صدرنشینی صنایع در صادرات

اقتصاد ایرانی: جزئیات مبادلات تجاری ایران در نیمه اول سال ۹۴ از صدرنشینی صنایع در صادرات غیرنفتی حکایت دارد. گزارش سازمان توسعه تجارت نشان می دهد بخش صنعت سهم حدود ۳۵ درصدی از ارزش ۲۰ میلیارد و ۴۹۴ میلیون دلاری صادرات غیرنفتی را ازآن خود کرده است. در مدت زمان مورد بررسی، ۱۵ میلیون و ۳۷۰ هزار تن کالای صنعتی به ارزش بیش از هفت میلیارد دلار صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته از نظر وزنی ۱۰ درصد و از نظر ارزشی ۲ درصد کاهش داشته است.

به گزارش دنیای اقتصاد، رتبه اول های صادرات غیرنفتی به تفکیک بخش های عمده در کارنامه تجاری ۶ ماه اول سال ۹۴ اعلام شد. براساس جدیدترین گزارش سازمان توسعه تجارت از عملکرد تجارت خارجی کشور در مدت زمان یاد شده، بخش صنعت به لحاظ ارزشی و وزنی به عنوان صدرنشین کالاهای صادراتی غیرنفتی در ۶ ماه اول سال ۹۴ معرفی شد. همچنین فرش و صنایع دستی در این دوره، در قعر جدول صادرات غیرنفتی قرار گرفت.

میزان صادرات غیرنفتی در دوره ۶ ماهه نخست سال ۱۳۹۴ بالغ بر ۴۷ میلیون و ۱۶۳ هزار تن به ارزش ۲۰ میلیارد و ۴۹۴ میلیون دلار گزارش شده است. براساس جدول آماری سازمان توسعه تجارت ایران، طی دوره این گزارش، ۱۵ میلیون و ۳۷۰ هزار تن کالای صنعتی به ارزش ۷ میلیارد و ۱۶۳ میلیون دلار صادر شد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۱۰ درصد و از نظر ارزش ۲ درصد کاهش را تجربه کرده است. این بخش، ۳۵ درصد ارزش صادرات غیرنفتی در نیمه اول سال ۹۴ را به خود اختصاص داده است.

همچنین بخش پتروشیمی با سهم ۱۲ میلیون و ۱۹۵ هزار تن به ارزش ۷ میلیارد و ۱۲۸ میلیون دلار ۳۴.۷ درصد ارزش صادرات دوره این گزارش را به خود اختصاص داد. صادرات در بخش پتروشیمی، نسبت به مدت مشابه در سال گذشته از لحاظ وزنی ۳۶ درصد افزایش و از لحاظ ارزش ۲ صدم درصد کاهش یافت. علاوه بر این، میعانات گازی در ۶ ماه اول سال جاری سهم ۱۹.۶ درصدی از ارزش صادرات این مدت را از آن خود کرد، به گونه ای که ۹ میلیون و ۲۴۱ هزار تن میعانات گازی به ارزش چهار میلیارد و ۲۶ میلیون دلار صادر شد که از نظر وزنی ۲ درصد و از لحاظ ارزش ۴۰ درصد نسبت به مدت مشابه دوره مشابه سال گذشته افت داشته است. صادرات محصولات کشاورزی هم در نیمه نخست امسال حدود ۸ درصد از ارزش کل صادرات در نیمه اول سال ۹۴ را به خود اختصاص داد و صدور یک میلیون و ۷۹۴ هزار تن محصولات کشاورزی به ارزش یک میلیارد و ۶۳۶ میلیون دلار انجام شد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۱۳ درصد و از نظر ارزشی نیز ۸ درصد کاهش را برای خود به ثبت رساند.

مجموع صادرات صنعت، پتروشیمی، میعانات گازی و محصولات کشاورزی ۸۹.۲ درصد از ارزش صادرات غیرنفتی ۶ ماهه نخست امسال را به خود اختصاص داد. طی دوره مورد بررسی هشت میلیون و ۵۵۸ هزار تن مواد معدنی به ارزش ۴۰۹ میلیون دلار صورت گرفت که سهم ۱.۹ درصدی از ارزش صادرات غیرنفتی این دوره را به خود اختصاص داد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۳۲ درصد و به لحاظ ارزشی ۴۹ درصد کاهش را نشان می دهد. فرش و صنایع دستی صادراتی به عنوان قعرنشین جدول صادرات غیرنفتی در دوره مورد بررسی، ۰.۶ درصد از ارزش صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داد. در این راستا در ۶ ماه نخست امسال پنج هزار تن فرش و صنایع دستی به ارزش ۱۳۲ میلیون دلار صادر شد که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته از لحاظ وزنی ۳۴ درصد و به لحاظ ارزشی ۱۷ درصد افت را تجربه کرده است.

براساس این گزارش، مواد معدنی بیشترین افت ارزشی را نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته تجربه کرد؛ این در حالی است که بخش پتروشیمی با کاهش ارزش کمتری نسبت به دوره مشابه سال قبل مواجه بوده است. همچنین از نظر وزنی بخش پتروشیمی توانسته به رشد مثبت نسبت به مدت مشابه سال قبل دست یابد. در حالی که فرش و صنایع دستی بیشترین رشد منفی را به لحاظ وزنی نسبت به سال گذشته از خود به جای گذاشته است.

قاره آسیا، رتبه اول واردات و صادرات

صادرات کالا به تفکیک قاره ها نیز نشان می دهد، آسیا بیشترین سهم صادرات را به لحاظ ارزشی به خود اختصاص داده است. صادرات ایران به کشورهای این قاره به لحاظ ارزشی معادل ۱۵ میلیارد و ۳۰۹ میلیون دلار و به لحاظ وزنی معادل ۳۶ میلیون و ۴۰ هزار تن بوده که در صدر جدول مقاصد صادراتی ایران قرار دارد و ۹۵ درصد سهم وزنی و ۹۲.۹۷ درصد سهم ارزشی کل صادرات را به خود اختصاص داده است. صادرات ایران به قاره آسیا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی ۶ درصد و به لحاظ ارزشی ۴ درصد کاهش داشته است.

پس از آن قاره اروپا توانسته با تخصیص دادن سهم ارزشی معادل ۴.۹۸ درصد و سهم وزنی معادل ۲.۵ درصد به عنوان دومین مقصد صادرات کالاهای ایرانی مطرح شود. صدور ۹۳۷ هزار تن کالاهای ایرانی به ارزش ۸۲۰ میلیون دلار در ۶ ماه اول سال ۹۴ به قاره اروپا چنین جایگاهی را برای این قاره رقم زده است. صادرات ایران به قاره سبز، نسبت به ۶ ماه مشابه سال قبل، با کاهش وزنی ۲۱ درصد مواجه بوده است در حالی که از نظر ارزشی در مقایسه با دوره مشابه در سال ۹۳  رشدی معادل ۷.۵ درصد را تجربه کرده است.

صدور ۹۳۳ هزار تن کالای ایرانی به ارزش ۳۱۳ میلیون دلار به قاره آفریقا در نیمه اول سال ۹۴ موجب شده این قاره در ردیف سوم مقاصد صادراتی قرار گیرد. سهم این قاره در صادرات به لحاظ وزنی ۲.۵ درصد و به لحاظ ارزشی ۱.۹ درصد است. همچنین با نگاهی به آمارهای منتشر شده و مقایسه آن با مدت زمان مشابه سال گذشته درمی یابیم که این قاره به لحاظ وزنی رشد منفی ۲۹ درصد را تجربه کرده و به لحاظ ارزشی نیز رشد منفی ۱۹ درصد را به ثبت رسانده است.

براساس این گزارش، آمریکا با ثبت سهم ارزشی معادل ۰.۰۸ درصد و سهم وزنی معادل ۰.۰۱ درصد در صادرات ۶ ماهه نخست سال ۹۴ به چهارمین مقصد صادرات کالاهای ایرانی بدل شده است. ۳ هزار تن کالای ایرانی به ارزش ۱۳ میلیون دلار سهم ناچیز این قاره در صادرات ایران است. آمار صادراتی مدت زمان مشابه سال گذشته نشان می دهد این قاره به لحاظ وزنی و ارزشی بیشترین افت را تجربه کرده است؛ به گونه ای که رشد منفی ۹۴ درصد در وزن و رشد منفی ۵۶ درصد در ارزش را به ثبت رسانده است. اما کمترین صادرات ایران در ۶ ماه نخست سال جاری به قاره اقیانوسیه بوده است. هر چند از نظر وزنی با صدور ۷ هزار تن کالای ایرانی در مقایسه با قاره آمریکا سهم بیشتری را از آن خود کرده، اما ارزش ثبت شده برای این مقدار کالا ۱۲ میلیون دلار بوده است. سهم این قاره از صادرات ایران به لحاظ وزنی ۰.۰۲ درصد و به لحاظ ارزشی ۰.۰۷ درصد است. آمار مدت زمان مشابه سال قبل نشان می دهد، صادرات به این قاره به لحاظ وزنی با رشد ۱۷ درصدی روبه رو بوده در حالی که به لحاظ ارزشی ۱۲ درصد افت را تجربه کرده است.

گزارش منتشر شده از سوی سازمان توسعه تجارت نشان می دهد که قاره آسیا همان طور که در صادرات در صدر جدول قرار دارد، بیشترین واردات را به کشور داشته است. کشورهای این قاره ۱۱ میلیون و ۶۰۳ هزار تن کالا به ارزش ۱۵ میلیارد و ۷۸۸ میلیون دلار را به ایران وارد کرده اند و سهم ارزشی معادل 7/ ۷۵.۷ درصد و سهم وزنی معادل ۶۷.۵ درصد را از کل واردات ایران در ۶ ماه نخست سال ۹۴ و از آن خود ساخته است. این در حالی است که واردات از این قاره نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی با افت ۱۴ درصد و به لحاظ ارزشی با افت ۲۲ درصد مواجه بوده است.

همچنین در نیمه نخست سال جاری ۵ میلیون و ۱۰۳ هزار تن کالا به ارزش ۴ میلیارد و ۶۱۱ میلیون دلار از قاره اروپا به ایران وارد شده و توانسته سهم ارزشی معادل ۲۲.۱ درصد و سهم وزنی معادل ۲۹.۷ درصد را از کل واردات برای این قاره رقم بزند. البته آمار مدت زمان مشابه سال گذشته از واردات، حاکی از افت ۱۴ درصدی وزنی و افت ۱۲ درصدی ارزش کالاهای وارد شده از این قاره به ایران است. آمریکا با صدور ۴۷۵ هزار تن کالا به ارزش ۳۸۰ میلیون دلار به ایران سهم ۱.۸ درصدی را به لحاظ ارزشی و سهم ۲.۸ درصدی را به لحاظ وزنی در نیمه نخست سال جاری از کل واردات، از آن خود کرده است. براساس آمار اعلام شده، واردات از آمریکا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی و ارزشی با افت ۲۹ درصدی مواجه بوده است.

قاره آفریقا با صدور ۶ هزار تن کالا به ارزش ۳۸ میلیون دلار درنیمه نخست سال ۹۴ به ایران، از لحاظ ارزشی سهمی معادل ۰.۱۸ درصد و به لحاظ وزنی سهمی معادل ۰.۰۴ درصد را از کل واردات ایران در این مدت به ثبت رسانده است. آمار مدت زمان مشابه سال قبل در واردات نشان می دهد، واردات از این قاره از نظر وزنی افتی معادل ۷۴ درصد و از نظر ارزشی کاهشی معادل ۱۷ درصد را تجربه کرده است. قاره اقیانوسیه در مدت زمان مذکور توانسته ۱۱ هزار تن کالا به ارزش ۳۵ میلیون دلار را به ایران صادر کند. این در حالی است که سهم ارزشی این قاره از کل واردات در ۶ ماه نخست سال جاری ۰.۱۷ درصد و سهم وزنی آن معادل ۰.۰۶ درصد است. واردات از اقیانوسیه نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی افتی معادل ۹۷ درصد را تجربه کرده و از لحاظ ارزشی نیز با کاهش ۷۸ درصدی مواجه بوده است.

صدرنشینی کالاهای واسطه ای

واردات کالا طی ۶ ماه نخست سال ۹۴ به تفکیک کالاهای مصرفی، واسطه ای و سرمایه ای نشان می دهد گروه کالاهای واسطه ای در واردات پیشتاز هستند. در این گروه کالایی، واردات ۱۵ میلیون و ۴۷۳ هزار تن کالا به ارزش ۱۳ میلیارد و ۷۲۱ میلیون دلار ثبت شده که سهم ارزشی معادل ۶۸.۱ درصد و سهم وزنی معادل ۹۲ درصد را از کل واردات در ۶ ماه نخست سال ۹۴ را به خود اختصاص داده است. همچنین ۳۸۸ هزار تن کالای سرمایه ای به ارزش ۳ میلیارد و ۷۷۵ میلیون دلار در ۶ ماه ابتدایی سال ۹۴ به ایران وارد شده که سهم وزنی معادل ۲.۳ درصد و سهم ارزشی معادل ۱۸.۷ درصد را در کل واردات به نام خود ثبت کرده است. واردات کالاهای مصرفی از نظر ارزش کمترین سهم را به خود اختصاص داده اند. براساس این گزارش، ۹۶۵ هزار تن کالای مصرفی با ارزش ۲ میلیارد و ۶۵۲ میلیون دلار در نیمه نخست سال ۹۴ به ایران وارد شده است. سهم این گروه کالایی در واردات به لحاظ وزنی ۵.۷ درصد و سهم ارزشی آن ۱۳.۲ درصد است.