بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 26 مهر 1396      14:30

۵ راهکار جهانی پایدارسازی درآمدهای شهری

اقتصاد ایرانی: بی تردید یکی از مهم ترین مشکلاتی که پیش روی شهرداری تهران قرار دارد، بحث مربوط به بودجه است. محمدعلی نجفی شهردار تهران به تازگی در گزارشی عملکرد درآمدها و هزینه های شهرداری پایتخت در ۶ ماهه نخست امسال را ارائه کرد که براساس آن کل هزینه های شهرداری تهران در ۶ ماهه اول سال جاری معادل ۷ هزار و ۲۶۲ میلیارد تومان بوده که نسبت به میزان درآمدهای وصولی ۱۵۸۶ میلیارد تومان بیشتر است.

شهردار تهران به خوبی می داند که دیگر مانند گذشته امکان فروش تراکم وجود ندارد زیرا هم بازار مسکن در رکود به سر می برد و هم اینکه شهردار قبلی شهر را پیش فروش کرده و دیگر چیزی برای فروش باقی نمانده است. بنابراین تهران نیز باید همانند دیگر کلان شهرهای جهان به فکر تامین درآمد خود از راه های دیگر و افزایش درآمد های پایدار باشد.

به گزارش تعادل، نجفی روز دوشنبه در نخستین نشست خبری خود که با حضور حدود ۲۰۰ خبرنگار داخلی و خارجی برگزار شد، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه راهکارهایی جایگزین تراکم فروشی خواهد شد، تنها به افزایش میزان عوارض شهری از شهروندان برخوردار اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد بودجه شهرداری تهران از محل درآمدهای ناپایدار تامین می شود، بنابراین باید درآمدهای پایداری تعیین کنیم. معتقدم عادلانه نیست فردی که آپارتمان ۲.۵ میلیاردی در شهر تهران دارد و ماهی یک میلیون تومان شارژ پرداخت می کند، در سال تنها ۱۲۳ هزار تومان عوارض پرداخت کند. البته درآمدهای پایدار زمان می برد تا به تصویب و اجرا برسد. همچنین این نوع درآمدها موجب نارضایتی و ناراحتی عده یی از شهروندان خواهد شد.

شهردار تهران بیش از این درخصوص راهکارهای توسعه درآمدهای پایدار صحبتی نکرد. از این رو، به نظر می رسد هنوز در این باره، ایده و تفکر مشخصی در شهرداری تهران شکل نگرفته است. هر چند در قانون به این مهم پرداخته شده است.

چندی پیش، زهرا نژادبهرام عضو هیات رییسه شورای شهر، در یادداشتی اختصاصی برای روزنامه تعادل نوشت: «براساس بند ب تبصره ۵۲ قانون بودجه سال ۱۳۶۲ لایحه درآمدهای پایدار کشور باید ظرف مدت حداکثر ۶ ماه به مجلس ارائه می شد و در آن ساز و کاری پیش بینی می شد که طی سه سال، سازماندهی لازم برای خودکفایی شهرداری ها به عمل آید. تعلل در تهیه این لایحه بدان علت بود که دولت ها به موجب این قانون تکلیفی در قبال شهرداری ها نداشتند و شهرداری ها نیز از آنجا که از قدرت اجرایی لازم برخوردار نبودند، نتوانستند از حقوق خود دفاع کنند. بعد از آن وزارت کشور در سال ‍۳۹۳ پیش نویس لایحه درآمدهای پایدار را تهیه کرد و با امضای وزیر کشور برای معاون اول ریاست جمهوری ارسال نمود. این لایحه حدود دو سال توسط کمیته های تخصصی فرعی ذیل هیات دولت مورد بررسی قرار گرفت و نهایتا با تغییراتی که در آن اعمال شد، پیش نویس جدیدی از آن برای اعلام نظر نهایی کمیسیون خاص امور کلان شهر تهران و سایر کلان شهرها ارسال شد تا پیش از آنکه در هیات دولت مورد بررسی قرار گیرد، یک بار دیگر در صورت نیاز مورد بازنگری قرار گیرد.

درواقع بیش از ۳۰ سال است که این لایحه به تعویق افتاده است و حال باید دید آیا مدیریت شهری در دوره جدید لایحه مذکور را به سرانجام می رساند یا خیر. در این لایحه موارد متعددی برای افزایش درآمدهای پایدار شهرداری دیده شده است که می تواند تا حدود زیادی مشکل بودجه شهرداری را برطرف کند.»

گام اول؛ کاهش هزینه ها

در همین حال، حسین ایمانی جاجرمی دانشیار دانشگاه تهران و عضو هیات مدیره انجمن جامعه شناسان شهری، معتقد است بودجه شهرداری نیاز به نظم و انتظام دارد و افزایش عوارض و مالیات تنها راه تامین درآمدهای پایدار نیست.

وی در گفت وگو با «تعادل» با بیان اینکه نظم نوین در شهرداری نیازمند کاهش هزینه هاست، اظهار کرد: نظم بودجه نیازمند بررسی دو عامل درآمد و هزینه هاست. نمی توان تمرکز را فقط بر درآمد بگذاریم و به هزینه کاری نداشته باشیم. بسیاری مواقع با مدیریت درست هزینه ها می توان بودجه را تنظیم کرد. به گفته شهردار حدود ۶۸ هزار نفر در شهرداری حقوق می گیرند، کدام یکی از شهرداری های شهرهای بزرگ دنیا این تعداد پرسنل دارد.

به گفته وی، باید مقدار زیادی از طول و عرض شهرداری کم شود تا مدیریت شهری تهران چابک شده و بتواند از پس هزینه ها برآید.

وی افزود: بنابراین معتقدم نخستین اقدام شهرداری درخصوص نظم بخشیدن به بودجه باید مدیریت و کاهش هزینه ها باشد و می تواند این کار را با کاهش نیروی انسانی شروع کند.

گام دوم؛ مدیریت پروژه ها

وی یکی دیگر از راه های نظم بخشیدن به بودجه را مدیریت پروژه های شهری عنوان کرد و گفت: بسیاری از پروژه های شهری که اکنون دنبال می شود، ضرورتی ندارد. اما گویی یکسری از پیمانکارهای خاص و همیشگی هر سال کارهای مشخصی را دنبال می کنند و نکته جالب اینجاست که شهروندان از بسیاری از این پروژه ها بی اطلاعند یا انجام آنها را ضروری نمی دانند. به نظر من مدیریت شهری باید انجام پروژه ها را به نظرخواهی بگذارد و براساس نظر مردم و خواسته یی آن تصمیم گیری کند. حذف پروژه های جاه طلبانه مانند دو طبقه کردن پل صدر می تواند در این مسیر کمک مهمی باشد.

گام سوم؛ پرداخت عوارض توسط دولتی ها

این کارشناس شهری درخصوص افزایش عوارض شهری نیز گفت: صحبت های شهردار در این زمینه درست است و عوارض باید عادلانه باشد. هر شهروند باید متناسب با درآمدها و خدماتی که دریافت می کند، عوارض بپردازد. اکنون دستگاه های دولتی زیادی در شهر مستقرند که باید عوارض استقرار خود را بپردازند. در واقع دولت باید عوارض پایتخت بودن شهر تهران را پرداخت کند. ایمانی جاجرمی توضیحات بیشتری در این باره ارائه کرد و گفت: استقرار دولت مرکزی با وزارتخانه ها و سازمان های بی شماری که دارد، منافع و مضراتی برای شهر دارد اما نمی شود حکومت مرکزی صدها ساختمان و هزاران کارمند در شهر داشته باشد اما به شهرداری عوارض پرداخت نکند. رابطه مالی دولت و شهرداری باید شفاف شده و مجددا تنظیم شود. همان طور که از مردم انتظار داریم تا عوارض خود را بپردازند دولت نیز باید عوارض را پرداخت کند. این موضوع درآمدهای خوبی برای شهرداری به همراه داشته و از سوی دیگر حکومت متوجه می شود که باید از توسعه بیش از اندازه خود جلوگیری کند.

تجربه جهانی درباره مشاغل پردرآمد

این استادیار دانشگاه ادامه داد: برخی مشاغل نیز پردرآمد محسوب می شوند مانند پزشکان، رستوران دارهای بزرگ، صاحبان مگامال ها و... که باید عوارض بیشتری بپردازند. در شهر لاهه هلند رستوران مک دونالد موظف است تا خودش نسبت به جمع آوری زباله هایش اقدام کند. یعنی شهرداری در اماکنی که بیش از حد مجاز زباله تولید می کنند جمع آوری زباله را برعهده خود آنها گذاشته است. نباید از افراد معمولی پول بگیریم و آن را خرج افراد پردرآمد کنیم در این صورت شهر برای آنها مجانی می شود. بنابراین شهرداری باید هزینه هایش را شفاف سازی کرده و متناسب با وضعیت درآمدی و خدماتی که شهروندان از شهر دریافت می کنند عوارض دریافت کند. به گفته وی، پرداختن به این موضوع نیاز به برنامه های روشن، صداقت، شفافیت و شجاعت دارد.

گام چهارم؛ ظرفیت های فرهنگی

رییس انجمن جامعه شناسان شهری در ادامه تصریح کرد: راهکار دیگر برای تامین درآمدهای پایدار شهری استفاده از ظرفیت های فرهنگی است. باتوجه به اینکه دوره صنایع بزرگ و مشاغل پردرآمد دولتی در همه جای دنیا به پایان رسیده است، بنابراین باید به حوزه های جدید درآمدی مانند آی تی ورود پیدا کرد. نمونه های موفق آن در کشور نیز وجود دارد. مانند اسنپ یا دیجی کالا. شهرداری باید برای این موضوع برنامه داشته باشد و فقط خودش را به عنوان یک دستگاه خدماتی نبیند بلکه باید به عنوان مدیر شهر که سیاست های اقتصادی برای اداره شهر دارد به این موضوعات بپردازد.

وی ادامه داد: برای این منظور شهرداری باید کمک کند تا درآمد کسب و کارهای شهر افزایش یابد و به تناسب آن بتواند درآمد بیشتری برای شهرداری کسب کند. شهرهای بزرگ دنیا مانند لندن، پاریس و رم برای صنایع فرهنگی خلاق برنامه دارند مانند سینما، موسیقی، تئاتر و گردشگری که حوزه های پردرآمد محسوب می شوند.

گام پنجم: سرمایه گذاری خارجی

وی در پاسخ به اینکه آیا استفاده از سرمایه گذاری خارجی راه حل مناسبی برای تامین درآمدهای شهر محسوب می شود یا خیر، اظهار کرد: شهرهای دنیا برای جذب سرمایه با هم رقابت دارند. استفاده از سرمایه خارجی فکر خوبی است اما باید حساب شده این کار را انجام داد و پیامدهای اجتماعی و زیست محیطی آن را سنجید و بعد تصمیم گرفت،

از سوی دیگر سرمایه گذار خارجی نیاز به امنیت و تضمین دارد، این موارد باید شفاف شود در غیر این صورت در حد حرف و شعار باقی می ماند.

وی با بیان اینکه در حوزه سرمایه گذاری رقبای زیادی وجود دارد، تصریح کرد: استانبول، دوبی حتی کراچی و کابل هم می توانند رقبای ما محسوب شوند. تهران نیز باید جایگاه خود را پیدا کند. باید مشخص شود فرصت های سرمایه گذاری در تهران چه مواردی است و این فرصت ها را با تبلیغات بین المللی به دنیا بشناسانیم. کار آسانی نیست، اما با برنامه ریزی و پشتکار امکان پذیر است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir