بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : سه شنبه 25 ارديبهشت 1397      15:34

ایران در چند قدمی اتحادیه اقتصادی اوراسیا

اجلاس سران «اتحادیه اقتصادی اوراسیا» روز گذشته ۲۴ اردیبهشت ماه به میزبانی شهر سوچی روسیه آغاز بکار کرد؛ اتحادیه ای که تمایل به عضویت ایران دارد و براساس گفته برخی مقام های مسئول، جمهوری اسلامی ایران احتمالا در آینده ای نزدیک به عضویت این اتحادیه درخواهد آمد.

اقتصاد ایرانی: در شرایط جدید که آمریکا بدون پایبندی به مقررات بین المللی با خروج یکجانبه از برجام، قصد دارد ایران را در تنگناهای اقتصادی قرار دهد؛ عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا که چشم انداز روشنی پیش روی آن قرار دارد، می تواند نقش موثری در عبور ایران از تنگناهای اقتصادی ایفا کند.
اگرچه هم اکنون تنها پنج کشور عضو این اتحادیه هستند، اما بیش از ۴۰ کشور و سازمان بین المللی از جمله چین، اندونزی، کره جنوبی، هند، مصر، صربستان و حتی برخی کشورهای حوزه آمریکای لاتین برای فعالیت در چارچوب این اتحادیه اعلام آمادگی کرده اند.

**
روند عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا

به گزارش ایرنا، حدود دو هفته پیش (۱۲ اردیبهشت ۹۷) «تیمور سلیمانوف» وزیر اقتصاد ملی قزاقستان اعلام کرد که موافقتنامه موقت ایجاد محدوده آزاد تجاری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا روز ۱۷ ماه می (۲۷ اردیبهشت ماه) امضا می شود.
به گفته وی، قرار است این توافقنامه در همایش اقتصادی آستانه (پایتخت قزاقستان) امضا شود.
«بهروز حسن الفت» سرپرست دفتر اروپا و آمریکای سازمان توسعه تجارت ایران بهمن ماه سال گذشته اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران در مراحل پایانی پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا قرار دارد.
«مهدی سنایی» سفیر ایران در روسیه نیز اخیر گفته است: احتمالا ایران اردیبهشت ماه (ماه جاری) عضو این اتحادیه خواهد شد و اعضای هیات ایرانی در چهاردهمین دوره نشست همکاری های اقتصادی که اواخر سال ۹۶ در مسکو برگزار شد، مذاکرات متعددی در این خصوص با طرف روس داشتند و پس از آن مذاکرات اعلام شد که ایران اردیبهشت ماه به عضویت این اتحادیه در خواهد آمد که ما امیدواریم این روند هر چه زودتر صورت گیرد.
سنایی درباره فواید این قرارداد برای ایران می گوید: این مساله پس از اجرایی شدن، تاثیر بسزایی در روان سازی تجارت منطقه ای بر جای می گذارد و با کاهش تعرفه های گمرکی به توسعه مبادلات تجاری بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا کمک زیادی می کند.
اوایل سال ۲۰۱۷ میلادی(اواخر سال ۹۶)، نخست وزیران پنج کشور عضو اتحادیه توافق کردند که مذاکرات با ایران برای پیوستن به این اتحادیه در اولویت قرار گیرد چرا که عضویت ایران می تواند اتحادیه را که در حال حاضر جمعیتی بیش از ۱۸۰ میلیون نفر را دربر می گیرد، بیش از پیش گسترش دهد.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه که از مدت ها پیش خواستار پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیایی بوده، معتقد است که ایران شریک قدیمی روسیه است و مسکو اعتقاد دارد که روابط دوجانبه حول محور عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا بیش از پیش گسترش خواهد یافت.

**
ظرفیت های ایران برای اتحادیه اقتصادی اوراسیا

ایران به دلیل برخورداری از ظرفیت های بزرگی چون وجود ذخایر غنی نفتی، توانمندی های فنی مهندسی، صنایع گوناگون و معادن و همچنین به واسطه واقع شدن در یک موقعیت جغرافیایی و ترانزیتی منحصر به فرد میان آب های آزاد خلیج فارس و دریای عمان از جنوب و دسترسی به آبهای خزر و آسیای میانه از شمال، می‏تواند مسیری امن، کوتاه و ایده آل برای ترانزیت کالاهای کشورهای عضو باشد.
بازارهای این اتحادیه همچنین بازاری مناسب برای محصولات ایران به شمار می‏رود. از سوی دیگر اگر کشورهای عضو تعرفه تجارت درون اتحادیه را کاهش دهند، این مهم موجب رشد حجم مبادلات تجاری میان کشورهای عضو اتحادیه خواهد شد.
همچنین ایران با جمعیتی حدود ۸۰ میلیون نفر به عنوان یک بازار بزرگ، بدون تردید از جذابیت بسیار بالایی برای کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای گسترش همکاری های تجاری-اقتصادی برخوردار است.

**
معرفی و تاریخچه اتحادیه اقتصادی اوراسیا

اوراسیا نام منطقه وسیعی از زمین است که از ترکیب دو قاره اروپا و آسیا پدید آمده است.
مساحت اوراسیا نزدیک به ۵۵ میلیون کیلومتر مربع است که ۳۶.۲ درصد از خشکی های کرهٔ زمین را شامل می شود. نزدیک به ۵ میلیارد تن در این قاره زندگی می کند که برابر با ۷۰ درصد از جمعیت جهان است. بخش وسیعی از این منطقه را کشورهای استقلال یافته اتحادیه جماهیر شوروی سابق تشکیل می دهند.
سران سه کشور روسیه، بلاروس و قزاقستان در سال ۲۰۱۴ در نشستی به میزبانی قزاقستان (نشست آستانه)، رسما توافقنامه ای را برای تشکیل «اتحادیه اقتصادی اوراسیا» امضا کردند. پس از تصویب این توافقنامه از سوی پارلمان های سه کشور، این اتحادیه اقتصادی از ژانویه سال ۲۰۱۵ رسما وجود خارجی پیدا کرد. این اتحادیه اگرچه براساس عنوان آن، یک اتحادیه برای همکاری های اقتصادی است، اما ماهیت سیاسی آن را نمی توان کتمان کرد.
پیش از آنکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا رسما آغاز به کار کند، بنا به اصرار روسیه، ارمنستان هم به آن ملحق و جمهوری قرقیزستان نیز در اواسط سال ۲۰۱۵ با این اتحادیه اوراسیایی همراه شد و هم اکنون این اتحادیه پنج عضو دارد و در مجموع، جمعیتی بیش از ۱۸۰ میلیون نفر را تحت پوشش دارد که حدود ۸۵ درصد آن را جمعیت روسیه تشکیل می دهد.

**
ایده تشکیل اوراسیا

نورسلطان نظربایف رئیس جمهوری قزاقستان برای نخستین بار، در سال ۱۹۹۴ طی یک سخنرانی در دانشگاهی در روسیه، ایده ایجاد 'اتحادیه اوراسیا' را بطور کلی مطرح کرد. پس از آن، پیشنهادها و ایده های مختلفی از سوی سیاستمداران و شخصیت های مختلف اوراسیایی مبنی بر تشکیل اتحادیه ای با ماهیت های سیاسی، پولی، نظامی و یا فرهنگی مطرح شد و سرانجام این اتحادیه با عنوان 'اتحادیه اقتصادی اوراسیا' رسما در سال ۲۰۱۵ شکل گرفت.
تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا، در واقع به معنای پایان راه 'مجمع اقتصادی اوراسیا' است که از سال ۲۰۰۰ تا سال ۲۰۱۴ با عضویت پنج کشور روسیه، بلاروس، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان فعال بود. ازبکستان هم طی سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ عضو این مجمع بود.
پس از تبدیل مجمع اقتصادی اوراسیا به 'اتحادیه'، ترکیب کشورهای عضو تقریبا حفظ شد با این تفاوت که در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ارمنستان جای تاجیکستان را گرفت.

**
نقش محوری روسیه در اتحادیه؛ وابستگی ها و نگرانی ها

ناگفته پیدا است که تقریبا تمام کشورهای عضو این اتحادیه، وابستگی و اتکای غیرقابل انکار به روسیه دارند و هرکدام براساس منافع ملی خود، عضویت در این اتحادیه را توجیه می کنند. ارمنستان وابستگی شدید به گاز روسیه دارد و حضور یا عدم حضور ارمنستان در این اتحادیه می تواند تاثیر بسزایی در قیمت گاز وارداتی از روسیه داشته باشد.
برای قرقیزستان نیز بسیار مهم است که بتواند به بازار روسیه به عنوان یک فرصت بزرگ برای صادرات و واردات، دسترسی داشته باشد و همین امر، دلیلی مهم و کافی برای توجیه عضویت قرقیزستان در اتحادیه اقتصادی اوراسیا است
وجود منابع سرشار انرژی گاز و نفت در روسیه باعث شده تا بخش اصلی تجاری روسیه با دیگر کشورهای عضو این اتحادیه را 'انرژی' تشکیل دهد.
علاوه بر منافع، نگرانی هایی نیز پیش روی کشورهای عضو اتحادیه اروپا وجود دارد. برخی تحریم های اقتصادی آمریکا و غرب علیه روسیه، کاهش ارزش روبل روسیه و همچنین تحولات اوکراین و دخالت روسیه در مسائل این کشور، سبب نگرانی هایی برای شرکای روسیه در اتحادیه اقتصادی اوراسیا شده است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir