سهم صادرات خودرو به نزدیک صفر رسید

اقتصاد ایرانی: با وجود آنکه سهم صادرات خودرو از کل صادرات صنعتی کشور از ۰.۵ درصد در سال ۸۲ به ۳.۷ درصد در سال ۸۶ رسیده بود اما در سال های اخیر این سهم به شدت افت کرد به گونه ای که سهم ۳.۷ درصدی به سهمی حدود ۰.۴ درصد و نزدیک صفر در سال ۹۳ افت کرد.

به گزارش تابناک، صنعت خودرو در صادرات صنعتی کشور فاقد جایگاه معناداری بوده و صنعت خودروی کشور کاملا وابسته به بازار داخلی بوده و به رغم حمایت های تعرفه ای و محدودیت های مقداری دولت، کاملا از رویکرد جایگزینی واردات پیروی می کند و برخلاف ادعای خودروسازان و مدیران دولتی حاکم بر این صنعت، به هیچوجه رویکرد صادراتی مشاهده نمی شود.

آمارها نشان می دهد روند ارزش صادرات خودروی کشور در فاصله سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴ کاملا صعودی بود به گونه ای که از زیر ۵۰ میلیون دلار به بیش از ۴۴۴ میلیون دلار در سال ۱۳۸۶ افزایش یافته است اما در سال های بعد میزان صادرات با نوساناتی همراه بوده و در سال های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ به کمترین مقدار خود در سال های اخیر یعنی کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است. 

به عبارت دیگر طبق تحقیق مرکز پژوهش ها در فاصله سال های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۳ در صادرات خودرو برنامه مشخص و هدفمندی مشاهده نمی شود و صادرات خودرو بیشتر تابع سیاست های مقطعی و سالیانه است. 

نکته قابل تأمل آنکه به رغم افزایش سه برابری نرخ ارز در این سال ها، به جای تحریک صادرات و افزایش چند برابری آن در مقایسه با سال های قبل، عملا میزان صادرات صنعت خودروسازی کاهش یافت که این امر بیشتر به دلیل پایین بودن سطح تکنولوژی، رکود تولید و کاهش بیش از ۵۰ درصدی تولید خودرو در سال های اخیر است.

ارزش صادرات خودرو خلاف واردات خودرو دارای روندی نزولی بوده و حجم صادرات خودرو از حدود ۶۰ هزار دستگاه به حدود ۱۸ هزار دستگاه در سال ۱۳۹۳ تنزل یافته است. 

در سال های اخیر میانگین ارزش هر دستگاه خودروی صادراتی به استثنای سال ۱۳۹۲، حدود ۵ هزار دلار بود که با احتساب نرخ تسعیر دلار آزاد معادل ۳۳ هزار ریال، قیمت ریالی هر دستگاه خودروی صادراتی کشور به طور متوسط حدود ۱۶۰ میلیون ریال برآورد می شود که با مبلغ فروش داخل این خودروها قابل مقایسه نیست، چراکه اگر تمام صادرات خودرو از نوع پراید یا تیبا هم باشد باز هم میانگین قیمت هر دستگاه خودروی صادراتی می باید از ۲۰۰ میلیون ریال بیشتر می شد در حالی که در ترکیب صادرات خودرو انواع سمند، پژو SD، پژو پارس، پژو ۲۰۶، رانا، تندر ال ۹۰ و غیره نیز وجود دارند. 

لازم به ذکر است که به رغم ادعای خودروسازان مبنی بر اینکه هزینه هایی نظیر مالیات بر ارزش افزوده عوارض و بیمه شخص ثالث نیز به قیمت فروش خودرو در هنگام تحویل به مشتری در ایران هم اضافه شود، باز هم قیمت صادراتی خودرو از قیمت فروش داخلی آن بیشتر خواهد شد، زیرا در ترکیب صادرات انواعی از خودروها و در سطوح قیمتی متفاوت وجود دارند که پراید یا تیبا در کف این قیمت ها قرار دارند و از طرف دیگر باید هزینه های حمل و نقل خودروهای صادراتی، بیمه حمل، هزینه های بازاریابی و تبلیغات و غیره را نیز به آن اضافه کرد که در فروش داخل این هزینه ها کمرنگ خواهد بود.