منوی ویژه پاریس برای تهران

اقتصاد ایرانی: هیات بلندپایه فرانسوی به سرپرستی وزیر خارجه این کشور، روز گذشته در حالی میهمان فعالان بخش خصوصی بودند که همزمانی این سفر، با تماس تلفنی رئیس جمهوری فرانسه با رئیس جمهوری آمریکا مصادف بود. «فرانسوا اولاند» در این تماس تلفنی بر لزوم پایبندی به توافق هسته ای تاکید کرده و به «دونالد ترامپ» هشدار داده بود که توافق هسته ای با ایران را محترم شمارد. این نشان می دهد که فرانسوی ها، تمام قد حامی برجام هستند. در چنین شرایطی ورود «ژان مارک آیرو»، وزیر امورخارجه فرانسه می تواند حامل این پیام مهم به دنیا نیز باشد که روابط ایران و اتحادیه اروپا رو به بهبود است.

به گزارش دنیای اقتصاد، از طرفی سفر این هیات فرانسوی از دو بعد سیاسی و اقتصادی نیز قابل ارزیابی است؛ از بعد سیاسی، ورود وزیرخارجه فرانسه به عنوان یکی از سردمداران اتحادیه اروپا به ایران، این پیام را به دنیا به ویژه دولتمردان آمریکایی مخابره می کند، حال که دولت آمریکا قصد دارد با کشیدن دیوار، مانع از تجارت جهانی شود و برجام را زیر سوال ببرد، فرانسه قصد دارد با تسهیل صدور روادید، این فرصت همکاری را با ایران شریک شود. از بعد اقتصادی هم حضور شرکت های فرانسوی در ایران خود ترغیب کننده دیگر کشورها خواهد بود تا همین راه را ادامه دهند. در همین راستا، وزرای خارجه دو کشور ایران و فرانسه در نشست مشترک تجاری تهران و پاریس، به بیان مواضع سیاسی و اقتصادی دولت های متبوع خود پرداختند. وزیر امورخارجه ایران باتاکید بر اینکه برجام برای ایران و فرانسه فرصت ساز بود، گفت: اراده سیاسی قوی بین دو کشور برای گسترش روابط دوجانبه وجود دارد. محمدجواد ظریف، ایران را شریکی قابل اتکا و با ثبات عنوان کرد و مزیت بازار ایران را که همان امنیت است، به رخ شرکای فرانسوی کشید. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، براستفاده بخش های خصوصی از فرصت های پسابرجام، تولیدات مشترک ایران و فرانسه با هدف صادرات به بازارهای خارجی، تقویت اتاق های مشترک بین ایران و فرانسه و احتیاط بی مورد برخی بانک های بزرگ اروپایی نیز اشاره کرد. در مقابل وزیر امورخارجه فرانسه نیز این اطمینان را به فعالان اقتصادی دو کشور داد که نگران موانع موجود نباشند؛ چراکه فرانسه در تلاش است با رفع موانع بانکی و تسهیل صدور روادید برای ایرانیان، مسیر همکاری های مشترک را بیش از پیش هموار سازد. «ژان مارک آیرو» با تاکید بر اینکه یک اراده سیاسی قوی و عزم جدی از سوی دولت فرانسه برای حمایت قاطع از برجام وجود دارد، گفت: احترام به برجام برای فرانسه مهم است و ما به دنبال گسترش روابط تهران - پاریس پس از توافق هسته ای هستیم. به گفته وی، امضای برجام سه اثر مهم در مراودات اقتصادی بین دو کشور در پی داشته که می توان به «حضور خودروسازان فرانسوی در ایران، خرید نفت خام از ایران و فروش هواپیما به ایران» اشاره کرد. همچنین در حاشیه این مراسم ۵ سند همکاری بین شرکت های تجاری ایران و فرانسه به امضا رسید.

نشست تجاری ایران وفرانسه

وزیرخارجه فرانسه برای شرکت در همایش تجاری ایران و فرانسه در صدر یک هیات عالی رتبه اقتصادی به تهران آمد. رئیس انجمن کارفرمایان فرانسه و یک هیات ۱۰۰ نفره تجاری وزیرخارجه این کشور را همراهی کردند. آغاز به کار دولت یازدهم با ورود هیات های اروپایی، به خصوص فرانسوی همراه بود. در بهمن ماه ۱۳۹۲ یک هیات ۱۱۴ نفره از فعالان اقتصادی فرانسه به سرپرستی «پاتریک بلان» رئیس انجمن خودروسازی فرانسه به ایران آمدند. اواخر تابستان ۱۳۹۴ نیز ۱۳۰ شرکت فرانسوی به سرپرستی وزیر بازرگانی این کشور به تهران سفر کردند. در بهمن همان سال، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، در پاسخ به این سفرها، با هیاتی از فعالان اقتصادی ایران به پاریس سفر کرد که منجر به عقد پیش نویس قرارداد خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس شد و در دیدار با مقامات ارشد فرانسوی، این اطمینان را به شرکت های فرانسوی برای حضور در بازار ایران داده بودند. از این رو، بخش خصوصی به عنوان بازوی کمکی دولت، اقدام به برگزاری نشست تجاری مشترک ایران و فرانسه کرد. این نشست روز گذشته با حضور گسترده نماینده شرکت های دو کشور، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران، ژان مارک آیرو وزیر امورخارجه فرانسه و غلامحسین شافعی رئیس پارلمان بخش خصوصی برگزار شد.

افزایش سه برابری مبادلات تجاری

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با گرامیداشت یاد و خاطره امام خمینی (ره) و شهدا گفت: برگزاری این نشست تجاری مصادف با آغاز دهه فجر و یادآور ورود امام (ره) از فرانسه به کشور در ۳۸ سال پیش است. محمدجواد ظریف از فرصت پیش آمده ابراز خوشحالی کرد که بتواند با کارآفرینان ایران و فرانسه گفت وگو داشته باشد. وی گفت: اولین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و فرانسه حاصل سفر رئیس جمهوری ایران به پاریس در بهمن ماه ۱۳۹۴ و توافق دو رئیس جمهوری در آن سفر است. ظریف با اشاره به دیدگاه مثبت دولت فرانسه برای گسترش روابط با ایران تصریح کرد: به شما اطمینان می دهم که دیدگاه مشابهی برای گسترش روابط همه جانبه بین ایران و فرانسه در حوزه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، علم و تکنولوژی و همین طور حوزه سیاسی همکاری های منطقه ای، مبارزه با تروریسم و افراط که خطر مشترک همه ما در منطقه و کل جهان است، وجود دارد. ظریف خطاب به همتای فرانسوی خود بیان کرد: حضور در این نشست بیش از هر چیز نشان دهنده اراده سیاسی دو کشور برای ارتقای روابط دوجانبه به ویژه مناسبات اقتصادی است.

وی با اشاره به تحولات تجاری و اقتصادی بین دو کشور در طول سال های گذشته بیان کرد: میزان مبادلات تجاری دو کشور در ۱۱ ماه سال ۲۰۱۶ و بعد از اجرایی شدن برجام به یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون یورو رسید که نسبت به سال گذشته، نشان از رشد سه برابری تجارت با این کشور دارد. وزیر امورخارجه ایران تاکید کرد: ظرفیت اقتصادی ایران و فرانسه و به ویژه ظرفیت بخش خصوصی دو کشور بسیار فراتر از این میزان است و این تنها شروعی است برای روابط ما تا متناسب با ظرفیت های موجود پیش برویم. وی با اشاره به فرصت های پیش آمده در فضای پسابرجام، یادآور شد: فرصت های جدیدی برای هر دو کشور فراهم آمده تا روابط اقتصادی خود را در فضایی آرام و مناسب گسترش دهند.

وزیر امورخارجه ایران به این موضوع نیز اشاره کرد که وزارت خارجه های هر دو کشور هم به لحاظ مسوولیت ذاتی به عنوان مسوول روابط خارجی و هم به عنوان مسوولان کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور وظیفه دارند بسترهای سیاسی و اقتصادی لازم را فراهم کنند. ظریف با تاکید بر اینکه وظیفه ما تسهیل امور است، گفت: تلاش اصلی برعهده کارآفرینان، تجار، بازرگانان و صنعت گران و مسوولان بنگاه های خصوصی است تا براساس سیاست های دولت ایران موتور محرکه پیشرفت اقتصادی داخلی و روابط اقتصادی خارجی باشند و امیدواریم از این فرصت به بهترین نحو استفاده کنند.

وی با گریز به اینکه در عرصه پر رقابت اقتصاد جهانی روند همگرایی و همکاری های اقتصادی با کشورها با چالش های متعددی به ویژه تحولات سیاسی در ایالات متحده و تحولات در اروپا مواجه است، تصریح کرد: در چنین شرایط دشواری ایران به عنوان یک همکار و شریک قابل اتکا و با ثبات آماده همکاری های اقتصادی درازمدت و پایدار و مبتنی بر منافع مشترک با کشورهای اروپایی و به ویژه فرانسه است. ظریف این را هم گفت که قطعا در این مسیر کنشگران اقتصادی در بخش خصوصی جایگاه ویژه و محوری دارند و دولت از تلاش این کنشگران اقتصادی به صورت کامل حمایت می کند. وزیر امورخارجه ایران با بیان اینکه اقتصاد درون زا و برون گرا محور اصلی راهبرد توسعه اقتصادی ایران برای دهه های آتی است، تصریح کرد: با توجه به این مولفه ها شرکای اقتصادی ما می توانند روی این اصول باثبات و بلندمدت برنامه ریزی کنند. ظریف همچنین با تاکید بر اینکه مزیت های فراوان ایران برای همکاری های اقتصادی برکسی پوشیده نیست، اظهار کرد: مهم ترین مزیت بازار ایران امنیت بی نظیر ناشی از اعتماد به مردم و حضور و مشارکت مردم در صحنه سیاسی، اقتصادی و فناوری ایران است. به گفته وی، این موضوع نه تنها امنیت ایران را در محیطی ناامن تضمین کرده و تلاش های فراوان افراطی ها در محیط پیرامونی ایران را برای ناامن کردن کشورمان ناکام کرده است، بلکه پویایی علمی و اقتصادی ایران را در برابر هرگونه فشار احتمالی خارجی نیز تضمین کرده است. وی با اشاره به اینکه ایران دارای مزیت های بسیار زیاد اقتصادی است، گفت: منابع غنی معدنی، موقعیت ممتاز جغرافیایی، رشد علمی، جمعیت جوان و قابلیت بالا در مدیریت بحران های اقتصادی، ایران را تبدیل به شریکی قابل اطمینان برای سایر کشورها می کند. وزیر امورخارجه ایران با بیان اینکه با همکاری فرانسه اولین قدم را برای تولید با هدف صادرات به بازارهای خارج از ایران برداشته ایم، گفت: در آینده نزدیک اولین تولیدات مشترک ایران و فرانسه با هدف مصرف داخلی و صادرات به بازارهای خارجی موردتوافق دو طرف از خط تولید خارج می شود. ظریف در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه تورم بالای ٤٢ درصد و رشد منفی ٧ درصدی به گونه ای مدیریت شد که اکنون شاهد تورم ۹ درصدی و رشد ٧ درصدی هستیم، گفت: بخش زیادی از این توفیق در زمان تحریم های ظالمانه علیه ایران حاصل شد که این امر نمایانگر اصل قابل اتکابودن ایران است. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، این را هم گفت که در چارچوب برنامه ششم حوزه های نفت و گاز صنایع معدنی و توسعه منابع آب و محیط زیست و علم و فناوری مورد توجه ما است. ظریف تاکید کرد که وزارت خارجه به عنوان رئیس ایرانی کمیسیون مشترک به توسعه بخش خصوصی با محوریت اتاق بازرگانی توجه ویژه ای دارد. ضروری است اتاق های مشترک بین دو کشور نیز تقویت شود و به ویژه توصیه می کنم در کنار پروژه های بزرگ و ملی به پروژه های کوچک و متوسط هم توجه ویژه ای شود. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در بخش انتهایی سخنان خود با اشاره به اینکه برجام برای همه کشورها از جمله ایران و فرانسه فرصت ساز بوده است، تصریح کرد: برجام، موانع را از پیش روی تجار ایرانی و فرانسه تا حدودی برداشته و به طوری که پس از برجام شرکت های زیادی برای حضور در ایران اعلام آمادگی کردند. این فرصت ها باید در جهت انتفاع همه مورد بهره برداری قرار گیرد. ظریف تاکید کرد: احتیاط های بی موردی توسط برخی بانک های بزرگ اروپایی باعث بهره برداری کمتری از برجام شده است، اما اطمینان دارم با فرانسه به عنوان یک شریک مهم ایران بتوانیم با تلاش مشترک ورود بانک های بزرگ به این روند را تسهیل کنیم.

احترام فرانسه به برجام

از سوی دیگر، «ژان مارک آیرو» وزیرخارجه فرانسه که روز گذشته میهمان بخش خصوصی ایران بود، گفت: برگزاری این نشست خواست روسای جمهوری دو کشور بوده که در سفر رئیس جمهوری ایران به پاریس درخصوص آن توافق شده بود. وی با بیان اینکه فرانسه قصد دارد همکاری دراز مدتی را در زمینه های ریلی، بندری، هواپیمایی و انرژی با ایران داشته باشد، اظهار کرد: از زمان امضای توافق وین به صورت قوی بر روی این همکاری ها کار شده است و پس از برجام وارد مرحله جدیدی شدیم. «آیرو» با تاکید بر اینکه احترام به برجام برای فرانسه بسیار مهم است، عنوان کرد: ما به دنبال گسترش روابط تهران پاریس پس از توافق هسته ای هستیم و بعد از برجام همکاری های زیادی بین ایران در زمینه کشاورزی و راه و همکاری های علمی صورت گرفته است. وی افزود: ایران در دنیا در زمینه علمی بسیار خوشنام است و ما می خواهیم بین دانشگاه های ایران و فرانسه روابط گسترش پیدا کند. وزیرخارجه فرانسه همچنین به دیدار وزیر علوم فرانسه با همتای ایرانی خود و امضای ۱۷ توافقنامه بین دو کشور در زمینه همکاری های علمی نیز اشاره کرد و گفت: اطمینان دارم که این توافقنامه ها اجرا خواهد شد و این امر به بهبود روابط دو کشور کمک خواهد کرد.

«آیرو» همچنین با بیان اینکه این همکاری ها به نفع دو کشور است، اظهار کرد: ما شرکای کمی را داریم که با این سرعت توانسته باشیم با آنها همکاری کنیم و وزرای ما با اتحاد و اراده قوی این امر را پیگیری کردند و این اراده همچنین در طرف ایرانی نیز وجود دارد. افتتاح دفتر «بیزینس فرانس» در ایران در سال ۲۰۱۵، موضوع دیگری بود که این دیپلمات ارشد فرانسوی به آن اشاره کرد و گفت: روابط اقتصادی ایران و فرانسه بیش از ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. به طوری که پژو، ایران خودرو و سایپا توانسته اند همکاری هایی را در زمینه خودرو انجام دهند و رنو نیز به این همکاری ها پیوسته است. وزیرخارجه فرانسه به خرید ایران از ایرباس نیز گریزی زد و گفت: نخستین فروند از ۱۰۰ خرید ایران از ایرباس به تازگی تحویل داده شد و من برخی از ایرانیان را دیدم که گفتند ما سوار این هواپیما شده ایم و بسیار خوشحال بودند. وی ابراز امیدواری کرد قراردادهای دیگر در این زمینه به سرعت اجرایی شود. «آیرو» با اشاره به همکاری های کمپانی توتال با ایران گفت: توتال جزو اولین شرکت های اروپایی است که خرید نفت خام از ایران را آغاز کرده است. آمادگی فرانسه برای همکاری با ایران در زمینه انرژی های پاک از دیگر محورهای همکاری فرانسه با ایران به شمار می رود که «آیرو» با اشاره به امضای توافقنامه آب و هوایی در پاریس، ایران را همکاری مهم در این زمینه نامید.

وی افزود: همکاری در زمینه آب و هوا بسیار با اهمیت است و ما می توانیم بیش از این در این زمینه با ایران همکاری داشته باشیم. چراکه فرانسه در این زمینه تخصص دارد و آمادگی داریم در زمینه انرژی های پاک با ایران همکاری کنیم. وزیرخارجه فرانسه با اشاره به همکاری های ایران و فرانسه در زمینه های مختلف راه آهن، بندر و... از امضای توافقنامه ای برای بازسازی فرودگاه مشهد از سوی فرانسه خبر داد و افزود: سلامت و تکنولوژی های اطلاعاتی نیز از جمله زمینه های همکاری دو کشور است. «آیرو» با اشاره به کمپانی های فرانسوی که به همراه وی به ایران آمده اند، گفت: امیدوارم این موسسات بتوانند با ایران همکاری داشته باشند و راه را به دیگران نشان دهند.

«آیرو» با اشاره به اینکه موانع بانکی مشکلی اساسی برای همکاری دوجانبه است، گفت: اکنون زمان مناسبی است که بگویم فرانسه چقدر پشتیبانی می کند تا این روند سریع تر به وضعیت عادی بازگردد. وزیرخارجه فرانسه با اشاره به مساعدت این کشور برای تضمین صادرات به ایران افزود: فرانسه جزو اولین کشورهای اروپایی بود که سیستم گارانتی را آزاد کرد. «آیرو» با اشاره به اعتماد دولت فرانسه به ایران در زمینه تجارت عنوان کرد: راه های مختلفی را اجرا می کنیم تا بتوانیم بانک های بیشتری را در زمینه همکاری با ایران فعال کنیم. دیپلمات ارشد فرانسوی با بیان اینکه برخی موسسات فرانسوی این گونه تصور می کنند که دسترسی به بازارهای ایران پیچیده است، گفت: ما این را به صورت شفاف می توانیم به شما بگوییم. باید کمی شتاب تصمیمات بیشتر شود و قفل های مالی در یک منطق برد - برد بین ایران و فرانسه برداشته شود. تسهیل صدور روادید برای ایرانیان از دیگر موضوعاتی بود که وزیرخارجه فرانسه در صحبت های خود به آن اشاره کرد و گفت: دولت فرانسه برای تسهیل صدور روادید برای ایرانیان نهایت تلاش خود خواهد کرد. این موضوع را به سفارت فرانسه در ایران اعلام کرده ام و سفیر فرانسه در تهران تلاش هایی را در این خصوص آغاز کرده است. «آیرو» تاکید کرد که موضوع تسهیل صدور روادید به صورت دوجانبه بین ایران و فرانسه پیگیری می شود. دیپلمات ارشد فرانسوی در پایان با تاکید بر امنیت و مبارزه با تروریسم تصریح کرد که تا به حال کارهایی در زمینه مبارزه با تروریسم صورت گرفته، اما کافی نبوده است. راه حل های سیاسی وجود دارد اما باید در درازمدت به آنها پرداخت.

موانع تجاری از دید بخش خصوصی

از سوی دیگر، رئیس پارلمان بخش خصوصی با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی ایران برای سومین سال متوالی میزبان هیات اقتصادی تجاری فرانسه است، ابراز امیدواری کرد که تبادل تجاری همچنان ادامه دار و دستاوردهای مثبتی برای دو کشور به همراه داشته باشد. غلامحسین شافعی با بیان اینکه روابط دو کشور طی دهه اخیر تحت تأثیر عوامل مختلف سیاسی و موضوع هسته ای قرار گرفت، افزود: اکنون رفع مشکلات هسته ای با توجه به ظرفیت های متنوع و بالقوه و گسترش همکاری ها چشم انداز امیدبخشی در انتظار روابط آینده دو کشور وجود دارد. وی گفت: اتاق بازرگانی ایران به عنوان نماینده بخش خصوصی همواره از همکاری بخش خصوصی دو کشور حمایت می کند. شافعی تصریح کرد که سفر هیات های اقتصادی مختلف به تدریج در حال خارج شدن از حالت بررسی فرصت ها بوده و به سمت عملیاتی تر شدن پیش می رود. شافعی حل مشکلات نقل و انتقال بانکی را مهم ترین عامل توسعه روابط تجاری دانست و گفت: ارتقای همکاری بانکی و رفع مشکلات موجود مالی و بانکی بین ایران و فرانسه، شرط اساسی و ضروری توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور است که باید در دستور کار دولت های هر دو کشور قرار گیرد. وی با اشاره به تجربه بالا و فناوری پیشرفته صنایع فرانسه گفت: شرکت های ایرانی و فرانسوی می توانند در زمینه های مختلف از جمله امور زیربنایی، تولید دارو، تجهیزات پزشکی، حمل ونقل، ارتباطات و... با هم همکاری داشته باشند. به گفته وی، شرکت های فرانسوی می توانند به شهرهای مختلف ایران سفر کنند و با توانمندی موجود در مناطق مختلف ایران آشنا شوند. رئیس پارلمان بخش خصوصی با اشاره به اینکه ایران دارای بازار بزرگی شامل کشورهای همسایه، خلیج فارس، آسیای میانه و قفقاز است، گفت: بهترین و مفیدترین راه برای ارتباط با این کشورها از طریق ایران است.

رئیس انجمن کارفرمایان فرانسه نیز دیگر میهمان این نشست مهم تجاری بود. «تیبو دو سیلگی» گفت:این دیدار، یک سال بعد از دیدار رسمی روحانی رئیس جمهور ایران از فرانسه و «مدف» (اتحادیه کارفرمایان فرانسه) در پاریس انجام شد. وی افزود: این نشست به ما امکان می دهد که ارتباطات بیشتری با هم برقرار کنیم و اهمیت ارتباطات فنی و اقتصادی را برآورد کنیم. «تیبو دو سیلگی» ابراز امیدواری کرد این نشست موجب تقویت هر چه بیشتر روابط دو کشور و شرکت ها شود، تصریح کرد: قصد شرکت های فرانسوی از این ارتباطات فراهم آوردن زمینه مشارکت و آموزش بیشتر است. وی به این موضوع نیز اشاره کرد که سال گذشته تفاهم نامه های متفاوتی بین دو کشور به امضا رسید که امروز مشاهده می شود شرکت های ایرانی تمایل زیادی برای امضای یادداشت تفاهم نامه اقتصادی دارند. وی همچنین تصریح کرد که با حل مشکلات هسته ای راه باز و پایه روابط اقتصادی فراهم شود. در حاشیه این همایش، ۵ سند همکاری شامل یک سند همکاری در زمینه توسعه فرودگاه مشهد، یک سند برای ساخت کارخانه بایواتانول کرمانشاه و دو سند همکاری در زمینه شیلات با هدف تولید خاویار و انتقال تکنولوژی برای پرورش ماهیان خاویاری بین فعالان اقتصادی دو کشور به امضا رسید. همچنین یک سند همکاری بین اتاق بازرگانی البرز و یک شرکت فرانسوی در زمینه برگزاری دوره های آموزشی هوایی و تربیت خلبان برای ایران و کشورهای منطقه به امضا رسید.