آینده نفت تا سال ۲۰۱۸

اقتصاد ایرانی: اداره اطلاعات انرژی آمریکا در اولین گزارش خود در سال جدید میلادی از تداوم مازاد عرضه در این سال با وجود توافق اوپک خبر می دهد. براساس این گزارش، قیمت نفت برنت در سال جاری به طور متوسط ۵۳ دلار در هر بشکه خواهد بود و تداوم رشد موجودی انبارهای نفتی مانع رسیدن قیمت ها به ۶۰ دلار می شود. همچنین نشانه های تعادل در بازار نفت در میانه های سال ۲۰۱۸ ظهور خواهد کرد که رشد قیمت ها در نیمه دوم این سال را به دنبال خواهد داشت.

به گزارش دنیای اقتصاد، اداره اطلاعات انرژی آمریکا اولین پیش بینی خود از بازار نفت را در سال جدید میلادی در قالب گزارشی با عنوان «چشم انداز کوتاه مدت انرژی» منتشر کرد. در این گزارش، متوسط قیمت نفت در سال جاری ۵۳ دلار پیش بینی شده است و اداره اطلاعات انرژی آمریکا همچنین اعلام کرده قیمت نفت به بالای ۶۰ دلار نخواهد رسید. این پیش بینی از آنجا ناشی می شود که اداره اطلاعات انرژی آمریکا برخلاف برخی دیگر از موسسات از جمله آژانس بین المللی انرژی بر این باور نیست که بازار نفت امسال به تعادل خواهد رسید و پیش بینی می کند موجودی انبارهای نفتی هرچند با سرعت کمتری اما به رشد خود در سال جاری ادامه خواهند داد. بر اساس این گزارش نشانه های تعادل در بازار نفت میانه های سال ۲۰۱۸ ظهور خواهد کرد، به طوری که قیمت نفت را در پایان سال ۲۰۱۸ به حدود ۵۹ دلار خواهد رساند.

اولین برآورد از نفت در ۲۰۱۸

به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، قیمت نفت برنت در سال ۲۰۱۶ به میانگین ۴۴ دلار رسید که نسبت به میانگین ۵۲ دلار در سال ۲۰۱۵ کاهش قابل توجهی داشت. با این حال در پایان سال ۲۰۱۶ به دنبال توافق کشورهای صادرکننده نفت برای کاهش عرضه، قیمت‎ها افزایش یافت، به طوری که در ماه دسامبر (آخرین ماه سال میلادی) به متوسط ۵۳ دلار رسید. هر چند در این توافق اوپک متعهد شد تولید خود را ۱.۲ میلیون بشکه در نیمه اول سال ۲۰۱۷ نسبت به سطح تولید ماه اکتبر کاهش دهد، اما اداره اطلاعات انرژی آمریکا انتظار دارد قیمت نفت در سال ۲۰۱۷ نزدیک به سطوح دسامبر ۲۰۱۶ باقی بماند به طوری که به طور متوسط در این سال ۵۳ دلار بر بشکه معامله شود. افزایش موجودی انبارهای نفتی و واکنشی که تولید نفت سبک آمریکا در پایان سال ۲۰۱۶ به رشد قیمت نفت داشت (افزایش تولید نفت و فعالیت های حفاری) به عنوان دو عاملی که از رشد قیمت ها جلوگیری می کنند، معرفی شده است.

در این گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا برای اولین بار به پیش بینی قیمت نفت در سال ۲۰۱۸ پرداخته است. بر اساس این گزارش، نفت برنت در سال ۲۰۱۸ به طور متوسط ۵۸ دلار بر بشکه معامله خواهد شد و به دنبال متعادل شدن سمت عرضه و تقاضا در میانه های این سال، در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ شاهد افزایش قیمت نفت و رسیدن قیمت ها به ۵۹ دلار در پایان سال خواهیم بود. همچنین پیش بینی شده که قیمت نفت خام آمریکا به طور متوسط یک دلار کمتر از بهای نفت برنت باشد. در این میان EIA بر این باور است که موجودی انبارهای نفتی افزایش خواهد یافت و مانع از رشد قیمت نفت خواهد شد. بر اساس این گزارش، حجم موجودی انبارهای نفتی جهان در سال ۲۰۱۶ به طور متوسط روزانه ۹۰۰ هزار بشکه افزایش یافته است که سومین سال متوالی افزایش موجودی انبارهای نفتی از سال ۲۰۱۴ محسوب می شود. این سازمان پیش بینی کرده هر چند سرعت افزایش موجودی انبارها امسال کاهش قابل توجهی می یابد اما همچنان روزانه ۳۰۰ هزار بشکه در سال جاری به آنها افزوده خواهد شد. بر اساس این گزارش، حجم موجودی انبارهای نفتی در نیمه اول سال رشد ۴۰۰ هزار بشکه ای خواهد داشت. در سال ۲۰۱۸ نیز به طور متوسط موجودی انبارهای آمریکا ۱۰۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت، هرچند در نیمه دوم این سال روزانه ۱۰۰ هزار بشکه از حجم این انبارها کاسته خواهد شد. تداوم افزایش موجودی انبارهای نفتی آمریکا بر قیمت نفت فشار خواهد آورد و مانع از افزایش قیمت نفت به سطوح بالای ۶۰ دلار خواهد شد.

رشد تولید اوپک با وجود توافق

کشورهای عضو اوپک در سال ۲۰۱۶ با رشد ۸۰۰ هزار بشکه ای به طور متوسط روزانه ۳۲.۹ میلیون بشکه نفت تولید کردند. رشد تولید ایران و عراق و سپس عربستان مهم ترین عوامل افزایش تولید اوپک است. همچنین پیش بینی می شود تولید اوپک در سال ۲۰۱۷ روزانه ۳۰۰ هزار بشکه افزایش یابد که این رشد تولید از سوی ایران و لیبی خواهد بود. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی می کند با رشد تولید نفت عراق در سال ۲۰۱۸، تولید نفت اوپک به طور متوسط ۵۰۰ هزار بشکه افزایش یابد. هرچند عراق در سال جاری به دلیل توافق اوپک تولید خود را در سطح ۴.۴ میلیون بشکه در روز نگه خواهد داشت. این سازمان بر این باور است که کشورهای عضو اوپک تا حد زیادی به توافق ۳۰ نوامبر پایبند خواهند بود. با این حال دو کشور نیجریه و به خصوص لیبی که از توافق اوپک معاف شده اند، تولیدات خود را افزایش خواهند داد و اثرگذاری توافق اوپک را تهدید خواهند کرد. از سویی احتمال می رود عربستان در فصل تابستان و به دنبال افزایش مصرف داخلی این کشور، تولیدات خود را افزایش دهد. به طور معمول عربستان هر سال در فصل گرما حدود ۹۰۰ هزار بشکه به تولیدات خود می افزاید. ظرفیت مازاد عرضه نفت اوپک در سال جاری میلادی حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز خواهد بود که در سال ۲۰۱۸ به ۱.۲ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. ظرفیت مازاد تولید اوپک در سطوح کمتر از ۲.۵ میلیون بشکه سیگنال مثبتی برای رشد قیمت ها محسوب می شود، با این حال در شرایط کنونی که سطح موجودی انبارهای نفتی در سطح بالایی قرار دارد، این عامل تاثیر خود بر بازارهای نفت را از دست داده است.

بازگشت غیراوپکی ها به عرصه تولید

تولید نفت کشورهای تولیدکننده نفت خارج از اوپک در سال ۲۰۱۶ به طور متوسط ۶۰۰ هزار بشکه کاهش یافته است که حدود نیمی از آن به دلیل کاهش تولید در آمریکای شمالی رخ داده است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی می کند تولید نفت کشورهای غیرعضو اوپک در سال جاری ۴۰۰ هزار بشکه و در سال ۲۰۱۸ حدود ۷۰۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت، مهم ترین عامل رشد تولید کشورهای غیرعضو اوپک افزایش تولید در آمریکا است. بر اساس برآوردهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید نفت این کشور در سال جاری ۱۰۰ هزار بشکه و در سال آتی ۳۰۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت. این کشور در سال ۲۰۱۶ به طور متوسط ۸.۹ میلیون بشکه نفت تولید کرد که ۵۰۰ هزار بشکه کمتر از مقدار سال ۲۰۱۵ بوده است. با این حال تولید نفت این کشور در سه ماه چهارم سال ۲۰۰ هزار بشکه رشد داشته که این اولین افزایش تولید از سه ماه اول ۲۰۱۵ محسوب می شود. با این حال بخش مهمی از رشد تولید نفت این کشور از میادین نفتی خلیج مکزیک بوده و تولید نفت از ۴۸ میدان خشکی آمریکا تنها ۶۰ هزار بشکه افزایش یافته است. پیش بینی رشد تولید نفت آمریکا ۲۰۰ هزار بشکه نسبت به پیش بینی قبلی EIA افزایش یافته است.

رشد تولید در آمریکا در حالی است که در برخی دیگر از کشورهای غیرعضو اوپک انتظار کاهش تولید می رود. تولید روزانه نفت در دریای شمال امسال ۱۰۰ هزار بشکه و سال آینده ۲۰۰ هزار بشکه کاهش خواهد یافت و مکزیک نیز همزمان با کاهش ۱۰۰ هزار بشکه ای در دو سال یاد شده مواجه خواهد شد. چین نیز در سال ۲۰۱۶ با افت ۳۰۰ هزار بشکه ای مواجه شد که انتظار می رود افت تولید این کشور در سال جاری و سال ۲۰۱۸ به ۱۰۰ هزار بشکه برسد. در این میان در حالی که انتظار می رفت تولید نفت کانادا در سال ۲۰۱۶ افزایش یابد، به دلیل آتش سوزی در ایالت آلبرتا تغییری نکرد و انتظار می رود در سال جاری و ۲۰۱۸ روزانه ۲۰۰ هزار بشکه افزایش یابد.  اما اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی کرده است تولید دو کشور روسیه و قزاقستان که در توافق اخیر اوپک و غیر اوپک برای کاهش عرضه مشارکت داشته اند، افزایش یابد. تولید روزانه روسیه در سال جاری حدود ۱۰۰ هزار بشکه و قزاقستان ۳۰۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت. این رشد تولید در حالی است که EIA بر این باور است روسیه بخشی از توان خود برای رشد تولید را به دلیل توافق ماه دسامبر مهار می کند. در ماه دسامبر ۱۳ کشور غیرعضو اوپک با کشورهای عضو اوپک برای کاهش تولید ۵۵۸ هزار بشکه ای تولید خود در نیمه اول ۲۰۱۷ توافق کردند.

تقاضا همچنان در اوج

تقاضای روزانه برای نفت در سال ۲۰۱۶ حدود ۱.۴ میلیون بشکه افزایش یافته و به ۹۵.۶ میلیون بشکه در روز رسیده است. رشد تقاضا در سال جاری ۱.۶ و در سال ۲۰۱۸ حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز خواهد بود. بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا بخش مهمی از رشد تقاضای نفت از سوی کشورهای غیرOECD خواهد بود. چین و هند همچنان به عنوان دو موتور اصلی رشد تقاضا برای نفت مطرح خواهند بود. تقاضا برای نفت در هند و چین در دو سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به ترتیب ۳۰۰ و ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. رشد تقاضای کشورهای خاورمیانه حدود ۳۰۰ هزار بشکه خواهد بود که بیشتر از سوی عربستان رخ می دهد. تقاضای نفت کشورهای OECD نیز در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۰۰ هزار بشکه رشد داشته و پیش بینی می شود در سال جاری افزایش ۴۰۰ هزار بشکه ای را تجربه کند. در مجموع بر اساس داده های اداره اطلاعات انرژی آمریکا می توان گفت، به دلیل سطح بالای موجودی انبارهای نفتی و رشد تولید به خصوص کشورهای خارج از توافق های اخیر، با وجود رشد خیره کننده تقاضا، بازار همچنان با مازاد عرضه مواجه خواهد بود و نمی توان انتظار داشت قیمت ها تا پایان سال رشد یابند.