بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 24 شهريور 1395      12:57

افزایش ۲ درصدی سهم و سودآوری بانک‌های خصوصی

اقتصاد ایرانی: بانک های خصوصی باوجود حدود ۳۲ درصد سهم از جذب سپرده ها، بانک های خصوصی شده با ۳۵ درصد از سهم بازار سپرده ها، در مجموع حدود ۶۰ درصد تسهیلات کل نظام بانکی را پرداخت می کنند و بانک های دولتی شامل بانک های توسعه یی و بانک های تجاری دولتی با حدود ۳۳ درصد از بازار سپرده ها حدود ۴۰ درصد تسهیلات کل بانک ها را پرداخت می کنند.
به گزارش تعادل، بر این اساس، این پرسش وجود دارد که اولا کل سود نظام بانکی در سال های اخیر چقدر بوده ثانیا سهم هر یک از بانک های خصوصی، خصوصی شده و دولتی و توسعه یی از این سود چقدر است.
بررسی ها نشان می دهد که سود و درآمد آتی بانک ها از حدود ۵۲ هزار میلیارد تومان در خرداد ۹۳ به ۷۰ هزار میلیارد تومان در خرداد ۹۵ رسید و افزایش داشته اما رشد آن در یک سال خرداد ۹۴ تا خرداد ۹۵ نسبت به رشد خرداد ۹۳ تا خرداد ۹۴ کاهش ۳۹ درصدی داشته است. همچنین نسبت سود و درآمد آتی بانک ها به کل تسهیلات و بدهی بخش غیردولتی از ۱۰.۴ درصد در خرداد ۹۳ به ۱۰.۲۸ درصد در خرداد ۹۵ کاهش داشته است.
این نکات نشان می دهد که در مجموع سود بانک ها در محدوده ۱۰ درصدی نسبت به تسهیلات پرداختی، در مقایسه با کاهش تورم، با بهبود مواجه است زیرا تورم زیر ۱۰ درصدی فعلی در مقایسه با تورم بالای سال های قبل به معنای بهبود سود نسبی بانک هاست. اما در عین حال از میزان رشد سودآوری بانک ها به میزان قابل توجهی کاسته شده است.

کاهش ۳۹ درصدی رشد سود آتی بانک ها

نگاهی به آمار منتشر شده و ارقام عمده پولی و اعتباری در خرداد ۹۵ نشان می دهد که سود و درآمد سال های آتی بانک های کشور از رقم ۵۱۷ هزار میلیارد ریال در خرداد ۹۳ با ۲۱.۳ درصد رشد به ۶۳ هزار میلیارد تومان در خرداد ۹۴ و با ۱۲.۹ درصد رشد به ۷۰۸ هزار میلیارد ریال در خرداد ۹۵ رسیده است.
این موضوع نشان می دهد که در یک سال اخیر اگرچه کل سود بانک ها نسبت به یک سال قبل از آن افزایش داشته و با افزایش ۸ هزار میلیارد تومانی مواجه بوده اما رشد سودآوری و درآمدهای آتی بانک ها از ۲۱.۳ درصد به ۱۲.۹ درصد افت کرده و با کاهش ۳۹ درصدی همراه بوده و تحت تاثیر ۴۵ درصد دارایی های منجمد و غیر قابل استفاده بانک ها، مطالبات معوق، بدهی دولت همچنین فشار بر بانک ها برای پرداخت تسهیلات، سود سپرده های بالای سال های قبل و کاهش نرخ سود تسهیلات در یک سال اخیر، به تدریج از رشد سود و درآمد آتی بانک ها کاسته شده است. همچنین سهم بانک های خصوصی و خصوصی شده با ۲ درصد افزایش در ۲ سال اخیر مواجه شده و سهم بانک های تخصصی به میزان ۱.۸ درصد و سهم بانک های دولتی تجاری به میزان ۰.۲ درصد کاهش داشته است.

کاهش نسبت سود به مانده تسهیلات

همچنین باتوجه به مانده بدهی بخش غیر دولتی به بانک ها که از ۴۹۶۹ هزار میلیارد ریال در خرداد ۹۳ به ۶۸۸۵ هزار میلیار ریال در خرداد ۹۵ رسیده، نشان می دهد که سهم سود و در آمد آتی بانک ها از مانده تسهیلات بانک ها یا بدهی بخش غیر دولتی به بانک ها، از ۱۰.۴ درصد در خرداد ۹۳ به ۱۰.۲۸ درصد در خرداد ۹۵ رسیده و کاهش حدود ۰.۱۲ درصدی داشته است. سهم بانک های غیر دولتی و خصوصی و موسسات اعتباری شامل بانک های خصوصی و خصوصی شده از ۵۸ درصد در خرداد ۹۳ به ۵۹.۹ درصد کل بدهی بخش غیر دولتی و سود آتی بانک های کشور رسیده و حدود ۲ درصد افزایش یافته است. سهم بانک های دولتی و تجاری نیز ۱۵.۸ درصد در خرداد ۹۳ بوده که به ۱۵.۶ درصد در خرداد ۹۵ رسیده و ۰.۲ درصد کاهش یافته است.
همچنین سهم بانک های تخصصی از ۲۶.۳ درصد در خرداد ۹۳ به ۲۴.۵ درصد رسیده و حدود ۱.۸ درصد کاهش یافته است. به عبارت دیگر، سهم بانک های خصوصی و خصوصی شده با ۲ درصد افزایش، باعث کاهش سهم ۲ درصدی بانک های دولتی و تخصصی از بازار تسهیلات کشور شده است.
اکنون بانک های خصوصی و خصوصی شده با سهم حدود ۶۰ درصدی، بانک های دولتی با سهم ۱۵.۶ درصدی و بانک های تخصصی با سهم ۲۴.۵ درصدی، در بازار تسهیلات بانکی سهم دارند.

افزایش سهم از بازار، عامل سودآوری

نتیجه تحقیق از ۱۷ بانک دولتی و خصوصی در۹۱-۱۳۸۷  نشان می دهد که ضریب سودآوری بانک های خصوصی بیش از دولتی ها بوده است و کارایی دارایی ها، گردش پول، تعداد شعب و پرسنل در بانک های خصوصی بیش از بانک های دولتی و توسعه یی است.
بر این اساس می توان دریافت که با توجه به سهم ۶۰ درصدی بانک های خصوصی از میزان تسهیلات و سپرده های شبکه بانکی کشور، سودآوری بانک های خصوصی به مراتب بیش از بانک های خصوصی و بانک های توسعه یی است. البته بانک های توسعه یی به میزان دو برابر جذب سپرده های خود، تسهیلات پرداخت کرده اند و متکی به سرمایه بانک ها و حمایت های دولتی هستند اما با این وجود به خاطر نقش توسعه یی خود همچنین پرداخت تسهیلات بلندمدت و با نرخ پایین به همان میزان که از بازار تسهیلات سهم دارند در سود کل نظام بانکی سهم ندارند. به دنبال آزادسازی و خصوصی سازی بانک ها در دو دهه اخیر افزایش سهم بانک های خصوصی از بازار تا ۶۰ درصد تسهیلات و سپرده ها، افزایش تعداد شعب و خدمات بانکداری الکترونیک، تعداد کارت ها، کارت خوان ها و... باعث رشد سودآوری بانک های خصوصی در سال های اخیر شده است. صورت های مالی حسابرسی شده ۱۷ بانک ملی، ملت، مسکن، کشاورزی، تجارت، صادرات، اقتصاد نوین، رفاه کارگران، پارسیان، پاسارگاد، سامان، سپه، سرمایه، سینا، صنعت و معدن، کارآفرین و پست بانک که توسط بانک مرکزی ایران در دوره ۹۱-۱۳۸۷ منتشر شده، نشان می دهد که ضریب سودآوری بانک های خصوصی بیش از بانک های دولتی است و یکی از این عوامل مدیریت جامع هزینه ها در بانک های خصوصی نسبت به دولتی است. از این رو پیگیری آزادسازی اقتصادی در نظام بانکی و پیگیری خصوصی سازی رقابت محور باید در اولویت قرار گیرد تا موفقیت هر چه بیشتر نظام بانکی و در نتیجه اقتصاد کشور را تضمین کند. از عوامل بیرونی که می تواند در سودآوری بانک تاثیر بگذارد، سهم بازار هر بانک از کل شبکه بانکی کشور است. یک تغییر در سهم بازار می تواند در سود بالقوه بانک موثر باشد. معیار دارایی و سپرده هر بانک از کل دارایی و سپرده بانک ها می تواند به عنوان معیار سهم بازار بانک ها بیان شود. در این رابطه، بررسی وضعیت ۱۶ بانک خصوصی کشور از نظر میزان منابع، سهم از بازار و جذب سپرده ها و پرداخت تسهیلات و خدمات به مشتریان در سال ۱۳۹۴ نشان می دهد که چهار بانک پارسیان، پاسارگاد، آینده و اقتصاد نوین ۵۴ درصد سهم بازار بانک های خصوصی کشور را به خود اختصاص داده و هر یک به تنهایی توانسته اند، سهمی بیش از ۱۰ درصد از این بازار داشته باشند.
۱۶ بانک خصوصی شامل بانک های پارسیان، پاسارگاد، آینده، اقتصاد نوین، شهر، سامان، انصار، دی، سینا، سرمایه، کارآفرین، گردشگری، ایران زمین، حکمت ایرانیان، خاورمیانه و موسسه توسعه پرداخته، نشان می دهد که بعد از بانک پارسیان، دو بانک پاسارگاد با ۱۴ درصد و آینده با ۱۴ درصد از سهم بازار در رتبه دوم و سوم بانک های خصوصی قرار دارند. همچنین اقتصاد نوین به عنوان نخستین بانک های خصوصی در سال های بعد از انقلاب با سهم ۱۰ درصدی در رتبه چهارم سهم از بازار بانک های خصوصی کشور قرار دارد.
کارشناسان بانکی معتقدند که بانک های خصوصی در ۱۵ سال گذشته توانسته اند سهم خود را از زیر یک درصد کل تسهیلات و سپرده های بانکی به ۳۲ درصد افزایش دهند. درحال حاضر با وجود آنکه بانک های خصوصی حدود ۷ درصد تعداد شعب و پرسنل نظام بانکی را دارند اما حدود یک سوم کل عملیات جذب سپرده، پرداخت تسهیلات و ارائه خدمات بانکی را به خود اختصاص داده اند و بهره وری آنها از نظر پرسنل و شعب بالاتر از بانک های دولتی و خصوصی شده است.
در ۱۵ سال اخیر به تدریج سهم بانک های دولتی ازجمله بانک های ملی، سپه، کشاورزی، صنعت و معدن و مسکن از کل بازار پولی و بانکی کشور به حدود ۳۳ درصد، سهم بانک های سابقا دولتی که خصوصی شده اند شامل صادرات، ملت، تجارت و رفاه نیز به حدود ۳۵ درصد و سهم بانک های خصوصی از بازار پولی و بانکی کشور نیز به حدود ۳۲ درصد رسیده و بر این اساس سهم بانک های دولتی، خصوصی شده و خصوصی تقریبا به هم نزدیک شده و به نوعی تعادل و هم وزنی نانوشته نزدیک شده است.
بانک های پارسیان، اقتصاد نوین، پاسارگاد و آینده به خاطر توان مالی بالا، تعداد شعب قابل توجه، پرسنل متخصص و حرفه یی همراه با آموزش مستمر، حضور در بازار های بین المللی و ارائه خدمات متنوع بانکی در جذب مشتریان بانک ها، سرمایه گذاران، فعالان اقتصادی، بازاریان و اقشار مختلف جامعه موفق بوده و از ابتدا با سرویس دهی متفاوت و با کیفیت خدمات مطلوب خود، جایگاه موثری بین بانک های کشور داشته اند. همچنین سرمایه قابل توجه این بانک ها در جذب مشتری و حضور موثر در بازار بانکی و پولی کشور نقش داشته است.

۷ درصد شعب و پرسنل متعلق به خصوصی ها
آمار سال های ۸۹ تا ۹۲ نشان می دهد با وجود ۱۸ هزار شعبه بانکی که در کشور راه اندازی شده است حدود ۱۲۳۰ شعبه متعلق به بانک های خصوصی بوده که حدود ۷ درصد از شعب فعال در کشور را نشان می دهد؛ به عبارت دیگر با وجود سهم ۳۰ درصدی بانک های خصوصی از تسهیلات و سپرده های بانکی، سهم آنها از نظر تعداد شعب حدود ۷ درصد بوده و نشان دهنده بهره وری بالای هر شعبه بانک خصوصی نسبت به بانک های دولتی است. همچنین از مجموع حدود ۲۰۰ هزار نفر پرسنل نظام بانکی کشور حدود ۱۴۶۰۰ نفر را کارکنان بانک های خصوصی تشکیل می دهند که حدود ۷ درصد از پرسنل شاغل در نظام بانکی کشور هستند.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir