بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 30 بهمن 1395      12:9

مدل خرج دولت تا آخر پاییز

اقتصاد ایرانی: بانک مرکزی گزیده آمارهای اقتصادی ۹ ماه نخست سال جاری را منتشر کرد. بر مبنای آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی درآمد دولت در ۹ ماه نخست امسال با افزایش معادل با حدود ۲۵ درصدی در مقایسه با دوره مشابه در سال گذشته به حدود ۸۸.۵ هزار میلیارد تومان رسیده است. مقایسه درآمد تحقق یافته دولت در ۹ ماه نخست سال جاری با رقم لحاظ شده در قانون بودجه سال جاری نشان می دهد که در ۹ ماه نخست سال جاری ۷۲ درصد از درآمد پیش بینی شده دولت محقق شده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، بخش مالیاتی درآمد دولت نیز در ۹ ماه نخست امسال در مقایسه با سه فصل نخست سال گذشته در حدود ۲۹ درصد افزایش یافته است. سهم منابع حاصل از اخذ مالیات از مجموع درآمد دولت نیز در ۹ ماه نخست امسال در مقایسه با بازه همسان قبلی، در حدود ۳ درصد افزایش یافته است و به رقمی در حدود سه چهارم واحد رسیده است. رقم ثبت شده برای درآمد مالیاتی دولت نشان می دهد که در سه فصل نخست سال جاری در حدود ۳۵ درصد از درآمد مالیاتی دولت محقق نشده است. همچنین منابع تحقق یافته مالیاتی دولت در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با سه فصل ابتدایی سال گذشته در حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. بر مبنی این گزارش در ۹ ماه نخست سال جاری بدهی دولت به شبکه بانکی در حدود ۲۵ درصد افزایش یافته است. همچنین حجم نقدینگی در بازه یاد شده در حدود ۱۸ درصد افزایش یافته است. بررسی اجزای نقدینگی نشان می دهد که در ۹ ماه نخست سال جاری به دنبال افزایش سپرده های دیداری ترکیب نقدینگی به سمت تقویت پول در مقابل شبه پول تغییر جهت داده است.

شتاب گیری هزینه های جاری، ترمز هزینه های عمرانی

بانک مرکزی گزیده آمارهای اقتصادی ۹ ماه نخست سال جاری را منتشر کرد. این گزارش که هر ماه به صورت الکترونیکی منتشر می شود منعکس کننده اطلاعات و آمارهای اقتصادی در چهار بخش مالی و بودجه، پولی و بانکی، ترازپرداخت ها و بازار سرمایه است. بر مبنای نسبت های تحلیلی ارائه شده در گزارش بانک مرکزی سهم درآمدهای مالیاتی در پرداخت های هزینه ای دولت در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته در حدود ۲ درصد افزایش یافته و به بیشترین رقم طی ۴ سال گذشته رسیده است. همچنین در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با تمامی دوره های زمانی مشابه در ۴ سال گذشته، نسبت درآمدهای دولت به پرداخت های هزینه ای رقم بیشتری را به ثبت رسانده است و در فاصله ای معادل با ۱۰ واحد درصد از میانگین این نسبت در چهارسال گذشته قرار گرفته است.

برمبنای آمارهای منتشر شده پرداخت های هزینه ای دولت در ۹ ماهه نخست سال جاری در مقایسه با بازه مشابه در سال گذشته با افزایش قابل توجهی همراه بوده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی در ۹ ماهه نخست سال جاری هزینه های جاری دولت با افزایش معادل با ۲۶ درصدی در مقایسه با سال گذشته به رقم ۱۴۰ هزار میلیارد تومان شده است. این در حالی است که این رقم در دوره مشابه قبلی در سال گذشته در حدود ۹.۸ درصد افزایش یافته بود. هزینه های جاری در واقع اعتباراتی هستند که صرف حفظ فرصت های موجود و اعمال حاکمیت دولت در کشور می شود. در سوی دیگر هزینه های عمرانی دولت اعتباراتی است که به منظور افزایش ظرفیت های موجود تخصیص می یابد. بر مبنای گزارش بانک مرکزی هزینه های عمرانی دولت در حدود ۲۲ درصد کاهش یافته است. این در حالی است که در ۹ ماهه نخست سال گذشته نیز پرداخت های عمرانی دولت در مقابل افزایش ۹.۸ درصد هزینه های جاری دولت، در حدود ۱۳ درصد کاهش یافته بود. بر مبنای گزارش بانک مرکزی افزایش بیشتر هزینه های دولت در برابر درآمدهای دولت در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با دوره مشابه در سال قبل، باعث افزایش کسری تراز تجاری به میزان ۹ هزار میلیارد تومان شده است. امری که در تفاوت ارقام مربوط به واگذاری دارایی های مالی و تملک دارایی های مالی نیز منعکس شده است.

کارنامه واگذاری

یکی دیگر از منابع مالی دولت منابع حاصل از «واگذاری دارایی های سرمایه ای» است. بر مبنای گزارش بانک مرکزی در ۹ ماه نخست سال جاری، منابع حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه ای در مقایسه با بازه مشابه در سال گذشته در حدود ۷ درصد کاهش یافته است. شاید بتوان گفت علت اصلی این نزول کاهش ۷ درصدی منابع حاصل از فروش نفت و فرآورده های نفتی در ۹ ماهه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته باشد. این در حالی است که منابع حاصل از صادرات فرآورده های نفتی و میعانات گازی در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با سه فصل ابتدایی سال گذشته در حدود ۱۷ درصد افزایش یافته است. ملاحظه همزمان اعداد و ارقام گزارش شده در رابطه با تراز عملیاتی و تراز سرمایه ای دولت در سال گذشته نشان می دهد که این رقم در مقایسه با دوره مشابه در سال گذشته در حدود ۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. با وجود افزایش حدودا ۳۰ درصدی درآمد مالیاتی دولت در ۹ ماهه نخست سال جاری در مقایسه با بازه مشابه در سال پیشین، نسبت منابع حاصل از مالیات برای دولت به پرداخت های هزینه ای و عمرانی دولت در ۹ ماه نخست سال جاری با کاهش معادل با ۴ واحد درصدی در مقایسه با سال گذشته به رقم ثبت شده برای سال های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ شده است. این در حالی است که نسبت درآمدهای نفتی به پرداخت های عمرانی و جاری دولت در ۹ ماه نخست سال جاری با افزایش معادل با ۷ واحد درصدی به سطح ثبت شده برای سه ماه نخست سال ۱۳۹۳ رسیده است.

جزئیات مالیاتی

گزارش گزیده های آماری بانک مرکزی در یکی از بخش ها به بررسی جزئیات آمار مربوط به درآمد مالیاتی مستقیم و غیرمستقیم دولت می پردازد. بر مبنای اطلاعات منعکس شده در این بخش بیشترین منبع درآمد مالیاتی دولت در ۹ ماه نخست سال جاری، مربوط به مالیات های اخذ شده از اشخاص حقوقی است. انبساط ۲۲.۴ درصدی در منابع حاصل از این محل مالیاتی در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته ثبت رقم ۲۲ هزار میلیارد تومانی برای درآمد مالیاتی محقق شده دولت را به همراه داشته است. در میان منابع مالیاتی مستقیم دولت، مالیات بر درآمدها چه در میان کارکنان بخش عمومی و چه در میان کارکنان بخش خصوصی افزایش یافته است. این بخش از منابع مالی دولت که در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با بازه زمانی مشابه در سال قبل حدود ۲۶ درصد افزایش یافته است سهم ۱۶.۳ درصدی در درآمدهای مالیاتی دولت داشته است. می توان گفت افزایش منابع حاصل از این محل مالیاتی مهم ترین تاثیر را در افزایش ۲۳ درصدی مالیات های مستقیم اخذ شده در ۹ ماه نخست سال جاری در مقایسه با سال گذشته داشته است. بررسی تصویر منتشر شده از درآمدهای مالیاتی نشان می دهد که درآمدهای مالیاتی مستقیم سهم ۵۳ درصدی و درآمدهای مالیاتی غیر مستقیم سهم ۴۷ درصدی در منابع تحقق یافته مالیاتی داشته اند. در میان اجزای مالیات غیرمستقیم منابع حاصل از مالیات بر کالاها و خدمات با در اختیار داشتن سهم ۷۰ درصدی بیشترین سهم را در درآمد مالیاتی غیرمستقیم دولت داشته است. بیشترین افزایش نقطه به نقطه درآمد مالیاتی نیز مربوط به درآمد حاصل از مالیات بر فروش فرآورده های نفتی است. بر مبنای آمارهای بانک مرکزی، این رقم در مقایسه با سال گذشته بیش از دو برابر شده و از رقم ۲ هزار میلیارد به حدود ۴.۲ هزار میلیارد تومان رسیده است.

افزایش بدهی دولت

یکی دیگر از بخش های گزارش گزیده آمارهای بانک مرکزی بررسی «خلاصه دارایی ها و بدهی های سیستم بانکی» است. براساس داده های درج شده در تازه ترین نسخه از گزارش «بخش پولی و بانکی»، مجموعه دارایی ها و بدهی های شبکه بانکی در ۹ ماه منتهی به آذر سال جاری حدود ۹.۶ درصد رشد کرده که در مقایسه با رشد ۱۴.۱ درصدی بازه مشابه منتهی به آذر گذشته حدود ۳.۵ واحد درصد کاهش یافته است. بر مبنای گزارش بانک مرکزی میزان مانده بدهی دولت به شبکه بانکی کشور (شامل اوراق مشارکت دولتی) در ۹ ماه نخست سال جاری رشد ۲۵ درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که میزان افزایش این متغیر در ۹ ماه نخست سال گذشته حدود ۱۵ درصد و در چهار سال گذشته حدود ۱۸ درصد بوده است. بر مبنای آمارهای بانک مرکزی دولت و «شرکت ها و موسسات دولتی» در پایان آذرماه سال جاری بدهی معادل با ۲۱۰ هزار میلیارد تومان به شبکه بانکی داشته اند که این رقم در ۱۲ ماه منتهی به زمان گزارش شده حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. بدهی «بخش غیر دولتی» به شبکه بانکی نیز در پایان آذر ماه سال جاری به حدود ۸۷۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است که در مقایسه نقطه به نقطه، رشد حدود ۲۵ درصدی را نشان می دهد.

دارایی های خارجی شبکه بانکی کشور نیز در ۹ ماه نخست سال جاری با کاهشی معادل ۳.۶ درصد به حدود ۵۶۱ هزار میلیارد تومان رسیده است.

چرخش اندک فرمان نقدینگی

بر مبنای آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی حجم «نقدینگی» در ۹ ماه نخست سال جاری به حدود ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده که این رقم در مقایسه با روزهای پایانی سال گذشته حدود ۱۶.۵ درصد افزایش یافته است. این درحالی است که انبساط نقدینگی در ۹ ماه نخست سال گذشته حدود ۱۸.۲ درصد گزارش شده بود. در میان اجزای نقدینگی، شبه پول سهم ۹۰ درصدی و پول سهم ۱۰ درصدی از مجموع نقدینگی را به خود اختصاص داده است. این دو جزء نقدینگی در ۹ ماه نخست سال جاری رشد به ترتیب ۱۷ و ۱۲ درصدی را تجربه کرده اند. این در حالی است که در ۹ ماه نخست سال گذشته حجم پول ۴ درصد کاهش و حجم شبه پول ۲۲ درصد افزایش یافته بود. بنابر این به نظر می رسد نقش پول در ترکیب نقدینگی طی یک سال منتهی به زمان گزارش شده تقویت شده و روند چرخش نقدینگی به سمت شبه پول اندکی تقلیل یافته است. بررسی آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان می دهد در ۹ ماه نخست سال جاری حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص حدود ۱۲ درصد کاهش یافته است. اما حجم سپرده های دیداری که در ۹ ماه نخست سال گذشته تغییر چندانی نکرده بود در ۹ ماه نخست سال جاری حدود ۲۲ درصد افزایش یافت.

تصویر ترازنامه ای بانک مرکزی

بررسی آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد «دارایی های خارجی» بانک مرکزی در ۹ ماه نخست سال جاری حدود ۵ درصد کاهش یافته و به حدود ۳۳۵ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی و بدهی دولت به بانک مرکزی طی ۹ ماه نخست سال جاری به ترتیب معادل ۱۷.۵ درصد و ۴۵ درصد افزایش یافته است. مقایسه این آمار با تحرکات این دو متغیر در ۹ ماه نخست سال گذشته نشان می دهد که با وجود کاهش ۹ واحد درصدی شتاب افزایش بدهی بخش دولت به بانک مرکزی در مقایسه نقطه به نقطه، سرعت رشد بدهی دولت به بانک مرکزی حدود یک واحد درصد افزایش یافته است. در میان سایر اجزای دارایی های بانک مرکزی طی ۹ ماه منتهی به زمان گزارش شده حجم اسکناس و مسکوک دو برابر و ارزش سایر دارایی های بانک مرکزی ۴.۵ برابر شده است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir