بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : دوشنبه 1 خرداد 1396      13:39

تی‌پی‌پی بدون امریکا دوام می‌آورد؟

اقتصاد ایرانی: جلسه یک شنبه کشورهای آسیا - اقیانوس آرام به بررسی گزینه های موجود در مورد توافقنامه «ترنس پاسیفیک» پس از تصمیم دولت دونالد ترامپ برای خروج امریکا از این توافقنامه اختصاص یافت.

به گزارش تعادل، اکنون که کاخ سفید در دوران رییس جمهوری جدید سیاست «امریکا در اولویت» را در پیش گرفته است، کشورهای جنوب شرق آسیا در تلاش هستند تا راهکاری برای ادامه این توافقنامه و تجارت آزاد در منطقه بیابند و در این زمینه به نظر می رسد ژاپن و استرالیا بیش از دیگر کشورها برای تداوم این توافقنامه حتی بدون امریکا تلاش می کنند. اما ناتوانی اجلاس همکاری اقتصادی آسیا – اقیانوس آرام (اپِک) در توافق بر سر بیانیه یی مشترک طبق روال عادی، بیش از پیش اغتشاش های پیش آمده در مذاکرات تجارت جهانی پس از مخالفت امریکا با تجارت آزاد و مبارزه برای حمایت از تولیدات داخلی را عیان کرد. این نشست که در شهر هانوی پایتخت ویتنام برگزار شد، بزرگ ترین جلسه تجاری جهانی از زمان روی کار آمدن ترامپ و بر هم خوردن روال دیرینه محسوب می شود و اگرچه در ظاهر اعضای پیمان تی پی پی برای زنده نگه داشتن این توافقنامه تلاش می کنند، اما به نظر می رسد که در باطن تعهد جدی برای پیشبرد سریع آن وجود ندارد و این در حالی است که چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان و اقتصاد اول آسیا سعی دارد از جای خالی امریکا استفاده کند و توافقنامه جایگزینی را پیش ببرد که تنها کشورهای آسیایی را شامل می شود.

همکاری دوسوی اقیانوس آرام منهای امریکا

ترامپ با مباحثه بر سر این مساله که توافقنامه های تجارت آزاد چندجانبه به از بین رفتن فرصت های شغلی در امریکا منجر می شوند و از این رو دولت هرگونه گفت وگو بر سر توافق های جدید در این زمینه را متوقف می کند و توافقنامه های قدیمی را نیز مورد باز بینی قرار می دهد، خروج رسمی امریکا را از مذاکرات بر سر پیمان همکاری دو سوی اقیانوس آرام یا همان ترنس پاسیفیک را اعلام کرد. به گزارش رویترز، همین روند سبب شد که 11 کشور دیگر عضو پیمان در حاشیه نشست اپک برای بررسی شرایط ادامه مسیر بدون امریکا تلاش کنند و البته به نظر می رسد برخی از این تلاش ها با امید به بازنگری ترک پیمان از سوی کاخ سفید صورت گرفته است.
اما روبرت لایتیز، نماینده بازرگانی جدید امریکا و مذاکره کننده تجاری دوران ریاست جمهوری ریگان با تاکید بر اینکه احتمال بازگشت وجود ندارد، گفت: «باور دارم که در یک برهه زمانی یک سری توافقنامه های دوجانبه با شرکای ما در این بخش از جهان وجود خواهد داشت. توافقنامه های دوجانبه برای امریکا بهتر هستند.»

در این حال، استرالیا همچنان به حیات تی پی پی و بازگشت امریکا به آن امیدوار است. استیو کیوبو، وزیر تجارت، گردشگری و سرمایه گذاری استرالیا، پس از نشست بامداد روز یک شنبه کشورهای عضو اپک گفت: «مهم است که در به روی بازگشت امریکا باز بماند. ممکن است در شرایط کنونی به نفع امریکا نباشد که در تی پی پی مشارکت کند، اما شرایط احتمالا در آینده تغییر خواهد کرد.»

پیمان تی پی پی یکی از برنامه های اصلی دوران ریاست جمهوری باراک اوباما و هدف از آن افزایش نفوذ و قدرت امریکا در آسیا بود. در شرایط کنونی و در میانه تلاش های چین برای افزایش نفوذ در منطقه، 11 کشور باقیمانده در مذاکرات برای پیشبرد توافق بدون امریکا تلاش می کنند؛ اما مساله اینجاست که خروج امریکا چالش جدی برای این پیمان محسوب می شود: حجم تجارت میان کشورهای باقیمانده در توافق تقریبا از یک چهارم حجم تجارت در صورت حضور امریکا کمتر است و اگرچه کشورهای باقیمانده سعی دارند به عنوان اهرمی در برابر افزایش قدرت چین از این پیمان استفاده کنند، اما ممکن است هزینه های این پیمان برای آنها بیشتر از منافعش تمام شود.

در این میان، نگرانی از گسترش حمایت از تولیدات داخلی در دوران ریاست جمهوری ترامپ بر شرایط تجاری دیگر کشورها نیز تاثیر گذاشته است و به نظر می رسد بسیاری از کشورها در تلاشند تا در عین محافظت از منافع اقتصادی خود، با دستور کار دولت جدید در کاخ سفید نیز هماهنگ باشند.

در این راستا می توان به بیانیه مشترک نشست اپک اشاره کرد که هیچ شباهتی به بیانیه های همیشگی این سازمان نداشت و تنها یک «بیانیه اقدام» بود که موضوعاتی همچون رشد پایدار، تجارت های کوچک و همکاری در زمینه فناوری را شامل می شد. نمونه مشابه آن را نیز می شد در نشست های سران مالی گروه 20 و گروه 7 مشاهده کرد که در هر دو مورد بیانیه ها به گونه یی صادر شدند که با دستور کار جدید امریکا همخوانی داشته باشند.

رقابت چین و ژاپن

در حالی که کشورهای عضو پیمان تی پی پی برای ادامه فعالیت بدون حضور امریکا تلاش می کنند، رقابت دو قدرت اصلی آسیا یعنی چین و ژاپن، یکی برای ارائه جایگزین و دیگری برای بقای آن، بالا گرفته است. ژاپن که رقابت تنگاتنگی با چین در آسیا دارد، تلاش های گسترده یی برای ادامه حضور 11 کشور حاشیه اقیانوس آرام در قرارداد تی پی پی منهای امریکا داشته و امیدوار است تداوم فعالیت تجاری اعضا، زمینه را برای بازگشت امریکا به این تعهد تجاری فراهم آورد. توکیو با همه توان دیپلماتیک خود درصدد است به هر شکل ممکن پیمان تجاری «تی پی پی» را حفظ و تقویت کند و روزنه های خاموشی آن را ببندد و موانع اجرایی شدن آن را از سر راه بردارد.

این درحالی است که چین به عنوان نخستین قدرت اقتصادی آسیا و کشوری که در تی پی پی حضور ندارد، از فقدان حضور امریکا در قراردادهای تجاری منطقه یی استقبال می کند و درصدد است تا اکثر اقتصادهای آسیایی را به سوی قرارداد تجارت آزاد گسترده و فراگیر به رهبری خود با عنوان «همکاری اقتصادی جامع منطقه یی» هدایت کند. «آر سی ای پی» معاهده تجارت آزاد است که 16 کشور جهان را با جمعیت 3.4 میلیارد نفر و حجم مبادله یی به ارزش 10.6 میلیارد دلار امریکا (تقریبا معادل 30 درصد از کل حجم مبادلات جهانی) پوشش می دهد و علاوه بر کشورهای کره جنوبی، ژاپن، چین، استرالیا، نیوزیلند و هند، 10 کشور عضو اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا «آسه آن» را نیز شامل می شود. این پپمان صرفا اقتصادهای آسیایی را در بر می گیرد و امریکا در آن راهی ندارد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir