دوشنبه سیاه در چین

اقتصاد ایرانی:  شاخص سهام در بازارهای بورس چین در شهرهای «شانگهای» و «شنزن» در شرق و جنوب این کشور به پایین ترین میزان خود در نیم سال گذشته رسید. در شنزن که دیگر بازار سهام چین در آن مستقر هستند، شاخص سهام ۷.۲ درصد افت کرده است. آمار بازار سهام در شانگهای نیز نشان می دهد که شاخص سهام دوشنبه ۸.۵ درصد کاهش یافته که در۶ ماه گذشته بی سابقه بوده است.

به گزارش تعادل، فایننشال تایمز در گزارشی با اشاره به سقوط بی سابقه سهام چین و تاثیر آن بر بازارهای بورس جهان در روز دوشنبه، این روز را «دوشنبه سیاه» نامیده است. بحران در سهام چین به حدی شدت گرفته که بسیاری آن را با بحران وال استریت در سال های ۱۹۳۰ میلادی مقایسه می کنند.

انتشار شاخص پی ام آی (مدیران خرید) مرجع درباره فعالیت کارخانه یی چین، بی اعتمادی عمومی را به وضعیت اقتصاد این کشور تشدید کرد. شاخص پی ام آی موقت مدیران خرید برای چین که توسط شرکت مالی مارکیت (Markit) محاسبه می شود، در ماه آگوست به شدت کاهش یافت و به ۴۷.۱ رسید که پایین ترین سطح برای این شاخص ظرف تقریبا ۶ سال و نیم گذشته است، این در حالی است که این رقم در ماه جولای ۴۷.۸ بود. رقم بالای ۵۰، گسترش فعالیت کارخانه یی و پایین تر آن، نشان دهنده کاهش شاخص است.

سقوط سهام در چین در شرایطی روی داده که دولت این کشور هفته گذشته برای نخستین بار اجازه داد از صندوق های بازنشستگی و مستمری بگیری برای خریدوفروش سهام استفاده شود. با این تدبیر نزدیک به ۹۷ میلیارد دلار به بازار سهام چین تزریق شد اما نتوانست جلوی نزول شاخص سهام را بگیرد. چند روز پیش نیز اعلام شده بود که فعالیت بخش تولید در چین به پایین ترین سطح خود در ۶ سال اخیر تنزل کرده است. هفته گذشته نتیجه بررسی ماهانه عملکرد بخش تولید کارخانه یی در چین نشان داده است که کاهش فعالیت این بخش همچنان ادامه یافته و در ماه آگوست به پایین ترین سطح از مارس سال ۲۰۰۹ به بعد رسیده است. نزدیک به ۲۰ میلیون سهامدار در چین به دلیل شرایط نامناسب، از ۳ ماه قبل به تدریج از بازارهای سهام و اوراق بهادار کشور خارج شدند.

هفته پیش هم با افت شاخصه های تولید در چین برای نخستین بار در ۶ سال گذشته، سهام چین ۵.۵ درصد افت کرده بود. دولت چین با وجود تزریق میلیاردها دلار هنوز موفق به بازگرداندن اوضاع به حال عادی نشده است. کارشناسان، نگرانی از کاهش تقاضا، کاسته شدن از صادرات و کم شدن سفارش ها برای خرید کالاهای چینی را باعث نابسامانی پیش آمده در بازارهای سهام چین می دانند.

سقوط سهام بازارهای آسیا و اروپا

نگرانی ها در مورد شکنندگی اقتصاد چین و پیامدهای آن بر رشد اقتصادی جهان، موجب سقوط بازارها در آسیا شده است. به طوری که ارزش سهام بورس توکیو ۴.۶۱ درصد کاهش یافت. این پنجمین روز پیاپی کاهش ارزش بورس توکیو بوده است. شاخص سهام نیکی ژاپن (Nikkei 225) که جمعه با نزدیک به ۳ درصد کاهش به پایین ترین سطح خود در ۳ ماه اخیر رسیده بود، با ۴۷۳.۷۰ واحد کاهش به واحد ۱۸۹۶۲.۱۳ تنزل یافت. همچنین گفته می شود، نگرانی ها در مورد اقتصاد چین و عرضه بیش از حد نفت، بهای نفت خام را هم در بازار آسیا تحت تاثیر قرار داده است. بهای نفت خام پایه امریکا به زیر ۴۰ دلار رسید.

بورس های اروپایی هم در روز دوشنبه تحت تاثیر نگرانی های موجود درباره رشد اقتصادی چین، به شدت کاهش یافت. گفته شده، شاخص سهام استاکس ۶۰۰ اروپا (Stoxx 600)، پس از کاهش ۶.۴۵ درصدی در هفته گذشته، ۳.۳۵ درصد کاهش یافت. این بدترین هفته از اوایل آگوست ۲۰۱۱ میلادی (۹.۹۴ درصد کاهش) تاکنون به شمار می رود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، بورس پاریس تحت تاثیر نگرانی های شدید در مورد رشد اقتصادی چین، ۲.۷۰ درصد کاهش یافته است. شاخصCAC ۴۰ فرانسه نیز با ۱۲۴ واحد کاهش و به واحد ۴۵۰۶.۱۴ واحد رسید که پایین ترین سطح از ماه ژانویه است. شاخص بورس پاریس جمعه ۳.۱۹ درصد کاهش داشت و هفته گذشته نیز ۶.۵۷ درصد کاهش داشت. این بدترین عملکرد هفتگی بازار بورس فرانسه از دسامبر ۲۰۱۴ به شمار می رود.

بازار پاریس مانند دیگر شاخص های اروپایی و وال استریت به روند نزولی خود ادامه می دهد. ارزش بورس های لندن، فرانکفورت و میلان نیز به ترتیب ۲.۴۳درصد، ۳.۱۱ درصد و ۳.۲۴ درصد کاهش یافت. بورس سوئیس نیز فعالیت خود را با ۳ درصد کاهش آغاز کرد. سهام بانک ها و موسسات مالی بیشترین کاهش را داشتند. در بازار بورس لندن، بخش معدن به علت حساس بودن مساله تقاضای مواد اولیه خام از سوی چین، بیش از سایر بخش ها تحت تاثیر قرار گرفته است.

پیش بینی کاهش رشد اقتصاد چین

در همین حال، یک موسسه مطالعاتی دولتی در چین از کاهش شاخص رشد اقتصادی این کشور در سال آینده خبر داده است. به گزارش رویترز، این مرکز رشد اقتصادی چین در سال جاری را معادل ۷.۳ درصد پیش بینی و اعلام کرده است که این کشور آسیایی در سال ۲۰۱۶ رشدی ۷ درصدی را تجربه خواهد کرد. مرکز اطلاعات دولتی چین تاکید کرده است: «در سال ۲۰۱۵ اوضاع اقتصادی جهان نسبت به رکود بزرگ سال های گذشته بهبود خواهد یافت، اما تا رسیدن به بهبود کامل همچنان فاصله وجود دارد. به همین دلیل اقتصاد چین نیز یک دوره کاهش رشد اقتصادی به حدود ۷ درصد را در سال ۲۰۱۵ تجربه خواهد کرد.»