چشم‌انداز رشد بخش خدمات در سال ۹۴

اقتصاد ایرانی: بررسی شواهد مربوط به خدمات بازرگانی، رستوران و هتلداری (که حدود ۲۳ درصد از ارزش افزوده بخش خدمات را دارد) می تواند تا حدودی نشان دهنده روند تغییرات در ارزش افزوده بخش خدمات در سال ۱۳۹۴ باشد.

به گزارش خبرآنلاین، مرکز پژوهشهای مجلس در این خصوص به بررسی بخش خدمات و دو سوال اساسی پرداخته است؛ آیا امکان ادامه یافتن عملکرد مثبت خدمات بازرگانی در سال ۱۳۹۴ امکان پذیر است؟ ثانیا چشم انداز مورد انتظار برای رشد اقتصادی خدمات بازرگانی و کل بخش خدمات در سال ۱۳۹۴ چیست؟

خدمات بازرگانی حلقه وصل بین طرفین عرضه و تقاضای بازار کالا است؛ به طوری که اولا ستانده بخش های مختلف به ویژه کشاورزی و صنعت از کانال بخش بازرگانی صادر شده و یا در بازار داخلی عرضه می شوند. ثانیا کالاهای مورد نیاز فعالیت های اقتصادی و نهادهای مختلف که به واسطه واردات یا تولید داخل تامین می شوند، از کانال بخش بازرگانی در اختیار آنها قرار می گیرد. بنابراین انتظار بر این است که ستانده خدمات بازرگانی از یک سو متاثر از ستانده بخش هایی چون کشاورزی و صنعت و از سوی دیگر، متاثر از تجارت خارجی کشور باشد.

بررسی چشم انداز سال ۱۳۹۴ مربوط به بخش های کشاورزی و صنعت حاکی از آن است که برآورد رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی در سال ۱۳۹۴ با توجه به آمار وزارت جهاد کشاورزی در حدود ۴.۲ درصد است، اما در مورد بخش صنعت، شواهد مربوط به واردات و تولیدات صنعتی بهار ۱۳۹۴ حاکی از کاهشی بودن ارزش افزوده این بخش در سال ۱۳۹۴ و رشد منفی ۳.۸ درصدی است.

با توجه به سهم بیشتر بخش صنعت نسبت به بخش کشاورزی ازGDP، می توان انتظار داشت که بخش بازرگانی از کانال مربوط به ستانده بخش های کشاورزی و صنعت در سال ۱۳۹۴ از رشد منفی برخوردار باشد. کانال دیگر اثرگذار بر عملکرد بخش بازرگانی مربوط به تجارت خارجی است. آمارها حاکی از آن است که ارزش دلاری واردات در بهار ۱۳۹۴ نسبت به فصل مشابه سال قبل معادل ۲.۴ درصد افزایش داشته، اما ارزش دلاری واردات در بهار ۱۳۹۴ نسبت به بهار ۱۳۹۳ معادل ۱۵.۵ درصد کاهش یافته است.

آمار مجموع صادرات و واردات (تجارت گمرکی) نیز که عامل مهمی در عملکرد بخش بازرگانی است، حاکی از کاهش ۹ درصدی ارزش تجارت گمرکی کشور در بهار سال جاری نسبت به بهار سال گذشته است.

براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، شواهد موجود برای فصل بهار نشان از آن دارد که ادامه چنین روندی برای تجارت گمرکی در بقیه فصول سال جاری باعث شکل گیری رشد منفی برای بخش بازرگانی در سال ۱۳۹۴ از کانال تجارت خارجی شود. در مجموع و به واسطه دو کانال مذکور انتظار بر این است که عملکرد ارزش افزوده بخش بازرگانی در سال ۱۳۹۴ نسبت به ۱۳۹۳ کاهشی بوده و برآورد نرخ رشد خدمات بازرگانی، رستوران و هتلداری در سال ۱۳۹۴ حدودا منفی ۱.۷ درصد است.

با توجه به شواهد آماری فصل بهار سال ۱۳۹۴، در مورد برخی دیگر از زیربخش های خدمات شامل حمل ونقل و انبارداری و ارتباطات و واسطه گری های مالی نیز انتظار بر این است که رشد ارزش افزوده این بخش ها در سال ۱۳۹۴ عددی منفی است. بنابراین با توجه به سهم حدود ۵۴ درصدی سه بخش مذکور از ارزش افزوده بخش خدمات و برآورد منفی بودن رشد ارزش افزوده هر سه بخش در سال ۱۳۹۴، منفی بودن رشد ارزش افزوده بخش خدمات در سال ۱۳۹۴ قابل انتظار بوده و نرخ رشد این بخش در سال ۱۳۹۴ حدود منفی ۰.۴ درصد برآورد می شود.