تجربه کرد. تحت تاثیر این کاهش چشمگیر، وضعیت تجاری کشورها رو به وخامت رفت و موجی از ورشکستگی اقتصادها به راه افتاد. طی این دوره تولید ناخالص داخلی کشورهای ونزوئلا، مکزیک و آرژانتین به ترتیب ۲۱، ۱۸ و ۱۴ درصد کاهش یافت. در این رابطه، نشانه های اولیه وجود دارد که نشان می دهد یک الگوی مشابه در جنگ تجاری ۲۰۱۸ قابل انتظار است. درحالی که جنگ تجاری تمام عیار اثرات منفی گسترده بر تمامی اقتصادهای جهان خواهد گذاشت، اما آدام اسلیتر اندکی امیدوار است. به ادعای این اقتصاددان برجسته، خساراتی که اتخاذ سیاست های حمایت گرایانه در بلندمدت بر تولید دارد، ممکن است کمتر از آنچه تصور می کنیم باشد. او در این رابطه می نویسد: «درحال حاضر افزایش سیاست های حمایت گرایانه مقیاسی کوچک تر از دهه ۱۹۳۰ میلادی دارد. حتی اگر تعرفه ۲۰درصدی بر یک هزار میلیارد (تریلیون) دلار از تجارت جهان – معادل ۵ درصد از کل حجم تجارت جهانی – وضع شود، بازهم میانگین موزون نرخ تعرفه جهان تنها یک درصد افزایش خواهد یافت (و از ۳ به ۴ درصد خواهد رسید).

«جنگ ارزی» و «جنگ نظامی» بعد از «جنگ تجاری»

جیمز ریکاردز، حقوقدان و اقتصاددان آمریکایی در مقاله ای که در وبگاه تحلیلی «دیلی رکونینگ» به چاپ رسیده است می گوید پس از «جنگ تجاری» باید منتظر «جنگ ارزی» باشیم و بعد از آن «جنگ نظامی». به گفته این تحلیلگر آمریکایی این همان چیزی بود که در دهه ۱۹۳۰ میلادی اتفاق افتاد و انتظار می رود مجدد در زمان کنونی تکرار شود. در آن زمان «جنگ ارزی» زمانی آغاز شد که کشورها از سطح بدهی بالا و رشد اقتصادی ناکافی رنج می بردند. در این باره کشورها به منظور تقویت صادرات و افزایش تورم واردات خود، سعی در کاهش ارزش پول ملی خود و ربودن رشد اقتصادی از سایر اقتصادها کردند. به عقیده ریکارد، «جنگ ارزی» فعلی از ژانویه ۲۰۱۰ آغاز شده است.

مشکلی که در رابطه با «جنگ ارزی» وجود دارد این است که مزیت های این جنگ موقتی است و با تلافی سایر طرف ها اثرات آن به سرعت محو می شود. نرخ ارز میان کشورها در نهایت به وضعیت اولیه بازمی گردد، با این تفاوت که «جنگ ارزی» نااطمینانی هایی را به ارمغان آورده است. در واقع دستکاری ارزی نه تنها موجب بهبود رفاه جهانی نخواهد شد، بلکه وضعیت اقتصاد جهانی را وخیم تر خواهد کرد. در این مرحله اقتصادها به واقعیت های تلخ «جنگ ارزی» پی می برند و مجدد به جبهه «جنگ تجاری» باز می گردند. در واقع زمانی که کشورها متوجه عدم کارآیی «جنگ ارزی» می شوند، با افزایش تعرفه و موانع تجاری به «جنگ تجاری» روی می آورند. اما مشکل اینجاست به همان دلایلی که «جنگ ارزی» کارآیی ندارد (همانند تلافی سایر طرف ها)، «جنگ تجاری» نیز بی فایده است. گرچه «جنگ تجاری» کنونی از ژانویه ۲۰۱۸ آغاز شده است، اما این به معنای پایان یافتن «جنگ ارزی» نیست. با توجه به اینکه «جنگ تجاری» و «جنگ ارزی» مرتبط اند، باید انتظار داشت تنش ها در این دو حوزه سایه به سایه هم ادامه یابد. اگر آمریکا تعرفه واردات کالاهای چینی را افزایش دهد (که این کار را کرده است)، چین می تواند به دو روش پاسخ دهد: اول، افزایش تعرفه واردات کالاهای آمریکایی (که انجام داده است) و دوم، کاهش ارزش پول ملی خود برای جبران افزایش تعرفه ها توسط دولت آمریکا. گرچه ممکن است افراد یا گروه هایی از این تنش های تجاری منتفع شوند، اما در نهایت کل اقتصاد جهان بازنده خواهد بود. به ادعای ریکاردز، پیش از آنکه بخواهیم راه حلی برای آن بیابیم، «جنگ تجاری کنونی» به سرعت فراگیر و اقتصاد جهانی صدمات جبران ناپذیری را متحمل خواهد شد. در این باره تنها امید ما این است که تاریخ تکرار نشود و «جنگ تجاری و ارزی» در نهایت به «جنگ جهانی سوم» منجر نشود، چراکه نتیجه تنش های تجاری و ارزی دهه ۱۹۳۰، وقوع «جنگ جهانی دوم» بود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir