چین در آستانه ایجاد بنچمارک جدید نفت

اقتصاد ایرانی: چین به آرامی در حال نزدیک شدن به اجرای نخستین قرارداد آتی نفت خام خود است اما پیش بینی می شود که این اتفاق تا پایان تعطیلات سال نو میلادی چینی ها رخ ندهد. تقویم چینی ها شمسی - قمری است و پایان تعطیلات امسال این کشور در تاریخ ۲۳ فوریه است.

به گزارش تعادل و به نقل از پلاتس یک منبع دولتی آگاه در این زمینه اظهار کرد: «اساسا مشکل خاصی برای گرفتن تایید قراردادهای آتی نفت از جانب شورای حکومتی چین وجود ندارد. اما بعید است که این اتفاق پیش از آغاز سال نو قمری به وقوع بپیوندد.»

تایید شورای حکومتی چین آخرین مانع برای اجرای قراردادهای آتی نفت نیمه ترش است. یک منبع آگاه در بورس انرژی بین المللی شانگهای در این رابطه اظهار کرده است که به محض تایید این قراردادها، بورس شانگهای گریدهای قابل تحویل، تفاوت آنها با قراردادهای استاندارد و محل تحویل را عرضه خواهد کرد.

یکی از تاجران نفتی در جنوب چین در گفت وگو با پلاتس عنوان کرد: «بورس شانگهای باید این جزئیات را دو هفته پیش از اجرای قراردادهای جدید به صورت رسمی عرضه کند تا زمان کافی را در اختیار بازیگران بالقوه قرار داده باشد.»

با توجه به این زمان بندی ها کارشناسان انتظار دارند، نزدیک ترین زمان مورد انتظار برای رونمایی از قراردادهای آتی نفت در بورس چین در ماه مارس و پس از برگزاری کنگره ملی خلق و کنفرانس مشورت سیاسی خلق چین باشد. بورس بین المللی شانگهای از سال ۲۰۰۹ مشغول تهیه و تدوین قراردادهای آتی برای نفت ترش متوسط بوده است. در فاصله سال های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ خبرهایی از پیشرفت در این زمینه به گوش رسید اما اجرای نهایی این قراردادها تاکنون بارها با تاخیر مواجه شده است. در حالی که همگان انتظار داشتند که سرانجام از این قراردادها در سال ۲۰۱۷ رونمایی شود، بورس شانگهای تنها بندهای پایه یی و مقررات کلی تجارت را عنوان کرد و در همین حال به دنبال پذیرش اعضای بیشتر و اجرای آزمایشی آن بوده است.

یکی از ویژگی های این قرارداد استفاده از یوان به جای دلار در انجام معاملات است. بسیاری از کارشناسان این اقدام چینی ها را تلاش برای شکستن انحصار پترودلار در معاملات جهانی عنوان می کنند. بنابراین، این قراردادها تنها منحصر به شرکت های داخلی چین نیست و کشورهایی همچون ایران، ونزوئلا و روسیه که تحت فشار استفاده از دلار امریکا برای انجام معاملات خود هستند نیز می توانند از این قراردادها برای فروش نفت خود به چین استفاده کنند. تاجران بین المللی نفت معتقدند که روی کاغذ و به صورت تئوریک، قرارداد آتی نفت چین می تواند زمینه ساز ایجاد یک بنچمارک بزرگ قیمت نفت باشد که منعکس کننده نظر بازار شرق آسیا در رابطه با موقعیت بازار و قیمت ها شود. یک تاجر نفتی سنگاپوری در این زمینه به پلاتس توضیح داد: «مطمئنا کسی نمی خواهد که این قرارداد را از دست بدهد. بسیاری از شرکت های آسیایی همین حالا نیز در حال استفاده از یوان در معاملات خود در چین و هنگ کنگ هستند. بنابراین استفاده از پول چین آنچنان مشکل ساز نیست.»

پکن با راه اندازی این قرارداد و با پشتوانه واردات بیش از ۸ میلیون بشکه یی نفت خام در هر روز ایجاد یک بنچمارک بین المللی نفت را در سر دارد. اما بزرگ ترین نگرانی که هم در میان شرکت های داخلی و هم در کشورهای دیگر وجود دارد، امکان نقدشوندگی و نوسانات شدیدی است که احتمالا در فازهای نخست اجرای این قرارداد گریبان معامله گران را خواهد گرفت. در این رابطه یکی از فعالان پالایشگاهی در شهر شاندونگ چین به پلاتس گفت: «با اجرای این قرارداد و در مراحل ابتدایی ما نیز در آن مشارکت خواهیم داشت و از این قرارداد استفاده خواهیم کرد. اما این استفاده تنها به عنوان ابزار هجینگ خواهد بود، چرا که استفاده از یک قرارداد جدید می تواند بسیار پرخطر باشد.» یک منبع آگاه دولتی در چین نیز این نگرانی ها را تایید و اظهار داشت: «البته پکن بیشتر نگران نوسانات است تا نگران نقدشوندگی باشد.»

چین کشوری است که تا پیش از سال ۲۰۱۵ به پالایشگاه های خصوصی این کشور اجازه استفاده و پالایش نفت وارداتی را نمی داد و این امتیاز منحصرا در اختیار پالایشگاه های دولتی قرار داشت. از سال ۲۰۱۵ به بعد پالایشگا ه های خصوصی نیز این اجازه را پیدا کردند و این مساله به بهبود مشارکت داخلی در صنعت نفت این کشور کمک کرد. این مساله کمک خواهد کرد تا مشتریان نهایی نفت خام فیزیکی افزایش پیدا کند و در نتیجه مشارکت در قراردادهای آتی نیز بالا برود و محدود به پالایشگاه های دولتی نماند.

علاوه بر این، پکن مجموعه سیاست های خاص در زمینه مالیات، مبادله ارز خارجی و تحویل ضمانتی برای تشویق مشارکت خارجی در نظر گرفته است. چین همچنین سایز معاملات این قرارداد را نیز افزایش داده تا نوسانات این قراردادها را کاهش دهد. در ابتدا حجم هر معامله ۱۰۰ بشکه بوده است که در ادامه چینی ها آن را به ۱۰۰۰ بشکه افزایش دادند. بالا بردن حجم قراردادها بدین معنی است که صندوق های بیشتری برای فعالان بازار جهت انجام معاملات نیاز خواهد بود.

یکی از فعالان پالایشگاه ها در شمال شرق چین در این رابطه اظهار داشت: «عموما ایجاد یک قرارداد آتی برای تبدیل شدن به بنچمارک برای مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در یک هاب آسان تر است. همان طور که این اتفاق در ایالات متحده و دریای شمال به وقوع پیوست.»