دعوتنامه ارزی بانک‌مرکزی به بازرگانان
اقتصاد ایرانی: در حالی که روز گذشته نرخ دلار در بازار آزاد قیمت ۴۰۵۵ تومان را ثبت کرد دو واکنش رسمی دولت که یکی از سوی معاون بانکی وزارت امور اقتصادی بود و دیگری از سوی بانک مرکزی سعی در مهار کردن قیمت ارز در بازار آزاد داشتند. این در حالی است که به عقیده فعالان بازار، نرخ ارز همچنان روند افزایشی خود را حفظ کرده است، بانک مرکزی در واکنش به افزایش نرخ ارز، دو اقدام عمده را در دستور کار قرار داد، از یک سو در روزهای اخیر، نرخ رسمی دلار را با کاهش یک ریالی همراه کرده تا پیام ثبات نرخ رسمی را به بازار بدهد و از سوی دیگر با انتشار اطلاعیه یی اعلام کرده که خرید و فروش ارز به نرخ بازار آزاد در بانک های کشور انجام می شود و براین اساس از فعالان اقتصادی خواسته است که به شبکه بانکی کشور مراجعه کنند و تقاضای خود را ارائه دهند.
اطلاعیه ارزی بانک مرکزی
به گزارش تعادل، بانک مرکزی از طریق این اطلاعیه خواسته است تا به طریقی مراجعه فعالان اقتصادی به بازار آزاد را کاهش دهد و به نوعی از طریق شبکه بانکی، نرخ ارز را مهار کند.
در این اطلاعیه آمده است: به دنبال ابلاغ «مجوز خرید و فروش ارز با نرخ بازار» در مرداد امسال، سازوکار لازم برای اجرایی کردن «دستورالعمل و ضوابط اجرایی خرید و فروش ارز به نرخ بازار» فراهم و آمادگی ارائه خدمات ارزی با نرخ بازار توسط بانک ها ایجاد شده است.
این دستورالعمل برای انتقال و تمرکز فعالیت های تجاری در بانک های کشور و نیز استفاده از ابزارهای متداول در تجارت بین المللی برای پرداخت و تسویه قراردادهای خارجی صادر شده است.
بانک مرکزی علاوه بر تامین به موقع ارز مبادله یی، کسری منابع بانک ها برای نیازهای وارداتی مشتریان خود با نرخ بازار را تامین می کند. بنابراین از تمام فعالان اقتصادی اعم از تولیدکنندگان و تجار دعوت می شود برای تامین ارز و استفاده از کانال های بانکی برای عملیات ارزی و واردات خود به بانک های دارای مجوز فعالیت ارزی مراجعه کنند.
«دستورالعمل و ضوابط اجرایی خرید و فروش به نرخ بازار» درصدد است، عملیات ارزی اشخاص حقیقی و حقوقی را به کانال بانکی هدایت و ریسک عملیاتی فعالان اقتصادی را کاهش دهد. بر اساس این بخشنامه، بانک ها می توانند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی اشخاص حقیقی و حقوقی و ارز ورودی به کشور را از طریق نمایندگی های دیپلماتیک مقیم ایران و سرمایه گذاران خارجی و دفاتر نمایندگی بانک ها به نرخ آزاد خریداری کنند.
بانک ها می توانند ارزهای خریداری شده موضوع این دستورالعمل را در چارچوب مجموعه مقررات ارزی یا از طریق صرافی های معتبر به فروش برسانند؛ ضمن اینکه فروش ارز خریداری شده به سایر بانک ها و صرافی ها نیز مجاز است. نرخ خرید و فروش ارز بر اساس توافق بانک و مشتری تعیین خواهد شد.
از نیمه آذرماه سال جاری تامین ارز متقاضی برای واردات کالا و خدمات، تسویه اقساط تسهیلات ارزی از محل منابع بانک های عامل، تامین سهم الشرکه مشتریان برای دریافت تسهیلات ارزی از بانک های عامل، کارمزد ارزی، برگشت سود سرمایه گذاری خارجی و پرداخت اقساط قراردادهای فاینانس طرح های خودگردان از طریق سیستم بانکی امکان پذیر شده است.
در همین حال یکی از فعالان بازار ارز در این زمینه گفت: این تلاش جدید بانک مرکزی از طریق شبکه بانکی و کاهش نرخ رسمی ارز با این هدف صورت می گیرد که عرضه و تقاضای ارز را در شبکه بانکی زیرنظر داشته باشد تا با کاهش مراجعه متقاضیان ارز به بازار آزاد، دلال بازی ارزی و اثر دلالان ارز بر رشد نرخ ها را کاهش دهد.
وی افزود: اما واقعیت این است که این نوع عرضه ارز توسط شبکه بانکی نمی تواند به تمام تقاضاهای موجود ارزی پاسخ بدهد و به خاطر مقرراتی که در شبکه بانکی برای خرید و فروش ارز وجود دارد، عملا نمی تواند پاسخگوی انواع تقاضای ارز باشد و لذا بسیاری از متقاضیان ترجیح می دهند که همچنان به بازار ارز، صرافی ها و دلال های بازار مراجعه کنند.
نرخ ارز در بازار
بانک مرکزی در حالی که گام های افزایش نرخ رسمی دلار را در ماه های اخیر روزانه تا مرز ۴ تومان نیز پیش برده تا شرایط را برای یکسان سازی نرخ ارز آماده کند، اما در روزهای اخیر کاهش یک ریالی را در دستور کار قرار داده و همچنین اطلاعیه ارزی برای خرید و فروش ارز در بانک ها به نرخ بازار آزاد را اعلام کرده است.
دیروز بانک مرکزی بهای رسمی ۱۸ ارز را کاهش و ۱۷ ارز را افزایش داد و نرخ ۴ ارز را نیز بدون تغییراعلام کرد. براین اساس بانک مرکزی نرخ رسمی دلار را با یک ریال کاهش ۳۲۳۱.۸ تومان اعلام کرد. پوند انگلیس با ۲۴۶ ریال کاهش ۳۹۷۱.۸ تومان و یورو با ۵۴ ریال افزایش ۳۳۷۸.۸ ریال قیمت خورد.
برخی صرافان بازار معتقدند که بانک مرکزی به این نتیجه رسیده که رشد بهای رسمی دلار ممکن است یکی از دلایل رشد نرخ ها در بازار آزاد باشد، براین اساس کاهش اندک و ثبات نرخ رسمی را در دستور کار قرار داده تا به بازار این پیام را ارسال کند که نرخ رسمی افزایش زیادی نخواهد داشت تا از این طریق مانع از رشد بالای نرخ ها در بازار آزاد شود.
با این حال روز شنبه با وجود اعلام نرخ ۳۲۲۳ تومانی برای نرخ رسمی دلار، در بازار آزاد دلار تا ۴۰۵۵ تومان بالا رفت و فاصله دو نرخ آزاد و رسمی به ۸۲۳ تومان رسیده است و پیش بینی می شود که با همین روند به تدریج به ۹۰۰ و ۱۰۰۰ تومان نزدیک شود.
با ادامه افزایش نرخ هر اونس طلا در بازار جهانی و ثبت رقم ۱۱۳۴ دلار و افزایش نرخ دلار به رقم ۴۰۵۵ تومان در بازار داخلی، قیمت طلا و سکه نیز در بازار ایران همچنان افزایش داشته و نرخ سکه طرح جدید به یک میلیون و ۱۶۰ هزار تومان و سکه طرح قدیم به یک میلیون و ۱۳۵ هزارتومان رسید.
روز شنبه ۴ دی ماه ۹۵ در بازار ارز، نرخ دلار نسبت به روز پنج شنبه با افزایش همراه شد و به ۴۰۵۵ تومان رسید، یورو ۴۲۷۵ تومان، پوند ۴۹۲۵ تومان، درهم امارات ۱۱۳۰ تومان و لیر ترکیه ۱۱۶۸ تومان معامله شد.بر این اساس، با افزایش نرخ هر اونس طلای جهانی و نرخ دلار، نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز به ۱۱۳ هزار و ۲۴۱ تومان رسید. نرخ نیم سکه نیز ۶۰۸ هزار تومان، ربع سکه ۳۲۲ هزار تومان و سکه یک گرمی نیز ۲۰۲ هزار تومان اعلام شد.
اگرچه بانک مرکزی حضور خود را در بازار افزایش داده و برخی مسوولان بانک مرکزی خبر از کاهش تقاضای ارز در بازار داده اند که به دنبال آن نرخ ها در ماه های پایانی سال کاهش می یابد، اما برخی فعالان بازار ارز معتقدند که نرخ دلار تمایل به حفظ مرز ۴۰۰۰ تومان و حرکت به سمت ۴۱۰۰ تومان دارد.
افزایش نرخ دلار در ۹ ماه اخیر نشان می دهد که تا آبان ماه ۹۵ روند رشد نرخ ماهانه حدود یک درصد بوده، اما از آذرماه بازار یک باره با رشد زیاد همراه بوده و در آذرماه به تنهایی ۱.۴ درصد رشد کرده و در روزهای اول دی ماه نیز به خاطر سال نو میلادی و تقاضای بازار از رشد بالایی برخوردار بوده است.
