مشکل بخش تولید در قانون نیست، در اجراست
اقتصاد ایرانی: تولید در علم اقتصاد تعاریف متفاوتی دارد در تعریفی وسیع تر تولید شامل به وجود آوردن و خلق تمام کالاها، خدمات و محصولات است، انگیزه غایی تولیدکنندگان در هر اقتصادی، به دست آوردن سود است؛ هر چند در کوتاه مدت هدف های دیگری توسط سرمایه گذاران تعقیب شود.تولید یک کالای ضروری، یا در کشور صورت می گیرد یا باید آن را تولید کرد. متاسفانه در ایران، شروع یک فعالیت اقتصادی فوق العاده مشکل است و سد های متعددی در برابر سرمایه گذار دیده می شود؛ چنانکه طبق آمار موسسات جهانی در رتبه بندی کشور ها از نظر سهولت شروع کسب و کار، ایران در اواخر جدول قرار دارد.
در برهه ای از زمان که تحریم اقتصادی ایران همزمان با بحران های اقتصاد جهانی منجر به رسوب بحران در بخش های تولیدی کشور و کاهش رقابت پذیری بنگاه های صنعتی و معدنی و در نتیجه تعطیلی آنها و یا کاهش تولید و افزایش ضررها شده است طرح حمایت از تولید ملی به منظور رونق فعالان کشور و تقویت بخش اقتصاد،صادرات و سایر اهداف مدنظر قرار گرفت. در گفتگو با سید مهدی هاشمی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به بررسی اقدامات موثر نمایندگان برای رفع موانع و حمایت از تولید پرداخته ایم.
اقتصاد ایرانی: یکی از مسائلی که اقتصاد ایران را دچار چالش کرده و می کند موضوع انسداد راههای تولید است که این موضوع توسط نمایندگان محترم مجلس بشکلهای مختلف مطرح شده است اقداماتی هم در مجلس برای حمایت از تولید و کارهایی در این زمینه برای خروج از رکود انجام شده است. بفرمایید اقدامات صورت گرفته چه نتیجه و خروجی داشته است؟
تولید و سرمایه گذاری های مرتبط با آن از دیرباز یکی از حیاتی ترین مسایل اقتصادی در تمام کشورهای دنیا بوده و هرکشوری فارغ از موانع و محدودیت هایی که از لحاظ منابع و سرمایه دارد برای حداکثر کردن موج اشتغال زایی و درآمد زایی به دنبال شناخت مزیت های نسبی خود در تولید و جذب سرمایه گذار برای کسب درآمد با استفاده از منابع، امکانات و پتانسیل های موجود در خود می باشد. نمایندگان مجلس نیز در جهت حمایت از تولید و اجرایی شدن اصل ۴۴ و همینطور اقتصاد مقاومتی اقدامات زیادی را انجام داده و قوانین متعددی تصویب کرده ایم، ما حتی برای مبارزه با قاچاق کالا قوانینی را در نظر گرفتیم که مصوب به اجرا شد، و به لحاظ اهمیت حمایت از تولید و خروج از رکود فراکسیونی در مجلس تشکیل شد تا مباحث مختلف آن را دنبال کند، بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که ما مشکل کمبود قانون نداریم شاید در بعضی موارد حتی این زیاد بودن قوانین موجود، موجب دست و پاگیرشدن و عدم رونق تولید در بخش داخل شده است به همین دلیل در جلسه ی گذشته با اعضای این فراکسیون بحث قوانین اضافه مطرح شد و برای لغو برخی از این قوانین به نتیجه رسیدیم.
به عقیده من یکی از مهمترین مشکلات در بخش حمایت مشکلات بانکی است، البته این موضوع جدیدی نیست و همواره با این معضل روبرو هستیم و حمایتی از بخش تولید توسط سیستم بانکی صورت نمی گیرد و بعضا قوانین که وجود دارد شرایطی را ایجاد کرده که اگر سرمایه گذار سرمایه ی خود را در بانک بگذارد و سود آن را بگیرد نه تنها ریسکی را نخواهد پذیرفت و کاری هم انجام نداده، بلکه یک سود تضمین شده ای را در نهایت خواهد داشتف به همین دلیل افرادی که قابلیت به راه انداختن کسب و کار و تولید را دارند به دنبال راه راحت تر برای سرمایه گذاری هستند.
از طرف دیگر، در اجرای سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری و سایر قوانینی که از قبل داشتیم در رابطه با اصل ۴۴ و یا در ارتباط با مبارزه با قاچاق کالا موجب به وجود آمدن موانعی برای تولید کنندگان شده است به عبارت بهتر قسمت اعظم مشکلات این بخش به نحوی اجرای قوانین بر می گردد، بنده بسیار متاسفم که تصویب کردند وام کالای مصرفی به کالاهای خارجی هم تعلق می گیرد این کار موجب تشدید رکود در صنایع داخلی ما می شود، و من امیدوارم که با نگاه حقیقی و با دید بحث حمایت از تولیدات داخل و اشتغال زایی البته با ارتقای کیفیت محصولات تولیدی بتوانیم شرایطی را بوجود بیاوریم که تولید کنندگان با صرفه ی اقتصادی و البته احساس حمایت برای به وجو آوردن اشتغالی سالم تلاش کنند.
اقتصاد ایرانی: بفرمایید قوانینی که قابلیت عملیاتی شدن نداشته باشد چه ارزشی را دارند؟
درست است، بسیاری از قوانین ما متاسفانه فرمت اجرایی ندارد. همان طور که می دانیم، مجلس یک وظیفه قانون گذاری و یک وظیفه نظارتی دارد. که در این میان ابزاری چون تذکر، سوال و استیضاح در اجرای وظیفه نظارتی مجلس تعیین شده است. و بیش از این کاری نمی توانیم انجام دهیم. اکنون تعداد زیادی از قوانین اجرا نمی شود آن هم فقط مربوط به این دولت نمی شود درگذشته هم این کار ار می کردند. بطور مثال قانون کسب و کار را در مجلس تصویب کردیم و دادیم به دولت که آیین نامه آن را بنویسد و اجرایی کند فرض می کنیم که اصلا قابلیت اجرایی نداشته باشد که چنین چیزی نیست زیرا وقتی قانونی تصویب می شود نظر دولت هم لحاظ شده است و به تائید شورای نگهبان رسیده است اگر این قانون مشکل داشته چرا بعد از دوسال هیچ لایحه، پیشنهاد و نظری به مجلس داده نمی شود و فقط در تهیه و تصویب آیین نامه اش هیچ اقدامی نمی شود، روزانه قوانین متعددی تصویب می شود همچنین شاهد هستید که تعدادی از وزرای محترم بدلیل عدم انجام وظایف یا اجرای قانون سه کارته هم شده اند و نتوانستند نمایندگان مجلس را قانع کنند، من قبول دارم که اعتقاد، ساختار و سیستم در حمایت از بخش تولید در کشور ما بسیار ضعیف است و یا اصلا وجود ندارد. متاسفانه ما فضای رقابتی نداریم چون در بسیاری از این موارد انحصار است و این انحصار در اختیار یک بخش های خاصی قرار گرفته، مثلا بحث ازادسازی قیمت بلیط های هواپیما وقتی که شما بسیار کمتر از آن نیاز جامعه ظرفیت دارید و این ظرفیت را به هرقیمتی ارائه کنید در واقع متقاضیان هم باید از آن استفاده کنند زیرا چاره و قدرت انتخاب دیگری ندارند در حقیقت فضای رقابتی وجود ندارد چگونه باید رقابت ایجاد کرد؟ چگونه مردم می توانند قدرت انتخاب داشته باشند؟ ما اجازه نمی دهیم بخش خصوصی بیاید و در بعضی زمینه ها بنگاه داری کند ، ما باید تولید کنندگان مان را یا از مالیات معاف کنیم یا شرایطی را در نظر داشته باشیم، وقتی ما می خواهیم ۲۵ درصد از همه قشرها مالیات بگیریم حداقل باید یک درصدی هم معادل درصد بانکی که الان بانک سود می دهد به کسانی که سرمایه گذاری می کنند و ریسکی را پذیرفته اند بدهیم، بسیاری از این کارها در اختیار دولت است و دراختیار مجلس نیست ضمن اینکه ما هم اعلام آمادگی کردیم که برای حمایت از تولید اقدامات موثر را به انجام برسانیم.
در حقیقت باید بنگاهی که فعالیت اقتصادی انجام می دهد و درآمد زا است از مالیات معاف شود. تولید باید در شرایط مساوی با بخش خصوصی اولویت داده شود چطور ممکن است یک بخش دولتی را برای تولید از مالیات معاف کنیم بعد در رقابت با بخش خصوصی هم شرکت کند! قطعا این طور نیست و اگر موردی باشد پیگیری خواهیم کرد، تخلف در هرموردی ممکن است وجود داشته باشد این نقص قانون نیست و باید در اجرا دقت شود تا جلوی سوء استفاده و تخلف گرفته شود. قطعا نمیتوانیم بخاطر اینکه ممکن است یک تخلفی در جایی صورت بگیرد طیف کثیری را از یک امکانی محروم کنیم.
مجلس در بحث نظارتی باید بیش از بخش تقنینی سرمایه گذاری و ورود پیدا کند اما اگر اعتقاد به لزوم انجام کار وجود نداشته باشد ما هر روز تنش و چالشی را خواهیم داشت در حال حاضر نقص از قانون نیست عیب یا اشکال در اجراست که باید نظارت را تقویت کرد و در عمل این اشکالات را رفع کنیم.
