بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 1 شهريور 1394      12:47

بازار نفت به کدام سمت می رود؟

کاهش ۶۰ درصدی قیمت نفت بعد از ژوئن سال ۲۰۱۴، تراز عرضه و تقاضا را متغیر کرد؛ به طوری که گروهی از تحلیلگران بازار معتقدند که قیمت نفت به زیر ۲۰ دلار به ازای هر بشکه نیز تنزل خواهد کرد.

اقتصاد ایرانی: مرکز پژوهش های مجلس در تازه ترین گزارش خود، به بررسی پیش بینی های مختلف قیمت نفت در سال های ۲۰۱۵ - ۲۰۲۰ پرداخته است.

به گزارش خبرآنلاین، در گزارش مرکز پژوهش های مجلس آمده است؛ نوسانات شدید قیمت نفت و افت آن از سال گذشته میلادی، متخصصان حوزه نفت را بر آن داشته تا با آینده پژوهی و پارامترهای متعدد بازار نفت، نظرات و پیش بینی های مختلف قیمتی تا پایان سال های ۲۰۱۵ - ۲۰۱۸ ارائه کنند. برای مثال، سیتی گروپ، نفت بشکه ای ۲۰ دلاری را برای ماه های آینده پیش بینی کرده است؛ در حالی که دبیرکل سازمان اوپک ۲۰۰ دلار به ازای هر بشکه تخمین زده است.

براساس گزارش دوره ای آژانس بین المللی انرژی، عدم تعادل عرضه و تقاضای نفت پس از ژوئن ۲۰۱۴، عاملی غیرمنتظره در سقوط قیمت ها به شمار می رود؛ اگرچه افزایش عرضه نفت آمریکای شمالی طی سال های گذشته به انضمام تغییر سهام و تغییر در تقاضای نفت اوپک دور از انتظار نبوده، ولی این امر هر ۱۰ سال از شوک قیمتی دهه ۱۹۷۰ گرفته تا سقوط قیمت ها در سال های ۱۹۸۶، ۱۹۹۸ و بار دیگر در سال ۲۰۰۸ اتفاق افتاده است.

مساله این است که چطور انتظارات از قیمت ها و رشد عرشه، شکل تازه ای به خود می گیرد و حتی اگر مجددا قیمت ها به تعادل برسد، چه عواملی اجتناب ناپذیر خواهد بود. نکته آن است که چگونه باز تعادل ضروری و احیای قیمت ها از عواملی که به همراه کاهش قیمت ها در گذشته اتفاق افتاد، مجزا شده و از بازار نفت پس از احیا رخت برکنده و دور می شوند.

در جدول زیر، پیش بینی آژانس بین المللی انرژی در خصوص تراز جهانی نفت تا سال ۲۰۲۰ ارائه شده است.

تراز جهانی نفت در سال های ۲۰۱۴ - ۲۰۲۰ (میلیون بشکه)

عوامل کاهنده قیمت نفت از سال ۲۰۱۴

مرکز پژوهش های مجلس در ادامه این گزارش با اشاره به عوامل کاهنده قیمت نفت، تصریح کرده است؛ برخلاف کاهش قیمت نفت در گذشته، افت قیمت بعد از ژوئن ۲۰۱۴ را می توان به واسطه عوامل ذیل برشمارد:

۱- عامل عرضه و تقاضا

۲- افزایش رکورد عرضه نفت غیراوپک

۳- کاهش غیرمنتظره روند رشد تقاضا

۴- فناوری های استخراج نفت شیل با نفت سخت و نفت سبک آمریکا (LTO) که در هنگام اصلاح بازار قبلی به سختی به عنوان یک منبع تولید در بازار به ثبت رسیده بود، اما با گسترش آن، روش های سنتی و پیشین تولید نفت به ویژه میان اعضای اوپک و غیراوپک را در هم ریخت.

۵- افت قیمت نفت بعد از ژوئن ۲۰۱۴، در زمانی اتفاق افتاده است که محرک های تقاضای نفت و جایگاه نفت میان سوخت ترکیبی تحت تاثیر تغییر شگرفی قرار گرفته است.

۶- اقتصادهای نوظهور اعم از چین که به نظر در ۱۰ سال گذشته با رشد زیادی پیش می رفت، تا حدودی تمایل اندکی به نفت پیدا کرد.

۷- انقلاب فناوری اطلاعات که شکل جدیدی به اقتصاد جهان بخشیده است و به سوی توسعه بدون استفاده از انواع سوخت فسیلی به ویژه نفت پیش می رود.

۸- نگرانی ها از تغییرات آب و هوا عاملی برای تجدیدنظر سیاست گذاری های نو در حوزه انرژی شده است.

۹- جهانی شدن بازار گاز و کاهش چشم گیر هزینه ها

۱۰- دسترسی به انرژی های تجدیدپذیر

به طور طبیعی شرایط تغییر یافته بازار نفت مستلزم سازگاری متفاوت کاهش قیمت است.

روند کنونی بازار یقیبا با الگوی دیگری سازگار است. پس از سال ها دوام در قیمت های نفت، روز حساب فرا رسیده است. براساس گزارش دوره ای آژانس بین المللی انرژی، این رونق مجدد در بازار نفت متفاوت خواهد بود، زیرا قیمت نفت عرضه شده غیراوپک با انعطاف بیشتری نسبت به گذشته وارد بازار می شود؛ در حالی که در مقابل تقاضا با قیمت های غیرمنعطفانه و رو به پایین پیش می رود. در نتیجه به منظور ممانعت از ایجاد هر گونه اختلال غیرمنتظره در عرضه و تغییر در سیاست گذاری های انرژی، ایجاد توازن در بازار احتمالا با سرعت بیشتری اتفاق می افتد، اما این توازن نسبتا محدود و قیمت ها در سطحی بالاتر از قیمت های کنونی خواهد بود، ولی بالاتر از قیمت های سه سال گذشته نخواهد رفت.

براساس پیش بینی اخیر آژانس بین المللی انرژی، وضعیت فوق العاده ایجاد شده در ماه های قبل به تدریج از نیمه سال جاری میلادی متوقف خواهد شد و با برنامه افزایش اندک و اسمی نفت اوپک از سال ۲۰۱۶ به بعد آرام آرام افزایش می یابد.

یکی از پیامدهای انقلاب عرضه نفت آمریکای شمالی آن است که انعطاف فرضی و بالای قیمت نفت شیل آمریکای شمالی که منحصرا منبع بزرگی برای عرضه نفت جهان محسوب می شود، اصلاح فراتر از حد یا پایین تر از حد سطح عادی قیمت ها در بازار را هم از بالا و هم از پایین محدود خواهد کرد.

مساله دیگر، چالش های عراق و زمینه کنونی ژئوپلتیک این کشور است که نتوانسته به عنوان عامل اثرگذار به کاهش سطح رشد تولید نفت این کشور بیانجامد؛ به طوری که در دسامبر ۲۰۱۴ با میانگین تولید ۳.۷ میلیون بشکه در روز و روند رو به افزایش تا ۴ میلیون بشکه در روز تا جولای ۲۰۱۵، نسبت به ۳۵ سال گذشته توانست است بالاترین رکورد تولید را بزند؛ در حالی که ریسک ها در پیش بینی بسیار بالا و دور از انتظار نیست و با فرض باقی ماندن تحریم های بین المللی علیه ایران، عراق هم پس از عربستان به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ نفت اوپک به شمار می رود و با روند نزولی کاهش تتقاضا با توجه به روندهای تاریخی زمان رکود عظیم اقتصادی، نشان می دهد که تقاضا با وجود رو به کاهش بودن قیمت های نفت به همان میزان باقی خواهد ماند.

رونق دوباره قیمت نفت

این گزارش نشان می دهد که بنا به پیش بینی های اخیر صندوق بین المللی پول، قیمت های نفت در سه ماهه دوم سال جاری رونق تازه ای یافته است.

انتظار می رود میانگین قیمت نفت در سال ۲۰۱۵ به بشکه ای ۵۹ دلار برسد که هم راستا با فرضیه ها و پیش بینی های قبلی IMF (منتشر شده در ماه آوریل سال جاری) است. البته این روند رشد در سال ۲۰۱۶ اندک خواهد بود و سطح عرضه جهانی نفت بیش از سطح عرضه نفت در سال ۲۰۱۴ خواهد بود و تولید جهانی نفت همچنان روند رو به افزایش را طی می کند و مسلما کاهش سرمایه گذاری در بخش نفت تا حدی باعث آهستگی فعالیت های نفتی آمریکای شمالی بعد از کاهش ۶۰ درصدی قیمت نفت طی سال قبل شده است.

افت قیمت های نفت برای کشورهای نوظهور در بازارهای کلان اقتصاد جهانی که واردکننده نفت هستند، از فشارهای قیمتی و از آسیب های برونی که باری بر سیاست های پولی تحمیل می کند، کاسته است. در میان کشورهای صادرکننده نفت با پایین آمدن درآمدهای نفتی در جایی که هیچ فضای مالی وجود ندارد، هزینه های عمومی باید مجددا تنظیم و اصلاح شود.

کاهش نرخ ارز باید به جبران اثر تقاضا بر زیان های مرتبط با تجارت نفتی از طریق رژیم های منعطف نرخ ارزی بیانجامد. در اکثر اقتصادها برای افزایش بهره وری و رفع چالش های موجود در تولید، نیاز مبرم به اصلاحات ساختاری است.

نتیجه گیری

در نتیجه گیری گزارش مرکز پژوهش های مجلس آمده است؛ بررسی نظرات و دیدگاه های متعدد اقتصادی در مورد وضعیت بازار نفت در سال ۲۰۱۵ و سال های آتی نشان می دهد که شاخص های اقتصادی با آهنگ آرام و رو به جلو در حرکت است و گروهی از متخصصان بازار، تقاضای نفت که یکی از مولفه های اثرگذار است را نیز همچنان رو به افزایش البته با روند نه چندان پرشتاب تصویر می کنند.

دورنمای رشد اقتصادی از سال ۲۰۱۴ تاکنون نشان می دهد که رشد اقتصادی روند ثابتی را طی کرده و این میزان در سال ۲۰۱۵ با ۰.۱ درصد کاهش نسبت به دو سال گذشته به ۳.۳ درصد و در سال ۲۰۱۶ با روندی افزایشی به ۳.۷ درصد خواهد رسید.

کاهش قیمت های نفت که بعد از ژوئن ۲۰۱۴ اتفاق افتاد، برای کشورهای نوظهور در بازارهای جهانی که واردکننده نفت هستند، از فشارهای قیمتی و از آسیب های برونی که باری بر سیاست های پولی تحمیل می کند، کاست. در میان کشورهای صادرکننده نفت با پایین آمدن درآمدهای نفتی در مقابل برای کاهش زیان ها لازم است، هزینه های عمومی محددا تنظیم و اصلاح شود.

انتظار می رود در کنار عوامل کاهنده و اثرگذار کاهش قیمت نفت همچون سرمایه گذاری بر انرژی های تجدیدپذیر، افزایش رکورد عرضه نفت غیراوپک، کاهش غیرمنتظره روند رشد تقاضا و... روند رشد قیمت ها در سال های آتی با سرعت کندتری پیش رود. پیش بینی های متعدد در خصوص قیمت نفت مبتنی بر روند کند و نسبی است که این رویه به تخمین صندوق بین المللی پول با قیمت فرضی بازارهای آتی در سال ۲۰۱۵ معادل ۵۸.۸۷ دلار به ازای هر بشکه و این میزان در سال ۲۰۱۶ معادل ۶۴.۲۲ دلار به ازای هر بشکه خواهد بود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir