اقتصاد بیمار دنیا

اقتصاد ایرانی: اقتصاددانان «صندوق بین المللی پول» وضعیت اقتصادی آمریکا را چگونه می بینند؟ اقتصادی در بحبوحه سومین دوره رونق خود (از سال ۱۸۵۰) که از رشد اشتغال قدرتمند و نرخ تورم ملایم بهره می برد و در برخی زمان ها حتی نزدیک به سطح اشتغال کامل قرار می گیرد. اما این ویژگی ها روی خوش اقتصاد آمریکاست. برخی اوقات در اقتصاد آمریکا شاهد افت درآمد بخش عمده ای از خانوارها، از بین رفتن فرصت های شغلی و روانه شدن سرمایه ها به جیب افراد سرمایه دار هستیم. در این رابطه «صندوق بین المللی پول» مقایسه ای میان اقتصاد آمریکا و سایر اقتصادهای پیشرفته انجام داده که نتایج آن اندکی تامل برانگیز است.

به گزارش تعادل، براساس بررسی های انجام شده، آمریکایی ها در بسیاری از معیارهایی که برای استانداردهای زندگی تعریف شده از اقتصادهای پیشرفته عقب تر هستند. براساس گزارش «صندوق بین المللی پول»، قطبی شدن درآمد در آمریکا سطح مصرف را خنثی کرده، عرضه نیروی کار را محدود ساخته و توانایی خانوار برای تطبیق شرایط با شوک ها را کاهش داده است. همچنین سطح بالای فقر در اقتصاد آمریکا نابرابری های گسترده ای در نظام آموزشی ایجاد کرده که نتیجه آن اخلال در ساختار سرمایه انسانی و کاهش بهره وری در آینده است. در واقع پیام گزارش صندوق این است که آمریکایی ها به عنوان ثروتمندترین ملت دنیا – البته براساس ادعاهایی که می شود – براساس معیارهای سرانه فاصله بسیاری با کشورهای پیشرفته دارند.

البته «صندوق بین المللی پول» در کنار اوضاع نابسامانی که از اقتصاد آمریکا ترسیم کرده، برخی راهکارها را نیز برای بهبود شرایط اقتصادی این کشور ارائه کرده است. در این راستا یکی از راهکارهایی که صندوق پیشنهاد کرده، ساده سازی نظام مالیاتی این کشور به واسطه کاهش نرخ های مالیات و کم کردن معافیت های مالیاتی است. در واقع بازطراحی نظام مالیاتی باید به گونه ای باشد که با افزایش مشارکت نیروی کار، تسکین قطبی شدن درآمد و حمایت هر چه بیشتر از قشر ضعیف جامعه همراه باشد. همچنین به توصیه صندوق، یکی از اولویت هایی که دولت آمریکا باید در دستور کار قرار دهد، مقررات زدایی است. ساده سازی قوانین دولتی در کنار ایجاد یکپارچگی در مقررات ایالتی باعث افزایش کارآیی اقتصادی خواهد شد که در نتیجه به ایجاد اشتغال، بهره وری و رشد اقتصادی می انجامد.

در دهه ۱۹۹۰ میلادی اقتصاد آمریکا عملکرد خیره کننده ای داشت. در آن زمان نگاه سیاست گذاران اقتصادهای ثروتمند – همچون فرانسه، آلمان، ژاپن و... – به نیویورک، واشنگتن و سیلیکون ولی دوخته شده بود تا بتوانند با استفاده از تجربیات آمریکا رشد و پویایی در اقتصاد خود ایجاد کنند. اکنون نیز در عصر دیجیتال، آمریکا خاستگاه و بستر توسعه بسیاری از شرکت های بزرگ جهان است.

همچنین براساس ارزیابی هایی که صندوق انجام داده، نظام مالی این کشور از سلامت نسبی برخوردار است. اما در برخی بخش های مهم اقتصادی همچون نظام مالیاتی، بازار نیروی کار، نظام سلامت و نظام آموزشی این کشور اوضاع مطلوبی در مقایسه با سایر اقتصادهای پیشرفته ندارد. یکی از اصلی ترین تفاوت های آمریکا با سایر کشورهای جهان پیشرفته، اختلافات ایدئولوژیکی است: مردم و سیاستمداران در آمریکا نسبت به همتایانشان در سایر اقتصادهای پیشرفته اعتقاد چندانی به «دولت رفاه مدرن» ندارند- مفهومی که از سوی مارشال ارائه شد و بیانگر ترکیبی متمایز از دموکراسی، رفاه و سرمایه داری است – و حاضر نیستند برای تأمین مالی آن مالیات بیشتری بپردازند.