موضع ایران در نشست اوپک حفظ سقف تولید است

اقتصاد ایرانی: بهای نفت در بازارهای آسیایی و جهانی در انتظار نشست پیش روی سازمان کشورهای صادرکننده نفت - اوپک - است تا مسیر آینده خود را تعیین کند. دستور کار این نشست، تصمیم گیری در خصوص کاهش عرضه نفت و یافتن راهکارهای جلوگیری از کاهش بهای نفت عنوان شده است. البته هنوز مشخص نیست که اگر اوپک تصمیم به کاهش تولید نفت و عرضه آن بگیرد، آیا خروجی نفت در واقعیت نیز کاهش می یابد؟ گفتنی است نفت در بازارهای آسیایی و پیش از نشست اوپک و انتشار اطلاعات بخش تولید در چین در اواخر هفته گذشته - جمعه و شنبه - کمتر از 42 دلار معامله شد.

به گزارش ایران، نشست ١٦٨ وزیران نفت اوپک جمعه چهارم دسامبر ٢٠١٥ (١٣ آذرماه) در وین آغاز به کار خواهد کرد. در این نشست وزرای نفت اوپک بار دیگر دور هم جمع خواهند شد تا سیاستهای تولیدی این سازمان را برای ۶ ماه نخست سال ۲۰۱۶ تعیین کنند. اوپک بیش از ۳۰ درصد از سهم بازار را در دست دارد و به اندازه این سهم می تواند بر بازار جهانی نفت خام اثر بگذارد. از این رو اینکه در نشست ۱۶۸ چه اتفاقی خواهد افتاد برای فعالان بازار جهانی نفت خام بسیار مهم است. ضمن آنکه این نشست در حالی برگزار خواهد شد که ایران به عنوان یکی از اعضای این سازمان در آستانه لغو تحریم ها و افزایش سهم تولید و صادرات نفت خام است.

ادامه روند کاهشی قیمت نفت خام تا روز نشست عرضه مازاد نفت خام، تقویت ارزش دلار و تحولات ژئوپلیتیک در سراسر جهان از اواخر سال ۲۰۱۴ قیمت نفت خام را بر مدار نزولی قرار داده بود اما در کاهش بیشتر این قیمت و رسیدن آن از ۱۱۰ دلار برای هر بشکه به کانال ۴۰ دلار سیاست های برخی از اعضای سازمان اوپک نیز نقش داشته است. عربستان سعودی در میان این اعضا با سیاست های اتخاذی خود  بیشترین فشار را بر قیمت این کالا وارد کرد. تخفیف های مکرر و عدم اجماع بر سر کاهش حجم تولید سازمان از این دست سیاست های ریاض بوده است.

از این رو در نشست روز جمعه اوپک نیز چشم ها به دنبال تصمیمات و سیاست های نفتی این کشور به عنوان با نفوذترین عضو سازمان است.قیمت نفت بعد از نشست ١٦٨ وزیران نفت اوپک ممکن است که کاهش و یا افزایش یابد و یا حتی تغییری نکند اما فعالان بازار انرژی پیش بینی می کنند که قیمت نفت تا روز نشست ۱۶۸ اوپک با تغییر در نرخ بهره ایالات متحده امریکا پایین تر نیز خواهد رفت.

از سوی دیگر اعضای اوپک از کشور روسیه دعوت کرده اند تا در نشست پیش روی اوپک به عنوان میهمان حاضر شود تا به عنوان بزرگترین تولید کنندگان نفت  غیر عضو در اوپک در این نشست شرکت کند و با اعضای این سازمان برای حفظ تعادل در عرضه نفت به بازار جهانی و کنترل قیمت نفت خام همفکری کند. البته به نظر نمی رسد که روسیه در این نشست حاضر شود.  اما سرمایه گذاران بازار انرژی اعلام کرده اند که به دقت نشست کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک را دنبال خواهند کرد چراکه آنها حتی بدون حضور روسیه نیز به دنبال سیاستگذاری برای مقابله با ولع عرضه نفت به بازار جهانی و نگه داشتن قیمت نفت در حوالی ۵۰ دلار برای هر بشکه هستند.

گفتنی است که در اوایل این ماه، النعیمی وزیر نفت و منابع معدنی عربستان در یک کنفرانس در بحرین اعلام کرده بود عربستان سعودی اکنون آماده همکاری با دیگر تولیدکنندگان نفت برای ایجاد ثبات در بازار است. البته ناگفته نماند که تا زمان برگزاری این نشست هم شک و تردید در مورد تغییر سیاست عربستان سعودی برای پایدار نگه داشتن قیمت نفت وجود دارد.

ایران برای حفظ سقف مذاکره می کند

در نشست روز جمعه سازمان کشورهای صادرکننده نفت - اوپک - در خصوص بررسی افزایش بیش از حد تولید نفت خام و بررسی تصمیم ایران برای بازگشت صادرات نفت به دوران قبل از تحریم ها نیز بحث خواهد شد. ایران به عنوان یکی از اعضای سازمان اوپک بارها اعلام کرده است که بلافاصله پس از لغو تحریم ها، تولید نفت ایران به میزان ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش می یابد و برای افزایش تولید خود پس از لغو تحریم ها از هیچ کس اجازه نمی گیرد. اما با این وجود برای اطلاع اعضا از سیاست های نفتی کشور این موضوع را بارها در مجامع مختلف از جمله نشست های اوپک اعلام کرده و در نشست ۱۶۸ برای بار دیگر این موضوع را متذکر خواهد شد.

هم اینک اوپک روزانه یک و نیم میلیون بشکه بیش از سهم خود تولید می کند و  اگر این مازاد تولید مدیریت نشود با بازگشت ایران به سهم خود در پیش از تحریم ها مازاد عرضه نفت سازمان به بیش از ۲ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که این موضوع قیمت نفت خام را بشدت کاهش خواهد داد. ضمن آنکه ایران چند ماه پس از لغو تحریم ها مازاد تولید خود را به یک میلیون بشکه در روز خواهد رساند. با افزایش تولید نفت ایران به بیش از ۲ برابر حجم فعلی در پساتحریم ایران از کاهش قیمت نفت ضرر نخواهد کرد اما دیگر کشورهای عضو با نصف شدن درآمدهای نفتی خود مواجه خواهند شد که این موضوع برای کشوری نظیر عربستان که بیش از ۱۰ میلیون بشکه در روز تولید دارد بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
در این باره وزیر نفت بارها اعلام کرده است: برای افزایش سهم صادرات نفت ایران در بازارهای جهانی به سقف سهمیه ای پیش از تحریم ها، نیازی به اجازه گرفتن از اوپک یا هیچ سازمان و شخص دیگری نداریم. افزایش صادرات نفت حق مسلم ایران است و در این زمینه از هیچ شخص یا سازمانی اجازه نخواهیم گرفت.

بیژن زنگنه با اشاره به اینکه قطعنامه مفصلی در جلسه نشست مشورتی وزیران انرژی این مجمع مطرح و مفاد آن با مشارکت همه اعضا تصویب شد اظهار می کند که برای رعایت سقف تولید نامه ای به اوپک فرستاده ایم. این پیشنهاد ایران درحالی است که اکثریت اعضای اوپک معتقدند قیمت حدود ۷۰دلار برای هر بشکه نفت قیمت مناسبی است.

این عضو کابینه دولت معتقد است که اول لازم است همگرایی در اوپک ایجاد شود و سپس این همگرایی به تولیدکنندگان غیر اوپک نظیر روسیه تسری یابد. اما در حال حاضر اوپک خود به تنهایی همگرا نیست.مهدی عسلی نماینده ایران در اوپک و مجامع انرژی نیز در این باره گفت: ایران به دنبال آن است که پیش از هر چیز اوپک سقف ۳۰ میلیون بشکه ای خود را رعایت کند و بازگشت ایران را هم منظور کند و نامه ایران به اوپک تأکید جدی تری بر این مسأله بود.وی همچنین اظهار کرد: در این نشست تصمیم گیری برای حفظ سقف ۳۰ میلیون بشکه ای اوپک حتمی نیست اما ایران خواست خود را اعلام خواهد کرد.