بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 9 مهر 1391      11:27

مقاومت بازار ارز خواهد شکست

در شرایطی که یک هفته از آغاز به کار مرکز مبادلات ارزی به عنوان تازه ترین ساز و کار سیاست گذار پولی برای کنترل بازار ارز می گذرد؛ مسوولان بانک مرکزی امیدوارند با مکانیزم جدید شرایط بهتری در بازار غیر رسمی ارز حاکم شود. این در حالی است که همزمان با تعیین نرخ ارز در مرکر مبادلات ارزی، بازار غیر رسمی نیز به نرخ ها واکنش نشان داده و روند قیمت های بازار صعودی بوده است. موضوعی که برخی مسوولان بانک مرکزی به آن اشاره کرده و دلایلی را برای افزایش قیمت ها در شرایط حاضر ارائه کرده اند. رییس کل بانک مرکزی در اظهارنظری دلایل رشد قیمت ارز در بخش غیر رسمی را مقاومت بازار اعلام کرد.
بهمنی پیش از این اشاره کرده بود که تقاضای سفته بازانه در بازار ارز در مقابل برنامه های اصلاحی مقاومت می کنند. این نوع تقاضا با تحریک بازار از طریق عوامل مختلف التهاب قیمتی را در بازار تشدید می کند. یکی دیگر از دلایل رشد قیمت در بازار غیر رسمی از سوی مسوولان ارزی کشور در شرایط فعلی، فشار بالای تقاضا در بازار غیر رسمی خوانده شده است. به گفته مسوولان وقتی تقاضا به سمت بانک ها هدایت شود؛ مقاومت بازار نیز در هم می شکند. چنان که مینو کیانی راد معاون ارزی بانک مرکزی به صراحت وعده داده که «تا 15 روز دیگر، نتایج بازار جدیدی که راه اندازی شده، مشخص خواهد شد.» اما شاید مهم ترین نکته اظهارنظرهای کنونی در مورد مرکز مبادلات ارزی را سخنگوی این مرکز داشته است. صمد کریمی در این باره، هدف اصلی راه اندازی مرکز مبادلات ارزی را «یکسان سازی نرخ ارز» عنوان کرده است. هدفی که از بهمن ماه سال گذشته تا کنون دنبال شده و با موانع متعددی روبه رو بوده و به تناسب آن، قیمت ها در بازار آزاد را هم دستخوش دگرگونی کرده است.
برداشته شدن تقاضا از بازار
رییس کل بانک مرکزی در خصوص عملکرد مرکز مبادلات ارزی، گفت: چندی قبل، تقاضا تماما روی بازار بود، اما شبکه بانکی با این مرکز، بازار را سبک کرده و قرار است موارد دیگری از اختصاص ارز به این مرکز اضافه شود. وی با اشاره به مدیریت تقاضاهای خرد ارزی اظهار کرد: براین اساس، دلیلی ندارد ما شاهد افزایش قیمت ارز باشیم. وی با بیان اینکه «ما با پشتوانه ارزی قوی وارد این مرکز شده ایم» و پیش بینی برداشته شدن تقاضا از بازار، تاکید کرد: «بازار تا حدودی در حال مقاومت است ولی قطعا به زودی این مقاومت درهم خواهد شکست».
پیشنهادی برای سامان دهی تقاضا
کارشناسان اقتصادی معتقدند: سیاست گذاران باید در کنار انتقال تقاضای واقعی به اتاق ارزی تدبیری نیز برای تقاضای ناشی از رشد پایه پولی اتخاذ کنند. به دلیل اتخاذ سیاست های انبساطی در ابتدای سال جاری نقدینگی از محل رشد پایه پولی رشد بی سابقه ای داشته است. نقدینگی اضافه شده در صورت نداشتن فضا می تواند تهدیدی موثر برای بازار ارز و سکه باشد.کارشناسان توصیه می کنند: برای اثرگذاری بهتر تصمیمات اخیر لازم است اقداماتی نیز برای ساماندهی نقدینگی موجود صورت گیرد. ایجاد فضایی برای نقدینگی که بتواند در حکم ضربه گیر باشد اولویت سیاست گذاران به نظر می رسد. آزادسازی در بازار پول برای جذب سپرده ها بیشتر بر اساس تورم که در بسته پولی نیز پیش بینی شده است یکی از این اقدامات است. در کنار این سیاست، افزایش تسهیلات مسکن با هدف انتقال نقدینگی به این بخش نیز می تواند به عنوان یک سیاست مکمل در ساماندهی نقدینگی به حساب آید و مسیر تازه ای را برای تقاضای نقدینگی جذب شده توسط بانک ها ایجاد کند. به این ترتیب بخش مسکن نقش ضربه گیر را برای نقدینگی سرگردان در اقتصاد ایفا خواهد کرد.
با پشتوانه ارزی قوی وارد شده ایم
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، محمود بهمنی با ارزیابی مثبت از پاسخگویی به متقاضیان مرکز مبادلات ارزی افزود: وجود حجم گسترده ای از جمعیت در طبقات و پاسخگویی به تقاضاهای آنان به این معنا است که تقاضا از روی بازار برداشته می شود.
رییس شورای پول و اعتبار درخصوص تاثیر مرکز مبادلات بر بازار ارز اظهار کرد: بازار تا حدودی در حال مقاومت است ولی قطعا به زودی این مقاومت درهم خواهد شکست چون ما با پشتوانه ارزی قوی وارد این مرکز شده ایم. بهمنی با اشاره به اینکه تا چندی قبل این تقاضاها تماما روی بازار بود، خاطرنشان کرد: شبکه بانکی با این مرکز، بازار را سبک کرده و قرار است موارد دیگری از اختصاص ارز به این مرکز اضافه شود.
وی از ارائه ارزهای دانشجویی و درمانی با نرخ مرجع خبر داد و افزود: در صورت داشتن توان پاسخگویی، سعی می شود کلیه تقاضاهای خرد در این مرکز متمرکز شود. رییس کل بانک مرکزی با اشاره به مدیریت تقاضاهای خرد ارزی تاکید کرد: براین اساس، دلیلی ندارد ما شاهد افزایش قیمت ارز باشیم.
وی در ارتباط با تخصیص ارز به کالاهای واقع در اولویت های 5 تا 10 بیان کرد : این اولویت ها در برنامه های ما قرار دارد. در حال حاضر اولویت های 3 تا 5 را در این مرکز پاسخگو هستیم و اولویت های 1 و 2 همچنان به نرخ ارز مرجع 1226 تومان پرداخت می شود.
کاهش فشار به بازار
این در حالی است که مینو کیانی راد، معاون ارزی بانک مرکزی نیز از کاهش فشار بر بازار آزاد، سخن گفت. بهمنی کیانی راد در خصوص تاثیر مرکز مبادلات ارز بر بازار ارز بیان کرد: باید اجازه داد مدتی از فعالیت مرکز مبادلات ارزی بگذرد تا به تقاضاهای واقعی پاسخ داده شود و فشار بر بازار آزاد از این نظر، کاسته شود. در این صورت، دلیلی برای افزایش نرخ ارز وجود ندارد.
معاون ارزی بانک مرکزی در باره نحوه محاسبه نرخ ارز در این مرکز گفت: پس از درنظر گرفتن سبدی از ارزهای معامله شده در صرافی های مجاز، نرخ اولیه به دست می آید و پس از کسر کارمزد، دو درصد از این رقم کاسته می شود و در نهایت، نرخ ارز غیرمرجع ( مبادله ای) به دست می آید.
آغاز فروش ارز توسط مردم در بانک ها
در خبری دیگر در این رابطه، مینو کیانی راد، معاون ارزی بانک مرکزی، در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه عرضه ارز به مرکز مبادلات ارزی چیزی بود که موردنظر ما بود، اظهار کرد: برنامه ریزی کردیم که بانک ها دریافت ارز را انجام دهند؛ بنابراین روز پنج شنبه بخشنامه ای صادر کردیم که بانک های عامل هم می توانند تحت چارچوب مرکز مبادلات ارزی نسبت به دریافت ارز یا خرید ارز از مردم اقدام کنند و قیمتی که تعیین می شود با توجه به نرخی است که مرکز مبادلات اعلام می کنند.
وی خاطرنشان کرد: از صبح شنبه هشتم مهر ماه مردم می توانند به شعب تمامی بانک ها مراجعه کرده و ارز خود را عرضه کنند و همه بانک ها نیز می توانند ارز مردم را خریداری کنند.
معاون ارزی بانک مرکزی در پاسخ به اختلاف بین نرخ ارز در مرکز مبادلات و در بازار آزاد گفت: بین این دو نرخ فاصله ای وجود دارد، ولی باید گفت که بخشی از بازار آزاد تصنعی است. کیانی راد تاکید کرد: در حال حاضر عرضه ارز از سوی مردم می تواند در تمام بانک ها صورت گیرد و همه بانک ها می توانند ارز را خریداری کنند و مصارفشان هم در همین چارچوب اولویت های تعیین و مشخص شده است.
ورود سه بانک دیگر به جمع بانک های عامل
معاون ارزی بانک مرکزی همچنین گفت: ما توانستیم سه بانک عامل دیگر را آموزش دهیم برای اینکه بتوانند مشتریان این بانک ها به این مرکز مراجعه کنند، اما عملیات مربوط به نقل و انتقال ارز از طریق بانک های ملت و کشاورزی انجام می شود. وی اظهار کرد: سه بانک پاسارگاد، پارسیان و توسعه صادرات از دیروز با همان چارچوبی که تعریف شده شروع به کار کرده اند.
معاون ارزی بانک مرکزی ادامه داد: برنامه ریزی شده که سه بانک دیگر نیز برای آموزش بیایند و براساس برنامه ریزی های صورت گرفته ترتیبی داده ایم که هر دو روز سه بانک را آموزش دهیم.
کیانی راد با بیان اینکه تجهیزات و میز برای سه بانک یاد شده در این مرکز فراهم شده و آنها از امروز شروع به کار می کنند، عنوان کرد: ترتیبی داده ایم که همه بانک ها بتوانند دراین طرح مشارکت داشته باشند، اما عاملیت کار نقل و انتقال فقط توسط همان دو بانک ملت و کشاورزی انجام می شود.
ظهور نتایج راه اندازی مرکز تا 15 روز دیگر
معاون ارزی بانک مرکزی در این گفت وگو تاکید کرد که در مرکز مبادله دارندگان و متقاضیان ارز نگرانی برای کمبود ارز وجود ندارد، چرا که معاملات در این مرکز الکترونیکی است. کیانی راد با تاکید بر اینکه نگرانی از کمبود ارز در این مرکز بی مورد است، گفت: ذخائر ارزی ارز امروز به طور بی سابقه ای بالا است و در این باره نباید نگران بود. وی افزود: باید اجازه داد تا مدتی از فعالیت مرکز مبادله دارندگان و متقاضیان ارز بگذرد، اما من معتقدم تا 15 روز بعد از آغاز فعالیت این مرکز نتایج آن در بازار مشخص می شود.
هدف؛ یکسان سازی نرخ ارز است
صمد کریمی سخنگوی مرکز مبادلات ارزی که یک هفته پیش راه اندازی شده نیز در گفت وگو با هفته نامه «تجارت فردا» هدف از راه اندازی این مرکز را «یکسان سازی نرخ ارز» عنوان کرده است. کریمی در این گفت وگو با بیان تفاوت های موجود میان راهکارهای به کار گرفته شده از سوی بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز گفت: پیش از این رویکرد این راهکارها به بازار فرعی بود، سپس بورس ارز مطرح شد و هم اینک مرکز مبادلات ارزی راهکار عملیاتی و استانداردی است. این مهم است که در اجرا ما به سمتی حرکت خواهیم کرد که حجم عمده تقاضاها و عرضه ها به مرکز مبادلات هدایت شده و این مرکز بازار غالب ارز در کشور شود. کریمی در پاسخ به این سوال که «در مرکز مبادلات ارزی، نرخ ارز چگونه تعیین می شود؟» گفت: «در این طرح شبکه صرافی های مجاز و کانون صرافان نقش اصلی در استخراج نرخ ارز آزاد و استخراج میانگین وزنی قیمت روزانه را دارند.» او افزود:   «بانک مرکزی با توجه به تعاملی که با شبکه صرافی های مجاز و کانون صرافان دارد، نسبت به دریافت قیمت نرخ ارز به نرخ بازار آزاد اقدام می کند.»
وی اضافه کرد: «در بانک مرکزی یک سیستم قیمت گذاری نرخ ارز وجود دارد که وقتی روزانه قیمت های میانگین موزون اخذ شد، 2 درصد زیر نرخ بازار بدون کارمزد، برای روز بعد و قبل از شروع روز کاری به بانک های عامل اعلام می شود. ضمن اینکه تصمیم بر این شده که به صورت عمومی هم این نرخ اعلام و در سایت بانک مرکزی درج شود.»
کریمی در مورد آثار و تبعات اجرای طرح مرکز مبادلات ارزی نیز گفت: «با توجه به اینکه ارز حاصل از صادرکنندگان که در این بازار عرضه می شود، مطابق با توافقاتی که با سازمان توسعه، تجارت و وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام گرفته، برای کالا های گروه 3 و 4 و 5 نیز ارز فروخته خواهد شد.» وی افزود: هم اکنون ساختار تولید ما در کشور به گونه ای است که اولویت نخست بخش تولید، ادامه روند تولید و حفظ اشتغال است. برای ادامه روند تولید، حفظ ظرفیت تولید و اشتغال، ما باید در کشور یک جریان باثبات از واردات کالا، به ویژه کالاهایی که مواد اولیه، واسطه ای یا سرمایه ای هستند در بخش تولید ایجاد کنیم. این بازار واردکنندگان کالاهای گروه 3، 4 و 5 که عمدتا در بخش تولید و بخش های کشاورزی، صنعت و معدن و نفت و گاز هستند را هدف قرار داده است. » به گفته کریمی «این طرح با تامین منابع ریالی صادرکنندگان کشور که اغلب خود تولیدکننده هستند کمک شایانی به حل مشکلات نقدینگی آنها خواهد کرد.»وی افزود: «صندوق توسعه ملی هم در این طرح مشارکت دارد، به طوری که منابع ریالی حاصل از عرضه صندوق توسعه ملی، به بخش ها و طرح های اولویت دار از طریق بانک عامل اختصاص می یابد.» سخنگوی مرکز مبادلات ارزی در بخش دیگری از این گفت و گو به اهداف در نظر گرفته شده از راه اندازی این مرکز اشاره کرد و افزود: «هدف اصلی در خصوص راه اندازی این بازار، جلوگیری از نوسانات شدید نرخ ارز در بازار ارز دستیابی به یک نرخ تعادلی است.» او خاطرنشان کرد: «مدیریت نوسانات نرخ ارز یعنی نوسانات در یک دامنه مشخص و با درجه اعتماد بالا حفظ شود. به عبارت دیگر بانک مرکزی بتواند با توجه به سیاست های پولی و نظام شناور مدیریت شده، نرخ ارز را در یک دامنه مشخص با نوسانات محدود و درجه اعتماد بالا کنترل و مدیریت کند.»
به گفته کریمی، با این مکانیزم ارزهایی که در واقع در حساب سبد دارایی خانوارها و صاحبان کسب و کارها است نیز می تواند به سیستم بازگشته و در ثبات بازار ارز موثر باشد. از طرف دیگر، از لحاظ تقاضا برای واردات، خدمات، درمان، مسافرت وجود داشته و موضوع تعهدات قبلی نیز مطرح است. پس در قالب این طرح، بانک مرکزی با یک قیمت گذاری صحیح و براساس مولفه های عرضه و تقاضا در بازار و اصلاح قیمت ها تلاش می کند که در آینده تعادل باثباتی را در بازار ارز ایجاد کند. این ثبات می تواند به بازارهای دیگر مانند بازار طلا و بخش واقعی اقتصاد هم کمک کند.
وی افزود: «این طرح، آثار مثبت خودش را در تصمیمات سرمایه گذاران، مصرف کنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان، سیستم مالی، بانک ها و حتی بورس ما خواهد گذاشت.»
کریمی با اشاره به اجرای فاز دوم مرکز مبادلات ارزی گفت: «در فازهای آتی سایر صادرکنندگان غیرنفتی نیز ورود خواهند کرد.» او به زمان راه اندازی فاز دوم این مرکز اشاره نکرد، اما گفت: «در این باره توافقاتی با شرکت نفت شده و براساس این توافقات، میزان عرضه ارز توسط شرکت ملی نفت تا پایان سال مشخص شده است و طبیعتا عرضه ارز هفتگی نیز مشخص است.
او در پاسخ به این سوال که «سرنوشت اولویت 5 به بعد در مکانیزم مرکز مبادلات ارزی چه می شود؟» گفت: «در فازهای تکمیلی طرح، گروه های دیگر کالایی نیز وارد می شوند البته این امر مستلزم این است که گروه های کالایی 3، 4 و 5 پوشش داده شود.»
کریمی همچنین در مورد مشتریان شهرستان ها نیز گفت: «مشتریانی که در شهرستان ها هستند در چارچوب این طرح می توانند بدون مراجعه به این مرکز، وارداتشان را انجام بدهند.» او افزود:« مشتریان شهرستانی باید اسناد و مدارک خود را از طریق شعب این بانک ها (ملت و کشاورزی) در شهرستان ها به ادارات مرکزی در تهران ارسال کنند. حتی اگر مشتریانی که حسابشان نزد بانک های دیگر است، آنها هم می توانند در چارچوب این طرح کارشان را پیش ببرند. چون بالاخره بین بانک های کشور یا در سیستم بانکی، بانک ها نزد یکدیگر حساب دارند و از طریق آن روش های بانکی می توانند انتقالات وجه ریال و ارزی را با همدیگر انجام دهند.»
کریمی در پاسخ به این سوال که «در این مرکز برای متقاضی چه امتیازی وجود دارد که ارز خود را از این بازار تهیه کند؟» گفت: «اگر یک واردکننده می تواند از طریق شبکه صرافی های مجاز ارز خود را تامین کند و انتقالات هم با سرعت بالاتری انجام شود این کار صورت گیرد، چرا این کار در آنجا انجام نشود؟ لیکن این مرکز هم متقاضیان خاص خودش را دارد و خواهد داشت و به نظر من میزان استقبال از مرکز مزبور با یک نرخ صعودی مواجه خواهد شد.» وی افزود: «شبکه صرافی های مجاز، مرکز مبادلات ارزی موجود و حتی آن بخشی که ما برای تامین ارز اولویت های یک و دو وجود دارد، مکمل هم هستند.»

بنا به آمار ارائه شده از سوی مسوولان مرکز مبادلات ارزی، فروش ارز در مرکز مبادلات ارزی، عصر دیروز از میزان کل فروش ارز در سه روز گذشته بیشتر بوده است. بر اساس این آمار، تا عصر دیروز بیش از سی میلیون دلار ارز در اختیار متقاضیان واجد شرایط قرار گرفته است که این میزان نزدیک به کل ارزهای فروخته شده در سه روز نخست فعالیت مرکز است.  این میزان ارز به 130 واجد شرایط دریافت ارز مبادله ای فروخته شده که از نظر تعداد بیش از دو برابر تقاضای پاسخ گرفته در سه روز نخست فعالیت این مرکز است. بانک مرکزی در تلاش است با افزایش ساعت کار این مرکز، تا هشت شب بخش وسیع تری از متقاضیان ارز برای واردات گروه های کالایی 3 تا 5 را پاسخ دهد.  آمارها نشان می دهد در سه روز نخست فعالیت مرکز مبادلات دارندگان و متقاضیان ارز بالغ بر 34 میلیون دلار در اختیار متقاضیان واجد شرایط شامل دارندگان اسناد ثبت سفارش برای واردات گروه کالایی سه تا پنج قرار گرفته است.  گروه های کالایی سه تا پنج شامل کالاهای واسطه ای، سرمایه ای و مواد اولیه واحدهای تولیدی در بخش صنعت، معدن و کشاورزی است. خانم کیانی راد معاون ارزی بانک مرکزی پیشتر اعلام کرده است به تدریج سایر گروه های کالایی (گروه های پنج به بعد) مشمول دریافت ارز با قیمت کمتر از بازار آزاد خواهند شد.

"دنیای اقتصاد"

 

 

\"\"\"\"


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir