بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 6 خرداد 1396      11:17

تضاد دو نگاه به آینده نفت

اقتصاد ایرانی: سرانجام کشورهای عضو و غیرعضو اوپک تصمیم گرفتند توافق پیشین خود مبنی بر کاهش تولیدات روزانه به میزان 8/ 1 میلیون بشکه را برای ۹ ماه دیگر تمدید کنند. ازآنجاکه این اقدام در قیمت ها پیش خور شده بود و گروهی از معامله گران انتظار حمایت های بیشتری از سوی اوپک داشتند، طلای سیاه در معاملات پنج شنبه حدود ۵ درصد افت کرد. گرچه اوپک این واکنش را مقطعی و حرکت بازار را به سمت تعادل عرضه و تقاضا ارزیابی می کند، اما برخی کارشناسان، این اقدام را با وجود تهدیدهایی مثل بازگشت نفت شیل آمریکا بر رشد قیمت ها بی اثر می دانند.

به گزارش دنیای اقتصاد، کشورهای صادرکننده نفت در نشست روز پنج شنبه اوپک به تمدید ۹ ماهه توافق (تا پایان مارس 2018) برای کاهش 8/ 1میلیون بشکه ای تولید روزانه نفت رای دادند. اما از آنجا که خبر«تمدید توافق برای ۹ ماه دیگر» در روزهای پیش از نشست مطرح و تاثیر آن بر قیمت نفت پیش خور شده بود، این واقعه با افت شدید قیمت ها (۴.۸ درصد) همراه شد. افت قیمت نفت در پی تمدید توافق موضوعی است که در گزارشی با عنوان «رمز غافلگیری در بازار نفت» پیش بینی شده بود. در این گزارش تاکید شده بود برای جلوگیری از کاهش قیمت نفت اوپک باید با اتخاذ تصمیمی بیش از انتظار معامله گران، بازار نفت را شوکه کند. با این حال بسیاری بر این باورند که کاهش قیمت نفت واکنش کوتاه مدت بازار به خبر تمدید توافق بوده و تمدید توافق در بلندمدت به کاهش موجودی انبارهای نفتی و رشد قیمت ها منتهی می شود. اما از سوی دیگر، برخی کارشناسان نیز بر این باورند که تصمیم روز پنج شنبه اوپک نشان داد که این سازمان توانایی انجام اقدامات موثرتری در بازار را نفت نداشته و این موجب ناامیدی معامله گران شده است. همچنین این تصمیم نمی تواند نگرانی از بازگشت شدید مازاد عرضه به بازار نفت در سال ۲۰۱۸ را رفع کند. این گمانه ها درخصوص تاثیر توافق بر بازار نفت در حالی مطرح است که ریسک هایی بر سر اجرای توافق وجود دارد و ممکن است اوپک نتواند مانند ۵ ماه اخیر با موفقیت ۱۰۰ درصدی توافق را اجرا کند.

تمدید توافق و افت قیمت ها

اوپک در پایان نشست ۱۷۲ خود که روز پنج شنبه برگزار شد، آنچه را که روزها به بازار نفت مخابره کرده بود را به تصویب رساند و غافلگیر نشدن بازار نفت از تصمیم اوپک موجب کاهش شدید قیمت نفت شد. قیمت نفت برنت در پایان معاملات این روز با ۲.۵ دلار (۴.۶ درصد) کاهش به ۵۱.۴۶ دلار بر بشکه رسید. هربشکه نفت خام آمریکا نیز با ۲.۴۶ دلار (۴.۸ درصد) کاهش، به قیمت ۴۸.۹ دلار معامله شد. روز گذشته نیز بازار نفت به نوسان حول این قیمت ها ادامه داد، آن طور که دنیای اقتصاد نیز در گزارش روز پنج شنبه خود بررسی کرده بود، با نزدیک شدن به زمان نشست اوپک بسیاری از معامله گران بازار آتی نفت در موقعیت های انتظار برای رشد قیمت نفت (Long Position) سرمایه گذاری کرده بودند، اما با مشخص شدن اینکه در نشست اوپک تصمیمی فراتر از آنچه انتظار می رفت اتخاذ نشده است، بخشی از قراردادهای گاوی به فروش رسید و موجب تشدید افت قیمت ها شده است. دلیل این مدعا نیز حجم بالای معاملات بازار نفت در روز پنج شنبه است. به گزارش بلومبرگ، حجم معاملات در این روز حدود دو برابر متوسط ۱۰۰ روز گذشته بوده است.در واقع، حدود دو هفته پیش اعلام شد که روسیه و عربستان برای تمدید کاهش تولید به مدت ۹ ماه یعنی تا پایان سه ماه ابتدای سال ۲۰۱۸ توافق کرده اند که این خبر رشد قیمت ها را در دو هفته اخیر به دنبال داشته است. بنابراین، اوپک اگر قصد داشت در پایان نشست اخیر خود به بازار شوک وارد کند یا باید توافق را تعمیق می داد و کاهش بیشتر تولید را در آن لحاظ می کرد یا اینکه با مشارکت تولیدکنندگان بیشتری توافق را تمدید می کرد.

بر اساس این گزارش، کشورهای عضو اوپک در دسامبر سال ۲۰۱۶ توافق کردند که تولیدات خود را در نیمه اول سال ۲۰۱۷ نسبت به سطح تولید ماه اکتبر ۱.۱۶۶ میلیون بشکه در روز کاهش دهند. در این مسیر ۱۱ تولیدکننده نفت خارج از این سازمان از جمله روسیه با اوپک همراه شد. کشورهای غیرعضو نیز به کاهش حدود ۶۰۰ هزار بشکه ای تولیداتشان متعهد شدند. اما با وجود اینکه توافق به شکل بی نظیری با پایبندی ۱۰۰ درصدی اعضای اوپک در ۵ ماه ابتدای سال اجرا شد، به دلیل کاهش رشد تقاضا و رشد تولیدات نفت آمریکا تاثیری بر ذخایر انبارهای نفتی جهان نگذاشت. از این رو اوپک تصمیم به تمدید توافق به مدت ۹ ماه دیگر گرفت.

تقابل دو دیدگاه به نشست ۱۷۲ اوپک

اما نشست اوپک در روز پنج شنبه و افت قیمتها با دو نگاه متفاوت همراه بود. برخی افت قیمت ها در این روز را آنی دانسته و بر موثر بودن توافق اوپک در بلندمدت تاکید داشتند و برخی نیز شرایط بازار نفت را نگران کننده اعلام کردند. به گزارش بلومبرگ، جان کیلدداف، تحلیلگر بازار نفت بر این باور است که اوپک در روز پنج شنبه نشان داد توانایی اقدام بیشتر و موثرتری را در بازار نفت ندارد و این مساله برای معامله گران این بازار بسیار ناامید کننده است. ایبلی کنری، مدیر سرمایه گذاری جی پی مورگان نیز بر این باور است که تمدید توافق برای ۹ ماه پیش از این تاثیر خود را بر بازار نفت گذاشته بود و حال معامله گران منتظرند بدانند که بعد از پایان مهلت ۹ ماهه چه اتفاقی در بازار نفت خواهد افتاد. به گفته وی، برای به ثبات رسیدن بازار نفت نیاز است که معامله گران بدانند آخر بازی چه خواهد شد؟ با توجه به پیش بینی رشد مازاد عرضه در سال ۲۰۱۸ و بدون وجود یک پیام روشن پیرامون استراتژی کاهش عرضه، نوسان قیمت ها ادامه خواهد داشت.

مدیرعامل JBC نیز بر این باور است که هرچند اوپک با تمدید توافق برای کاهش تولید به جنگ مازاد عرضه در بازار نفت رفته و این احتمالا در نیمه دوم سال بر کاهش موجودی انبارهای نفتی اثرگذار باشد، با این حال لازم است اوپک به مدیریت بازار نفت بعد از پایان مهلت ۹ ماهه نیز ادامه دهد. وی به CNBC می گوید: «عمق کاهش مناسب است، اما زمان توافق چندان چشمگیر نیست، نیاز است که برای مقابله با مازاد عرضه در سال ۲۰۱۸ و حتی ۲۰۱۹ اوپک به کنترل بازار نفت ادامه دهد.» اخیرا برخی با توجه به رشد شدید تولید نفت آمریکا در چند ماه گذشته، اعلام کرده اند که بازار نفت در سال ۲۰۱۸ در نفت غرق خواهد شد و مازاد عرضه به سطح سال ۲۰۱۴ باز خواهد گشت.

با این حال خالد الفالح، وزیر انرژی و منابع طبیعی و معادن عربستان بر این باور است که افت قیمت نفت واکنش آنی و کوتاه مدت بازار نفت به توافق روز پنج شنبه بوده است. به گفته الفالح، اوپک برای تصمیم گیری در این نشست سناریوهای مختلفی (از تعمیق بیشتر توافق تا تمدید توافق به مدت ۶ ماه یا یک سال) را بررسی کرده اند و تمدید توافق به مدت ۹ ماه را بهینه ترین تصمیم ممکن دیده اند. در واقع اوپک برخلاف برخی کارشناسان معتقد است که رشد تولیدات نفت آمریکا به اندازه ای که توسط برخی موسسات و کارشناسان اعلام می شود سریع نخواهد بود و تولید نفت شیل به زودی به نقطه اوج خود خواهد رسید. از این رو اوپک به این نتیجه رسیده که نیازمند تمدید بیشتر یا تعمیق توافق نیست. خالد الفالح بر این باور است که توافق در حال اثرگذاری بر بازار نفت است و کاهش موجودی انبارهای نفتی جهان در سه ماه سوم سال سرعت خواهد گرفت. وی می گوید: «اوایل سال ۲۰۱۸ شاهد نزدیک شدن سطح موجودی انبارهای نفتی جهان به متوسط ۵ ساله خواهیم بود.» الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه نیز گفته است: «من نگران افت قیمت ها نیستم. متوسط قیمت نفت در سال جاری بین ۵۵ تا ۶۰ دلار خواهد بود.» به گفته نواک، کشورهای تولیدکننده نفت ابزارهای بیشتری برای اثرگذاری در بازار نفت در اختیار دارند و در صورت لزوم از آنها استفاده خواهند کرد.

در این بین بسیاری از کارشناسان نیز با اوپک همصدا هستند. به طور مثال مایکل کوهن، تحلیلگر بارکلیز معتقد است که واکنش بازار به نتیجه نشست اوپک زودگذر خواهد بود و در فصل تابستان به دنبال شروع مسافرت های جاده ای که رشد تقاضا برای نفت خام را به دنبال دارد، موجودی انبارهای نفتی کاهش خواهد یافت. مدیر تحقیقاتی بخش آسیایی موسسه وودمکنزی نیز واکنش بازار نفت در روز پنج شنبه را اغراق شده می داند و بر این باور است که در سه ماه سوم و چهارم سال جاری بازار نفت به سمت متعادل شدن پیش می رود. وودمکنزی بر این باور است که با توافق اوپک مازاد عرضه جهانی به ۲۰۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید، در حالی که رشد تقاضا ۱.۳ میلیون بشکه در روز خواهد بود که به معنای کاهش ذخایر انبارهای نفتی جهان است. این کارشناس بازار نفت بر این باور است که در دو فصل پایانی سال جاری قیمت نفت افزایش خواهد یافت و برنت به قیمت متوسط سالانه ۵۵ دلار معامله خواهد شد.

مدیر ارشد گروه سرمایه گذاری Cie نیز با اشاره به اینکه بازار نفت در حال رسیدن به تعادل است، افت قیمت نفت در روز برگزاری نشست اوپک را به سوء مدیریت اوپک در انتشار خبر تمدید توافق پیش از نشست مرتبط می داند. اما حلیمه کرافت، تحلیلگر موسسه RBC نیز بر این باور است که باوجود واکنش منفی اولیه بازار نفت به تمدید توافق اوپک، متوسط قیمت ها در فصل چهارم سال جاری به ۶۱ دلار خواهد رسید و کف قیمت نفت در نیمه دوم سال ۵۰ دلار خواهد بود. وی همچنین می گوید که نیاز عربستان به قیمت های بالای نفت برای عرضه سهام آرامکو و همچنین نیاز روسیه به تامین هزینه های اجتماعی این کشور، می تواند موجب ایجاد اتحاد بین بزرگ ترین تولیدکنندگان نفت جهان برای رسیدن به قیمت های بالاتر شود.

ریسک های اجرای تمدید توافق

اوپک در ۵ ماه ابتدای سال ۲۰۱۷ به شکل بی سابقه ای توافق برای کاهش تولید را اجرا کرده است. به طوری که منابع اطلاعاتی مختلف به پایبندی ۱۰۰ درصدی اوپک به توافق اذعان داشته اند. با این حال ادامه کاهش عرضه نفت با ریسک های بیشتری مواجه است و ممکن است اجرای موفق توافق را تحت الشعاع قرار دهد. اول اینکه سهم بازار اوپک مدام در حال کاهش است و این خود می تواند به عنوان محرکی برای زیر پاگذاشتن توافق از سوی برخی اعضا عمل کند. آن طور که موسسه برنشتاین گزارش داده است، اوپک که به شدت به سهم بازار خود تاکید دارد، حتی بخشی از سهمش در بازار آسیا را به تولیدکنندگان دیگری واگذار کرده است. به طور مثال سهم آمریکا از بازار چین سال گذشته نیم درصد بوده و امسال به ۲.۲ درصد رسیده است.

در حالی که سهم کشورهای خاورمیانه از بازار چین از ۴۷ درصد سال ۲۰۱۶، امسال به ۴۳ درصد رسیده است. از طرفی احتمال افزایش تولید نفت لیبی و نیجریه با کاهش تنش های سیاسی که کاهش تولید دیگر اعضا را خنثی خواهد کرد می تواند موجب عدم پایبندی اوپک به توافق شود. این ریسک از طرف روسیه نیز که سابقه خوبی در همکاری با اوپک ندارد، مطرح است.از سویی نیز در آستانه فصل اوج تقاضا برای نفت قرار داریم که به معنای رشد تقاضای داخلی تولیدکنندگان نفت و به خصوص عربستان به عنوان کشوری که از سوخت مایع در نیروگاه های خود استفاده می کند، است.این در حالی است که اعضای اوپک از ابتدای سال ۲۰۱۷ با استفاده از ذخایر انبارهای نفتی خود مانع از کاهش صادرات متناسب با کاهش تولید نفت خود شده اند که از افت چشمگیر سهمشان در بازار نفت جلوگیری کرده است. حال با توجه به رشد تقاضای داخلی و کاهش سطح موجودی انبارهای نفتی آنها، این کشورها دو راه بیشتر ندارند یا از میزان پایبندی به توافق بکاهند یا اینکه از سهم بازارشان چشم پوشی کنند.همچنین اگر قیمت نفت نتواند رشدی مناسب با کاهش عرضه داشته باشد، انگیزه کشورها برای پایبندی به توافق را کاهش خواهد داد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir