رشد ۲۱ درصدی صادرات غیرنفتی در دولت یازدهم

اقتصاد ایرانی: یکی از مهمترین اهدافی که اقتصاد مقاومتی دنبال می کند توسعه صادرات کشور است. صادرات بخش مهمی از اقتصاد کشور است و پیش بینی آن می تواند برای اقتصاد و فعالان اقتصادی مهم باشد.
در حال حاضر دولت و فعالان اقتصادی ملزم به رعایت اقتصاد مقاومتی هستند، یعنی تولید باید صادرات محور و درون زا و برون نگر باشد. از این منظر اگر قرار است تولیدی صادرات محور ایجاد شود، باید از کیفیت و نرخ مناسب و مطلوب و از شرایطی برابر نسبت به رقیبان سرسخت خود در دنیا برخوردار باشد.
در دولت یازدهم شاهد توسعه صادرات هستیم، براساس آمار مجموع صادرات کالایی با احتساب میعانات گازی در دولت دهم نزدیک به ۱۴۶ میلیارد دلار بود که این میزان در دولت یازدهم به حدود ۱۷۸ میلیارد دلار رسید.این مساله نشان از رشد ۳۲ میلیارد دلاری صادرات غیرنفتی در این بازه زمانی دارد. همچنین مجموع صادرات غیرنفتی بدون احتساب میعانات گازی نیز از حدود ۱۱۵ میلیارد دلار در دوره دولت دهم به نزدیک ۱۴۰ میلیارد دلار در دولت یازدهم رسید که نشان دهنده رشد ۲۱ درصدی با متوسط سالیانه ۶ میلیارد (در مجموع ۲۵ میلیارد دلار) است.

** توسعه صادرات به اروپا 

به گزارش ایرنا، گزارش ها نشان می دهد که واردات اتحادیه اروپا از ایران در ۴ ماهه نخست ۲۰۱۷ با رشد حدود ۵ برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۳ میلیارد و ۴۱۳ میلیون یورو رسیده است. آمار منتشر شده از سوی اداره اطلاعات اقتصادی اتحادیه اروپا (یورو استات) نشان می دهد مبادلات تجاری ایران و ۲۸ عضو این اتحادیه در ۴ ماهه نخست سال جاری میلادی رشد ۱۲۷ درصدی داشته است.
براساس این گزارش، مبادلات دو طرف از ۲ میلیارد و ۸۷۰ میلیون یورو در ۴ ماهه نخست ۲۰۱۶ به ۶ میلیارد و پانصد و پنجاه و هفت میلیون یورو در ۴ ماهه نخست امسال رسیده است. 
صادرات اتحادیه اروپا به ایران در ماه های ژانویه تا آوریل ۲۰۱۷ با رشد ۴۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 3 میلیارد و ۱۴۴ میلیون یورو رسیده است. در ۴ ماهه نخست ۲۰۱۶ صادرات اتحادیه اروپا به ایران ۲ میلیارد و ۱۷ میلیون یورو اعلام شده بود. 
واردات اتحادیه اروپا از ایران نیز در ۴ ماهه نخست ۲۰۱۷ با رشد حدود ۵ برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل به سه میلیارد و ۴۱۳ میلیون یورو رسیده است. در ۴ ماهه مشابه سال قبل ۷۱۷ میلیون یورو کالا از ایران وارد شده بود. لغو تحریم نفتی و از سرگیری خرید نفت ایران علت رشد قابل توجه واردات اتحادیه اروپا از ایران در سه ماهه نخست ۲۰۱۷ بوده است.

** توسعه صادرات صنایع معدنی

بر اساس تحلیل های آماری، وضعیت صادرات شاخص اقلام عمده گروه معدن و صنایع معدنی طی ۱۲ ماه سال ۹۵ در قیاس با مدت مشابه سال پیش از آن با رشد ۸.۵ درصدی از لحاظ ارزشی و ۳۹.۳ درصدی از لحاظ وزنی همراه بوده است. در این میان کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، ایتالیا، افغانستان، تایوان، عمان، تایلند، هند، ترکمنستان، اسپانیا، پاکستان، کره و کویت به ترتیب از مهم ترین بازارهای صادراتی مواد معدنی در این سال به شمار می روند.
وضعیت صادرات مواد معدنی در سال ۹۵ در بخش سنگ آهن به رقم ۷۷۵ میلیون دلار و به وزن ۲۰ هزار و ۲۳۵ هزارتن رسیده که نسبت به دوره مشابه سال ۹۴، از لحاظ ارزشی ۴۸ درصد و از لحاظ وزنی نیز ۴۸ درصد رشد را تجربه کرده است. طی این دوره، قیمت جهانی سنگ آهن به حداقل ۲۵ دلار و حداکثر ۵۰ دلار رسید که در مقایسه با قیمت های سال ۹۴ که حداقل کمتر از ۲۰ دلار و حداکثر ۵۷ دلار بوده است، از رشد برخوردار و سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی فولاد در کوتاه مدت برای محقق شدن اهداف پیش بینی شده تولید، از مهم ترین عوامل موثر بر روند کاهش خام فروشی است.
در سال ۹۵ میزان ۳۷۲ میلیون دلار به وزن ۲۴۰ هزار تن انواع کاشی و سرامیک، آجر و چینی بهداشتی از کشور صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۱۳۹۴ از لحاظ ارزشی با ۲۱ درصد و از لحاظ وزنی با ۹.۵ درصد کاهش همراه شده است که این تفاوت نرخ تغییر قیمت و وزن نشان از کاهش چشمگیر قیمت صادراتی است.
شیشه ساختمانی هم شامل انواع مختلف تخت، چند جداره، فلوت و به صورت بلوک و نیز شیشه برای تزئینات داخلی است که در سال ۱۳۹۵ به ارزش ۱۳۹۴ میلیون دلار و به وزن ۴۳۲ هزار تن گزارش شده است. این رقم در مقایسه با ۱۲ ماه سال ۱۳۹۴، ۲۲ درصد رشد ارزشی و ۲۱ درصد رشد وزنی را نشان می دهد.
صادرات سنگ کار شده هم در دوره مذکور به رقم ۱۲۲ میلیون دلار و ۳۷۴ هزار تن رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال ماقبل از لحاظ ارزشی ۴۱ درصد و از لحاظ وزنی ۴۴ درصد رشد را نشان می دهد و به دلیل غالب بودن تفکر سنتی بر بهره گیری از تکنولوژی مدرن و به روز، بهره وری در صنعت سنگ پایین بوده به گونه ای که هم اکنون در کشور به طور متوسط از یک تن سنگ خام حدود هفت مترمربع سنگ تولید می شود.

** رشد صادرات محصولات پتروشیمی

وضعیت تولید و صادرات محصولات پتروشیمی و پلیمری ایران در طول چهار سال فعالیت دولت یازدهم، رونق گرفته است. در سال ۱۳۹۲ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران حدود ۵۶ میلیون و ۷۲۰ هزار تن بوده که از این میزان حدود ۴۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن محصول تولید شده است. 
درسال ۱۳۹۵ صادرات محصولات پتروشیمی و پلیمری ایران رکورد تازه ای زد. براساس آمار، بیش از ۵۰.۶ میلیون تن محصول پتروشیمی در کشور تولید و بیش از ۲۰.۳۹ میلیون تن آن صادر شد. سهم محصولات پتروشیمی در سبد صادرات غیرنفتی ایران تا پایان سال ۱۳۹۵ به حدود ۲۱.۷ درصد رسید.
در مجموع از سال ۱۳۹۲ تا پایان سال گذشته با بهره برداری از طرح های جدید و رفع گلوگاه های تولید در مجتمع های موجود نسبت تولید به ظرفیت نصب شده روند صعودی داشته است؛ به طوری که به ترتیب از سال ۹۲، ۹۳، ۹۴ و ۹۵ سالانه ۷۱ درصد، ۷۸ درصد، ۸۰ درصد و در نهایت سال گذشته ۸۲ درصد ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی منجر به تولید شده است.

** افزایش صادرات فرش ایران

به باور کارشناسان صادرات فرش ایران رشد داشته است. برجام بر صادرات فرش دستباف تاثیر غیرقابل انکاری داشته است. رونق صادرات فرش دستبافت را می توان مصداق بارز اقتصاد مقاومتی دانست.
بر اساس آمار سال ۱۳۹۵ حدود ۳۵۰ میلیون دلار فرش دستباف ایرانی به کشورهای مختلف صادر شد که از نظر ارزشی ۲۷ درصد و از نظر وزنی ۱۶.۵ درصد رشد به ثبت رساند. آمریکا، آلمان، لبنان، امارات، پاکستان، ژاپن، انگلیس، قطر، افریقای جنوبی و استرالیا ۱۰ مشتری اصلی فرش دستباف ایران در سال ۱۳۹۵ بودند و امریکا مقام نخست واردات فرش از ایران را دارد.
همچنین میزان صادرات نساجی طی ۱۲ ماه سال ۱۳۹۵ نیز نسبت به مدت مشابه سال ۹۴ روند افزایشی در پیش گرفته است. براین اساس عملکرد ارزش صادرات نساجی ۲۷۸.۳ میلیون دلار و عملکرد وزنی صادرات محصول مذکور بالغ بر ۹۸.۵ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۱.۷ درصد از نظر ارزشی و ۸.۶ درصد از نظر وزنی افزایش داشته است.
میزان صادرات چرم نیز طی ۱۲ ماه سال ۱۳۹۵ از لحاظ ارزش صادرات این کالا ۶۱.۳ میلیون دلار و عملکرد وزنی صادرات محصول مذکور ۸.۱ هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳.۲ درصد از نظر ارزشی و ۱۵.۷ درصد از نظر وزنی افزایش داشته است.