چگونه تراز تجاری ایران مثبت شد؟

اقتصاد ایرانی: «صادرات غیرنفتی را توسعه خواهیم داد»؛ این جمله را بارها در طول سه سال گذشته شنیده ایم، از شعارهای انتخاباتی حسن روحانی تا پیام های سالانه و سیاست هایی که دولت اعلام می کند. اما در طول این مدت دولت یازدهم برای توسعه صادرات غیرنفتی چه کرده است؟

به گزارش خبرآنلاین، یکی از اهدافی که همواره در طول برنامه های توسعه ای دنبال شده، کاهش گام به گام اتکای بودجه جاری کشور به نفت بوده؛ چراکه پول نفت یکی از عوامل افزایش تورم است و راه دارا بودن اقتصاد بدون نفت، افزایش صادرات غیرنفتی است.

در واقع توسعه صادرات غیرنفتی، ضمن ایجاد ارزش افزوده بالا، موجب افزایش اشتغال در جامعه جوان ایران شده و درآمدهای ارزی را افزایش می دهد. همچنین ضریب تاثیرپذیری کشور از تحولات سیاسی و اقتصادی جهانی که به واسطه تکیه بر اقتصاد نفتی بوجود می آید را کاهش می دهد.

بر همین اساس، حسن روحانی، رییس جمهور معتقد است که «افزایش صادرات غیرنفتی و دستیابی به بازارهای ثابت هدف به ویژه در منطقه ضرورت دارد. کارافرینان و بخش خصوصی می توانند موتور صادرات غیرنفتی در کشور را به حرکت در آورند، بنابراین ضروری است یک بخش از تولید داخلی کشور مختص صادرات باشد و تلاش شود تا بازارهای هدف ثابت بیابیم».

در این راستا، محمدرضا نعمت زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت اخیرا از افزایش ۲۱ درصدی صادرات غیرنفتی در ۴ ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته خبر داده است. به اعتقاد وی، «باید ۲۵ درصد صادرات معادل ۱۰ میلیارد دلار افزایش یابد تا به رقم ۵۰ میلیارد دلار هدف گذاری شده برسیم.»

البته وزارت صنعت، معدن و تجارت در گزارشی درباره مهم ترین اقدامات دولت تدبیر و امید در توسعه صادرات غیرنفتی در طول سه سال گذشته، دستیابی به رکورد صادرات غیرنفتی در سال ۹۳ به ۵۰ میلیارد دلار را از نقاط مثبت عملکردی این حوزه دانسته است. همچنین در ۴ ماهه نخست امسال صادرات از واردات پیشی گرفته و تراز تجاری کشور مثبت شده است. تدوین بسته حمایت از صادرات در سال ۹۵، گسترش همکاری های تجاری منطقه ای و بین المللی و تسریع در پیشبرد الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت نیز از دیگر سیاست هایی است که در این مدت دنبال شده است.

روند تجارت تجاری

گزارش های رسمی دولت درباره روند تجارت جهانی نشان می دهد که صادرات بدون میعانات از ۳۲.۵ میلیارد دلار در سال ۹۱ به ۳۵.۸ میلیارد دلار در سال ۹۴ افزایش یافته است. این در شرایطی است که میزان صادرات بدون میعانات در ۴ ماهه نخست امسال ۱۳.۴ میلیارد دلار بوده است.

همچنین صادرات با میعانات در سال ۹۱ بالغ بر ۴۱.۴ میلیارد دلار بوده که میزان آن در سال ۹۴ به ۴۲.۴ میلیارد دلار رسیده است. ارزش صادرات با میعانات در ۴ ماهه نخست امسال هم ۱۶.۳ میلیارد دلار بوده است.

بنا به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، ارزش واردات در سال ۹۱ حدود ۵۳.۳ میلیارد دلار بوده که در سال ۹۴ میزان واردات کاهش پیدا کرده و به ۴۱.۵ میلیارد دلار رسیده است. در ۴ ماهه نخست امسال هم ارزش واردات ۱۲.۹ میلیارد دلار بوده است.

در حوزه صنعت و پتروشیمی، ارزش صادرات از ۲۶.۳ میلیارد دلار در سال ۹۱ به ۲۷.۹ میلیارد دلار در سال ۹۴ افزایش یافته است. بر این اساس، ارزش صادرات بخش صنعت در سال ۹۴ بالغ بر ۱۴.۶ میلیارد دلار و پتروشیمی ۱۳.۳ میلیارد دلار بوده است. در ۴ ماهه نخست امسال هم در بخش صنعت و پتروشیمی ۱۲ میلیارد دلار صادرات صورت گرفته است. در بخش کشاورزی نیز در سال ۹۴ حدود ۳.۵ میلیارد دلار کالا صادر شده؛ میزان صادرات در این حوزه در ۴ ماهه نخست امسال ۰.۹ میلیارد دلار بوده است.