بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 4 مرداد 1396      14:6

اشتغال‌زایی یا ارزان‌سازی نیروی کار؟

بنا به گفته کارشناسان، طرح کارورزی که با هدف تربیت نیروهای جوان جویای کار و فارغ التحصیلان دانشگاهی طراحی شده و آنطور که اعلام شده بناست نیروی کار پس از مهارت آموزی جذب بازار کار شوند،اگر دستاوردی داشته باشد به کام کابینه بعدی خواهد رسید.

اقتصاد ایرانی: بررسی ها نشان می دهد که از نیمه دهه ۱۳۸۰ تا سال های ابتدایی دهه ۱۳۹۰، خالص اشتغالزایی اقتصاد ایران تقریبا صفر بوده و با آنکه در همین دوره جمعیت جوان کشور به بیشترین میزان خود طی چند دهه اخیر رسیده است، ولی نرخ بیکاری به تناسب آن افزایش نیافته است که علت آن را کارشناسان، افزایش جمعیت غیرفعال در کشور عنوان می کنند.

همین امر سبب شده که نرخ مشارکت طی دهه ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ همواره رو به کاهش باشد. از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳ نرخ مشارکت تقریبا ثابت مانده و روند کاهشی آن متوقف شده است.گزارش های رسمی مرکزآمار جکایت از آن دارد که در سال های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ تاکنون پیوسته نرخ مشارکت در حال افزایش بوده و برخلاف روند یک دهه قبل از آن، جمعیت غیرفعال کاهش یافته است.

به گزارش خبرآنلاین، روند نرخ بیکاری طی این سال ها نیز نشان می دهد که از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ نرخ بیکاری روندی افزایشی داشته است و از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ نرخ بیکاری روندی کاهشی داشته و تا سال ۱۳۹۵ دوباره افزایش نرخ بیکاری مشاهده می شود.

مرکز آمار گزارش داده که نرخ بیکاری در فصل اول سال ۱۳۹۶ به بالاترین رقم در دهه ۹۰ رسیده است. عددی به شدت نگران کننده که هم مسوولیت دولت را افزایش داده و هم کارشناسان که برای خروج از این بن بست چاره اندیشی کنند.

افزایش میزان مشارکت اقتصادی، یا به عبارت دیگر افزایش تقاضا برای حضور در بازار کار سبب شده تا مسکن های دولت اثرگذاری خود را از دست دهند و پس از سال اول دولت یازدهم بر تعداد بیکاران کشور اضافه شود.

مرکز آمار ایران در گزارش اخیرش نرخ بیکاری کشور در بهار سال ۱۳۹۶ را ۱۲.۶ درصد اعلام کرد. همچنین نرخ مشارکت اقتصادی کشور، یا متقاضیان حضور در بازار کار ۴۰.۶ درصد محاسبه شد.

بررسی ها نشان می دهد که بیشترین نرخ بیکاری برای جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله با ۲۸.۸ درصد است و از هر ۱۰۰ ایرانی ۳۵.۵ درصد آنها در بازار کار فعال حضور دارند.

۴ طرح اشتغالزایی
در این میان، وزارت کار دولت یازدهم در چهار سال گذشته چند طرح و برنامه برای افزایش اشتغال ایجاد کرد. اما «طرح کارورزی»، «مهارت آموزی در محیط کار واقعی»، «طرح تکاپو» و «طرح مشوق های کارفرمایی» چهار طرح اشتغالزایی وزارت کار در قالب برنامه جامع اشتغال فراگیر است. آن طور که مسوولان وزارت کار عنوان می کنند، تفاوت این طرح اشتغالزایی با سایر طرح ها این است که در این طرح تمام نهادهای عمومی برای ایجاد اشتغال بسیج شده اند.

طبق قانون پنج ساله برنامه ششم توسعه دولت مکلف شده است تا سالانه برای ۹۷۰ هزار نفر شغل ایجاد کند. بر همین اساس، تدوین برنامه اشتغال فراگیر در دستور کار قرار گرفته و برای تحقق هدف گذاری ایجاد این میزان شغل با اجرای برنامه اشتغال فراگیر، ۵۰۰ میلیارد ریال از محل منابع بودجه ای، ۲۰ هزار میلیارد تومان از محل تسهیلات بانکی و هزار میلیارد تومان نیز از محل صندوق توسعه ملی پیش بینی شده است.

در همین راستا قرار است، برای ۹۷۱ هزار و ۷۰۰ نفر از طریق «شناسایی فرصت های شغلی در ۹ بخش اقتصادی»، «پیش بینی فرصت های شغلی مبتنی بر ۶ طرح اشتغالزایی» و «ایجاد شغل از طریق نهادهای عمومی و حمایتی در قالب ۵ طرح» اشتغالزایی شود.

براساس اعلام مسئولان وزارت کار، برای طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی ۱۰۵ هزار فرصت شغل هدف گذاری شده است.

سیدعلی موسوی، معاون سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور درباره طرح کارورزی در این رابطه گفته است: «طرح کارورزی طرحی نیست که افراد را شاغل کند، بلکه افراد را توانمند می کند تا بتوانند شغلی را بپذیرند. به اعتقاد وی، فارغ التحصیلان با ورود به طرح کارورزی مهارت های شغلی مورد نیاز صاحبان مشاغل و بازار کار را فرا می گیرند.»

تردید روی اثرگذاری یک طرح

هر چند مسوولان وزارت کار اطمینان می دهند که این طرح می تواند سالانه چند هزار نفر را جذب بازار کار کند و با خوشبینانه از آینده و نتایج اجرای این طرح سخن می گویند، اما این طرح هم مثل طرح های دیگر از سوی برخی کارشناسان با نگاهی پر از تردید مواجه شده است.

انتقادها بیشتر از آن جهت است که نیروی کار غیرحرفه ای به دلیل ارزان بودن،می تواند جایگزین نیروی کار از سوی کارفرما شود و هزینه های کارفرما را کاهش دهد.این امر اگرچه سبب تربیت نیروی کار حرفه ای می شود،اما می تواند فرصت شغلی فعلی را نیز تهدید کند.زیرا کارفرما وقتی می بیند نیروی کار ارزان بدون عوارضی مثل بیمه را می تواند مدتی آموزش دهد،ترجیح می دهد از نیروی کارورز برای همان کار استفاده کند تا بار مسئولیت نیروی کار حرفه ای را به لحاظ تامین بیمه و سنوات بپذیرد.

از سویی برخی منتقدان این طرح هم معتقدند، با توجه به بحران شدید حاکم بر بازار کسب کار که در نتیجه سیاست های غلط و خانمان برانداز اقتصادی دولت های قبل ایجاد شده، دولت به جای ایجاد اشتغال از راه اصلاح سیاست های نادرست کنونی، صرفا به ارزان سازی نیروی کار از طریق به کارگیری فرصت هایی که تحت اعمال سیاست های به ظاهر کارورزی، مهارت آموزی خارج از روند اعمال قانون کار در فصل ویژه کار آموزی و اشتغال پرداخته است.

با این حال، چندی پیش علاءالدین ازوجی، مدیرکل سیاست گذاری بازار کار و توسعه اشتغال وزارت کار اعلام کرد که  ۷۰ هزار بیکار در طرح کارورزی شرکت خواهند کرد. در واقع بیش از ۷۰ هزارواجد شرایط در این طرح دارای مدارک دانشگاهی هستند و مشمول طرح می شوند.

با این حال هم دولت و هم دسته ای دیگر از کارشناسان هم معتقدند که این طرح می تواند موجب ایجاد اشتغال جدید در کشور شود که البته نتایج آن شاید با دو سال تاخیر در میانه در دولت دوازدهم خود را نشان دهد و حتما قضاوت درباره دستاوردی آن در دولت بعدی خواهد بود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir