بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 25 ارديبهشت 1395      10:1

تضمین کری، تردید اروپایی

اقتصاد ایرانی: در حالی که روابط کارگزاری بانک ها با طرف های خارجی در پسابرجام به شکل مطلوب برقرار نشده، چهار دیدگاه در توجیه این رویه مطرح است. برخی با رویکرد خوش بینانه، روان شدن روابط بانکی را منوط به گذر زمان می دانند و در مقابل گروهی معتقدند که با وجود تحریم های آمریکا، حصول این روابط امری دور از دسترس است. گروه سوم، ترس از مجازات های آمریکا را مانع اصلی می دانند و گروه آخر نیز اعمال نکردن استانداردهای بین المللی در بانک های داخلی را ریشه این مشکل تلقی می کنند. همراستا با این دیدگاه فیلیپ هاموند و جان کری در مذاکره با بانک های بزرگ اروپایی و انگلیسی در تلاشند تا نسبت به اعمال نکردن مجازات برای رابطه با ایران اطمینان خاطر دهند. هر چند شواهد حاکی از آن است که برخی از بانک های بزرگ با وجود این اطمینان بخشی، هنوز برای ارتباط با بانک های ایرانی ابراز تردید و نگرانی می کنند. به گفته آنها اظهارات وزیر خارجه آمریکا و بریتانیا آنها را درباره ازسرگیری مبادله با ایران متقاعد نکرده است. کارشناسان معتقدند در فضای موجود، ایران می تواند از دو مسیر موازی، زمینه رفع تردید ها و رفع دغدغه های مطرح شده را فراهم آورد. مسیر نخست متکی به بهره گیری از «دیپلماسی اقتصادی» است و مسیر دوم، به بهره گیری از استانداردها و رویه های بین المللی تاکید می کند.

به گزارش دنیای اقتصاد، پس از آنکه شماری از مقامات ایران از جمله منتقدان توافق هسته ای؛ فشارهای آمریکا بر موسسات و بانک های خارجی را عامل برقرار نشدن گشایش های پسابرجام پس از 4 ماه از اجرای توافق هسته ای می دانند، وزیر امور خارجه آمریکا پنجشنبه گذشته در دیدار با مقامات ارشد بانک های انگلیسی و اروپایی در لندن اطمینان داد که از سرگیری تعاملات بانکی با ایران در چارچوب توافق هسته ای وین بلامانع است و آنها به خاطر تسهیل معاملات مشروع با ایران تنبیه نخواهند شد. در مقابل اما، مقام های بانک های اروپایی بعد از این دیدار گفتند که اظهارات وزیر خارجه آمریکا آنها را درباره از سرگیری مبادله با ایران متقاعد نکرده است. اظهارات جان کری بیست روز پس از دیدار با محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مقر سازمان ملل به مناسبت امضای موافقت نامه تغییرات آب و هوایی در نیویورک صورت می گیرد که در آن دیدار، ظریف از کری خواست تا بر اساس توافق هسته ای، به بانک های خارجی برای معامله با ایران اطمینان دهد و مانع کارشکنی در این خصوص نشود.

جان کری در نشست بین المللی ضد فساد که با حضور ۴۰ کشور جهان و شماری از شرکت های چندملیتی در ساختمان «لانکاستر هاوس» لندن برگزار شد، در جلسه با مقامات بانکی گفت ما می خواهیم این را مشخص کنیم که تعامل قانونی با ایران درچارچوب توافق هسته ای، برای بانک ها بلا مانع است. وزیر خارجه آمریکا پیش از این گفته بود که هدف از این جلسه شنیدن نگرانی های بانک ها و تلاش برای رفع آنهاست. نمایندگان بعضی از قدرتمندترین بانک های اروپا از جمله «اچ اس بی سی»، «دویچه بانک»، «بارکلیز» و «بی ان پی پاریباس» در این نشست حضور داشتند. علاوه بر روسای بانک های انگلیسی، لرد لامونت فرستاده ویژه دیوید کامرون در امور تجاری در تهران، فیلیپ هاموند وزیر خارجه و ساجد جاوید وزیر تجارت و توسعه بریتانیا نیز حضور داشتند.

این منابع همچنین به نقل از یک منبع آگاه حاضر در این جلسه می گویند که جان کری تلاش کرد در این جلسه نگرانی بانک های اروپایی را نسبت به جریمه های سنگینی که پیش تر بابت همکاری بانکی با ایران متحمل شده اند؛ مرتفع سازد. پیش از آغاز این جلسه دویچه بانک آلمان اعلام کرده بودکه برخی از تحریم های آمریکایی و اروپایی علیه ایران و محدودیت های غیر مرتبط با تحریم ها همچنان پابرجاست و بنابراین دویچه بانک به صورت کلی تعامل با مرتبط با ایران را محدود می کند. جان کری همچنین روز سه شنبه گفته بود که شرکت های خارجی نباید از آمریکا به عنوان بهانه ای برای خودداری از تجارت با ایران در پی توافق هسته ای سال گذشته میلادی، استفاده کنند.

کری پس از پایان این دیدار به خبرنگاران گفت: «می خواهیم روشن کنیم که بانک ها، همان طور که در توافق برجام روشن شده، حق انجام معاملات مشروع با ایران را دارند.» او افزود: «تا زمانی که هوشیاری معمول را رعایت می کنند و می دانند طرف معامله شان کیست، براساس معیاری تعریف نشده و نامناسب برای پاسخگویی زیر فشار قرار نخواهند گرفت.»

سرمایه گذاری در ایران بی خطر است

هم زمان فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا نیز در این دیدار با بیان اینکه اگر قدرت های جهانی می خواهند از هدف خود برای عادی سازی روابط با ایران اطمینان حاصل کنند و به انزوای بین المللی این کشور پایان دهند، باید بانک ها را قانع کنند که سرمایه گذاری در ایران بی خطر است. هاموند گفت: «در بعضی موارد در برخی جاها نسبت به ریسک کردن یا آنچه فکر می کنند ریسک دارد، بی میلی وجود دارد.» او افزود: «هدف، پل زدن بر شکافی است که میان نیات سیاسی کشورهای طرف مذاکره ایران و «واقعیات جهان بانکی» وجود دارد.» فیلیپ هاموند ادامه داد: «این اولین مانع در مسیر مسابقه است، اگر اینجا زمین بخوریم دیگر هرگز شانس نشان دادن همه فوایدی که می تواند از این توافق (برجام) حاصل شود را نخواهیم داشت؛ توافقی که آن همه وقت و انرژی برد.»

تردید بانک ها

از سوی دیگر، بانک های اروپایی بعد از دیدار با وزیر خارجه آمریکا در لندن روز پنج شنبه گفته اند اظهارات او نتوانسته آنها را برای از سرگیری مبادله با ایران متقاعد کند. به گزارش خبرگزاری «فارس»، شبکه خبری «سی ان ان» خبرداد که اظهارات کری مشخصاً بانک «استاندارد چارترد» را متقاعد نکرده است. این بانک در بیانیه ای به این شبکه خبری گفت که هیچ مشتری ایرانی را نخواهد پذیرفت و تراکنش های مالی مربوط به هیچ فردی در داخل این کشور را انجام نخواهد داد. «دویچه بانک» آلمان هم در بیانیه ای مشابه اعلام کرد: «این بانک کماکان به محدود کردن عمومی مبادلات مربوط به ایران ادامه می دهد.» بانک های دیگر حاضر در نشست با کری، اعم از «بارکلیز» انگلیس، «سوسیته ژنرال» فرانسه و «استاندر» انگلیس به درخواست سی ان ان برای مصاحبه پاسخ ندادند.

عوامل فشار بر بانک های خارجی

با آنکه بعد از اجرایی شدن توافق هسته ای بین ایران و گروه ۱+۵ شرکت های اروپایی برای بازگشت به بازار جذاب ایران اعلام آمادگی کرده اند، اکراه بانک های اروپایی از انجام تراکنش های بانکی مربوط به قراردادهای این شرکت ها به مانعی عمده برای سرمایه گذاری آنها در ایران تبدیل شده است. جریمه های سنگینی که آمریکا در سال های گذشته به بهانه نقض تحریم های ایران علیه بانک های بین المللی وضع کرده، موجب شده که این بانک ها از انجام هر گونه تراکنش مربوط به ایران هراس داشته باشند؛ این امر به نوبه خود موجب محدود شدن گزینه های مالی برای شرکت های اروپایی خواستار تجارت با ایران می شود.

آمریکا و اروپا به دنبال توافق هسته ای با ایران، تحریم های وضع شده علیه تهران را لغو کردند، اما بخشی از تحریم های آمریکا علیه ایران همچنان پابرجاست که نقل و انتقالات مالی با دلار یکی از این محدودیت ها است. به دلیل آنکه ایران امکان استفاده از دلار آمریکا برای مبادلات تجاری را ندارد و نظام مالی آمریکا نیز برای تهران بسته است، به همین دلیل ایران نمی تواند دارایی های آزاد شده در چارچوب برجام را به ارزهای معتبری مانند دلار مبادله یا وارد کشور کند. به دلیل پابرجا ماندن این محدودیت ها، شمار اندکی از بانک های بزرگ اروپایی و بریتانیایی که با سیستم بانکی آمریکا ارتباطات گسترده ای دارند، تمایل اندکی به حضور در ایران و داد و ستد با این کشور نشان داده اند.

خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در این باره نوشت: «بعضی از دولت ها و بانک های اروپایی و آسیایی در تماس با دولت آمریکا خواستار توضیحی شفاف در مورد قوانین و مقررات مالی کنونی دولت آمریکا در ارتباط با ایران شده اند. آنها می خواهند مطمئن شوند که بعدا به خاطر معامله با ایران مجازات نخواهند شد؛ گامی که به نوشته این خبرگزاری، آمریکا مایل به برداشتن آن نبوده است.» در مقابل دولت آمریکا گفت که بعضی شرکت ها دلایل دیگری برای پرهیز از ایران دارند که از جمله شامل سیستم کهنه مالی ایران است که استانداردهای بین المللی روز را برآورده نمی کند. آمریکا همچنین به خاطر آنچه حمایت ایران از تروریسم و نقض حقوق بشر ادعا می کند، حاضر به اطمینان بخشی در این خصوص نیست.

همچنین اواخر فروردین ماه رئیس کل بانک مرکزی ایران که برای شرکت در نشست مشترک بهاره بانک جهانی و صندوق بین المللی پول به آمریکا سفر و با جک لیو وزیر خزانه داری آمریکا دیدار کرد، گفته بود که تاکنون یعنی سه ماه پس از اجرایی شدن برجام، هیچ چیز دست ایران را از این توافق نگرفته است. اظهاراتی که واکنش های مختلفی را در داخل کشور به همراه داشت. برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند که پایان ریاست جمهوری باراک اوباما در آمریکا و احتمال روی کار آمدن فردی مانند دونالد ترامپ، یکی دیگر از دلایلی است که باعث تردید بانک ها شده است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir