سقوط نفت به زیر ۳۰ دلار

اقتصاد ایرانی: سقوط مجدد قیمت نفت طی هفته اخیر موجب شد قیمت نفت رقم های زیر ۳۰ دلار را نیز تجربه کند. نفت اوپک در روزهای اخیر در حالی قیمت های زیر ۳۰ دلار را تجربه می کند که قیمت نفت برنت و وست تگزاس آمریکا نیز به مرز ۳۰ دلار در حال نزدیک شدن هستند. آخرین باری که قیمت نفت اوپک زیر ۳۰ دلار بود، سال ۲۰۰۳ بود. این مسأله برای کشورهای عمده صادرکننده نفت از جمله ایران، بسیار مهم است. با ارقام فروش نفت به قیمت های کنونی، دولت برای سال بعد نمی تواند چشم امیدی به بهبود وضعیت بودجه عمرانی داشته باشد که ممکن است همین امر موجب تعمیق رکود موجود نیز بشود.

یکی دیگر از پیامدهای کاهش شدید قیمت نفت، کاهش چشمگیر فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی در دنیا بود که این امر نیز موجب صدمه زدن به صنایع داخلی و بورس خواهد شد. زیرا سهم عمده ای از صادرات غیر نفتی ایران در اختیار شرکت های پتروشیمی قرار دارد و سهم شرکت های تولیدکننده فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی در بورس ایران زیاد است. لذا همانقدر که نزدیک شدن به زمان اجرایی برجام خبری خوب برای صنایع و اقتصاد کشور است اما کاهش شدید قیمت نفت موجب حنثی شدن این وضعیت خوب خواهد شد.

به نظر می رسد در کوتاه مدت قیمت نفت همچنان کاهش یابد زیرا به گفته مسئولان وزارت نفت، شرکت ملی نفت قادر است تا شش ماه بعد از شروع اجرایی شدن برجام، در دو مرحله جمعاً یک میلیون بشکه نفت صادرات خود را افزایش دهد و این مسأله برای بازار جهانی نفت که با مازاد بیش از ۱.۶ میلیون بشکه ای در روز مواجه است، فشار در جهت کاهش بیشتر قیمت نفت ایجاد خواهد کرد. لازم به ذکر است که بعد از تحریم ایران در سال های گذشته، عربستان و عراق با افزایش تولیدات خود توانستند کاهش صادرات ایران را جبران کنند اما هر دو کشور برنامه ای برای کاهش تولیدات خود با توجه به رفع تحریم های ایران ندارند. همین مسأله نیز منجر به اختلاف در تصمیم گیری در اوپک شده است و کاهش قیمت ها در ماه های اخیر را تشدید کرده است.

دیگر اتفاقی که در هفته گذشته افتاد، تعطیلی مجدد بازارهای سهام چین در روز پنج شنبه هفته گذشته بود. برای بار اول در سال جاری، روز سوم ژانویه بود که بازارهای سهام چین با مشاهده فشار زیاد فروش و افت بیش از ۵ درصدی تعطیل شدند و این مسأله در روز پنج شنبه مجدداً اتفاق افتاد تا وضعیت نگران کننده چین همچنان ادامه داشته باشد. در همین روز بود که دولت چین، تضعیف یوآن را برای بار دوم در یکسال گذشته  انجام داد تا بتواند وضعیت اقتصاد داخلی را کمی بهبود ببخشد.

البته شاخص های منتشر شده از اقتصاد این کشور در هفته گذشته نیز حاکی از ادامه وضعیت نگران کننده این کشور می باشد. تورم ۱.۶ درصدی مصرف کننده، تورم ۵.۹- درصدی تولیدکننده، کاهش ۱.۴ درصد ارزش صادرات و ۷.۶ درصدی ارزش واردات چین نسبت به سال گذشته همه و همه حاکی از وضعیت نه چندان مساعد این کشور دارد.

اقتصاد آمریکا در هفته گذشته شاهد انتشار شاخص های مناسبی بود که در مهمترین آنها، اشغال غیر کشاورزی این کشور در ماه دسامبر ۲۹۲ هزار نفر افزایش یافت که با پیش بینی ۲۰۳ هزار نفری کارشناسان فاصله زیادی داشت که در نهایت منجر به تثبیت نرخ بیکاری در سطح ۵ درصد شد. این اخبار خوب ممکن است منجر به افزایش مجدد نرخ بهره در ماه های آتی شود.