بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 15 شهريور 1396      12:24

آینده برجام منهای آمریکا

اقتصاد ایرانی: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در گفت و گویی که دیروز منتشر شد به بررسی سناریو های خروج «احتمالی» آمریکا از برجام پرداخت و تاکید کرد که عکس العمل ایران در برابر این اقدام «بستگی به رفتار اروپایی ها» دارد. ظریف در این باره گفت: «فعلا اروپایی ها تاکید دارند که در هر شرایطی - حتی در صورت خروج آمریکا - برجام را اجرا خواهند کرد.» رئیس دستگاه دیپلماسی با تشریح دو واکنش متفاوت اروپا به تحریم ایران توسط آمریکا در دهه ۷۰ و دهه ۸۰ شمسی افزود: «اروپا الزاما مجبور نیست بین رابطه با ایران و رابطه با آمریکا یکی را انتخاب کند.»

به گزارش دنیای اقتصاد، در شرایطی که از یکسو اختلافات برجامی میان اروپا و ایالات متحده آمریکا روزبه روز گسترده تر می شود و از سوی دیگر دونالد ترامپ همچنان برای خروج آمریکا از برجام تلاش می کند، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در گفت وگویی به بررسی سناریوهای «برجام پس از خروج واشنگتن» پرداخت و تاکید کرد که در صورت خروج آمریکا از برجام «انتخاب های گسترده ای» در مقابل ایران و اروپا وجود دارد که یکی از آنها، «خروج از برجام» است و انتخاب های دیگری هم وجود دارد که آن بستگی به رفتار اروپایی ها دارد. ظریف ادامه داد: «البته این انتخاب که بعد از خروج آمریکا، ما هم از برجام خارج شویم همیشه روی میز ماست.» البته ظریف تاکید کرد که «اروپا وعده ادامه برجام حتی بدون آمریکا را داده است.» با این حال براساس صحبت های وزیر خارجه می توان دریافت که دستگاه دیپلماسی، سناریوهای متنوعی برای شرایط خروج آمریکا از برجام در نظر دارد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که پس از آغاز به کار دولت دوازدهم چند گفت وگوی تفصیلی داشته و به بیان مواضع دستگاه دیپلماسی در رابطه با مهم ترین تحولات مربوط پرداخته است، درگفت وگو با پایگاه خبری «خبر آنلاین» درباره مواضع اروپایی ها در قبال تحرکات یکجانبه آمریکا گفت: «فعلا اروپایی ها تاکید بر این دارند که در هر شرایطی برجام را اجرا خواهند کرد.»

به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی، اروپایی ها معتقدند که آمریکا با سیاستی که اروپا دنبال کرده خروج از برجام را در راستای منافع خود نخواهد دید. او با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران برای همه شرایط آمادگی دارد، افزود: «اتحادیه اروپا بارها اعلام کرده برجام قابل مذاکره مجدد یا قابل نقض از سوی یک کشور نیست و نباید یک کشور احساس کند می تواند برجام را به هم بزند.» در این گفت وگو رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به اینکه پیش تر گفته بود «در صورت تلاش ترامپ برای زیر پا گذاشتن برجام، ایران نیز به عنوان یک کنشگر مولد امنیت در منطقه حاضر خواهد شد تا جهان نتواند ایران را کنار بگذارد و همچنین سطح مبادلات اقتصادی خود را با جهان به قدری افزایش می دهد که کنار گذاشتن ایران برای جهان پرهزینه باشد» اکنون چقدر در پیشبرد این سیاست ها موفق بوده است، توضیح داد: «به نظر من در حوزه ایجاد پیوندهای گسترده هم در منطقه و هم با کشورهای صنعتی (به صورت پررنگ تر) موفق بودیم. نکته مهم این است که در حوزه منطقه در زمانی که مسوولیت را در دولت یازدهم به عهده گرفتم، در هیچ یک از مذاکرات امنیتی منطقه ای ما را وارد نمی کردند اما امروز پای ثابت همه بحث های منطقه ای، جمهوری اسلامی ایران است. این واقعیتی است که تاثیرگذاری ما را بالا برده است.» رئیس دستگاه دیپلماسی در عین حال تاکید کرد که در رابطه با برجام، ایران نباید اجازه دهد که در اقتصاد جهانی قابل حذف باشد. ظریف یکی از راهکارهای مقابل ایران را ورود به زنجیره ارزش جهانی عنوان کرد. او در ادامه گفت: «ایران نباید اجازه دهد که آمریکایی ها به هزینه ما برجام را به هم بزنند.»

بازگشت به شرایط پیش از برجام

همچنین ظریف به این موضوع اشاره کرد که ایران به صرف اینکه به این نتیجه برسد منافع برجام بر محدودیت هایش ارجحیت ندارد با فاصله کوتاهی نه تنها می تواند به شرایط قبل از برجام که به شرایط بهتر از قبل از آن برگردد. او ادامه داد: «چرا که ما تحقیق و توسعه خود را ادامه دادیم. الان سانتریفیوژهای خیلی بهتری داریم و هم طراحی رآکتور اراک خیلی پیشرفته تر است و هیچ نگرانی از این جهت نداریم.» البته رئیس دستگاه دیپلماسی، تاکید کرد که ترجیح ایران این است که چنین اتفاقی نیفتد یعنی برجام لغو نشود. او افزود: «ما بی جهت دو سال وقت خود را صرف نکردیم که به توافقی برسیم که حالا بخواهیم بهانه پیدا کنیم تا آن را نقض کنیم. ضمن اینکه فکر نمی کنم هیچ یک از طرف های توافق این توافق را نوشته باشد که آن را نقض کند. در توافق هم این واقعیت دیده شده که تمام سازوکارهای جلوگیری از نقض برجام چه مثبت و چه منفی، وجود دارد.»

محدود شدن انتخاب های آمریکا

وزیر امور خارجه در این گفت وگو، توفیق برجام را در دو حوزه قابل توجه دانست و ادامه داد: «یکی اینکه گرچه خصومت آمریکایی ها علیه ما کم نشد اما انتخاب های آمریکا کم شد. اینکه در گذشته هر روز تحریم جدیدی علیه ایران وضع می کردند و امروز برای ابراز خصومتشان تنها به چند حوزه محدود هستند به دلیل این است که برجام دستشان را بسته است. نکته دومی که از این هم مهم تر است این است که احساس می کنند اگر در حوزه نقض برجام ورود کنند در جامعه بین المللی منزوی می شوند. شما خاطرتان هست زمانی آمریکایی ها هر تحریمی که می خواستند را تصویب می کردند و تصویبش در کنگره معادل اجرای آن در جهان بود، یعنی کشورهای بزرگ و حتی ابرقدرت همین که آمریکا دستور می داد باید فلان مبادله اقتصادی را با ایران متوقف کنید برایشان کافی بود و آنها به این دستور آمریکا عمل می کردند.» او با بیان اینکه امروز شرایط برعکس شده است، گفت که آمریکا احساس می کند اگر بخواهد ایران را تحریم کند یا اگر بخواهد از برجام خارج شود خودش منزوی خواهد شد. وزیر امور خارجه با بیان اینکه اینها نقطه قوت ماست که می توانیم آمریکا را در دنیا منزوی کنیم، ادامه داد: «ممکن است آمریکایی ها اقدامات خصمانه ای علیه ایران انجام دهند، اما ما با آمریکا ارتباط اقتصادی چندانی نداریم و اصرار چندانی هم بر این ارتباط نداریم. آنچه برای ما حائز اهمیت است این است که آمریکا مزاحم روابط ما با دیگران نشود و برای اینکه موفق نباشد ضرورت دارد دیگران احساس کنند می توانند بدون هزینه بالا روابط شان را با ما گسترش دهند.» او توضیح داد که چنین موقعیتی برای ایران درحال حصول است همچنان که طی چند ماه گذشته با وجود اینکه بیشترین هجمه ها توسط ترامپ علیه برجام و جمهوری اسلامی صورت گرفته، اما بیشترین میزان سرمایه گذاری هم در ایران در همین چند ماه صورت گرفته است. چه توتال و چه رنو و چه دیگر سرمایه گذاری هایی که شاهدش هستیم.

انتخاب اروپا

ظریف در پاسخ به این پرسش که در صورت رفتار غیرقابل پیش بینی ترامپ در قبال برجام، آیا اروپا ایران را به مبادلات اقتصادی کلان خود با آمریکا ترجیح خواهد داد یا خیر، گفت: «الزاما اروپا مجبور نیست بین رابطه با ایران و رابطه با آمریکا یکی را انتخاب کند. اروپا می تواند با مقاومت در برابر زیاده خواهی های آمریکا هم رابطه با ایران را داشته باشد و هم مانع فشار آمریکا بر بنگاه های اروپایی شود و قبلا هم چنین کاری را انجام داده است.» وزیر خارجه ایران با اشاره به دو تجربه اروپا در این خصوص توضیح داد: «نخست تجربه دهه ۷۰ شمسی است و تجربه دوم دهه ۸۰ و ابتدای دهه ۹۰ شمسی. در دهه ۷۰، آمریکایی ها در اوج قدرتشان تحریم های فرامرزی را علیه ایران به اسم قانون داماتو وضع کردند. اروپا در آن زمان اعلام کرد من این تحریم را اجرا نمی کنم و اگر آمریکا شرکت های اروپایی را تحریم کند مقابله به مثل می کنم. در نتیجه آن تحریم ها هرچند تصویب شدند ولی هیچ وقت آمریکا آنها را علیه شرکت های اروپایی اجرا نکرد، بنابراین شرکت های اروپایی مجبور نبودند بین ایران و آمریکا یک طرف را انتخاب کنند؛ هم در ایران سرمایه گذاری می کردند و هم در آمریکا فعالیت. در نیمه دوم دهه ۸۰ شمسی اروپا تصمیم ۱۸۰ درجه متفاوتی گرفت. تصمیمی که شاید شرایط داخلی ایران هم در آن تاثیر داشت. تصمیم گرفت نه تنها با فشارها و تحریم های آمریکا علیه ایران مخالفت نکند که حتی همراهی هم بکند. نتیجه این شد که همه بانک های بزرگ اروپایی میلیاردها دلار از سوی آمریکا جریمه شدند. یعنی آمریکا از همراهی اروپا با آمریکا علیه ایران، برای ضربه زدن به رقبای اروپایی شرکت ها و بانک های آمریکایی استفاده کرد. بنابراین این طور نیست که اروپا مجبور به انتخابی باشد بین اینکه ایران را انتخاب کند یا آمریکا را. انتخاب اروپا این است که خودش را انتخاب کند یا دنباله روی را. اگر خودش را انتخاب کند منافع خود را پیگیری می کند و من یقین دارم اقتصاد اروپا بزرگ تر از آن است که آمریکایی ها بتوانند آن را کنار بگذارند. همین طور که اروپا نمی خواهد آمریکا را کنار بگذارد، آمریکا هم نمی خواهد اروپا را کنار بگذارد.»

احتمال تغییر نماینده ایران در نیویورک

در ادامه این گفت وگو، وزیر خارجه توضیحاتی در باره دفتر نمایندگی ایران در نیویورک و احتمال تغییر آقای خوشرو ارائه داد و گفت: «همه در وزارت خارجه تغییر می کنند، یعنی اصلا قاعده وزارت خارجه بر نماندن است. برخلاف سایر سازمان ها نیازی ندارد شما خوب یا بد کار کرده باشید. شما بعد از دو، سه یا چهار سال بعد از هر ماموریتی باید تغییر کنید و طبیعتا وقتی ماموریت های خارج تغییر می کند، ماموریت های داخل هم تغییر می کند.» البته او تاکید کرد که هنوز مشخص نیست چه کسی جایگزین خوشرو شود و زمان تغییر ایشان نیز معلوم نیست.

موفق ترین سفیر ایران در روسیه

از سوی دیگر رئیس دستگاه دیپلماسی درباره سازوکار وزارت خارجه و انتخاب سفرا گفت: «سفارت حق رئیس جمهور است. اساسنامه وزارت خارجه دو حالت برای معرفی سفیر بیان کرده است. یکی کسی که از داخل وزارت خارجه تعیین می شود و دیگر کسی که از بیرون برای این جایگاه معرفی و انتخاب می شود. در همه جای دنیا هم این قاعده برقرار است و تنها مختص ایران نیست.» او همچنین گفت که در ایران ۲۰ درصد از بیرون و ۸۰ درصد از درون وزارت خارجه به این سمت ها منصوب می شوند. در عین حال ظریف توضیح داد که سفیر ایران در استرالیا وزیر سابق بازرگانی و رئیس کل گمرک بوده و بنابراین توان اقتصادی خوبی دارد. او به سفیر کشورمان در روسیه نیز اشاره کرد و گفت: «او، فردی است که دو دور رایزن فرهنگی در آنجا بوده، روس شناس است و با زبان روسی آشنا است.»

رئیس دستگاه دیپلماسی گفت که او شخصا از سفیر ایران در روسیه درخواست کرده که این سمت را عهده دار شود و سپس تاکید کرد که ایشان، تا حالا موفق ترین سفیر ما در روسیه بوده است. زیرا او سالی یکی دو بار در جلسات بسیار کوچکی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با برجسته ترین اندیشمندان روس شناس برگزار می کند، دعوت می شود که این یک امتیاز ویژه برای کشور است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir