تاثیر اقتصاد بر انتخابات و بالعکس

اقتصاد ایرانی: کم نیستند اتفاقات سیاسی که بر اقتصاد تاثیرگذارند و گاهی هم برعکس این مسائل اقتصادی است که برای سیاسیون و سیاست تعیین تکلیف می کند به راحتی می توان گفت که اقتصاد و سیاست دو حوزه ناگسستنی هستند.
اکنون تاثیر اقتصاد بر سیاست و تاثیر سیاست بر اقتصاد را با توجه به نزدیک شدن به زمان انتخابات بررسی می کنیم. می بینیم که انتخابات چه تاثیری بر اقتصاد دارد و اقتصاد کنونی چه تاثیری بر انتخاب افراد خواهد داشت.
به گزارش تعادل، اقتصاد فعلی و خصوصا آینده ایران پیوندی ناگسستنی با انتخابات آینده دارد. از سویی شرایط اقتصادی بر مشارکت مردم تاثیر دارد و از سویی همه امید به بهبود وضعیت اقتصادی بعد از این حماسه سیاسی دارند. این مسائل تقریبا نیازی به اثبات ندارد و همگان این موضوعات را قبول دارند.

انتخاب شعار اقتصادی توسط کاندیدا

رویدادهای سیاسی هر روز در رسانه ها منعکس می شود و لحظه یی نیست که اخبار سیاسی در رسانه ها منتشر نشود، پرحاشیه ترین رویداد سیاسی در هر کشور انتخابات است.
جمهوری اسلامی ایران در ماه پایانی سال جاری انتخاباتی در دو سطح حساس را در پیش دارد. انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی بر فضای اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود و از سویی نیز احتمالا اقتصاد نیز بر انتخابات آتی تاثیرگذار خواهد بود. این تاثیر به اندازه یی است که پیش بینی ها حکایت از وجود شعارهای اقتصادی در تبلیغات کاندیداها دارد زیرا در شرایط فعلی اقتصاد دغدغه اصلی مردم است.
براساس فرمایشات مقام معظم رهبری اقتصاد اصلی ترین مساله کشور است. رقابت پیش رو در مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری باید در راستای حل این معضل ملی باشد.
انتخابات فرصت مناسبی برای بیان نظرات گروه های مختلف سیاسی و عامه مردم درخصوص مسائل مختلف در سطح جامعه است. قطعا افرادی که پا به این عرصه گذاشته اند بحث اقتصاد را فراموش نخواهند کرد زیرا در این صورت دست به فرصت سوزی تاریخی زده اند. در این گزارش از چند عامل که بر اقتصاد و انتخابات تاثیرگذار است، صحبت خواهیم کرد.

پیوند ناگسستنی اقتصاد و سیاست

اقتصاد و سیاست جمهوری اسلامی ایران در اکثر زمان ها پیوند ناگسستنی داشته اند. ایران اسلامی در تاریخ خود دو بار شرایط سخت سیاسی و اقتصادی را در کنار هم داشته است. در زمان 8 سال جنگی که بر ایران تحمیل شد، چندین سال شاهد اقتصادی ویران بودیم که با اعتماد مردم به سیاست موجود در کشور سر بلند شدیم. در سال های گذشته نیز برای بار دوم مردم گرفتار این شرایط سخت شده اند. اتهامات بی اساس بر صنعت صلح آمیز هسته یی و اعمال تحریم های ظالمانه شرایطی را ایجاد کرد که اقتصاد ایران به کندی پیش رفت. درحال حاضر در شرایط فعلی به سوی دوران پسا برجام حرکت می کنیم. در این دوران دو انتخابات حساس نیز وجود دارد که قطعا وضعیت اقتصادی و انتخابات بر یکدیگر تاثیرگذارند. این موضوع هم می تواند فرصت خوبی برای آنها که برنامه اقتصادی دارند، باشد و هم می تواند نگرانی را برای عده یی به وجود آورد که با وجود مسوولیت در گذشته نتوانستند توقعات اقتصادی مردم را محقق کنند و در این مسیر گام بردارند.

تاثیر مشارکت بر انتخابات و اقتصاد

مشارکت واژه یی پر اهمیت در همه موضوعات است. درخصوص انتخابات میزان مشارکت حرف اول را می زند. از سویی نیز گمانه هایی پیرامون ابهام در میزان این مشارکت با وجود مسائل اقتصادی نیز وجود دارد. براساس آمارها تورم، رکود و بیکاری از عواملی است که بر مشارکت تاثیر منفی دارد و در عوض با افزایش سطح سواد و درآمد سرانه مشارکت گسترده یی شکل خواهد گرفت.
حضور پر شور مردم بر پای صندوق های رأی مشارکتی را ایجاد می کند که در آینده امیدواریم شاهد حضور این اتحاد در عرصه اقتصاد نیز باشیم.
نباید فراموش کرد که ثباتی ایجاد شده از سیاست خصوصا در بحث انتخابات بر اعتماد مردم، بخش خصوصی و آینده ایران نیز تاثیر خواهد داشت. امید ایجاد شده در دل صاحبان سرمایه، تولیدکنندگان و مسوولان اقتصادی فعالیت در این عرصه را افزایش می دهد. اما عده یی معتقدند که مجلس هماهنگ با دولت می تواند وضع اقتصاد را بهبود دهد و شاید برای هماهنگی بیشتر مجلس و دولت مردم مشارکت بیشتری نشان دهند هر چند که عده یی هم این ماجرا را قبول ندارند و معتقدند پیشرفت ها در تضارب نظرها و بحث اتفاق می افتد و لازم است مجلس نگاهی متفاوت از دولت داشته باشد.

تاثیر انگیزه بر مشارکت مردم

حضور و مشارکت مردم هم در عرصه انتخابات و هم در حوزه اقتصادی مستلزم انگیزه است.
ابتدایی ترین حرکت در هر انتخابات وعده ها و شعارهای کاندیداها برای بالا بردن انگیزه است. وعده های اقتصادی و رفع مشکلات در این حوزه در شرایط فعلی احتمالا در اولویت تمامی نامزدهای انتخاباتی خواهد بود. البته اقتصاد موضوعی است که در حافظه بلندمدت مردم قرار دارد و در شرایطی که احساس کنند وعده ها رنگ و بویی از حقیقت ندارد از فرد کاندیداها و حتی شاید از فضای انتخابات دور شوند.
انگیزه هر قشر با متغیرهای گوناگون بالا می رود. به طور مثال برای تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه، متغیرهای مالیات و سود بانکی و برای مصرف کنندگان و خانوارها، متغیرهای نرخ تورم، افزایش رفاه و درآمد و در نهایت برای جوانان متغیرهای اشتغال و مسکن اهمیت بیشتری دارد.

میزان تاثیر شرایط اقتصادی ماه های قبل از انتخابات بر مشارکت

تحولات و وضعیت اقتصادی قبل از برگزاری انتخابات به دو صورت در انتخابات موثر است. اول اینکه وضعیت اقتصادی بر جلب نظر مردم برای مشارکت تاثیرگذار است و دوم اینکه وضعیت اقتصادی بر رأی مردم به نامزدها و تایید یک حزب موثر است.
درخصوص وضعیت اول تصمیم گیران می توانند برای جلب آرای مردم متغیرهای اقتصادی را به سمتی حرکت دهند که رضایت مردم جلب شود. البته این کار به میزان دانش مردم نیز بستگی دارد و شهروندان عاقل تر از آن هستند که توسط سیاستمداران منفعت طلب به سمت و سوی خاصی هدایت شوند.
پیرامون وضعیت دوم نیز نگاه مردم بر دغدغه های نامزد و حزب است و از چندین ماه قبل به بررسی این دغدغه ها و مواضع فرد در زمان بحران های اقتصادی می پردازند. البته آخرین حرکت در این رابطه همان گونه که اشاره شد، شعار ها و وعده اقتصادی است.
مهم ترین و ملموس ترین موضوع در اقتصاد هر کشور که تاثیرگذار بر تصمیم های سیاسی مردم در انتخابات است، نرخ تورم است. رأی و نظر مردم نسبت به سیاست های دولت به شدت وابسته به نرخ تورم است.
تورم متغیری است که هر روز مردم آن را لمس می کنند و در ارزیابی خود نسبت به عملکرد سیاست گذاران، آن را ملاک قرار می دهند.

تاثیرات نامزدها در انتخابات بر اقتصاد

در دو انتخابات مهم پیش رو نامزدهای انتخاباتی باید برنامه یی صحیح را پیرامون اقتصاد و سیاست های انتخاباتی در پیش بگیرند.
ازجمله یی برنامه ها ثبت نام افراد شایسته در این حوزه است. احزاب و آنها که دغدغه مردم و نظام را دارند، افرادی را تشویق به حضور و ثبت نام کنند که نسبت به مسائل اقتصادی بیگانه نباشند و دغدغه توسعه کشور و رفع معضلات موجود را داشته باشند.
از سویی نیز نامزدهای انتخاباتی اگر واقعا دلسوز نظام، رهبری و کشور هستند در صورتی پا به این عرصه مهم و حساس بگذارند که احساس کنند، می توانند به حل اصلی ترین معضل کشور در آینده کمک کنند.
نباید فراموش کرد که پیش از همه اینها انتخاب افراد در درون حزب ها برای ورود به انتخابات نیز باید مورد توجه قرار گیرد و انتظار می رود که گروه ها و جناح های سیاسی، تمام سعی شان انتخاب تیمی متوازن و هم نظر در مسائل اقتصادی باشد.
اتحاد و همدلی نمایندگان مجلس آینده نسبت به وضعیت اقتصادی امری مهم است و نباید در آینده استراتژی های متفاوت و ضد و نقیض در این عرصه شکل گیرد. در کنار تمامی گفته ها در انتخابات اسفند ماه نظارت صحیح نهاد نظارتی حایز اهمیت است و توصیه می شود به اقتصاد به عنوان یک مشکل مهم توجه ویژه داشته باشند.
این نهاد در تایید صلاحیت ها در این دوره باید اقتصاد را هم مورد توجه قرار دهد. صلاحیت های بسیاری از افراد در دوران های گذشته مورد شک و تردید قرار گرفته و افرادی که از همین حالا منابع کشور را در رقابت های انتخاباتی در امور نامتعارف خرج کرده اند، نباید جایی در دستگاه های سیاست گذار داشته باشند.
نظارت بر تبلیغات نامزدهای انتخاباتی در این راستا کمک خواهد کرد. فضای کشور در شرایط فعلی نباید با وعده های پوچ تبلیغاتی ملتهب شود.
در ابتدا صحبت از برنامه کردیم که نیازمند ارائه برنامه اقتصادی مشخص، علمی و مفید برای اوضاع اقتصاد کشور هستیم. این برنامه ها باید راه درمانی برای اقتصاد مریض ایران باشد. در تمامی انتخاب ها مهم ترین وظیفه را مردم بر عهده دارند که با چشمانی باز، ذهنی هوشیار به اصلح ترین نامزدهای انتخاباتی رأی دهند.
انتخاب آنها هر چه باشد، خوب یا بد آینده ساز کشورمان خواهد بود. تغییر این وضع پیش از همه برنامه ها و مسوولیت ها در گرو انتخاب آگاهانه نمایندگان مجلس آینده از سوی مردم است.
در نهایت مسوولان دولت، کارشناسان، رسانه ها و افرادی که دغدغه اقتصادی دارند در شرایط انتخابات پیش رو باید به چند نکته توجه داشته باشند. آنها باید در راستای آگاه سازی مردم به حقوق اقتصادی خود و مطالبه آن در انتخابات حرکت کنند و در مرحله بعد به دنبال ایجاد و گسترش سرمایه اجتماعی در میان مردم به ویژه از سوی متولیان حکومتی باشند.
اعمال انواع سیاست های اطلاع رسانی در جهت کارکردهای پدیده مشارکت در اقتصاد را نباید در این شرایط فراموش شود و بسط روحیه آینده اندیشی در میان مردم و مسوولان و گسترش مطالبات اقتصادی مردم از طریق اعمال فراخوان رسانه یی نیز حایز اهمیت است.
طرح شدن نظریه های مختلف و مباحثات کارشناسی صاحب نظران اقتصادی طرفدار کاندیداهای مختلف سبب هم اندیشی و تبادل اندیشه های مختلف و گاهی متناقض خواهد شد که در صورت هوشمندی تصمیم گیران آتی می تواند به یک راهکار روشن و راهگشا منجر شود.