مالیات؛ مولد رفاه

اقتصاد ایرانی: کشورهای اسکاندیناوی، به بالا بودن کیفیت سیستم رفاهی مشهور هستند؛ اما آیا این موضوع منجر به افزایش بار مالیاتی برای ساکنان آن نمی شود؟ البته این سوال به صورت دیگری نیز مطرح می شود؛ چه ارتباطی میان میزان مالیات دریافتی در این کشورها و سطح رفاه جامعه وجود دارد. مالیات بر ارزش افزوده، یکی از مهم ترین منابع درآمدهای مالیاتی در اغلب کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی به شمار می رود.

به گزارش تعادل، طبق گزارش های به دست آمده در سال 2016، در میان کشورهای OECD، دانمارک در رتبه اول گران ترین نرخ مالیات نسبت به تولید ناخالص داخلی، در جهان قرار دارد. طبق تازه ترین آمار منتشر شده، مالیات در این کشور، معادل بیش از 45 درصد از تولید ناخالص داخلی اعلام شده است. این در حالی است که این کشور اسکاندیناوی، به داشتن استانداردهای بالای زندگی معروف بوده و در فهرست مرفه ترین کشورهای جهان قرار گرفته است. همچنین گفته شده که دانمارکی ها در مقابل پرداخت مالیات بالا، به آموزش و مراقبت های بهداشتی رایگان دسترسی دارند. برنامه های رفاه اجتماعی نیز که ازسوی دولت ارائه می شود، از دیگر مزایای پرداخت مالیات در این کشور است. با وجود آنکه مالیات بالا بر کیفیت زندگی دانمارکی ها تاثیرگذار است، این کشور درنظر دارد در اقدامی تازه، نرخ مالیات را در دانمارک کاهش دهد که منجر به افزایش اشتغال و رشد اقتصادی در این کشور باشد. طبق این گزارش، فرانسه در میان کشورهای OECD، رتبه دوم بالاترین نرخ مالیات را به خود اختصاص داده است. نرخ مالیات اعلام شده در فرانسه، مبلغی معادل 45.3 درصد از تولید ناخالص داخلی در این کشور است. این درحالی است که طبق تازه ترین گزارش ها، دولت کنونی فرانسه، با اصلاح سیستم مالیاتی در این کشور، مالیات شرکت ها را کاهش داده اما همچنان فرانسه در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی، بالاترین نرخ مالیات را دارد. بلژیک، سوئد و فنلاند نیز از دیگر کشورهایی هستند که به ترتیب، بالاترین نرخ مالیات را نسبت به تولید ناخالص داخلی به خود اختصاص داده اند. طبق گزارش های منتشر شده، بلژیک یکی از مرفه ترین کشورهای جهان بوده و از نظر رفاه شخصی و آموزش در میان ۱۰ کشور برتر قرار دارد. سیستم مالیاتی سوئد نیز، اساس رفاه جامعه سوئد محسوب می شود. در واقع هزینه بخش قابل توجهی از سیستم رفاهی سوئد، از دریافت مالیات تامین می شود. هزینه درمان، مراقبت از کودکان، خدمات اجتماعی و نگهداری از سالمندان، همچنین مخارج راه ها، وسایل نقلیه عمومی، پذیرش پناهجو و فعالیت های زیست محیطی نیز از طریق مالیات ها تامین می شود. در فنلاند نیز، سیستم تامین اجتماعی، مالیات دهندگان را در مواقع بیکاری تحت بیمه و پوشش خود قرار می دهد و تا یافتن شغل، آنان را حمایت می کند. در این سه کشور، نرخ مالیات معادل 44 درصد از تولید ناخالص داخلی در سال 2016 اعلام شده است. ایتالیا و اتریش نیز، با نرخ مالیاتی معادل 42 درصد از تولید ناخالص داخلی خود، در رتبه های ششم و هفتم فهرست کشورهایی با بالاترین نرخ مالیات قرار گرفته اند. نرخ مالیات بالا در ایتالیا مشکل سازترین عامل برای انجام کسب و کار در این کشور است که مطابق با گزارش مجمع جهانی اقتصاد، حتی از بروکراسی دولتی هم مشکل حادتری محسوب می شود. اتریش نیز یکی از جالب ترین سیستم های مالیاتی را دارد. در این کشور زوج ها حتی زمانی که ازدواج کرده اند، باید به طور جداگانه مالیات پرداخت کنند. در این دو کشور، نرخ مالیات در سال 2016 معادل 42 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور، اعلام شده است.

طبق این گزارش، در میان کشورهای OECD، مجارستان، هلند و یونان، آخرین رتبه کشورهایی با بالاترین نرخ مالیات را به خود اختصاص داده اند.

در ابتدای این گزارش ذکر شد که افزایش نرخ مالیات، ارتباط مستقیم با بهبود کیفیت زندگی دارد. این موضوع در بسیاری از کشورها که با بحران های مالی روبه رو هستند، می تواند برعکس باشد. برای نمونه، در یونان، بحران های اقتصادی باعث شده که دولت، کمبود بودجه خود را در بسیاری از بخش ها، از طریق افزایش مالیات، جبران کند. در سال های گذشته اعلام شده که یونان درراستای اعمال اصلاحات اقتصادی و پاسخ به انتظارات بستانکاران خود نرخ مالیات بر ارزش افزوده در کشور در برخی بخش ها را از ۱۳ به ۲۳ درصد افزایش داده است که این موضوع اعتراض های بسیاری به همراه داشت. گرچه به طور کلی، بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باور هستند که وجود سیستم مالیاتی پیشرفته و اتکای دولت ها به این گونه درآمدها حکایت از سلامت اقتصاد آن کشورها دارد.