دور تازه گشایش اعتبار با بانک‌های اروپا

اقتصاد ایرانی: دی ماه سال گذشته، اجرای برجام و لغو تحریم های بین المللی آغاز شد؛ هرچند با اجرای برجام گفته می شد در روز نخست اجرای سند توافق، هزار ال.سی گشایش یافته است، اما این موضوع مورد تایید تجار ایرانی قرار نگرفت. این در شرایطی است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در گزارش برجامی خود در مجلس، گشایش اعتبارات اسنادی یا ال.سی ها را تا ۱۱ خرداد سال جاری، ۴ هزار و ۱۷۲ مورد عنوان کرد و گفت: گشایش این اعتبارات روزانه رو به افزایش است. بانک های متعددی نیز در اروپا، ژاپن و کره عواید نفتی ایران را از شرکت نفت دریافت کرده اند.

به گزارش تعادل، با این حال اما بسیاری از تجار، گشایش ال.سی را تایید نمی کردند و همچنان به مشکل برقراری روابط اعتباری با بانک های اروپایی اذعان داشتند تا اینکه روز گذشته، اعضای اتاق بازرگانی ایران از آغاز گشایش های اعتباری با اروپا خبر دادند. البته از آغاز اجرای برجام، کشورهای اتریش، فرانسه، آلمان و ایتالیا ازجمله مهم ترین کشورهایی بودند که مراودات تجاری خود با ایران را آغاز کردند و در این بین، قراردادهای مهمی با این کشورها به امضا رسیده بود که نیازمند گشایش ال.سی و اعتباری بود تا به طرف های ایرانی این اطمینان خاطر را ببخشد که دیگر مانند سال های تحریم، مشکل تبادلات بانکی را ندارند؛ هرچند گفته می شود این گشایش ها براساس یورو است و هنوز گشایش ها براساس دلار انجام نمی شود. البته رییس و نایب رییس اتاق ایران و چین هر کدام سه کشور را برای گشایش اعتباری عنوان کرده اند که در این بین، اسدالله عسگراولادی معتقد است که علاوه بر اتریش و آلمان، با فرانسه و ایتالیا نیز گشایش های اعتباری انجام شده است، اما مجیدرضا حریری تنها ایتالیا را به عنوان کشور سوم طرف معامله، برای گشایش اعتباری عنوان می کند. همچنین در ارتباط با گشایش ال.سی با بانک های بزرگ و کوچک اروپایی اظهارات آنها در تناقض با یکدیگر است. با این حال، دور تازه گشایش های اعتباری با کشورهای اروپایی آغاز شده است و این گشایش ها برای برقراری ارتباط با بانک های ژاپنی، چینی و کره یی نیز اتفاق خواهد افتاد.

گشایش اعتبار برای واردکنندگان صنعتی

در این زمینه اسدالله عسگراولادی، رییس اتاق ایران و چین خبر گشایش اعتباری ایران با ۳ کشور آلمان، اتریش و فرانسه را مورد تایید قرار داد و گفت: گشایش اعتبار برای واردکنندگان صنعتی آغاز شده است؛ البته این گشایش با همه بانک ها انجام نشده و تنها با بانک هایی که بتوانند گشایش اعتباری را برای صنعتگران ما انجام دهند، این اقدام صورت گرفته است. وی با تاکید بر اینکه این موضوع حدود ۱۰ روزی است که در حال انجام است، گفت: این گشایش ها در حال افزایش است و روند گشایش اعتباری با بانک های دنیا آغاز شده است. عسگراولادی درخصوص اینکه آیا گشایش اعتباری بین ایران با بانک های فرانسوی و ایتالیایی انجام شده است، گفت: گشایش اعتباری با بانک های فرانسوی برای تامین مالی واردات قطعات و لوازم یدکی طی قراردادی که خودروسازان ایرانی با فرانسوی انجام داده اند، آغاز شده است. البته با ایتالیا این گشایش ها در سطح خیلی کم در شهر میلان انجام می شود. عسگراولادی درخصوص اینکه گفته می شود این بانک ها کوچک هستند، گفت: خیر! بانک هایی که با آنها گشایش اعتباری آغاز شده است، بانک های بزرگی هستند که البته این گشایش ها براساس دلار انجام نمی شود و همه گشایش ها براساس یورو اتفاق افتاده است. گشایش اعتباری براساس دلار هنوز انجام نمی شود؛ چراکه امریکایی ها هنوز بداخلاقی می کنند.

مذاکره اعتباری با ۴ کشور دیگر

رییس اتاق مشترک ایران و چین درخصوص مذاکره برای گشایش ال.سی با کشورهای دیگر گفت: با کره جنوبی، ژاپن، انگلیس و اسپانیا در حال مذاکره هستیم که گشایش های اعتباری اتفاق بیفتد؛ البته آنها باید بانک های ما را قبول داشته باشند که متاسفانه بانک های ایرانی مشکلاتی دارند که بانک مرکزی باید بانک ها را ملزم به افزایش سرمایه کند یا خود به نوعی سرمایه های این بانک ها را مورد ضمانت قرار دهد. عسگراولادی با اشاره به مشکل بانک های ایرانی گفت: وضعیت بانک های ایرانی روشن نیست و بسیاری از بانک های اروپایی بانک های ایرانی را قبول ندارند. در حالی که بانک های دوطرف باید وضعیت خود را برای هم روشن کنند زیرا آنها معتقدند بانک های ایرانی وضع مشخص سرمایه و پس انداز و تضمین لازم را ندارند که بانک مرکزی باید آنها را تضمین کند یا خود با افزایش سرمایه برای خود ضمانت ایجاد کنند.

اعتبار ۱۰ میلیون دلاری در یک قرارداد مهم

عسگراولادی همچنین درخصوص چگونگی نحوه اجرای قراردادها گفت: گشایش اعتباری برای این قراردادها در سطح خیلی کم در حال انجام است و تنها یک گشایش اعتبار بزرگ ۱۰ میلیون دلاری انجام شده و بقیه گشایش ها به صورت خرد انجام شده و مجموعا حدود یک میلیون دلار بوده است. وی درخصوص خرید هواپیما گفت: مساله خرید هواپیما از قراردادهای دیگر متفاوت است. مذاکرات برای خرید هواپیما پیش رفته است ولی دولت ها باید برای این خرید موافقت هایی را انجام دهند که تا شهریور این مذاکرات نهایی خواهد شد. رییس اتاق بازرگانی ایران و چین درخصوص اینکه با کشورهایی غیر از اروپا گشایش ها برچه مبنایی انجام می شود، گفت: این گشایش ها برای چین به طور مثال با یوان انجام می شود که البته مبادلات نفتی براساس یوان و ریال است و با کشور ژاپن براساس ین و با سایر کشورها غالبا براساس یورو انجام می شود.

بانک های بزرگ همچنان با ایران کار نمی کنند

در این راستا مجیدرضا حریری، نایب رییس اتاق ایران و چین و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران از گشایش اعتباری با سه کشور اروپایی ازجمله آلمان، اتریش و ایتالیا خبر داد. حریری همچنین درخصوص نحوه ارتباط با این بانک ها گفت: بانک های کوچک در اروپا در چند ماه اخیر، همکاری های خود با ایران را آغاز کرده اند اما به هر حال، بانک های بزرگ بین المللی هنوز همکاری خود را با ما آغاز نکرده اند. این بانک هایی که با ما کار می کنند نیز در سطوح کم همکاری می کنند. وی درخصوص اظهارات عسگراولادی در مورد گشایش اعتباری با کشور فرانسه نیز گفت: من نشنیده ام این گشایش اعتبار بین بانک های ایرانی و فرانسوی اتفاق افتاده باشد.  نایب رییس اتاق ایران و چین همچنین با تاکید بر اینکه هنوز با هیچ بانک بزرگ در دنیا امکان مراودات وجود ندارد و اشکالاتی در این زمینه وجود دارد، گفت: ما اشکالات تکنیکی بانکداری داریم؛ ازجمله مسائلی که در چند سال اخیر در دنیا علیه ایران به وجود آمد و مقرراتی که ضد مقررات پولشویی و ضدتروریسم در بانکداری مطرح شد که ایران را متهم به این مسائل می کردند و تحت نظارت ویژه یی قرار داشتیم که البته خوشبختانه دو روز پیش، به صورت یک سال این مساله تعلیق شد. از سوی دیگر، صورت های مالی بانک های ایرانی باید مورد تایید طرف های خارجی قرار بگیرد که باهم کار کارگزاری انجام دهند؛ در حالی که در ایران صورت های بانکی شفاف نیست و باید صورت های مالی بانک ها مطابق استانداردهای دنیا شفاف سازی شود.
حریری همچنین گفت: عدم گشایش اعتباری با بانک های بزرگ دنیا جنبه سیاسی دارد؛ بانک ها و موسسات بزرگ دنیا که چرخش های مالی بزرگی دارند، تا اطمینان حاصل نکنند که فشار سیاسی از روی ایران برداشته نشده است، ریسک معامله با ایران را نمی پذیرند. وی درخصوص اینکه در طول دوره پس از برجام، قراردادهای مهمی ازجمله خرید هواپیما و قرارداد با خودروسازی های فرانسوی بسته شده است و این موضوع چه تاثیری بر نحوه اجرای قراردادها می تواند بگذارد، گفت: قراردادها با شرکت ها با شرط تامین مالی و روابط بانکی انجام شده است که مثلا برای فاینانس، ایرباس باید مجوزهای لازم را از امریکا بگیرد.

عدم ارتباط با بانک های بزرگ مشکل ساز شده

این عضو اتاق بازرگانی درخصوص اینکه اگر با بانک های بزرگ این کشورها گشایش اعتباری ایجاد نشود، همچنان مشکل ادامه خواهد داشت یا خیر؟ گفت: بله؛ چون ما همچنان مشکل گشایش اعتباری داریم و این موضوع قراردادهای ما را دچار مشکل کرده است. البته برای قراردادهای مهمی چون بوئینگ و ایرباس، ممکن است به صورت موردی مجوزهای لازم را دریافت کنند. مثلا ما در دوران تحریم نیز اینگونه و به صورت موردی عمل می کردیم اما به هرحال، ما به عنوان فعالان بخش خصوصی، نمی توانیم در چرخه بانکداری دنیا با بانک های بزرگ کار کنیم. حریری همچنین در ادامه توضیح داد: با چین، هند، ترکیه و کشورهای دیگر نیز مانند زمان تحریم در حال مراودات بانکی هستیم؛ در زمان تحریم ها نیز، با یک بانک در این کشورها کار می کردیم و می توانستیم سالانه ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار صادرات و واردات داشته باشیم. وی در پاسخ به این سوال که این آمار و اطلاعات را برچه مبنایی مطرح می کنید، گفت: این اطلاعات و آمار براساس فعالیت فعالان بخش خصوصی است.