بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 7 بهمن 1394      11:5

روز سه‌درصدی بورس‌بازان

اقتصاد ایرانی: جشن زمستانی بورس تهران، روز گذشته با افزایش ۲۱۴۲ واحدی (معادل ۳.۱ درصد) شاخص کل به اوج رسید تا دماسنج سهام بتواند سه کانال متوالی را در یک روز پشت سر گذارد و روی مرز ۷۱ هزار واحدی بایستد. صف نشینی های سنگینی که تقریبا به صورت عمومی در میان همه سهام قابل مشاهده بود، منجر به رکوردهای چندگانه در معاملات بازار سهام شد. گرچه امیدواری به گشایش های اقتصادی در پساتحریم مهم ترین عامل این وضعیت است، اما نشانه هایی از شتاب زدگی در رفتار برخی معامله گران مشاهده می شود که ممکن است در ادامه موجب ناپایداری روند صعودی فعلی شود. بر این اساس، کارشناسان تاکید دارند سهامداران وضعیت واقعی شرکت ها، میزان اثرپذیری آنها از گشایش های هسته ای و قیمت سهام شان را هنگام انجام معاملات در نظر بگیرند. این عدم تفکیک میان فرصت های سرمایه گذاری می تواند زمینه ساز صعود بی رویه در قیمت برخی سهم ها شود. به هر حال، عمده کارشناسان اعتقاد دارند بازار سهام به صورت عمومی همچنان پتانسیل رشد دارد و با توجه به تغییر انتظارات و رفع برخی ریسک های مهم از اقتصاد کشور، کلیت بازار می تواند در مسیر صعودی گام بردارد. بنابراین اگر سرمایه ها به صورت هوشمند فعالیت کنند، می توان رونقی پایدار و رشدی منطقی را برای بلندمدت بورس تهران رصد کرد.

به گزارش دنیای اقتصاد، صف های خرید تقریبا در تمامی نمادهای بازار سهام در حالی تقویت شد که طی معاملات روز گذشته شاخص کل توانست افزایش ۲۱۴۲ واحدی (معادل ۳.۱ درصد) را تجربه کند و با عبور از سه کانال متوالی در ۷۱ هزار واحد ایستاد. به این ترتیب، رکوردهای متعددی را به ثبت رساند. این میزان رشد روزانه و جهش سه کانالی پیش از این در ۱۶ فروردین سال جاری اتفاق افتاد و رقم شاخص نیز در بیشترین مقدار از ۱۹ آذر ۹۳ قرار گرفت. همچنین، ارزش معاملات روزانه نیز که بالغ بر ۴۵۰ میلیارد تومان شد بیشترین مقدار از ۱۷ فروردین امسال محسوب می شود. در میان ۳۷ صنعت بورسی نیز فقط سه گروه با افت شاخص مواجه شد و در راس گروه های شاخص ساز می توان به کانه های فلزی و خودرویی ها اشاره کرد که به ترتیب ۴.۹۵ و ۴.۵ درصد رشد را تجربه کردند. هرچند خوش بینی به رونق اقتصادی به دنبال گشایش های هسته ای، عامل بنیادی قدرتمندی برای حمایت از وضعیت بازار سهام است، اما رشد دسته جمعی قیمت ها از نگاه کارشناسان یکی از تهدیدهای کنونی بورس تهران محسوب می شود. طبیعی است که هر تحول و اصلاحی نمی تواند به صورت عمومی موجب بهبود وضعیت بنگاه های اقتصادی شود. در واقع، رفع تحریم ها به عنوان شاخص تحولات فعلی کشور، اثرگذاری یکسانی بر همه شرکت های فعال در بازار سهام ندارد. این در حالی است که هیجان کنونی که میان سهامداران به وجود آمده موجب سردرگمی برخی نقدینگی ها و رشد توده وار قیمت سهام شده است. موضوعی که نگرانی بسیاری از کارشناسان را برانگیخته و همگی سهامداران را به انجام رفتار منطقی و به دور از هیجان دعوت می کنند. کارشناسان در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» پتانسیل بازار سهام برای رشد بیشتر را بالا می دانند و معتقدند کلیت بورس به علت تغییر انتظارات و خوش بینی به آینده توانایی رشد دارد. با این حال، تاکید می شود رفتار سهامداران فعلی بیانگر نوعی غفلت از واقعیات اقتصادی و شناسایی مناسب فرصت های سرمایه گذاری است. به عقیده این تحلیلگران عواملی مثل رکود بازارهای جهانی، وضعیت سودآوری و مشکلات مالی برخی شرکت های بورسی و همچنین عدم توجه به قیمت کنونی سهام آنها از جمله مواردی است که بسیاری از سهامداران توجه کمتری نسبت به آنها دارند.

نگاه دقیق تری به رشد بورس داشته باشیم 

محسن احمدی/ معاونت سرمایه گذاری کارگزاری فیروزه آسیا: عمده دلایل رشد اخیر بازار کاهش شدید قیمت سهام طی دو سال گذشته و رسیدن سهم ها به کف قیمتی خود، انتظار کاهش نرخ سود بانکی، تاثیرات توافق هسته ای بر اقتصاد، پیش بینی رشد اقتصادی بالای ۵ درصد برای سال بعد و ورود سرمایه گذاران خارجی بوده است. اقدامات بانک مرکزی درخصوص کاهش نرخ بهره بین بانکی و ایجاد سیاست های تسهیل مقداری توسط بانک مرکزی از جمله کاهش نرخ ذخیره قانونی هر چند به اعتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی بسیار دیر صورت پذیرفت ولی باتوجه به رویکرد بانک مرکزی در عدم کاهش دستوری نرخ بهره و ایجاد اقدامات موثر برای ساماندهی سیستم بانکی کشور، سیگنال کاهش نرخ بهره پایداری را به فعالان اقتصادی ارائه داد. باید توجه داشت که کاهش نرخ سود بانکی از طرفی باعث افزایش پی بر ای بازار و از سوی دیگر افزایش انگیزه برای فعالان اقتصادی برای خروج پول خود از بانک به سمت بازار سرمایه خواهد شد

اما در این میان مسائل و مشکلاتی در بازار سرمایه مشاهده می شود که باید به آنها توجه خاصی داشت؛ کاهش نرخ سود بانکی مساله ای قطعی است، اما فرآیند زمانبری خواهد بود و یک شبه رخ نمی دهد. همچنین کاهش قیمت های جهانی و قیمت نفت بر شرکت های بورسی و در سطح کلان بر اقتصاد کشور تاثیر زیادی دارد و به طور قطع سود شرکت های کالامحور را تحت تاثیر قرار می دهد به طوری که احتمال می رود در سال آتی با کاهش سود مواجه شوند یا حداقل، رشدی در انتظار آنها نباشد. از طرفی دیگر ورود سرمایه گذار خارجی فرآیند زمانبری هست و بازار باید توجه داشته باشد در مورد زمان و مبلغ ورود پول خارجی به بورس، دچار خوش بینی مفرط نشود. در مجموع با توجه به دو عامل مهم کاهش ریسک سیستماتیک بازار و همچنین کاهش نرخ سود بانکی، P/ E بورس افزایشی خواهد بود؛ در گام اول P/ E مرتبه ۶ که مطابق بر متوسط تاریخی بازار سرمایه است، دور از انتظار نیست، اما با ورود پول داغ (hot money) از طرف سرمایه گذاران، احتمال می رود در سه سال آینده پی بر ای ۱۰ را نیز بازار تجربه کند، ولی مجددا به سطح تعادلی اقتصاد ایران یعنی ۶ مرتبه حرکت خواهد کرد، البته این مساله برای کلیت بازار سرمایه صادق است و صحبت درخصوص سهامی است که همواره P/ Eهای منطقی داشته اند؛ مثلا گروه خودرو که حتی با وجود زیان انباشته دارای نوسانات مثبتی بوده مسلما از این قاعده مستثنی هستند.

سقوط؛ پیامد رشد بدون منطق 

مهدی طحانی/ مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری آوای آگاه: پس از مساله برجام شاهد اتفاقات انتظاری و همچنین واقعی در بازار سرمایه هستیم. سفر رئیس جمهوری و هیات همراه به کشورهای اروپایی و انعقاد قراردادهای جدید که در آینده برسوددهی صنایع و شرکت های بورسی تاثیر گذار خواهد بود از جمله اتفاقات انتظاری مزبور است. این در حالی است که در این مدت اتفاقات واقعی که تاثیر آن در صورت های مالی شرکت ها و سودسازی یا به عبارت دیگر تغییر در P/ E شرکت ها باشد، رخ نداده است؛ اما P/ E بازار همچنان در حال افزایش است که در حال حاضر حدود ۷ مرتبه است که به این ترتیب تا رسیدن به اوج تاریخی خود یعنی P/ E مرتبه ۹ فاصله چندانی ندارد و این موضوع نگران کننده است. بررسی ارزش جایگزینی نیز با توجه به سابقه تاریخی بورس و شرکت ها، آمار مثبتی در برندارد و کمی وضعیت هیجانی را در بازار ترسیم می کند. در سال ۹۲ شاخص کل بورس در محدوده ۸۹ هزار واحد در حال نوسان بود که در این مدت قیمت دلار تقریبا ۳۶۰۰ تومان در حال نوسان بود و نفت نیز در محدوده ۱۱۰ دلار دادوستد می َشد. این در حالی است که اکنون دلار در همان نرخ معامله می شود؛ اما شاخص در محدوده ۷۰ هزار واحد قرار دارد و قیمت نفت نیز به کمتر از یک سوم کاهش یافته است که در این مقایسه هر چند از نظر کف قیمتی در شرایط رشدی قرار دارد؛ اما قیمت سهام شرکت ها حدود ۵۰ درصد کاهش را در مقایسه با دو سال گذشته تجربه کرده است که این آمار باعث تردید در ادامه روند رشد بازار به صورت حباب گونه را تداعی می کند.

در این میان نکات مهمی از قبیل برجام، کاهش نرخ سود بانکی با توجه به رسیدن نرخ تورم نقطه به نقطه به کمتر از ۱۰ درصد در دی ماه و همچنین امکان بازشدن LC برای بانک ها می تواند از جمله عوامل مثبت برای بازار سرمایه قلمداد شود؛ اما نباید تاثیر کاهش قیمت جهانی نفت و کالاها را بر بازار نادیده گرفت. آیا در این شرایط شرکت های مرتبط بورسی با قیمت های جهانی، توان سودسازی را دارند؟ آیا قراردادهای منعقد شده در چند وقت اخیر پس از برجام، می تواند تاثیر منفی کاهش قیمت نفت را جبران کند؟

در حال حاضر پول های پارک شده به سوی بازار سرمایه در حال حرکت است که آثار آن را می توان در رشد قیمت سهام اکثر شرکت های بورسی چه بزرگ و چه کوچک مشاهده کرد. به طور کلی در این شرایط رشدی و با توجه به ورود پول های جدید به بورس، چنانچه دولت رویکرد مثبتی مشابه رویکرد سیاسی خود در اقتصاد نیز داشته باشد، می توان به تداوم این روند مثبت در بازار امیدوار بود و به قطعیت ایجاد هرگونه حبابی را در بازار منتفی دانست؛ اما چنانچه اقتصاد کشور دستخوش بازی های سیاسی شود، همین اعداد و ارقام کنونی نیز حباب تلقی خواهد شد. در مجموع می توان گفت در شرایط کنونی و به طور منطقی P/ E بازار سرمایه باید در محدوده ۷ تا ۷.۵ باشد و عبور از این محدوده، خطرناک است و در این راستا باید شرکت های بورسی با منطق و گزارش دهی به موقع حرکت کنند و در واقع هر چه سرعت رشدی بدون منطق بالا باشد به همان میزان هم سقوط پرشتاب تری در پیش خواهد بود.

سهامداران در پی جبران زیان دو ساله

سید سلمان نصیر زاده، تحلیلگر مرکز مطالعات اقتصادی آریا سهم: نکته اصلی در معاملات روزهای اخیر بازار سهام کشور هیجان معامله گران، برای جبران زیان دو ساله خود است و این مساله به ویژه در صندوق های سرمایه گذاری بسیار به چشم می خورد. به بیان دیگر سهامداران در شرایط کنونی بدون توجه به مسائل دیگر پیرامون بازار و همچنین بدون تفکیک بین صنایع فقط در صدد جبران مافات خود در روزهای رکود بازار هستند. این در حالی است که در شرایط فعلی ریسک قیمت های جهانی و همچنین زمانبر بودن اثر رفع تحریم ها در بازار به قوت خود پابرجا هستند. به هر ترتیب بازار با توجه به کاهش نرخ سود بانکی همگام با کاهش نرخ تورم و انتظار سهامداران از اثرات رفع تحریم ها بر شرکت ها در حال رشد است و این دوعامل موجب افزایش نسبت پی بر ای بازار سهام خواهد شد، بر این اساس به نظر می رسد این انتظارات نسبت مزبور را در کوتاه مدت تا رقم بین ۷ تا ۸ نیز افزایش دهد و پس از تجربه این رقم بازار تا مدتی در مدار اصلاح حرکت خواهد کرد. در بلندمدت نیز رفع هر نوع ریسکی از بازار سهام کشور موجب افزایش نسبت پی بر ای بازار خواهد شد. البته این امر در شرایطی اتفاق می افتد که چرخ اقتصاد کشور بر مدار بهبود حرکت کند و همگام با آن شاهد کاهش نرخ تورم و در پی آن کاهش نرخ سود بانکی باشیم. ضمن اینکه بهبود در وضعیت بازارهای جهانی نیز منجر به افزایش پی بر ای بازار خواهد شد. به هر ترتیب بر اثر این عوامل، انتظار رشد پی بر ای بازار تا ۱۰ مرتبه نیز در بلندمدت غیر منطقی نیست. البته افزایش این نسبت باید با رشد صورت و مخرج کسر به طور همزمان رخ دهد و در صورتی که رشد فزاینده این نسبت بدون پشتوانه بنیادی و عملیاتی شرکت ها حاصل شود، وضعیت نگران کننده ای برای بورس تهران رقم خواهد خورد.

نیاز به اصلاح برای رشد مداوم

مازیار فتحی، کارشناس بازار سرمایه: با وجود رشد شاخص ها در بازار فعلی، هنوز قیمت سهام بسیاری از شرکت ها پایین است و جای رشد زیادی دارد. به عنوان مثال هنوز P/ E اغلب صنایع بسیار پایین است و در مقابل بسیاری از سهم ها آرام آرام وارد مرحله اشباع خرید می شوند و قیمت شان از حد تعادلی خارج می شود. درست است که هنوز بازار سرمایه وارد فضای حبابی نشده اما بحث این است که رشد باید بر اساس اصولی اتفاق بیفتد. در تمام دنیا همین گونه است. صعود بدون اصلاح و بدون منطق بازار خطرناک است. درست است که رفع تحریم ها چشم انداز مثبتی به اقتصاد ایران داده و بازار سرمایه نیز بازار انتظارات است. این انتظارات باید درصد معقولی از رشد قیمت یک سهم را رقم بزند، چرا که شرایط بنیادی سهم نیز پارامتری تاثیرگذار در رشد قیمت سهام است. در حال حاضر شاهدیم برخی صنایع همچون صنعت خودرو بدون اصلاح تکنیکال صعود می کند که این رشد خطرناک است. در این شرایط آماتورها هیجان زده وارد بازار شده و روز به روز صف های خرید طولانی تر می شود. در صورتی که بازار در زمان کنونی اصلاح شود، خوب است ولی اگر این اصلاح به ما ه های آینده موکول شود، وضعیت بد و سختی در انتظار خواهد بود و در این زمان همین افراد آماتور هستند که متضرر می شوند. باید به P/ E هدف بازار نیز توجه داشت. این P/ E در صنایع مختلف عددی متفاوت است. مهم ترین مشکل فعلی بازار این است که تفکیکی بین سهم ها در نظر گرفته نمی شود. به عنوان مثال در صنعت سیمان با توجه به اوضاع بنیادی سیمانی ها و نبود امید نسبت به حل مشکلاتشان در آینده، P/ E برابر ۵ نیز شاید زیاد باشد اما این رقم برای بانکی ها ۸هم می تواند باشد. در مجموع به اعتقاد من P/ E بازار در میان مدت قابلیت صعود تا ۷ و ۸ مرتبه را دارد. البته تاکید می کنم در حال حاضر بازار حبابی نیست ولی در صورتی که شاخص پیوسته و بدون اصلاح رشد کند، هیجان بازار افزایش یافته و شاهد حبابی شدن بازار خواهیم بود.

فشار پول، عامل رشد برخی سهام

ایمان مقدسیان، مدیر سرمایه گذاری کارگزاری سهام گستران: با وجود رشد قابل توجه شاخص در روزهای اخیر و همچنین بازدهی خوب و مثبتی که شاهد هستیم، این نگرانی وجود دارد که بازار در برخی از گرو ه ها حبابی شود؛ چرا که کارآیی تخصیصی در بازار وجود ندارد. زمانی کارآیی تخصیصی در بازار وجود دارد که پول و سرمایه به سمت صنایعی رود که توجیه داشته و سود خوبی بدهند. در حال حاضر این وضعیت دیده نمی شود. بورس و سهامداران ما باید به این نکته توجه کنند که اجرایی شدن و تاثیرگذاری خبرهای مثبت سیاسی و اقتصادی و همچنین رفع تحریم ها موضوعی زمانبر خواهد بود و اثرات این عوامل را در کوتاه مدت نخواهیم دید. متاسفانه سهامداران به این موارد توجه نمی کنند و از فاکتورهایی همچون P/ E سهم، سود فعلی و سود سال آینده شرکت غافل شده اند. علاوه بر این، سهامداران باید توجه داشته باشند در بازار محصولات آن شرکت در سال آینده تغییری رخ خواهد داد یا ثابت می ماند و اینکه شرکت به حداکثر تولید خود رسیده یا خیر. آیا سهامدارانی که در این روزهای مثبت بورس، وارد بازار شده اند؛ فرصتی برای اختصاص دادن به آن دارند یا قرار است کار را به یک صندوق سرمایه گذاری بسپارند؟ طبیعتا انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری نیز کار ساده ای نبوده و نیاز به تحلیل دارد. در بازه زمانی دی ماه سال ۹۲ تا دی ماه سال جاری، سهامداران بسیاری بودند که با ضررهای سنگینی مواجه شدند و حتی به دلیل استفاده از اهرم ها، اصل پول خود را نیز از دست دادند؛ امکان تکرار این سناریو وجود دارد. در شرایط فعلی شاهدیم P/ E سهم هایی که زیان انباشته داشته و وضعیت نابسامانی دارند، از حد گذشته است. به عنوان مثال می توان به گروه خودرویی اشاره کرد. در این گروه در حال حاضر خبهمن پایین ترین P/ E را دارد که حدود ۷ است؛ اما باقی شرکت ها P/ E بسیار بالایی حدود ۱۵ و ۲۰ دارند که منطقی نیست. به اعتقاد من P/ E هدف بازار در کوتاه مدت ۷ مرتبه و شاخص هدف ۸۰ هزار واحدی را می تواند داشته باشد که یکی از لازمه های آن کاهش غیردستوری نرخ سود بانکی است. می توان گفت تداوم رفتار فعلی در بعضی از گروه ها ممکن است به حبابی شدن بازار منجر شود که یکی از دلایل اساسی آن این است که بازار از فاکتور کارآیی تخصیصی غافل شده است. در بازار این روزها، سرمایه و پول به سمتی رفته که سود نبوده و تنها فشار پول، قیمت سهام شرکت ها را بالا می برد.

خرید بدون تحلیل در معاملات

احسان رضاپور، عضو هیات مدیره مشاور سرمایه آوای آگاه: استراتژی کنونی سرمایه گذاران در معاملات بازار سهام، تنها استراتژی خرید در معاملات است. یعنی معامله گران بدون توجه به وضعیت شرکت ها و بدون تفکیک قائل شدن بین شرکت ها تنها در پی اخبار مثبت پیرامون رفع تحریم ها در معاملات بازار سهام در صف خرید حاضر می شوند. در این راستا نیز شاهد حضور افراد غیر حرفه ای زیادی در بازار هستیم، افرادی که تنها با توجه به اخبار رسانه ها مبنی بر روند صعودی متغیر های بورسی و برخی اظهار نظر های غیر کارشناسی در فضای مجازی در تلاشند از قافله ای که برای خرید سهام هجوم برده اند، عقب نمانند و از این رو شاهد تشکیل صف های خرید طویل در قیمت های غیر ارزنده برخی شرکت ها که وضعیت بنیادی نامناسبی را دارند، هستیم. از طرفی چشم انداز کاهش نرخ سود بانکی در سال آینده در راستای کاهش نرخ تورم نیز یکی دیگر از دلایل ورود پر شتاب نقدینگی حقیقی ها به معاملات بازار سهام است اما به نظر می رسد ادامه روند کنونی با این شتاب در شرایطی که فاصله زمانی زیادی تا احیای شرکت ها وجود دارد، برای بازار سهام شرایط نامناسبی را رقم خواهد زد. شرایطی که بازار سهام چند بار آن را تجربه کرده است. البته نباید این نکته را فراموش کرد که اگر معامله گران در خرید های خود بین شرکت ها تفاوت قائل شوند، می توان رشد پایداری را برای بازار سهام پیش بینی کرد. اما به هر ترتیب دیدگاه منطقی به روند بازار سهام و وضعیت شرکت ها، افزایش چشمگیر نسبت قیمت به درآمد بازار را در دو تا سه ماه آینده دور از انتظار می داند اما به طور قطع در برخی شرکت ها که رفع تحریم ها می تواند با سرعت بیشتری اثر گذار باشد، شاهد افزایش این نسبت خواهیم بود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir