بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : پنجشنبه 20 فروردين 1394      16:36

سقوط قیمت نفت با افزایش تولید ایران‎

اداره اطلاعات انرژی امریکا در گزارش چشم‌انداز کوتاه‌مدت سوخت برای تابستان با اشاره به توافق‌های منعقد شده میان ایران و غرب پیش‌بینی کرده که برداشته شدن تحریم‌های نفتی غرب علیه ایران وضعیت عرضه تقاضا و قیمت در بازار نفت را تغییر خواهد داد.

اقتصاد ایرانی: اداره اطلاعات انرژی امریکا در گزارشی با عنوان «چشم انداز کوتاه مدت سوخت برای تابستان» با اشاره به توافق های منعقد شده میان ایران و غرب پیش بینی کرده که برداشته شدن تحریم های نفتی غرب علیه ایران وضعیت عرضه تقاضا و قیمت در بازار نفت را تغییر خواهد داد. این اداره در بخشی از گزارش خود که روز ۷ آوریل منتشر شده، اشاره می کند که اگر تحریم ها در سال ۲۰۱۶ برداشته شوند اضافه شدن تولید نفت ایران به بازار خواهد توانست قیمت را تا ۱۵دلار در هر بشکه کاهش دهد. در بخش دیگری از این گزارش آمده است که ایران ذخیره ۳۰میلیون بشکه یی نفت خام در اختیار دارد و از نظر تکنیکالی این ظرفیت را دارد تا در جهشی با سرعت زیاد حداقل ۷۰۰هزار بشکه در روز بر تولید خود اضافه کند. اداره اطلاعات انرژی امریکا برای توصیف وضع فعلی بازار از عبارت «بیشترین میزان عدم اطمینان» استفاده می کند چراکه اکنون فاکتورهای نا مشخص مختلفی ازجمله میزان اضافه شدن تولید نفت ایران به بازار سرنوشت قیمت را در دست خود نگه داشته اند.

اداره اطلاعات انرژی امریکا در این گزارش به این مساله اشاره کرده است که مصرف جهانی سوخت در سال ۲۰۱۴ با افزایش حدود ۹۰۰هزار بشکه یی نسبت به سال گذشته به متوسط ۹۲میلیون بشکه در روز رسیده است. این اداره پیش بینی می کند که مصرف جهانی در سال ۲۰۱۵ معادل یک میلیون بشکه و در سال ۲۰۱۶ معادل ۱.۱میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند. همچنین پیش بینی شده است، مصرف سازمان کشورهای توسعه یافته که در سال ۲۰۱۴ معادل ۱.۲میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرده بود در سال ۲۰۱۵ معادل ۸۰۰ هزار بشکه و در سال ۲۰۱۶ معادل ۱.۱میلیون بشکه افزایش پیدا کند.

پیش بینی رشد اندک مصرف در کشورهای OECD در سال ۲۰۱۵ به کاهش ۲۰۰هزار بشکه یی مصرف روسیه باز می گردد که نتیجه اقتصاد ضعیف این کشور در این سال است. همچنین پیش بینی می شود که مصرف روسیه در سال ۲۰۱۶ نیز با همین روند کاهش یابد. از سوی دیگر در این گزارش اشاره شده که اقتصاد چین نشانه های رشد را در نیمه دوم سال ۲۰۱۴ و ابتدای ۲۰۱۵ به همراه داشته است. چین با افزایش مصرف ۳۰۰هزار بشکه یی در روز در سال ۲۰۱۵ همچنان بزرگ ترین مصرف کننده جهانی نفت خام غیرعضو OECD است. نشانه های اقتصاد رو به رشد و افزایش مصرف در چین را می توان در مذاکرات جدید این کشور با ایران برای افزایش واردات نفت خام نیز یافت.

در گزارش چشم انداز کوتاه مدت سوخت اشاره شده است که مصرف نفت خام در ژاپن و اروپا نیز کاهش چشمگیر و تاثیرگذاری در سال ۲۰۱۴ داشته است که پیش بینی می شود برای ۲سال آینده نیز ادامه پیدا کند که البته شیب آن در سال ۲۰۱۴ کند تر است. اما ایالات متحده امریکا اکنون مهم ترین عامل رشد مصرف نفت خام در میان کشورهای توسعه یافته است که پیش بینی شده در سال ۲۰۱۵ معادل ۳۰۰هزار بشکه در روز و در سال ۲۰۱۶ معادل ۱۰۰هزار بشکه در روز افزایش پیدا کند.

 میزان تولید نفت خام در جهان

اداره اطلاعات انرژی امریکا برآورد می کند که تولید نفت خام کشورهای غیراوپک در سال ۲۰۱۴ معادل ۲میلیون و ۲۰۰هزار بشکه در روز افزایش پیدا کرده که با توجه به افت شدید قیمت نفت خام از اواسط سال گذشته بسیار قابل بررسی است. اما نفت ارزان اثر خود را در ادامه گذاشته است و طبق پیش بینی EIA تولید نفت خام کشورهای غیراوپک در سال۲۰۱۵ معادل ۷۰۰هزار بشکه در روز و در سال ۲۰۱۶ معادل ۴۰۰هزار بشکه در روز افزایش پیدا کند. این افزایش اندک طبق این گزارش به کاهش تولید در امریکا، کانادا، اروپا و اوراسیا باز می گردد. اختلال برنامه ریزی نشده در عرضه کشورهای غیرعضو اوپک در ماه گذشته به طور متوسط

۶۰۰ هزار بشکه بوده که مشابه ماه گذشته است. سودان جنوبی، سوریه و یمن مثل ماه گذشته عهده دار ۹۰درصد اختلال برنامه ریزی نشده در عرضه کشورهای غیراوپک هستند. هر سه این کشورها به واسطه درگیری های داخلی هرگز به ثبات در عرضه انرژی نرسیده اند.

 برآوردهای اداره اطلاعات انرژی از تولید کشورهای عضو اوپک در سال گذشته نشان می دهد که تولید نفت خام این سازمان در سال۲۰۱۴بدون تغییر نسبت به سال ۲۰۱۳ معادل ۳۰میلیون و۱۰۰هزار بشکه در روز بوده است. کاهش تولید در لیبی، الجزایر، آنگولا و کویت افزایش تولید در ایران و عراق در سال گذشته را در میان کشورهای عضو اوپک خنثی کرده است. همچنین در ادامه این گزارش پیش بینی شده که تولید کشورهای عضو اوپک در سال ۲۰۱۵ معادل ۱۰۰هزار بشکه در روز و در سال ۲۰۱۶ معادل نیم میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند. عراق مهم ترین عامل این افزایش تولید در این بازه زمانی در نظر گرفته شده که البته پیش بینی می شود با کاهش تولید در کشورهای دیگر عضو اوپک اثر آن بر بازار خنثی شود.

تولید فرآورده های نفتی در کشورهای عضو اوپک که در سال ۲۰۱۴ معادل ۶ میلیون و ۳۰۰هزار بشکه در روز بوده است، پیش بینی می شود که در سال ۲۰۱۵ معادل ۲۰۰هزار بشکه در روز و در سال ۲۰۱۶ معادل ۱۰۰هزار بشکه در روز افزایش یابد که عامل آن افزایش تولید در ایران، قطر و کویت در نظر گرفته شده است. اختلال برنامه ریزی نشده عرضه در میان کشورهای عضو اوپک در ماه مارس سال ۲۰۱۵ به متوسط ۲میلیون و ۳۰۰هزار بشکه یی در روز رسیده که نسبت به ماه قبل ۲۰۰هزار بشکه در روز افزایش داشته است. این افزایش مربوط به اختلال ها در عرضه عراق و لیبی بوده است. متوسط این اختلال درعرضه نفت خام اوپک در سال ۲۰۱۴، ۲میلیون و ۴۰۰هزار بشکه در روز بوده که نیم میلیون بشکه افزایش را نسبت به متوسط سال قبل نشان می دهد. اختلال برنامه ریزی نشده در عرضه هنوز هم می تواند بازار نفت و قیمت ها را تحت تاثیر قرار دهد اما سطح موجودی فعلی در جهان اثر آن را کمرنگ تر کرده است. همچنین EIA پیش بینی کرده است که مازاد ظرفیت تولید نفت خام در میان کشورهای عضو اوپک که اساس آن در عربستان است در سال ۲۰۱۵ به متوسط ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه در روز و در سال ۲۰۱۶ به متوسط به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز برسد.  


 بهای نفت خام

بهای نفت برنت حوزه دریای شمالی در ماه مارچ ۲دلار در ازای هر بشکه کاهش یافت و به میانگین ماهانه ۵۶دلار در ازای هر بشکه رسید. به دنبال این کاهش، در ماه فوریه افزایش ۱۰دلاری در قیمت نفت پس از هشت ماه حاصل شد. چندین عامل در ماه فوریه به افزایش قیمت نفت کمک کرد که مهم ترین آنها کاهش تعداد دکل های حفاری در امریکا و کاهش میزان سرمایه گذاری شرکت های نفتی در نفت پرهزینه بود. اما این افزایش قیمت دوام چندانی نداشت چراکه در ماه مارچ بازار جهانی با رشد عرضه و کاهش تقاضا مواجه شد که در نهایت منجر به افزایش موجودی نفت جهان شد. برآورد می شود موجودی نفت جهان در ماه مارچ به ۲.۱میلیون بشکه در روز افزایش یافت که افزایش ۰.۹میلیون بشکه یی نسبت به ماه فوریه را نشان می دهد. پیش بینی می شود افزایش شدید موجودی نفت را در ماه های آتی شاهد باشیم اما در سال آینده احتمالا شرایط موجودی نفت به تعادل خواهد رسید.

قیمت ماهانه نفت دبلیوتی آی نیز در ماه مارچ به متوسط ۴۸دلار در ازای هر بشکه تقلیل یافت که نشان دهنده کاهش ۳دلاری نسبت به ماه فوریه است. نفت دبلیوتی آی در ماه مارچ بیشتر به این خاطر کاهش قیمت داشت که میزان موجودی نفت در کوشینگ اوکلاهاما به میزان قابل توجهی افزایش یافته بود.

براساس پیش بینی آژانس بین المللی انرژی قیمت نفت برنت در سال۲۰۱۵ به طور میانگین ۵۹دلار در ازای هر بشکه خواهد بود. همچنین پیش بینی می شود بهای این شاخص نفتی در سال۲۰۱۶ به طور میانگین ۷۵دلار در ازای هر بشکه باشد. البته این پیش بینی ها می توانند تا میزان زیادی تحت تاثیر مذاکرات و تفاهم ایران و غرب قرار گیرند؛ به علاوه رخدادهای پیش بینی نشده نیز همیشه در بازار وجود دارند. بهای شاخص دبلیوتی آی نیز برای سال۲۰۱۵ به میزان ۷دلار کمتر از نفت برنت و برای سال۲۰۱۶ حدود ۵دلار کمتر از شاخص برنت پیش بینی می شود. ارزش قراردادهای آتی نفتی نیز عدم قطعیت در چشم انداز قیمت ها را نشان می دهد.

چندین عامل می توانند منجر به اختلاف فاحش این پیش بینی ها با قیمت های حقیقی در آینده شود که مهم ترین عامل مربوط به برداشته شدن تحریم ها علیه ایران است. البته احتمال تولید برنامه ریزی نشده ازسوی دیگر کشورهای عضو اوپک یعنی لیبی، عراق، نیجریه و ونزوئلا نیز وجود دارد. رشد عرضه تولیدکنندگان غیراوپک نیز می تواند منجر به برهم زدن تعادل و کاهش بهای نفت در آینده شود.

بسیاری از کشورهای عضو اوپک و غیراوپک روی عایدی های نفتی به عنوان منبعی مهم برای بودجه ملی خود حساب باز می کنند. بسیاری از این تولیدکنندگان بودجه خود را با کاهش بهای نفت تنظیم کرده اند. اگر قیمت نفت باز هم کاهش پیدا کند یا به همین شکل تداوم داشته باشد، کشورهایی که از جهت اقتصادی به درآمدهای نفتی وابسته هستند باید تصمیمات جدی در این مورد بگیرند. این تصمیمات می تواند باعث ریاضت اقتصادی و برداشتن یارانه های سوخت در این کشورها شود و در برخی از کشورها ممکن است منجر به بروز ناآرامی های اجتماعی شود.



 تاثیر احتمالی توافق جامع بر بازار نفت
ایران و گروه ۵+۱ در روز دوم آوریل به تفاهم ابتدایی دست یافتند که چارچوب قطعی آن طی مذاکرات تا سه ماه آینده در ۳۰ ماه ژوئن مشخص خواهد شد. براساس این تفاهم پس از تایید آژانس بین المللی انرژی هسته یی تمامی تحریم های امریکا و اروپا که مرتبط با برنامه هسته یی این کشور است (که اکثر آنها تحریم های نفتی است) لغو خواهد شد. درصورتی که این توافق حاصل شود و کلیه تحریم ها علیه ایران برداشته شود، چشم انداز کوتاه مدت انرژی جهانی هم از جهت قیمت، هم از جهت عرضه و هم از جهت تقاضا به کلی دستخوش تغییر خواهد شد. هرچند در مورد زمان دقیق لغو تحریم ها عدم قطعیت وجود دارد. البته در این مورد که نفت ایران تا چه زمانی وارد بازار نفت جهان خواهد شد قطعیتی وجود ندارد و به این بستگی دارد که ایران چقدر سریع بتواند از وضعیت ذخیره سازی بیرون بیاید و تولید خود را افزایش دهد.

در این گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا، پیش بینی برای میزان عرضه، تقاضا و همچنین قیمت نسبت به ماه گذشته بدون تغییر بوده است. همچنین پیش بینی ها در مورد ایران نیز بدون تغییر ارایه شده است چراکه انتظار می رود تولیدات نزدیک به تولیدات قبل باشد. اما درصورتی که توافق جامع و نهایی بین ایران و قدرت های جهانی انجام پذیرد، به دلیل عرضه دوباره نفت ایران به بازار جهانی، حدود ۵ تا ۱۵دلار از پیش بینی فعلی اداره اطلاعات انرژی امریکا برای سال۲۰۱۶ کم خواهد شد.

اداره اطلاعات انرژی امریکا باور دارد که ایران از لحاظ تکنیکالی ظرفیت این را دارد که تولید خود را بلافاصله و جهشی ۷۰۰هزار بشکه در روز افزایش دهد. این توانایی از آنجا می آید که ۶۰۰هزار بشکه از ظرفیت تولید ایران به واسطه تحریم ها خاموش شده بود و در طی این سال ها نیز ۱۰۰هزار بشکه به این ظرفیت تولید اضافه شده است. طبق این گزارش اگر ایران تولید خود را حداقل در اواخر سال۲۰۱۶ معادل ۷۰۰هزار بشکه افزایش دهد موجودی نفت خام جهان به طور متوسط ۵۰۰هزار بشکه افزایش یافته و این افزایش روی قیمت فشار وارد می کند. ساختار فعلی موجودی جهانی نفت خام نشان می دهد که رشد تولید نفت در خارج از ایران باتوجه به مصرف جهانی انرژی می تواند به بالاتر یا پایین تر از سطح فعلی برسد. هرچند که زمان و حجم دقیق صادرات ایران قطعی نیست، اما باز هم این احتمال منجر به کاهش کوتاه مدت و تدریجی در قیمت ها خواهد شد. به صورت کلی قیمت نفت برنت دریای شمالی ممکن است برای سال۲۰۱۵ حدود یک تا ۳دلار کمتر باشد، و به میانگین ۵۰دلار در ازای هر بشکه برسد. زمانی که بشکه های نفت ایران روانه بازار شوند، تاثیر آن بر قیمت به صورت عینی و جدی خواهد بود. البته عدم قطعیت از تولیدکنندگانی غیر ایران مثل ایالات متحده امریکا هم وجود دارد؛ از طرف دیگر احتمال مصرف بیشتر جهانی نفت در واکنش به بهای پایین نفت نیز وجود دارد.

منبع: روزنامه تعادل


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir