نگاهی به مسائل مطرح در مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۱۳

حمیدرضا آریان پو:با کمی سختگیری می توان مهم ترین وی‍‍‍‍‍‍‍‍‍ژگی مجمع جهانی اقتصاد را مهم نبودن آن در ارئه راهکارهایی فراگیر برای برون رفت از بحران های کوچک و بزرگ گاه و بیگاه دانست.

داووس، دهکده یی در دامنه های آلپ سویس، بیشتر نوعی برند اقتصادی است که هر ساله به دلیل حضور چهره های سرشناس در کانون توجه رسانه ها قرار می گیرد اما هرگز برون دادی مشخص ندارد. درهر حال، مسائل و مباحثی در آن مطرح می شود که برای کارشناسان، دانشجویان یا فعالان اقتصاد خالی از دانش نیست.

مجمع ۲۰۱۳ نیز مانند نشست های سال ۲۰۱۲ چالش های پرشماری را در دستور کار دارد و درست مانند سال گذشته میلادی افزایش نابرابری های اقتصادی شمال و جنوب و حتی درون سیستم های سیاسی و مالی را در میان مباحث خود قرار خواهد داد. بر اساس مطالعات این سازمان بزرگ ترین تهدید پیش روی جهان همین نابرابری فزاینده است. در گزارش ۸۰ صفحه یی که از سوی کارشناسان مورد اعتماد مجمع تهیه شده، نویسندگان این موضوع را از مهم ترین خطرهای دهه پیش رو می دانند. اقتصاددانان در مقیاس خطرسنجی ۱ تا ۵ به این موضوع نمره ۱۴/۴ را داده اند که نشانه یی از اهمیت این چالش است. با دید خوشبینانه در مجامع پیشین و مجمع امسال گام هایی برای رفع این نابرابری ها برداشته شده و برداشته خواهد شد اما چنین اقداماتی در سازمان هایی چون سازمان ملل، صندوق پول و بانک جهانی هم در حال انجام است و در داووس نظریه های دگرگون کننده کمتر ارائه شده است.

گرچه در سال های پیش نابرابری کشورهای فقیر و غنی بیشتر مرکز مباحث بوده، از سه سال پیش و با تجربه بحران های مالی جهانی، بحران بدهی اروپا و بحران کسری بودجه در امریکا نگاه ها به تبعیض سیاسی- مالی بین الیت حاکم و طبقه های متوسط و فرودست بیشتر جلب شده است.

اما امسال یک تفاوت قابل توجه با مجمع سال گذشته دارد و آن مرکزیت مشکلات امریکا در داووس است. بحران بدهی که شخص اول داستان های گفته شده در داووس ۲۰۱۲ بود، این بار جای خود را به بازیگری تازه به نام بحران بودجه و کسری بودجه امریکا داده است. جای شگفتی ندارد که دردسرهای بزرگ ترین اقتصاد جهان این گونه نقشی به عهده بگیرد. کسری بودجه امریکا که با بدهی های نجومی همراه شده، در شرایطی که جمهوریخواهان و دموکرات ها همچنان بر سر کلیات و جزییات برنامه ها درگیر نزاعند، نگرانی ها را در سال ۲۰۱۳ تشدید می کند. کلاوس شواب، موسس مجمع جهانی اقتصاد، با اشاره به شعار «دینامیسم ارتجاعی» داووس می گوید: «رشد اقتصادی در آینده نیاز به پویایی، دیدی برجسته و حتی اقدامات برجسته دارد.»

با این همه اجلاس ۲۰۱۳ که از امروز (پنجشنبه) آغاز می شود مانند نشست های چند سال اخیر در التهاب بحران های داغ نیست. اکنون تمام تلاش ها در راستای نگهداشت آرامش نسبی، رشد اندک و دوری از رکودهای دوباره است. با این همه کارشناسانی که پاسخگوی پرسش های مجمع بوده اند نسبت به ۲۰۱۳، خوشبین تر از ۲۰۱۲ هستند. گرد هم آمدن رهبران سیاسی، مقامات مالی و مسوولان بانک های مرکزی در کنار فعالان محیط زیست و فعالان اجتماعی، داووس را نماد جهانی شدن اقتصاد کرده که امید است هر سال بیش از پیش بازده داشته باشد. در گزارش های بعدی بیشتر به مباحث مطرح شده در اجلاس خواهیم پرداخت.
منبع: روزنامه اعتماد